Στόχοι του σεμιναρίου ΕΠΑΛ Γνώσεις: Στο τέλος του σεμιναρίου να γνωρίζετε τους παράγοντες που συνιστούν μια διδασκαλία ως διαφοροποιημένη, (ή αλλιώς πως διαχειρίζεστε την ανομοιογένεια σε μια τάξη) καθώς και τα χαρακτηριστικά της αποτελεσματικής διδασκαλίας. Δεξιότητες: να είστε σε θέση να εφαρμόσετε τις παραπάνω γνώσεις στον μακροπρόθεσμο προγραμματισμό και την οργάνωση της διδακτέας ύλης, καθώς και στην εναρκτήρια συνάντηση με τους μαθητές σας (συμβόλαιο, τεχνικές γνωριμίας, διερεύνηση μαθησιακών τύπων). Να δημιουργήσετε συνεργατικά 2 μακροπρόθεσμους προγραμματισμούς - ανάλογα με το επίπεδο των μαθητών σας Στάσεις: να αποκτήσετε μέσω της συνεργατικής εργασίας θετική στάση απέναντι στις κοινωνικοπολιτισμικές θεωρίες μάθησης και να ενθαρρυνθείτε στην εφαρμογή στρατηγικών διαφοροποιημένης διδασκαλίας
Στόχοι του σεμιναρίου Γυμνασίου Γνώσεις: Στο τέλος του σεμιναρίου να γνωρίζετε τους παράγοντες που συνιστούν μια διδασκαλία ως διαφοροποιημένη, (ή αλλιώς πως διαχειρίζεστε την ανομοιογένεια σε μια τάξη) καθώς και τα χαρακτηριστικά της αποτελεσματικής διδασκαλίας. Δεξιότητες: να είστε σε θέση να εφαρμόσετε τις παραπάνω γνώσεις στον μακροπρόθεσμο προγραμματισμό και την οργάνωση της διδακτέας ύλης, καθώς και στην εναρκτήρια συνάντηση με τους μαθητές σας (συμβόλαιο, τεχνικές γνωριμίας, διερεύνηση μαθησιακών τύπων). Να δημιουργήσετε συνεργατικά 2 μακροπρόθεσμους προγραμματισμούς - ανάλογα με το επίπεδο των μαθητών σας Στάσεις: να αποκτήσετε μέσω της συνεργατικής εργασίας θετική στάση απέναντι στις κοινωνικοπολιτισμικές θεωρίες μάθησης και να ενθαρρυνθείτε στην εφαρμογή στρατηγικών διαφοροποιημένης διδασκαλίας
Προσδοκίες… Τι περιμένω από το σεμινάριο https://epimorfwsh- b.wikispaces.com/%CE%A0%CF%81%CE%BF%CF %83%CE%B4%CE%BF%CE%BA%CE%AF%CE%B 5%CF%82
Όταν ο Alan Rogers ρωτήθηκε… ποιες είναι οι τρεις κύριες συμβουλές που θα έδινε σε έναν εκπαιδευτή ενηλίκων, απάντησε: «Η πρώτη για την οποία είμαι πολύ σίγουρος είναι: σταμάτα να μιλάς και άκουσε (...) η δεύτερη που είναι πιο δύσκολη: (...) μη θεωρείς τον εαυτό σου και μην αφήνεις τους εκπαιδευομένους να σε θεωρούν ως πηγή της γνώσης, ως αυθεντία (...) και η τρίτη: (...) να παρακινείς τους εκπαιδευομένους να βρουν μόνοι τους τη γνώση γιατί τότε μόνο θα την κάνουν κτήμα τους». Μπορούν να βρουν εφαρμογή οι τρεις κύριες συμβουλές του Alan Rogers στο τυπικό σύστημα εκπαίδευσης;
Ερωτήσεις προβληματισμού Σας φαίνεται πιο λογικό να κάνετε εσείς την περισσότερη εργασία μέσα στην τάξη ή οι μαθητές σας; Σας φαίνεται σωστό ότι όλοι οι μαθητές πρέπει να μαθαίνουν τα ίδια πράγματα την ίδια ώρα; Γιατί; Από μια διάλεξη τι θυμόσαστε; Αυτά που ακούσατε ή αυτά που συζητήσατε; Γιατί; Δραστηριοποιούνται τα κίνητρα μάθησης καλύτερα όταν επιλέγουμε εμείς το αντικείμενο που θα μελετήσουμε ή όταν μας το επιβάλουν άλλοι; Γιατί;
Διαφοροποιημένη Διδασκαλία Ο κύριος σκοπός της διαφοροποιημένης διδασκαλίας είναι να ανταποκριθεί στις μαθησιακές ανάγκες όλων των μαθητών. Για τον σκοπό αυτό κάνει διάγνωση της ετοιμότητας των μαθητών, των ενδιαφερόντων τους και του μαθησιακού τους προφίλ (Cunningham and Cordeiro 2006).
