Α ν α σ κ ό π η σ η της πρώτης δεκαετίας του προγράμματος Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών “Προστασία Περιβάλλοντος και Βιώσιμη Ανάπτυξη” Α ν α σ κ ό π η σ η της πρώτης δεκαετίας του προγράμματος Π. Λατινόπουλος Διευθυντής Σπουδών ΠΜΣ-ΠΠΒΑ

Ενότητες της παρουσίασης Ενότητες της παρουσίασης Ιστορικό Δομή Λειτουργία Αξιολόγηση

Η χρονική πορεία του ΠΜΣ-ΠΠΒΑ

Μεταπτυχιακές σπουδές στο ΤΠΜ Η οργάνωση συστηματικών μεταπτυχιακών σπουδών Το 1994 έτος έναρξης διαβούλευσης και συζητήσεων για: διεύρυνση γνωστικού αντικειμένου και ερευνητικών πεδίων του ΤΠΜ νέες εκπαιδευτικές δραστηριότητες διασύνδεση βασικής και εφαρμοσμένης έρευνας Ακαδημαϊκό έτος 1995-1996 ίδρυση και έναρξη λειτουργίας του προγράμματος που οδηγεί σε διδακτορικό δίπλωμα

Μεταπτυχιακές σπουδές στο ΤΠΜ Προβληματισμός και κίνητρα για νέα προγράμματα Συντονισμός και οργάνωση υφιστάμενων και νέων δράσεων από το ΤΠΜ Εκτίμηση δυνατοτήτων του ΤΠΜ Διαβούλευση με άλλα πανεπιστημιακά τμήματα και επαγγελματικούς φορείς Εναρμόνιση με άλλα μεταπτυχιακά προγράμματα (εσωτερικού – εξωτερικού) Δυνατότητες – ευκαιρίες οικονομικής υποστήριξης (ΕΠΕΑΕΚ Ι)

Μεταπτυχιακές σπουδές στο ΤΠΜ Στόχοι των μεταπτυχιακών προγραμμάτων ειδίκευσης Οργάνωση και ανάπτυξη της εξειδικευμένης γνώσης Σύνδεση με επιστημονικά πεδία χρήσιμα για την τεχνολογική, οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της χώρας Εξειδίκευση νέων επιστημόνων Ακαδημαϊκό έτος 1998-1999 ίδρυση και έναρξη λειτουργίας των 2 πρώτων προγραμμάτων ειδίκευσης

Τα ΠΜΣ ειδίκευσης του ΤΠΜ-ΑΠΘ Οικολογική Ποιότητα και Διαχείριση Υδάτων σε Επίπεδο Λεκάνης Απορροής Προστασία, Συντήρηση και Αποκατάσταση Μνημείων Πολιτισμού μνημεία Σχεδιασμός, Οργάνωση και Διαχείριση Συστημάτων Μεταφορών Αντισεισμικός Σχεδιασμός Τεχνικών Έργων αντισεισμικό Διοίκηση και Διαχείριση Τεχνικών Έργων Προστασία Περιβάλλοντος και Βιώσιμη Ανάπτυξη περιβάλλον μεταφορές διαχείριση ύδατα 1998 1999 2000 2001 2003 2002 2004 2005 2006 2007 2008

10 χρόνια λειτουργίας του ΠΠΒΑ 9 σειρές αποφοίτων: 258 ειδικευμένοι νέοι επιστήμονες 168 Πολιτικοί Μηχανικοί 90 Μηχανικοί και Πτυχιούχοι άλλων ειδικοτήτων Μια πλήρης και υψηλού επιπέδου ομάδα διδασκόντων 30 Μέλη ΔΕΠ του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών 2 Μέλη ΔΕΠ άλλων ΑΕΙ 15 Προσκεκλημένοι ομιλητές

