Ενσωμάτωση – χρήση του προγράμματος «ΓλωσσοΜάθεια» στην εκπαιδευτική διαδικασία Στοχεύοντας στο να αποκτήσει το μάθημα της Γ’ τάξης Τεχνολογικής κατεύθυνσης του Ενιαίου Λυκείου «Ανάπτυξη Εφαρμογών σε Προγραμματιστικό Περιβάλλον» ουσιαστικό εργαστηριακό περιεχόμενο.

Η «ΓλωσσοΜάθεια» δημιουργήθηκε (όπως και άλλα παρόμοια προγράμματα) για να καλύψει το πρόβλημα της θεωρητικής διδασκαλίας του ΑΕΠΠ. Λειτουργεί κύρια σαν μεταγλωττιστής της ψευδογλώσσας «ΓΛΩΣΣΑ» του σχολικού βιβλίου. Δημιουργός της ο συνάδελφος Σπύρος Νικολαΐδης Καθ. Πληροφορικής

Τι κερδίζουμε χρησιμοποιώντας την Ο μαθητής μπορεί να βλέπει άμεσα τα αποτελέσματα των προγραμμάτων που δημιουργεί και έτσι τα κατανοεί καλύτερα και ευκολότερα. Εμείς μπορούμε να ελέγχουμε σε ελάχιστο χρόνο την ορθότητα ακόμα και των πιο μακροσκελών προγραμμάτων.

Ο μαθητής που έχει Η/Υ στο σπίτι μπορεί να εξακριβώσει ο ίδιος αν έχει λύσει σωστά κάποια άσκηση, αυξάνοντας με αυτόν τον τρόπο κατακόρυφα την αποδοτικότητα του διαβάσματός του. Ο μαθητής βαριέται πολύ λιγότερο στη τάξη μια και συμμετέχει πιο ενεργά στη διαδικασία μάθησης. Το σχολικό εργαστήριο Πληροφορικής αποκτά πλέον ζωτικό ρόλο στη διδασκαλία του μαθήματος. Πολλοί μαθητές ταυτόχρονα μπορούν να πειραματίζονται με δεδομένες ασκήσεις, μαθαίνοντας από τα λάθη τους. (δοκιμή – λάθος – διόρθωση)

Μπορούμε επίσης για να ελέγξουμε τις γνώσεις των μαθητών, να τους διανείμουμε την εκτελέσιμη μορφή ενός προγράμματος και να ζητήσουμε από αυτούς να δημιουργήσουν κώδικα που να πραγματοποιεί τις ίδιες λειτουργίες. Η διδασκαλία του μαθήματος ξεφεύγει λίγο από τη στεγνή εξετασοκεντρική μορφή της και πλησιάζει τους αρχικούς στόχους της. Οι ασκήσεις αποθηκεύονται, αντιγράφονται και εκτυπώνονται με ευκολία.

Και γιατί ειδικά τη «ΓλωσσοΜάθεια»; Είναι σε πλήρη επαφή με το σχ. βιβλίο και τη «ΓΛΩΣΣΑ» Είναι δωρεάν Είναι απλή στη χρήση, στα Ελληνικά και γρήγορη στη συγγραφή προγραμμάτων Με συνεχείς βελτιώσεις (τρέχουσα έκδοση 5.2) Με αναλυτική βοήθεια και παραδείγματα για το συντακτικό της Με σαφή μηνύματα συντακτικών λαθών Με δυνατότητα δημιουργίας.exe αρχείου ΓλωσσοΜάθεια

Πώς θα εντάξουμε τη «ΓλωσσοΜάθεια» στη διδασκαλία Η χρήση της δεν πρέπει να είναι συνεχής αλλά στοχεύοντας σε κάτι συγκεκριμένο μέσα από σχέδιο μαθήματος. Πρέπει να επιδιώκουμε την ελαχιστοποίηση της πληκτρολόγησης από τους μαθητές δημιουργώντας βάση ασκήσεων και παραλλαγών τους και ταυτόχρονα να μην σερβίρουμε έτοιμη την κάθε λύση - απάντηση στο μαθητή αλλά να τον καθοδηγούμε ώστε να την ανακαλύπτει μέσα από το λάθος του

Είναι απαραίτητες οι μελετημένες επεμβάσεις στη ροή του σχολικού βιβλίου. Απαραίτητη επίσης η ύπαρξη δύο συναδέλφων, όπου προβλέπεται (σε τμήματα με αριθμό 23 μαθητών και άνω). Να γίνεται διανομή και παρότρυνση για χρήση της στο σπίτι από τα παιδιά.