Ως διαφοροποιημένη διδασκαλία νοείται κάθε διδακτική πρακτική που προσπαθεί να προσαρμόσει τη διαδικασία της διδασκαλίας στις ιδιαιτερότητες των μαθητών και λαμβάνει υπόψη: τις διαφορές των μαθητών ως προς τα κίνητρα της μάθησης, το πολιτισμικό κεφάλαιο, το νοητικό στυλ, το φύλο, τις πολιτισμικές αφετηρίες και τις ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες
Η διαφοροποίηση που επιδιώκει σχετίζεται με τους παρακάτω πέντε παράγοντες: α. στόχοι της διδασκαλίας, β. μαθησιακές δραστηριότητες, γ. πηγές, δ. επίπεδο κατανόησης και ε. χρόνος. Όταν οι μαθητές έχουν μεγάλο βαθμό ελευθερίας όσον αφορά στους πέντε αυτούς παράγοντες, τότε μπορούμε να ισχυριστούμε ότι πράγματι η διδασκαλία είναι διαφοροποιημένη (Cruickshank, Bainer Jenkins and Metcalf 2003).
Παραδοσιακή αίθουσα διδασκαλίας Παραδοσιακή αίθουσα διδασκαλίας και αίθουσα με διαφοροποίηση της διδασκαλίας: μια αντιδιαστολή Παραδοσιακή αίθουσα διδασκαλίας Αίθουσα διδασκαλίας με διαφοροποίηση της εργασίας Οι διαφορές των μαθητών αγνοούνται ή αντιμετωπίζονται όταν είναι προβληματικές Οι διαφορές των μαθητών μελετώνται ως βάση για τον προγραμματισμό Η αξιολόγηση γίνεται συνήθως στο τέλος για να διαπιστωθεί ‘ποιος απέκτησε τη γνώση’ Η αξιολόγηση είναι συνεχής και διαγνωστική με σκοπό την προσαρμογή της διδασκαλίας στις ανάγκες των μαθητών
Παραδοσιακή με διαφοροποίηση Επικρατεί σχετικά στενή αντίληψη για την νοημοσύνη Γίνεται αποδεκτό ότι η νοημοσύνη έχει πολλαπλές μορφές Υπάρχει ένας και μοναδικός ορισμός για την ιδέα ‘εξαιρετική επίδοση’ Η εξαιρετική επίδοση καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από την πρόοδο που σημειώνει ο μαθητής με κριτήριο το σημείο που ξεκίνησε
Σπάνια λαμβάνεται υπόψη το ενδιαφέρον των μαθητών Οι μαθητές συχνά καθοδηγούνται ώστε να κάνουν μαθησιακές επιλογές με βάση τα ενδιαφέροντά τους Λίγες επιλογές, οι οποίες προσιδιάζουν στο μαθησιακό προφίλ των μαθητών λαμβάνονται υπόψη Παρέχονται πολλές επιλογές ανάλογες με το μαθησιακό προφίλ Κυριαρχεί η διδασκαλία προς ολόκληρη την τάξη Χρησιμοποιούνται πολλές διδακτικές ρυθμίσεις
Η κάλυψη του εγχειριδίου και του αναλυτικού προγράμματος κατευθύνει τη διδασκαλία Η ετοιμότητα, το ενδιαφέρον και το μαθησιακό προφίλ των μαθητών διαμορφώνουν τη διδασκαλία Η μάθηση εστιάζεται στην απομνημόνευση γεγονότων και την απόκτηση δεξιοτήτων Η μάθηση εστιάζεται στη χρήση βασικών δεξιοτήτων για την αντίληψη και κατανόηση βασικών εννοιών και αρχών Κανόνας είναι η ανάθεση μιας και μοναδικής εργασίας Κανόνας είναι η ανάθεση εναλλακτικών μορφών εργασίας
Ο χρόνος είναι καθορισμένος και δεν μπορεί εύκολα να διαφοροποιηθεί Ο χρόνος χρησιμοποιείται ευέλικτα, σύμφωνα με τις ανάγκες των μαθητών Επικρατεί ένα και μοναδικό εγχειρίδιο Παρέχονται πολλαπλά υλικά Μπορεί να αναζητηθεί μια και μοναδική ερμηνεία ιδεών και γεγονότων Αναζητούνται συστηματικά πολλαπλές προσεγγίσεις στις ιδέες και τα γεγονότα
Ο εκπαιδευτικός κατευθύνει τη μαθησιακή συμπεριφορά των μαθητών Ο εκπαιδευτικός διευκολύνει την ανάπτυξη των δεξιοτήτων των μαθητών, ώστε να ανεξαρτητοποιηθούν περισσότερο ως μανθάνοντες Ο εκπαιδευτικός λύνει προβλήματα Οι μαθητές αλληλοβοηθούνται και μαζί με τον εκπαιδευτικό λύνουν προβλήματα
Συχνά χρησιμοποιείται μια και μοναδική μορφή αξιολόγησης Ο εκπαιδευτικός χρησιμοποιεί κοινά κριτήρια για την αξιολόγηση όλων των μαθητών Οι μαθητές συνεργάζονται με τον εκπαιδευτικό για να θέσουν μαθησιακούς στόχους για ολόκληρη την τάξη αλλά και για κάθε μαθητή ξεχωριστά Συχνά χρησιμοποιείται μια και μοναδική μορφή αξιολόγησης Οι μαθητές αξιολογούνται με πολλαπλούς τρόπους Πηγή: Tomlinson, C.A. (2004) Διαφοροποίηση της εργασίας στην αίθουσα της διδασκαλίας. Αθήνα: Γρηγόρης.