Τιμή και ευχαριστίες Τέσσερις ομότιμοι καθηγητές του ΤΠΜ και του ΠΠΒΑ Ελευθερία Κολοβέα-Παπαχρήστου (2004) Βύρων-Αλέξανδρος Παπαθανασίου (2005) Γεώργιος Τσώχος (2005) Ευάγγελος Πάτμιος (2006) Δύο καθηγητές άλλων πανεπιστημίων Γεώργιος Χατζηκωνσταντίνου, Δημοκρίτειο Παν/μιο Θράκης Λόης Λαμπριανίδης, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας

Μνήμη και ευγνωμοσύνη Η μεγάλη μας απώλεια … Νιόβη Χρυσομαλλίδου

Η δομή του προγράμματος

Η εκπαιδευτική αναγκαιότητα Βιώσιμη ανάπτυξη και εκπαίδευση Οι 3 πυλώνες της αειφορίας Ένα μοντέλο ανάπτυξης με πολλαπλούς στόχους αλλά και δυσκολίες εφαρμογής Ο ρόλος της εκπαίδευσης Ένα από τα πιο κρίσιμα και απαραίτητα εργαλεία για την υλοποίηση των αρχών της βιώσιμης ανάπτυξης (τυπικές και άτυπες μορφές εκπαίδευσης) περιβάλλον οικονομία κοινωνία βιωσιμότητα ρεαλισμός δικαιοσύνη ΑΕΙΦΟΡΙΑ

Περιβαλλοντική εκπαίδευση Αρχές και στόχοι των εκπαιδευτικών προγραμμάτων Να επιτύχουν την οικολογική επιμόρφωση Να διαμορφώσουν ενεργούς πολίτες με πλήρη ενστερνισμό αξιών και συνείδηση των κοινωνικών τους ευθυνών Να εφαρμόσουν την ολιστική προσέγγιση στην περιβαλλοντική εκπαίδευση Να αντισταθούν στην αποδοχή της τεχνολογίας ως του μοναδικού τρόπου επίλυσης των περιβαλλοντικών προβλημάτων Να επανασχεδιάσουν τα προγράμματα σπουδών ενισχύοντας την έννοια της διεπιστημονικότητας Η διαδικασία της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης : μια πρόκληση για τους εκπαιδευτές

Η εκπαίδευση μέσω του ΠΜΣ-ΠΠΒΑ Προσανατολισμός και ειδικοί στόχοι του προγράμματος Εξειδίκευση με επαγγελματική κατεύθυνση Απόκτηση υψηλού επιπέδου τεχνολογικών γνώσεων Ανάλυση - αντίληψη των αρχών της προστασίας του περιβάλλοντος και της βιώσιμης ανάπτυξης Εξοικείωση με το θεσμικό πλαίσιο και τα σύγχρονα μεγάλα προβλήματα Απόκτηση ικανότητας ελέγχου του περιβάλλοντος και διατύπωσης προτάσεων για την προστασία του Προώθηση θετικής στάσης και συμπεριφοράς απέναντι στο περιβάλλον

Η εκπαίδευση μέσω του ΠΜΣ-ΠΠΒΑ Τα κύρια χαρακτηριστικά του προγράμματος Ετήσια διάρκεια σπουδών Εισάγονται πολιτικοί μηχανικοί αλλά και πτυχιούχοι ειδικοτήτων και κλάδων θετικής κατεύθυνσης (30 συνολικά) Δύο διδακτικά εξάμηνα με υποχρέωση παρακολούθησης 10 συνολικά μαθημάτων Εκπόνηση διπλωματικής εργασίας στη διάρκεια του θερινού τριμήνου Απόκτηση μεταπτυχιακού διπλώματος ειδίκευσης από το ΤΠΜ του ΑΠΘ στην “Προστασία Περιβάλλοντος και Βιώσιμη Ανάπτυξη”

