Πληροφοριακή Σχεδίαση για Πολιτισμική Τεκμηρίωση και Διαλειτουργικότητα: επισκόπηση Πάνος Κωνσταντόπουλος «Πληροφοριακή Σχεδίαση για Πολιτισμική Τεκμηρίωση και Διαλειτουργικότητα» 21/2/2005 Αμφιθέατρο ΕΙΕ, Αθήνα 23/2/2005 Αμφιθέατρο ΙΤΕ, Ηράκλειο, Κρήτη 21,23/2/2005 Πληροφοριακή σχεδίαση για πολιτισμική τεκμηρίωση και διαλειτουργικότητα

Στοιχεία της μελέτης Τίτλος μελέτης: Πρότυπα πολιτισμικής τεκμηρίωσης και τεχνολογίες υποστήριξης της διασύνδεσης του ψηφιακού πολιτισμικού αποθέματος και της διαλειτουργικότητας συστημάτων Ανάδοχος: Κέντρο Πολιτισμικής Πληροφορικής, Ινστιτούτο Πληροφορικής ΙΤΕ Υπεύθυνος: Καθ. Πάνος Κωνσταντόπουλος 21,23/2/2005 Πληροφοριακή σχεδίαση για πολιτισμική τεκμηρίωση και διαλειτουργικότητα

Συνεργάτες Θεοφανία Αγγελοπούλου (φιλόλογος) Αντώνης Ζαχόπουλος (πληροφορικός) Νίκος Ζυγουρίτσας (ΙΜΛ) Μαρία Θεοδωρίδου Κατερίνα Καλαντζοπούλου (αρχαιολόγος) Δημήτρης Καλομοιράκης (αρχαιολόγος, ΥΠΠΟ) Μαριάνα Κατηφόρη (αρχαιολόγος) Αθηνά Κριτσωτάκη (αρχαιολόγος) Πάνος Κωνσταντόπουλος (ΟΠΑ) Λέττα Μεντή (Μουσείο Μπενάκη) Χρυσούλα Μπεκιάρη (πληροφορικός) Μάρτιν Ντέρ (ερευν. πληροφ.) Μαρία Οικονόμου (αρχαιολ.-μουσειολ.,Παν. Αιγαίου) Πάντος Πάντος (αρχαιολόγος, ΥΠΠΟ) Μαρία Παπαδάκη (φιλόλ., μεταφράστρια) Μερόπη Πετράκη (πληροφορικός) Ροδούλα Καφτάκη (πληροφορικός) Αιμιλία Μαγκαναράκη (πληροφορικός, ΠΕΣΥ) Στέλιος Πιπερίδης (πληροφορικός, ΙΕΛ) Αθανάσιος Σίδερης αρχαιολόγος, ΙΜΕ) Ευγενία Ταμπακάκη (αρχαιολόγος) Γιάννης Ταμπάκης (πληροφορικός) Γιώργος Τσακαρισιάνος (πολ. Επιστ., ΙΜΛ) Ελένη Τσενόγλου (εθνολόγος) Μαρία Χατζηδάκη (συντηρήτρια) Δάφνη Χρονάκη (αρχιτέκτων, ΥΠΠΟ) Γιάννης Χρυσάκης (πληροφορικός) 21,23/2/2005 Πληροφοριακή σχεδίαση για πολιτισμική τεκμηρίωση και διαλειτουργικότητα

Αντικείμενο της μελέτης Η δημιουργία ενός οδηγού για την ανάπτυξη και την ορθή εφαρμογή πληροφοριακών συστημάτων πολιτισμικής τεκμηρίωσης, καθώς επίσης για τη διασύνδεση και τη διατήρηση του ψηφιακού πολιτισμικού αποθέματος. Δείκτες ποιότητας εγκυρότητα, πιστότητα και πληρότητα των δεδομένων ευχέρεια προσπέλασης στα δεδομένα διαλειτουργικότητα των επί μέρους ταμιευτήρων ψηφιακού υλικού διατηρησιμότητα του αποθέματος 21,23/2/2005 Πληροφοριακή σχεδίαση για πολιτισμική τεκμηρίωση και διαλειτουργικότητα

Κύκλος ζωής της πολιτισμικής πληροφορίας Αρχικοποίηση Αρχική μαζική καταχώριση ψηφιακού υλικού . Συλλεκτική πολιτική Ποιότητα δεδομένων Εγκυρότητα, πιστότητα, πληρότητα Διαλειτουργικότητα Διασφάλιση της διασύνδεσης πληροφοριών από αυτοτελή συστήματα. Βιωσιμότητα Διασφάλιση της ακεραιότητας και αναγνωσιμότητας των πληροφοριών έναντι σφαλμάτων και τεχνολογικών αλλαγών. Νέοι τρόποι ανάγνωσης και γραφής πρόσκτηση ή δημιουργία δεδομένων διαχείριση και διατήρηση δεδομένων και συλλογών χρήση των δεδομένων 21,23/2/2005 Πληροφοριακή σχεδίαση για πολιτισμική τεκμηρίωση και διαλειτουργικότητα