Πρακτική άσκηση διδασκαλίας με χρήση της «ΓλωσσοΜάθειας» Τάξη: Γ΄ τάξη Τεχνολογικής κατεύθυνσης Εν.Λυκείου Μάθημα: ΑΕΠΠ Ενότητες: Αλγοριθμική δομή ακολουθίας Δομή προγράμματος σε «Γλώσσα» Βιβλίο: Σχολικό βιβλίο (Κεφάλαια & 7.10) Διάρκεια: 2 διδακτικές ώρες

Γενικοί σκοποί Κατανόηση της ανάγκης υλοποίησης του τελικού σταδίου προγραμματισμού (Κωδικοποίηση σε γλώσσα προγραμματισμού) Κατανόηση της έννοιας «εκτέλεση προγράμματος» Διάκριση των ρόλων «Συντάκτης προγράμματος» και «Χρήστης προγράμματος»

Ειδικοί σκοποί Κατανόηση λειτουργιών εισόδου δεδομένων / εξόδου αποτελεσμάτων Κατάδειξη ανάγκης ενσωμάτωσης μηνυμάτων κατά τις πιο πάνω λειτουργίες Κατανόηση διαφοράς μεταξύ σταθεράς και μεταβλητής

Δευτερεύοντες στόχοι Κατάδειξη χρησιμότητας ενσωμάτωσης σχολίων στο πρόγραμμα Πρώτη επαφή με τις έννοιες συντακτικό / λογικό λάθος, διόρθωση μέσω υποβοηθητικών μηνυμάτων Κατανόηση του τι είναι «δεσμευμένη λέξη» Εξοικείωση γενικότερα με τη χρήση του Η/Υ

Προεργασία Τις προηγούμενες 2 διδακτικές ώρες έχει διδαχθεί, μέσω του παραδείγματος «Πρόσθεση δύο αριθμών» του σχ. βιβλίου, η δομή της ακολουθίας, η πράξη καταχώρησης τιμής, οι έννοιες Σταθερά, Μεταβλητή, Τελεστής, Έκφραση και Τύπος σταθεράς / μεταβλητής. Επίσης τα παιδιά έχουν δουλέψει παρόμοιες ασκήσεις στην τάξη και στο σπίτι αναπτύσσοντάς τες σε μορφή Λογικού διαγράμματος και κυρίως Ψευδοκώδικα του βιβλίου.

Εισαγωγικό τμήμα Γίνεται μία σύντομη θεωρητική εισαγωγή για το τι είναι γενικά γλώσσα προγραμματισμού, τι είναι η «ΓΛΩΣΣΑ» του σχ. Βιβλίου και τι το πρόγραμμα «ΓλωσσοΜάθεια». Κυρίως δίνεται βάρος στη γενική περιγραφή της δομής ενός προγράμματος σε «ΓΛΩΣΣΑ» (κεφ. 7.10) και ιδιαίτερα στο σημείο που διαφοροποιείται αισθητά από τον Ψευδοκώδικα, δηλαδή στο Τμήμα δηλώσεων.

Μια από τις ασκήσεις που δούλεψαν οι μαθητές στο σπίτι είναι η ΔΤ1 του 2 ου κεφ. «Υπολογισμός περιόδου Εκκρεμούς». Φροντίζουμε κάθε μαθητής να έχει γραμμένη την άσκηση στο τετράδιο σε Ψευδοκώδικα. Συζητάμε το τμήμα δηλώσεων για τη συγκεκριμένη άσκηση. Καθορίζουμε τα διαδικαστικά και τα παιδιά ξεκινούν την πληκτρολόγηση. Από το σημείο αυτό και πέρα η βοήθειά μας δίνεται σε κάθε θέση εργασίας, βήμα – βήμα.

Αρχική μορφή προγράμματος Λειτουργία των εντολών εισόδου - εξόδου ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Περίοδος_Εκκρεμούς ΣΤΑΘΕΡΕΣ π = 3.14 G = 9.81 ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ: L, T ΑΡΧΗ ΔΙΑΒΑΣΕ L T  2 * π * Τ_Ρ(L/G) ΓΡΑΨΕ Τ ΤΕΛΟΣ_ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Περίοδος_Εκκρεμούς ΓλωσσοΜάθεια

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Περίοδος_Εκκρεμούς ΣΤΑΘΕΡΕΣ π = 3.14 G = 9.81 ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ: L, T ΑΡΧΗ ΓΡΑΨΕ ΄Δώσε το μήκος του εκκρεμούς σε μέτρα ΄ ΔΙΑΒΑΣΕ L T  2 * π * Τ_Ρ(L/G) ΓΡΑΨΕ Τ ΤΕΛΟΣ_ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Περίοδος_Εκκρεμούς ΓλωσσοΜάθεια Μήνυμα εισαγωγής δεδομένων

