Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης Τ’ αγνάντεμα Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης

Ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, γιος ιερέα, γεννήθηκε στη Σκιάθο και, καθώς ήταν ένα από τα έξι παιδιά μιας φτωχής οικογένειας έζησε μια ζωή γεμάτη στερήσεις. Γράφτηκε στη Φιλοσοφική Σχολή της Αθήνας, αλλά αναγκάστηκε να διακόψει τις σπουδές του και να εργαστεί. Μελέτησε μόνος του ξένες γλώσσες και εργάστηκε ως μεταφραστής σε εφημερίδες. Οι ήρωές του απλοί Σκιαθίτες οι περισσότεροι (βοσκοί, ναύτες, νεαρές κοπέλες, ηλικιωμένες γυναίκες, κλπ) συγκροτούν έναν κόσμο όπου συνυπάρχουν η καλοσύνη και η αθωότητα αλλά και η κακία και ο φθόνος. Η γλώσσα του, προσωπική και ιδιότυπη είναι επηρεασμένη από τη γλώσσα της εκκλησίας και της υμνογραφίας.

Είναι αδιαμφισβήτητο ότι στο επίκεντρο της παπαδιαμαντικής δημιουργίας εξέχουσα σημασία έχουν οι γυναίκες. Οι γυναίκες αυτές έχουν κατακτήσει το δικό τους κοινωνικό ρόλο και θέση στη κοινωνία που ζουν, δημιουργώντας έτσι έναν κατάλογο με μορφές και χαρακτήρες, αρκετά διαχρονικό και συνυφασμένο με τούς σημερινούς τύπους γυναικών. Σε πολλά έργα σκιαγραφούνται γυναικείες φιγούρες οι οποίες είναι γραίες ,χήρες ,νεαρά κορίτσια, γυναίκες παντρεμένες οδηγώντας έτσι στο συμπέρασμα του χαρακτηρισμού της παπαδιαμαντικής δημιουργίας ως γυναικοκεντρικής.

Στο διήγημα του «Τ΄αγνάντεμα» αποτυπώνονται χαρακτηριστικές πλευρές της καθημερινής ζωής της τοπικής κοινωνίας της Σκιάθου και ειδικότερα η αναχώρηση των ναυτικών την άνοιξη και το ξεπροβόδισμά τους από της γυναίκες του νησιού. Χαρακτηριστική είναι και σε αυτό το διήγημα η παρουσία των γυναικών και η προβολή του ήθους τους. Τόσο οι  απλές γυναίκες οι οποίες είναι συγγενείς των ναυτικών όσο και οι δύο γραίες που παρουσιάζονται είναι γυναίκες που καταθέτουν την ψυχή και το είναι τους στην υπηρεσία των οικείων προσώπων τους ,με μόνη τους αμοιβή την ηθική ικανοποίηση. 

Αρχικά ο Παπαδιαμάντης με αφορμή την αναχώρηση των ναυτικών του νησιού την Άνοιξη αναφέρεται στις γυναίκες  οι οποίες πήγαιναν να ανάψουν ένα κερί στο ξωκκλήσι της Παναγιάς της Κατευοδώτρας για να την παρακαλέσουν να τους φυλά .Αυτές ήταν είτε οι γυναίκες των ναυτικών και οι κόρες τους είτε νεαρές κοπέλες με αδέρφια ναυτικούς.

Ας κάνουμε μια αναφορά στη γρια-Συρραχίνα : «-Παιδιά μου, κορίτσια μου, αρχίζει να ομιλή η γρια-Συρραχίνα, παλαιά καπετάνισσα με το ραβδάκι της και με το καλαθάκι της στο χέρι, με τα ογδόντα χρόνια στην πλάτη της, μπόρεσε κι ανέβη τον ανήφορον και ήλθε -διά να καμαρώση, ίσως διά  τελευταίαν φοράν, το καράβι του γυιου της που έφευγε. Ξέρετε τι μεγάλη χάρη έχει, και πόσο καλό έκαμε στους θαλασσινούς αυτό το εκκλησιδάκι της Μεγαλόχαρης;» Καπετάνισσα, καλοστεκούμενη η Συρραχίνα και με πολλά χρόνια στη πλάτη της, θεωρεί καθήκον της να αποχαιρετήσει το γιο της, με όποιο τρόπο, κι ας ξεπεράσει τα όρια της, τις αντοχές της, γνωρίζει όμως ότι οι ευχές στην Παναγία θα συνοδεύουν το καράβι και το πλήρωμα του, επομένως θεωρεί υποχρέωση της να πάει. Αντιπροσωπεύει τη γυναικεία επιδεξιότητα, χαρισματικότητα και ευελιξία στους καθημερινούς γυναικείους χειρισμούς.

ΙΔΕΕΣ Άντρας Γυναίκα εργασία εξωτερική (θάλασσα) οικιακές εργασίες (σπίτι) έξω μέσα δράση ευχή, προσευχή, αγωνία κίνηση ακινησία ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ Συναισθήματα γυναικών αγωνία, λύπη, πόνος για τους δικούς τους (ναυτικούς) που αποχαιρετούν εγκαρτέρηση, υπομονή παρηγοριά, ελπίδα

ΠΗΓΕΣ: Δείτε και το βίντεο στο YouTube!! www.kyr-alexandros.blogspot.gr/2011/04/blog-post_2605.html www.google.gr/images users.sch.gr/fk-thess/.../PAPADIAMANTIS_T_AGNANTEMA.doc Δείτε και το βίντεο στο YouTube!! www.youtube.com/watch?v=K4ubC_LsglU

ΤΕΛΟΣ