Βουλγαρία * Οικονομικό – Επενδυτικό Περιβάλλον * Προοπτικές Διμερούς Συνεργασίας Ιωάννης Μαρούτσος Γραμματέας ΟΕΥ B΄ Γραφείο ΟΕΥ Πρεσβείας Σόφιας

ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ (2014) Αναιμική αύξηση ΑΕΠ (περίπου 1%) Αναιμική αύξηση ΑΕΠ (περίπου 1%) Ανεργία περίπου 13% Ανεργία περίπου 13% Προϋπολογισμός ελλειμματικός Προϋπολογισμός ελλειμματικός (-3,7% έναντι αρχικής πρόβλεψης -1,8%) (-3,7% έναντι αρχικής πρόβλεψης -1,8%) Μικρός αποπληθωρισμός Μικρός αποπληθωρισμός Πλεονασματικό ισοζύγιο τρεχ. συν/λαγών (+2,0% επί του ΑΕΠ) Πλεονασματικό ισοζύγιο τρεχ. συν/λαγών (+2,0% επί του ΑΕΠ)

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Ευνοϊκό θεσμικό πλαίσιο για προσέλκυση επενδύσεων Ευνοϊκό θεσμικό πλαίσιο για προσέλκυση επενδύσεων Π.χ. χαμηλή φορολογία - χαμηλό κόστος εργασίας – απλή διαδικασία ίδρυσης εταιρείας. Π.χ. χαμηλή φορολογία - χαμηλό κόστος εργασίας – απλή διαδικασία ίδρυσης εταιρείας. Αλλά  Σημαντική μείωση των ροών ΑΞΕ το  Δε λείπουν τα γραφειοκρατικά προβλήματα Τραπεζικό σύστημα με ικανοποιητική κερδοφορία / κεφαλαιακή επάρκεια, αλλά το 2014 αναδείχθηκαν προβλήματα αξιοπιστίας – θεσμικές ελλείψεις Αλλά  ανησυχία για το ύψος των μη εξυπηρετούμενων δανείων  Πρόσφατο bank run σε 2 βουλγ. ιδιοκτησίας τράπεζες Σημείωση: Οι ελληνικές τράπεζες αντιπροσωπεύουν περίπου το 25% του συνολικού τραπεζικού ενεργητικού στη χώρα

Προβλέψεις 2015 Αδύναμη ανάπτυξη (περίπου 0,5 – 1%) Αδύναμη ανάπτυξη (περίπου 0,5 – 1%) Θετική πορεία εξαγωγών – διατήρηση μικρού εμπορικού ελλείμματος Θετική πορεία εξαγωγών – διατήρηση μικρού εμπορικού ελλείμματος Αναιμική εγχώρια κατανάλωση Αναιμική εγχώρια κατανάλωση Μέσος ετήσιος πληθωρισμό οριακά πάνω από 0% Μέσος ετήσιος πληθωρισμό οριακά πάνω από 0% Διατήρηση των ΑΞΕ σε χαμηλά επίπεδα Διατήρηση των ΑΞΕ σε χαμηλά επίπεδα Ελαφρά κάμψη ανεργίας κυρίως λόγω μείωσης του εργατικού δυναμικού Ελαφρά κάμψη ανεργίας κυρίως λόγω μείωσης του εργατικού δυναμικού Διατήρηση χρέους σε χαμηλά επίπεδα, άλλα έναρξη διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος μάλλον αναπόφευκτη Διατήρηση χρέους σε χαμηλά επίπεδα, άλλα έναρξη διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος μάλλον αναπόφευκτη Πρόβλημα εμπιστοσύνης στην εγχώρια οικονομία λόγω της τραπεζικής κρίσης Πρόβλημα εμπιστοσύνης στην εγχώρια οικονομία λόγω της τραπεζικής κρίσης Για αναλυτικότερα στοιχεία, βλ. το τελευταίο ενημερωτικό μας δελτίο και την επικαιροποιημένη ετήσια έκθεσή μας στην ιστοσελίδα του Γραφείου ΟΕΥ Πρεσβείας Σόφιας στη διαδικτυακή πύλη AGORA web:

Προβλέψεις 2015 (ΙΙ) Διάγραμμα : Παραγωγικό κενό (γαλάζιες στήλες), πορεία ΑΕΠ (κόκκινη γραμμή) και ανεργία (μπλε γραμμή). Πηγή: Εκτιμήσεις Ευρωπαϊκής Επιτροπής

Διμερείς Εμπορικές Σχέσεις (1) Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ Εμπορικό ισοζύγιο Ελλάδας – Βουλγαρίας το (αξία σε εκατ. €)

Διμερείς Εμπορικές Σχέσεις (2) Στενές διμερείς εμπορικές σχέσεις, καθώς   Η Βουλγαρία είναι : ο 4 ος αγοραστής ελληνικών προϊόντων ο 8 ος προμηθευτής μας   Η Ελλάδα είναι: ο 5 ος αγοραστής βουλγαρικών προϊόντων ο 6 ος προμηθευτής της Όμως, κάμψη ελληνικών εξαγωγών το 2013 (και σταθεροποιητικές τάσεις α’ πεντάμηνο 2014)

ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ (1) Γενικές παρατηρήσεις Η βουλγαρική αγορά, ως γειτονική και αναπτυσσόμενη, παρουσιάζει αξιόλογες δυνατότητες απορρόφησης της ελληνικής εξαγωγικής παραγωγής. Αλλά περιορισμένη αγοραστική δύναμη Βουλγάρων, αναιμική εγχώρια κατανάλωση και μικρή συγκριτικά τοπική αγορά → Αλλά περιορισμένη αγοραστική δύναμη Βουλγάρων, αναιμική εγχώρια κατανάλωση και μικρή συγκριτικά τοπική αγορά Η Ελλάδα εξάγει μία ευρύτατη γκάμα προϊόντων (περίπου βιομηχανικά και 400 αγροτικά) στη Βουλγαρία.

ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ (2) Διάρθρωση ελληνικών εξαγωγών Η Ελλάδα εξάγει στη Βουλγαρία κυρίως: Ορυκτά καύσιμα Βιομηχανικά είδη (π.χ. πλαστικά, μηχανές, ηλεκτρικό & ηλεκτρολογικό υλικό κ.ά.) Τρόφιμα (κυρίως φρούτα & λαχανικά, έλαια, γαλακτοκομικά προϊόντα, ψάρια και θαλασσινά) Πρώτες ύλες, μέταλλα και προϊόντα της μεταλλευτικής βιομηχανίας Χημικά προϊόντα Υφάσματα & ενδύματα Ποτά και καπνά Ζάχαρα και ζαχαρώδη

Ελληνικές επενδύσεις στη Βουλγαρία το Η Ελλάδα διατηρεί την τρίτη θέση μεταξύ των ξένων επενδυτών μετά την Αυστρία και την Ολλανδία με συνολικές επενδύσεις (stocks) €2,8 δισ.

Διάρθρωση ελληνικών επενδύσεων στη Βουλγαρία ( Διάρθρωση ελληνικών επενδύσεων στη Βουλγαρία (Αξία εκατ. €) Πηγή: Bulgarian National Bank ( Τα στοιχεία αφορούν στο 2013

Προοπτικές – Τομείς Διμερούς Συνεργασίας Τουρισμός Τουρισμός Τρόφιμα (συμβατικά και βιολογικά) Τρόφιμα (συμβατικά και βιολογικά) Φαρμακευτικά προϊόντα – ιατρικά μηχανήματα Φαρμακευτικά προϊόντα – ιατρικά μηχανήματα Τεχνολογίες αιχμής μόλις έλαβε χώρα σχετική εκδήλωση Γραφείου μας Τεχνολογίες αιχμής μόλις έλαβε χώρα σχετική εκδήλωση Γραφείου μας Τεχνολογίες περιβάλλοντος (π.χ. διαχείριση υδάτων-αποβλήτων) Τεχνολογίες περιβάλλοντος (π.χ. διαχείριση υδάτων-αποβλήτων) Ενέργεια Ενέργεια Μεταφορές Μεταφορές Συμβουλευτικές υπηρεσίες – συνεργασία σε χρηματοδοτούμενα από διεθνείς οργανισμούς προγράμματα έναρξη νέας προγραμματικής περιόδου ΕΕ Συμβουλευτικές υπηρεσίες – συνεργασία σε χρηματοδοτούμενα από διεθνείς οργανισμούς προγράμματα έναρξη νέας προγραμματικής περιόδου ΕΕ

Κυριότερες μορφές εταιρειών 1. Εταιρεία Περιορισμένης Ευθύνης (OOD) - - Μπορεί να είναι μονοπρόσωπη (EOOD) - - Ελάχιστο κεφάλαιο: 2 λέβα (~ € 1) 2. Ανώνυμη Εταιρεία (AD) - - Ελάχιστο κεφάλαιο: λέβα (~ € ) - - Κόστος σύστασης : 500 – 600 λέβα Χρόνος έναρξης λειτουργίας: 10 – 30 εργάσιμες ημέρες από ημερομηνία υποβολής δικαιολογητικών.

Μισθοί Κατώτατος μισθός : 340 λέβα (~ € 175) για κανονικό ωράριο εργασίας (8 ώρες/ημέρα και 40 ώρες/εβδομάδα) και 2,03 λέβα ανά ώρα εργασίας. Το β’ τρίμηνο 2014, ο μέσος μηνιαίος μισθός ανήλθε σε 817 λέβα (~ € 418).   Οι μέσες ασφαλιστικές εισφορές ανέρχονται σε περίπου 31% του μικτού μισθού και καταβάλλονται 18% από τον εργοδότη και 13% από τον εργαζόμενο.