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Περίοδος_Εκκρεμούς ΣΤΑΘΕΡΕΣ π = 3.14 G = 9.81 ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ: L, T ΑΡΧΗ ΓΡΑΨΕ ΄Δώσε το μήκος του εκκρεμούς σε μέτρα ΄ ΔΙΑΒΑΣΕ L T  2 * π * Τ_Ρ(L/G) ΓΡΑΨΕ ΄Η περίοδος του εκκρεμούς σε δευτερόλεπτα είναι: ΄ ΓΡΑΨΕ Τ ΤΕΛΟΣ_ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Περίοδος_Εκκρεμούς Συνοδευτικό μήνυμα αποτελεσμάτων ΓλωσσοΜάθεια

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Περίοδος_Εκκρεμούς ΣΤΑΘΕΡΕΣ π = 3.14 ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ: L, T, G ΑΡΧΗ ΓΡΑΨΕ ΄Δώσε την τιμή της επιτάχυνσης της βαρύτητας ΄ Δ ΙΑΒΑΣΕ G ΓΡΑΨΕ ΄Δώσε το μήκος του εκκρεμούς σε μέτρα ΄ ΔΙΑΒΑΣΕ L T  2 * π * Τ_Ρ(L/G) ΓΡΑΨΕ ΄Η περίοδος του εκκρεμούς σε δευτερόλεπτα είναι: ΄, Τ ΤΕΛΟΣ_ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Περίοδος_Εκκρεμούς Διάκριση μεταβλητής - σταθεράς ΓλωσσοΜάθεια

Σχόλια προγράμματος ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Περίοδος_Εκκρεμούς ! Τμήμα Δηλώσεων (απαραίτητο στη «ΓΛΩΣΣΑ») ΣΤΑΘΕΡΕΣ π = 3.14 G = 9.81 ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ: L, T ! Κυρίως αλγοριθμικό τμήμα (Παρόμοιο με ψευδοκώδικα) ΑΡΧΗ ΓΡΑΨΕ ΄Δώσε το μήκος του εκκρεμούς σε μέτρα ΄ ΔΙΑΒΑΣΕ L T  2 * π * Τ_Ρ(L/G) ΓΡΑΨΕ ΄Η περίοδος του εκκρεμούς σε δευτερόλεπτα είναι: ΄, Τ ΤΕΛΟΣ_ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Περίοδος_Εκκρεμούς ΓλωσσοΜάθεια

Συντακτικά και Λογικά λάθη Διαδικασία εκσφαλμάτωσης ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Περίοδος_Εκκρεμούς ! Τμήμα Δηλώσεων (απαραίτητο στη ΓΛΩΣΣΑ) ΣΤΑΘΕΡΕΣ π = 3.14 G = 9.81 ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ: L, T ! Κυρίως αλγοριθμικό τμήμα (Παρόμοιο με ψευδοκώδικα) ΑΡΧΗ ΓΡΑΨΕ ΄Δώσε το μήκος του εκκρεμούς σε μέτρα ΄ ΔΙΑΒΑΣΕ L T  2 * π * Τ_Ρ(L/G) T  2 * π * Τ_Ρ(L)/G ΓΡΑΨΕ ΄Η περίοδος του εκκρεμούς σε δευτερόλεπτα είναι:΄, Τ ΤΕΛΟΣ_ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Περίοδος_Εκκρεμούς ΓλωσσοΜάθεια

Εμπέδωση των πιο πάνω μπορούμε να επιδιώξουμε βάζοντας τους μαθητές να γράψουν και να τρέξουν μόνοι τους ένα συναφές πρόγραμμα π.χ. Ένα πρόγραμμα που να μετατρέπει τις μοίρες σε ακτίνια.

Ενδεικτικά θέματα για χρήση της «ΓλωσσοΜάθειας» Παρακολούθηση μεταβολής του περιεχομένου μεταβλητών (Πίνακας τιμών) Εμφωλευμένη επαναληπτική διαδικασία και δυναμική της (προπαίδεια) Δημιουργία και λειτουργικότητα ενός μενού επιλογών Εύρεση min/max μιας σειράς αριθμών και εντοπισμός της θέσης τους, όταν η min/max τιμή είναι πιθανόν να επαναλαμβάνεται μέσα στη σειρά (λεπτό σημείο θέματος του Ιουνίου)

Καταλήγοντας Μέσα από το κάθε θέμα ειδικής διδασκαλίας, ακόμη και το πιο απλοϊκό, αναδεικνύεται η ανάγκη της πολύ καλής προετοιμασίας και αναλυτικής οργάνωσης των βημάτων της διδασκαλίας και όχι μόνο. Η ενσωμάτωση της «ΓλωσσοΜάθειας» ή άλλου παρόμοιου προγράμματος μπορεί να συνεισφέρει θετικά μόνο με αυτή την προϋπόθεση. Άλλωστε τα οφέλη της πρακτικής χρήσης οποιασδήποτε γλώσσας προγ/σμού σε αντιδιαστολή με τη θεωρητικού επιπέδου διδασκαλία είναι προφανή.