Πηγές Πρότυπα και οδηγίες πληροφοριακής σχεδίασης θησαυρών όρων μορφοποίησης κειμένου και ανταλλαγής δεδομένων στον Ιστό μουσειολογικής τεκμηρίωσης αρχαιολογικής και εθνολογικής τεκμηρίωσης γεωγραφικών πληροφοριών αρχειονομίας κωδικοποίησης και χειρισμού πολύγλωσσων κειμένων περιγραφής πολυμεσικού περιεχομένου περιγραφής εκπαιδευτικού υλικού διατήρησης ψηφιακού υλικού 21,23/2/2005 Πληροφοριακή σχεδίαση για πολιτισμική τεκμηρίωση και διαλειτουργικότητα

Περιεχόμενο της μελέτης Ενότητες Τεκμηρίωση Καταγραφή, περιγραφή και συντήρηση υλικών και πληροφοριακών αντικειμένων Μακροπρόθεσμη διατήρηση ψηφιακού υλικού Έκδοση ψηφιακού υλικού Διασύνδεση Οντολογία πολιτισμικής τεκμηρίωσης Διαλειτουργικότητα και πρόσβαση Διαχείριση ορολογίας, μονόγλωσσης και πολύγλωσσης 21,23/2/2005 Πληροφοριακή σχεδίαση για πολιτισμική τεκμηρίωση και διαλειτουργικότητα

Προσέγγιση Ελάχιστες, αναγκαίες δεσμεύσεις Επαρκώς επεξεργασμένο πλαίσιο λύσεων που να συνδυάζει λεπτομέρεια και ευελιξία. 21,23/2/2005 Πληροφοριακή σχεδίαση για πολιτισμική τεκμηρίωση και διαλειτουργικότητα

Αποτελέσματα της μελέτης Στάδιο 1: Συνοπτικές οδηγίες προς χρήση των φορέων υλοποίησης έργων του ΕΠ «Κοινωνία της Πληροφορίας», Μέτρο 1.3 Συστάσεις και υποδείξεις Στάδιο 2: Υποδείγματα δομής «ψηφιακών δελτίων» Οδηγίες εφαρμογής και παραδείγματα 21,23/2/2005 Πληροφοριακή σχεδίαση για πολιτισμική τεκμηρίωση και διαλειτουργικότητα

Τεκμηρίωση: από τα αντικείμενα στα δεδομένα καταγραφή, περιγραφή ψηφιοποίηση υλικά και νοητικά αντικείμενα ψηφιακοί ταμιευτήρες δεδομένα (ψηφιακά) μεταδεδομένα ψηφιακά υποκατάστατα δελτία φωτογραφίες σχέδια αναλογικές εγγραφές ... 21,23/2/2005 Πληροφοριακή σχεδίαση για πολιτισμική τεκμηρίωση και διαλειτουργικότητα

Γενική δομή δελτίου τεκμηρίωσης Αναγνώριση/ταύτιση Τα ελάχιστα εκείνα στοιχεία που κρίνονται απαραίτητα για την αναγνώριση ενός αντικειμένου και την αναφορά σε αυτό κατά μοναδικό τρόπο. Αναλυτική τεκμηρίωση Περιγραφή Ταξινόμηση, φυσική συγκρότηση, κατάσταση, περιεχόμενο (θεματικό, συμβολικό) Ιστορία Περιγραφές γεγονότων, πράξεων και δραστηριοτήτων, όπως κατασκευής, χρήσης, περισυλλογής, συντήρησης κλπ., στις οποίες αυτό μετέσχε. Συσχετίσεις Άλλα συναφή αντικείμενα ή γεγονότα Διαχείριση Στοιχεία που εξυπηρετούν τη διαχείριση του αντικειμένου από τον κάτοχό του, όπως η θέση όπου ευρίσκεται, η απόκτηση, η ιδιοκτησία, η αποτίμηση, ο δανεισμός, κ.ά. Αναφορές Αναφορές σε ποικίλο υλικό τεκμηρίωσης, όπως φωτογραφίες, σχέδια, χάρτες, βιβλιογραφία, ημερολόγια κλπ., και σε πηγές. 21,23/2/2005 Πληροφοριακή σχεδίαση για πολιτισμική τεκμηρίωση και διαλειτουργικότητα