Το πρόγραμμα σπουδών Τα μαθήματα του χειμερινού εξαμήνου Ευρύτερου περιεχομένου και γενικότερων εφαρμογών Υποχρεωτική παρακολούθηση απ’ όλους τους φοιτητές Κωδικός Τίτλος Μαθήματος ΠΠΒΑ.1 Αποτίμηση και διαχείριση του περιβάλλοντος ΠΠΒΑ.2 Οικονομική των φυσικών πόρων και του περιβάλλοντος ΠΠΒΑ.3 Ανάλυση αποφάσεων και επικινδυνότητας ΠΠΒΑ.4 Απόκτηση, επεξεργασία και διαχείριση περιβαλλοντικών δεδομένων ΠΠΒΑ.4α Γεωγραφικά συστήματα πληροφοριών ΠΠΒΑ.4β Φωτογραμμετρικές, τηλεπισκοπικές και γεωπληροφοριακές μέθοδοι και συστήματα ΠΠΒΑ.4Γ Στατιστικές μέθοδοι και τεχνικές

Το πρόγραμμα σπουδών Τα μαθήματα του εαρινού εξαμήνου Εξειδικευμένου περιεχομένου Περισσότερο πρακτικής-τεχνολογικής κατεύθυνσης Καλύπτουν ευρύ φάσμα επιστημονικών αντικειμένων Προσανατολισμένα στην επιστήμη του πολιτικού μηχανικού Ελεύθερης επιλογής Υποχρέωση επιτυχούς παρακολούθησης 5 μαθημάτων Επιπλέον υποχρεωτική παρακολούθηση του σεμιναριακού χαρακτήρα μαθήματος “Εισαγωγή στην ερευνητική μεθοδολογία”

Το πρόγραμμα σπουδών Τα μαθήματα του εαρινού εξαμήνου Κωδικός Τίτλος Μαθήματος ΠΠΒΑ.5 Βιώσιμη διαχείριση υδατικών πόρων ΠΠΒΑ.6 Προστασία και εξυγίανση των υπόγειων νερών ΠΠΒΑ.7 Διαχείριση υγρών και στερεών αποβλήτων ΠΠΒΑ.8 Μεταφορές – Συγκοινωνιακή πολιτική και περιβάλλον ΠΠΒΑ.9 Εισαγωγή στην ερευνητική μεθοδολογία ΠΠΒΑ.10 Πολεοδομία – Χωροταξία και βιώσιμη ανάπτυξη ΠΠΒΑ.11 Προστασία και βιώσιμη ανάπτυξη παράκτιων ζωνών ΠΠΒΑ.12 Προστασία θαλάσσιου περιβάλλοντος ΠΠΒΑ.13 Διαχείριση φυσικών κινδύνων ΠΠΒΑ.14 Γεωτεχνική περιβάλλοντος ΠΠΒΑ.15 Περιβαλλοντική και ενεργειακή θεώρηση κτιριακών κατασκευών

Το πρόγραμμα σπουδών Μαθήματα ομοιογενοποίησης 4 εντατικά μαθήματα διάρκειας έως και 9 εβδομάδων που διδάσκονται με την έναρξη του χειμερινού εξαμήνου Υποχρεωτικής παρακολούθησης από τους μη Πολιτικούς Μηχανικούς μεταπτυχιακούς φοιτητές του προγράμματος Στόχοι: Ο εμπλουτισμός και η ομοιογενοποίηση των γνώσεων σε συγκεκριμένα επιστημονικά ζητήματα (βασικό υπόβαθρο των γνώσεων σχετικών μαθημάτων του προγράμματος) Η εξοικείωση με τα υπόψη επιστημονικά πεδία για τη διευκόλυνση επιλογής των μαθημάτων του εαρινού εξαμήνου

Το πρόγραμμα σπουδών Οι διπλωματικές εργασίες Ατομικού τύπου Διάρκεια εκπόνησης τουλάχιστον τριών μηνών Υψηλού βαθμού σημαντικότητας (25% του βαθμού διπλώματος) Πολυκριτιριακή αξιολόγηση – βαθμολόγηση Δημόσια παρουσίαση

Η λειτουργία του προγράμματος

Το θεσμικό πλαίσιο του ΠΠΒΑ Ρύθμιση όλων των θεμάτων οργάνωσης και λειτουργίας Υπουργικές αποφάσεις ΦΕΚ 739 / 1998 ΦΕΚ 1769/2004 ΦΕΚ 540/2007 Εσωτερικός Κανονισμός Λειτουργίας ΓΣΕΣ-ΤΠΜ 1998 ΓΣΕΣ-ΤΠΜ 2007

Οι διδάσκοντες του προγράμματος 27 μέλη ΔΕΠ του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών Μία διεπιστημονική ομάδα με σημαντική εκπαιδευτική και ερευνητική εμπειρία 15 Πολιτ. Μηχ. 6 Τοπογρ. Μηχ. 3 Αρχιτέκτονες 1 Χημ. Μηχ. 1 Χημικός 1 Γεωλόγος

Διαλέξεις προσκεκλημένων ομιλητών Πολύτιμη μεταφορά γνώσης και εμπειρίας

Διοικητική υποστήριξη Γραμματεία Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών Πλήρως μηχανογραφημένο σύστημα Πολύπλευρη εξυπηρέτηση μεταπτυχιακών φοιτητών Παρακολούθηση σταδιοδρομίας αποφοίτων

Οικονομική υποστήριξη Από την έναρξη μέχρι σήμερα Σημαντική χρηματοδότηση από τα ΕΠΕΑΕΚ Ι & ΙΙ Συμπληρωματική χρηματοδότηση από το ΤΠΜ Υποστήριξη από το ΤΠΜ στο άμεσο μέλλον

Υποδομές: αίθουσα διδασκαλίας Αποκλειστική για το πρόγραμμα με σύγχρονο εξοπλισμό

Υποδομές: νησίδες Η/Υ Δύο πλήρως εξοπλισμένοι χώροι άσκησης και μελέτης Εκπαιδευτική νησίδα Η/Υ του Τμήματος ΠΜ πολλαπλές χρήσεις Νησίδα Η/Υ του Εργαστηρίου Γεωδαισίας εκπαίδευση και άσκηση σε ΓΣΠ

Υποδομές: βιβλιοθήκες Οι φοιτητές έχουν πλήρη πρόσβαση Στην κεντρική βιβλιοθήκη του ΑΠΘ Στη βιβλιοθήκη του Τμήματος ΠΜ ειδική συλλογή βιβλίων του ΠΠΒΑ πλήρης συλλογή διπλωματικών εργασιών του ΠΠΒΑ

Εκπαίδευση: εργασίες πεδίου Η γνώση για το περιβάλλον δεν αποκτάται μόνο θεωρητικά Θέματα και ασκήσεις στο πλαίσιο των επιμέρους μαθημάτων Εκπόνηση διπλωματικών εργασιών πρακτικού περιεχομένου

Εκπαίδευση: επισκέψεις - εκδρομές Μια δημιουργική και ευχάριστη δραστηριότητα

Εκπαίδευση: ατομικές δραστηριότητες “Σχολείο του Δάσους” – WWF Ελλάς – Σεμινάριο στη Δαδιά

Εκπαίδευση: φοιτητικές πρωτοβουλίες Το ιστολόγιο (blog) των φοιτητών Μια δημιουργική πρωτοβουλία των φετινών φοιτητών Χώρος συζήτησης και αλληλο- ενημέρωσης για επιστημονικά και κοινωνικά ζητήματα Αντανακλά την περιβαλλοντική ευαισθητοποίησή τους Δείχνει την άνετη προσαρμογή τους στη σύγχρονη τεχνολογία http://ppva07.blogspot.com

Η εξοικείωση με την έρευνα Το μάθημα “Εισαγωγή στην ερευνητική μεθοδολογία” Συνδιδασκαλία με υποψήφιους διδάκτορες Σεμιναριακού χαρακτήρα Εκπαιδευτικοί στόχοι: γνώση σχεδιασμού και διεξαγωγής έρευνας αναγνώριση κανόνων ηθικής και δεοντολογίας ανάπτυξη ειδικών ικανοτήτων και δεξιοτήτων