Φορολογία (1) ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟΙ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ   Φόρος φυσικών προσώπων 10% (flat tax)   Εταιρικός φόρος 10% (flat tax)   Φόρος μερισμάτων 5%   Φόρος Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ) 20%   Φόρος επιτοκίων καταθέσεων 10% (για μη τρεχούμενους λογαριασμούς)

Φορολογία (2) ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΠΑΛΛΑΓΕΣ   Απαλλαγή βιομηχανιών από τον εταιρικό φόρο (10%) ≈ ≈Όριο: Μέχρι 100% ≈ ≈Προϋπόθεση: Ανεργία περιοχής μεγαλύτερη κατά 35% του εθνικού μέσου όρου ≈ ≈Ισχύς: Μια πενταετία, ανεξάρτητα από την πορεία της ανεργίας   Μείωση του εταιρικού φόρου (10%) ≈ ≈Όριο: Μέχρι το 10% της αξίας των πάγιων επενδύσεων, με εξαίρεση τα επιβατικά αυτοκίνητα ≈ ≈Προϋπόθεση: Ανεργία περιοχής μεγαλύτερη κατά 50% του εθνικού μέσου όρου ≈ ≈Ισχύς: Μέχρι πλήρους έκπτωσης της μείωσης.

Φορολογία (3) ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΠΑΛΛΑΓΕΣ (συνέχεια)   Έκπτωση από τα εταιρικά κέρδη ≈ ≈Όριο: Οι αμοιβές και εργοδοτικές εισφορές μέχρι και 12 μήνες ≈ ≈Προϋπόθεση: Πρόσληψη εγγεγραμμένων ανέργων

Επενδυτικός Νόμος (1) Οι επενδύσεις διακρίνονται σε : Επενδυτικά Σχέδια Προτεραιότητας (ΕΠΣ), που πρέπει να πληρούν τις προϋποθέσεις του Κανονισμού της ΕΕ 800/2008 Α΄ τάξεως :   άνω των 32 εκατ. λέβα (€16 εκατ.)   άνω των 16 εκατ. λέβα (€ 8 εκατ.), σε περιοχή με ανεργία που υπερβαίνει τον εθνικό μέσο όρο ή πρόκειται για επένδυση σε υψηλή τεχνολογία στον βιομηχανικό τομέα   άνω των 11 εκατ. λέβα (€ 5,6 εκατ.) για επένδυση σε υψηλή τεχνολογία στις υπηρεσίες Β΄ τάξεως :   άνω των 16 εκατ. λέβα (€ 8 εκατ.)   άνω των 8 εκατ. λέβα, σε περιοχή με ανεργία υψηλότερη του εθνικού μέσου όρου ή επένδυση σε υψηλή τεχνολογία στην βιομηχανία   άνω των 5,5 εκατ. λέβα και επένδυση σε υψηλή τεχνολογία στις υπηρεσίες

Επενδυτικός Νόμος (2) Προβλεπόμενα κίνητρα : σύντμηση των διαδικαστικών διατυπώσεων προνομιακή διοικητική αντιμετώπιση (ΕΠΣ & Α’ κατηγορίας) προνομιακή μεταχείριση για απόκτηση δημόσιας και δημοτικής ακίνητης περιουσίας χρηματοοικονομική βοήθεια για έργα υποδομής (κατηγορίας Α’) και ΕΠΣ χρηματοοικονομική βοήθεια για την εκπαίδευση του προσωπικού μέχρι 29 ετών Αρμόδια Υπηρεσία: Βουλγαρική Υπηρεσία Επενδύσεων (Invest Bulgaria Agency web:

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΕΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ (1) ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ (με υποστήριξη ΕΕ) Απορροφητικότητα περίπου 68% την προγραμματική περίοδο 2007–2013 (στοιχεία Σεπτεμβρίου 2014) 7+2 Επιχ. προγράμματα (ΕΠ) την περίοδο 2014–2020 Για περαιτέρω πληροφορίες, βλ.

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΕΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ (2) ΛΟΙΠΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΕΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ   Πρωτοβουλία JEREMIE για διευκόλυνση δανειακής ενίσχυσης μικρών & μεσαίων βουλγαρικών επιχειρήσεων   Προγράμματα EBRD (κυρίως στους τομείς της ενέργειας, του περιβάλλοντος και της καινοτομίας  σε συνεργασία με διαχειριστική αρχή ΕΠ «Ανταγωνιστικότητα»)   Προγράμματα Βουλγαρικής Αναπτυξιακής Τράπεζας (Web: )

ΚΡΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ Με αλλεπάλληλες τροποποιήσεις επιδιώκεται η απλοποίηση των διαδικασιών, η ενίσχυση της διαφάνειας και η επιτάχυνση κατά την εξέταση ενστάσεων αλλά Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκφράζει τη δυσαρέσκειά της για πρόσφατες νομοθετικές μεταβολές που δεν ενσωματώνουν ικανοποιητικά κοινοτική νομοθεσία

Ευχαριστώ για την προσοχή σας Ευχαριστώ για την προσοχή σας Στοιχεία επικοινωνίας Web: