ΗΛΕΚΤΡΟΠΛΗΞΙΑ ΣΤΟΧΟΙ : Να μπορείτε να, (α) κατανοείτε τι σημαίνει ο όρος ηλεκτροπληξία (β) γνωρίζετε τους κινδύνους που εμπεριέχει η ηλεκτροπληξία, τονίζοντας τον πιθανό κίνδυνο του θανάτου. (γ) προσφέρετε τις πρώτες βοήθειες σε άτομο που έχει πάθη ηλεκτροπληξία (δ) αναφέρετε μέτρα πρόληψης της ηλεκτροπληξίας (ε) αναφέρετε τις διατάξεις και τα μέσα προστασίας από την ηλεκτροπληξία
ΗΛΕΚΤΡΟΠΛΗΞΙΑ Η ηλεκτροπληξία είναι η επαφή του ανθρώπινου οργανισμού με το ρεύμα. Άμεση ηλεκτροπληξία - Όταν ερχόμαστε σε επαφή απευθείας με τον ρευματοφόρο αγωγό. Έμμεση ηλεκτροπληξία – Όταν ερχόμαστε σε επαφή με μεταλλικό περίβλημα συσκευής το οποίο λόγω διαρροής διαρρέεται από ρεύμα. Όταν περάσει το ρεύμα από το ανθρώπινο σώμα μπορεί να προκαλέσει ακόμη και τον θάνατο. Η αντίσταση του ανθρώπου ανάλογα με την κατάστασή του κυμαίνεται από 1000 Ω μέχρι μερικές χιλιάδες Ωμ .
Το ρεύμα που περνά μέσα από ένα ανθρώπινο σώμα υπό σταθερή τάση όταν αυτό είναι βρεγμένο ή στεγνό φαίνεται στον πιο κάτω πίνακα.
Η ένταση του ρεύματος γίνεται επικίνδυνη για τον άνθρωπο όταν είναι μεγαλύτερη από 30 mA . Η τάση του ηλεκτρικού ρεύματος γίνεται επικίνδυνη όταν ξεπεράσει τα 50 V AC και 100 V DC . Το μέγεθος της ηλεκτροπληξίας εξαρτάται από την τάση ,την κατάσταση του ανθρώπου , από το δάπεδο στο οποίο πατά, από το σημείο επαφής και από τον χρόνο επαφής του σώματος με το ρεύμα. Τα αποτελέσματα της ηλεκτροπληξίας είναι τα εξής: Οδυνηρό τίναγμα Σύσπαση των μυών, ασφυξία Παράλυση, αρρυθμία της καρδίας. Επικίνδυνη καρδιακή προσβολή . Επικίνδυνα εγκαύματα Θανατηφόρα καρδιακή προσβολή θανατηφόρα εγκαύματα.
ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΗΛΕΚΤΡΟΠΛΗΞΙΑΣ Σε περίπτωση ηλεκτροπληξίας : Για να μπορέσουμε να βοηθήσουμε ένα ηλεκτρόπληκτο άτομο πρέπει να διατηρήσουμε την ψυχραιμία μας. Άμεση διακοπή της παροχής ηλεκτρικού ρεύματος στο μέρος της ηλεκτροπληξίας. Σε περίπτωση όπου αυτό δεν είναι εφικτό , με ένα μονωτικό αντικείμενο σπρώχνουμε και απομακρύνουμε το θύμα από τον ρευματοφόρο αγωγό. (Στην ανάγκη θα τον τραβήξουμε από τα ρούχα αφού τυλίξουμε τα χέρια μας με αρκετό χαρτί ή ρούχο. Προσφέρουμε τις πρώτες βοήθειες . (τεχνητή αναπνοή, καθάρισμα μικρών πληγών) Κάποιος να ειδοποιήσει το πλησιέστερο νοσοκομείο ή πρώτες βοήθειες για την μεταφορά του.
ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΤΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΠΛΗΞΙΑΣ Οι ηλεκτρικές εγκαταστάσεις να εκτελούνται από αδειούχους ηλεκτρολόγους και να ακολουθούνται οι κανονισμοί. Να ελέγχουμε ώστε να μην υπάρχουν φθαρμένα ρευματοφόρα καλώδια. Να υπάρχει ηλεκτρική μόνωση στα εργαλεία, φορητές μηχανές και συσκευές. Οπωσδήποτε να είναι γειωμένα τα εξωτερικά μεταλλικά μέρη των συσκευών. Να υπάρχει συνδεδεμένος στην αρχή του κυκλώματος αυτόματος διακόπτης διαρροής ο οποίος ελέγχεται τακτικά. Να ελέγχεται η σύνδεση του αγωγού ώστε να μην είναι χαλαρή ή αποσυνδεδεμένη ή σκουριασμένη. Να μην χρησιμοποιούμε τις συσκευές με βρεγμένα χέρια. Να μην εργαζόμαστε υπό τάση. Σε περίπτωση που θέλουμε να επιδιορθώσουμε μια συσκευή πρώτα την αποσυνδέουμε από την πηγή.
ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΚΑΙ ΜΕΣΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΗΛΕΚΤΡΟΠΛΗΞΙΑ Από την άμεση επαφή μας με το ρεύμα δυστυχώς δεν μας προστατεύει καμιά διάταξη. Γι’ αυτό μόνο με τον δικό μας έλεγχο μπορούμε να αποφύγουμε την ηλεκτροπληξία. Το μέσο προστασίας είναι η μόνωση των αγωγών . Από την έμμεση ηλεκτροπληξία εκτός από την ηλεκτρική μόνωση και την γείωση υπάρχει και προστατευτική διάταξη που ονομάζεται αυτόματος διακόπτης διαρροής. Ο αυτόματος διακόπτης διαρροής διακόπτει την παροχή ηλεκτρικού ρεύματος σε περίπτωση που η διαρροή ηλεκτρικού ρεύματος ξεπεράσει την τιμή των 30 mA. Σε εγκαταστάσεις ψηλής επικινδυνότητας επιβάλλεται η τροφοδότηση των συσκευών και μηχανών να γίνεται μέσω μετασχηματιστή με γαλβανική απομόνωση. (όχι προσγειωμένο το δευτερεύον πηνίο )