ii. Στρατηγικές εφαρμογής διαφοροποιημένης διδασκαλίας α. η ανεξάρτητη μάθηση, β. τα μαθησιακά συμβόλαια, γ. η ευέλικτη ομαδοποίηση, δ. η μάθηση με λύση προβλήματος ε. η μελέτη περίπτωσης.
«Τεχνικές γνωριμίας», «Μαθησιακοί τύποι», «εκπαιδευτικό συμβόλαιο»: Θεωρία και εμπειρίες (Συζήτηση)
Εργασία σε ομάδες επειδή… Μέθοδος διδασκαλίας/ παραμένουσα γνώση Ακούω 9% Βλέπω 20% Συζητώ 50% Κάνω 75% Διδάσκω 90% project Base Learning
Τρόποι δημιουργίας ομάδων Τρόπος ορισμού πλεονεκτήματα μειονεκτήματα Με κλήρωση Κανείς δεν κατηγορεί την τύχη Μόνο τυχαία θα έχουμε ισοδύναμες ομάδες Επιλογή από καθηγητή Εξασφαλίζεται κάποιας μορφής ισοδυναμία Υπάρχουν αντιρρήσεις Ο καθηγητής δεν γνωρίζει επαρκώς τους μαθητές τους Επιλογή από μαθητές Οι μαθητές αισθάνονται ασφάλεια και οικειότητα Υπάρχουν απομονωμένοι μαθητές Δεν υπάρχει ισοδυναμία Υπάρχουν συνεχώς αιτήματα αλλαγής ομάδας
Δεν υπάρχουν απομονωμένοι μαθητές Υπάρχει ασφάλεια και οικειότητα Τρόπος ορισμού πλεονεκτήματα μειονεκτήματα κοινωνιόγραμμα Δεν υπάρχουν απομονωμένοι μαθητές Υπάρχει ασφάλεια και οικειότητα Δεν υπάρχει ισοδυναμία ομάδων σύμφωνα με την επίδοση (μέθοδος slavin) Εξασφαλίζεται ισοδυναμία ως προς τις επιδόσεις των ομάδων Με επιλογή από τους ίδιους τους μαθητές εξασφαλίζεται η ασφάλεια και η οικειότητα Η επιλογή στηρίζεται στο «βαθμό»
Ο καθηγητής καθορίζει τα κριτήρια (επίδοση ή άλλα) και οι μαθητές επιλέγουν σύμφωνα με αυτά Θεωρητικοί Άκης Τάκης Μαρία Βούλα Προγραμματιστές Μάνος Αθηνά Ελένη Αργυρώ Καλοί στις ΤΠΕ Γεωργία Νίκος Πάνος Ρίτσα Εμπειρία σε project Δημήτρης Μένια Χαρά Γιώργος
Ο καθηγητής καθορίζει τα κριτήρια (επίδοση ή άλλα) και οι μαθητές επιλέγουν σύμφωνα με αυτά ΠΕΔ ΒΥΔ ΔΥ1 ΣΥ ΒΑΨΤ ΣΙΜΟΠΟΥΛΟΣ
Μέθοδος των κλίσεων και των ικανοτήτων Τρόπος ορισμού πλεονεκτήματα μειονεκτήματα Μέθοδος των κλίσεων και των ικανοτήτων (Συστημική μέθοδος) Εξασφαλίζεται ισοδυναμία ως προς τις κλίσεις και τις δεξιότητες Δεν υπάρχουν απομονωμένοι μαθητές Οι ίδιοι οι μαθητές εξασφαλίζουν ισοδυναμία επιδόσεων και φύλου Εξασφαλίζεται και η ασφάλεια και η οικειότητα Χρειάζεται εμπειρία απ΄ τον καθηγητής ως προς τον ορισμό των κριτηρίων ανάλογα με το θέμα και τον τρόπο συνεργασίας των ομάδων
Συνεργατική συναρμολόγηση (Jigsaw) http://seminardoukas.wikispaces.com/home Σε αυτή την τεχνική κάθε ομάδα έχει έναν «ειδικό». Ο «ειδικός» κάθε ομάδας μετέχει σε μια ομάδα «ειδικών» η οποία έχει ως σκοπό να κατανοήσει το θέμα της διδασκαλίας με τη βοήθεια του εκπαιδευτικού Έπειτα η ομάδα των «ειδικών» διαλύεται και καθένας από αυτούς επιστρέφει στην αρχική ομάδα με σκοπό να διδάξει αυτά που έμαθε στους υπόλοιπους