Διπλωματικές εργασίες Διατήρηση υψηλού επιπέδου ποιότητας Συστηματική καθοδήγηση πριν και κατά την εκπόνηση Συχνό αποτέλεσμα οι δημοσιεύσεις σε πρακτικά συνεδρίων ή περιοδικά Πλήρες αρχείο περιλήψεων στην ιστοσελίδα του προγράμματος Πλήρες αρχείο κειμένων (έντυπη μορφή) στη βιβλιοθήκη του ΤΠΜ Από το 2007 αρχείο κειμένων (ηλεκτρονική μορφή) στην κεντρική βιβλιοθήκη του ΑΠΘ

Αποφοιτήσεις – απονομή διπλωμάτων Η ώρα της επιβράβευσης Τελετή αποφοίτησης για όλα τα μεταπτυχιακά προγράμματα του ΤΠΜ Απονομή μεταπτυχιακών διπλωμάτων ειδίκευσης Βράβευση πρώτου/ης στη βαθμολογία

Προβολή – δημοσιοποίηση του ΠΠΒΑ Μέσα και ενέργειες Ιστοσελίδα Οδηγός Σπουδών Ενημερωτικό φυλλάδιο Άρθρα, ανακοινώσεις και παρουσιάσεις σε έντυπα, συνέδρια, ημερίδες και στα ΜΜΕ

Η ιστοσελίδα του ΠΜΣ Ελληνική και αγγλική έκδοση Διαρκώς εμπλουτιζόμενη και επίκαιρη Σημαντική πηγή πληροφόρησης για κάθε ενδιαφερόμενο http://ppva.civil.auth.gr

Η ιστοσελίδα του ΠΜΣ

Οι αξιολογήσεις του προγράμματος

Το πλέγμα των αξιολογήσεων Στόχοι των αξιολογήσεων Δημιουργία και λειτουργία δομών ποιοτικού ελέγχου και βελτίωσης του προγράμματος Αποτίμηση της ολικής ποιότητάς του Παρακολούθηση της σταδιοδρομίας των αποφοίτων του προγράμματος Εκτίμηση του ενδιαφέροντος των φορέων απασχόλησης για εξειδικευμένους νέους επιστήμονες Σχεδιασμός και εφαρμογή παρεμβάσεων και βελτιωτικών δράσεων στο πρόγραμμα

Το πλέγμα των αξιολογήσεων Τύποι αξιολογήσεων Εσωτερική αξιολόγηση Ερωτηματολόγια φοιτητών Ερωτηματολόγια διδασκόντων Ερωτηματολόγια αποφοίτων Εξωτερική αξιολόγηση Αξιολογητές άλλων ιδρυμάτων Ερωτηματολόγιο αποφοίτων Ερωτηματολόγιο εργοδοτών

Το πλέγμα των αξιολογήσεων Ερωτηματολόγιο εργοδοτών Χρονοδιάγραμμα των αξιολογήσεων Ερωτηματολόγιο διδασκόντων Ερωτηματολόγιο αποφοίτων Ερωτηματολόγιο αποφοίτων Εξωτερικοί αξιολογητές Εξωτερικοί αξιολογητές Εξωτερικοί αξιολογητές Ερωτηματολόγιο φοιτητών Ερωτηματολόγιο φοιτητών Ερωτηματολόγιο φοιτητών 1998 1999 2000 2001 2003 2002 2004 2005 2006 2007 2008

Αντί επιλόγου … Για την εκπαίδευση: Για το περιβάλλον: “Εκπαίδευση (παιδεία) είναι ό,τι απομείνει όταν θα έχουμε ξεχάσει όλα όσα διδαχτήκαμε” George Savile, 1st Marquess of Halifax (1633-1695) Άγγλος πολιτικός και συγγραφέας Για το περιβάλλον: “Η ανθρωπότητα δεν προσδιορίζεται απ’ όσα δημιουργεί, αλλά απ’ όσα επιλέγει να μην καταστρέψει” Edward Osborn Wilson (1929-) Αμερικανός εντομολόγος και βιολόγος