Aποτελεσματική διδασκαλία Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της αποτελεσματικής διδασκαλίας;
Διαχείριση τάξης Καλλιέργεια Ανώτερων Νοητικών Λειτουργιών Μαθησιακό Κλίμα Διαχείριση τάξης ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ Επιτυχία Μαθητών Σαφήνεια Μαθήματος Εμπλοκή Μαθητών στη Διαδικασία Έμφαση στη Μεγιστοποίηση Διδακτικού Χρόνου Ποικιλία στη Διδακτική Διαδικασία
ΣHMANTIKEΣ ENEPΓEIEΣ για αποτελεσματική διδασκαλία. Σαφήνεια Ποικιλία Προσήλωση στο έργο Eπικέντρωση στη μαθησιακή διαδικασία Iκανοποιητικός βαθμός επιτυχίας
Σαφήνεια Kαθαρή και κατανοητή παρουσίαση των κύριων σημείων Λογική, βήμα προς βήμα πορεία Σαφής, άμεση προφορική παρουσίαση
ΠOIKIΛIA Δραστηριοτήτων (π.χ. ερωτήσεις, συζήτηση κτλ.) Διδακτικών μέσων (π.χ. υλικά και οπτικοακουστικά μέσα, πολλαπλές πηγές αναφοράς κτλ.)
ΠPOΣHΛΩΣH ΣTO EPΓO Oι εκπαιδευτικοί που επικεντρώνονται στη διδασκαλία τους: Εστιάζουν την προσοχή τους στους στόχους που θέλουν να πετύχουν σε μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο Έχουν υψηλές και ρεαλιστικές προσδοκίες για την επίδοση των μαθητών τους Προετοιμάζουν και οργανώνουν με κάθε λεπτομέρεια τα σχέδια μαθημάτων τους.
EΠIKENTPΩΣH ΣTH MAΘHΣIAKH ΔIAΔIKAΣIA Oι αποτελεσματικοί εκπαιδευτικοί επιδιώκουν να αυξήσουν το χρόνο μάθησης και το χρόνο που αφιερώνουν οι μαθητές στην εργασία τους. H ευρεία χρήση διαφόρων διδακτικών μέσων, η ανάθεση αξιόλογων εργασιών, η συστηματική παρακολούθηση των εργασιών και η έγκαιρη αντιμετώπιση αρνητικών συμπεριφορών θεωρούνται σημαντικά συστατικά της μαθησιακής διαδικασίας
Στάδια διδακτικού μετασχηματισμού
Δημιουργία ελκυστικής παρουσίασης & χρονοπρογραμματισμός Που θα τους φτάσω; Από πού θα τους πάρω; Προαπαιτούμενες γνώσεις –δεξιότητες- διαγνωστικό τεστ Πως θα τους φτάσω εκεί; Διδακτική μεθοδολογία Πως θα αξιολογήσω τι κατάφερα ;(ν) Τι σκοπό είχα; (αποστήθιση, κριτική ικανότητα;) Πώς δίδαξα;
Ένας ηγέτης είναι καλός Όταν οι άνθρωποι σχεδόν δεν γνωρίζουν την ύπαρξή του. Όχι και τόσο καλός όταν οι άνθρωποι τον υπακούουν και τον ζητωκραυγάζουν, Χειρότερος όταν τον μισούν. Όταν δεν τιμάς τους ανθρώπους, δεν θα τιμήσουν ούτε αυτοί εσένα. Για ένα καλό ηγέτη, ο οποίος μιλά λίγο, Όταν γίνει η εργασία του και ο σκοπός του έχει επιτευχθεί, Τότε θα πουν, “αυτό το κάναμε εμείς”. Lao-Tse