Φύση των δεδομένων τεκμηρίωσης - 1 Περιγράφουν Οντότητες Υλικές : το ίδιο το αντικείμενο του δελτίου, άλλες συναφείς Νοητικές : συναφείς με το αντικείμενο του δελτίου Γεγονότα ή πράξεις Ενδιαφέρουν μόνο στη συνάφειά τους με συγκεκριμένα αντικείμενα της συλλογής Διακρίνονται σε εκείνα που αποτελούν μέρος της ιστορίας του αντικειμένου πριν αυτό ενταχθεί σε συλλογή και σε εκείνα που περιλαμβάνονται στην ιστορία του μέσα στη συλλογή. Προσδιορίζονται από το χρόνο και τον τόπο, όπου λαμβάνουν χώρα το ενεργούν υποκείμενο και το σκοπό αυτού. 21,23/2/2005 Πληροφοριακή σχεδίαση για πολιτισμική τεκμηρίωση και διαλειτουργικότητα

Φύση των δεδομένων τεκμηρίωσης - 2 Χρονική ισχύς Αναλλοίωτα : απεριόριστης ισχύος Μεταβλητά : ισχύουν για δεδομένο χρονικό διάστημα Να γίνεται μνεία του διαστήματος ισχύος 21,23/2/2005 Πληροφοριακή σχεδίαση για πολιτισμική τεκμηρίωση και διαλειτουργικότητα

Φύση των δεδομένων τεκμηρίωσης - 3 Οι πληροφορίες του δελτίου ως προτάσεις Αναφέρονται σε συγκεκριμένη κατάσταση ή παρουσία, π.χ., το στυλό με το οποίο ο Ελευθέριος Βενιζέλος υπέγραψε τη Συνθήκη των Σεβρών το διάδημα που η Βασίλισσα Αμαλία φορούσε στο γάμο της η επιγραφή πάνω στη λαβή του σπαθιού του Οδυσσέα Ανδρούτσου αριθμός αντικειμένου ‘ΤΑ153’ σε είδη ή κατηγορίες, π.χ., ενδυμασία γάμου, λάβαρο φερόμενο σε παρελάσεις, ενεπίγραφος κύλιξ, είδος αντικειμένου ‘νόμισμα’ Αποδίδουν τη συγκεκριμένη ιστορία ενός αντικειμένου, ένα πλαίσιο πιθανής ιστορίας ενός αντικειμένου με αναφορά σε κατηγορίες γεγονότων, ή κατηγορική γνώση, δηλ. γνώση περί τα είδη αντικειμένων και γεγονότων και όχι περί ένα συγκεκριμένο αντικείμενο. 21,23/2/2005 Πληροφοριακή σχεδίαση για πολιτισμική τεκμηρίωση και διαλειτουργικότητα

Τρόποι καταγραφής δεδομένων τεκμηρίωσης Σε δομημένη μορφή προδιαγεγραμμένος τύπος συγκρότησης της πληροφορίας από επί μέρους ενότητες, ή προδιαγεγραμμένο σύνολο τιμών. Αποτελεσματικότερη αναζήτηση, συσχέτιση, επεξεργασία, εξαγωγή συμπερασμάτων Προδιαγεγραμμένη και πειθαρχημένη διαδικασία καταγραφής, κατάλληλη υποστήριξη από την πλευρά του λογισμικού Πληροφορίες ταύτισης και ταξινόμησης οπωσδήποτε Η γενικότερη περίπτωση – υποστηρίζεται από το υπόδειγμα δελτίου Σε ελεύθερη μορφή ελεύθερη επιλογή λέξεων και άλλων συμβόλων, ή περιγραφικού κειμένου. Μεγάλη ευκολία καταγραφής Μικρότερη ικανότητα αξιοποίησης των πληροφοριών Πάντοτε δυνατή η καταφυγή σε αυτήν. 21,23/2/2005 Πληροφοριακή σχεδίαση για πολιτισμική τεκμηρίωση και διαλειτουργικότητα

Στοιχειακή δομή Ομόλογες πληροφορίες σε Σχεδίαση δελτίων τεκμηρίωσης υπο-ενότητες ενός δελτίου που αναφέρονται σε διαφορετικά θέματα διαφορετικά δελτία, ακόμη και αν αναφέρονται σε ετεροειδή αντικείμενα Π.χ., πληροφορίες αρίθμησης, χρόνου, τόπου, συγκρότησης, γεγονότος, ακολουθίας Σχεδίαση δελτίων τεκμηρίωσης σχεδίαση ενός συνόλου βασικών στοιχείων και μιας γενικής, αλλά ελαστικής, δομής. Όχι ένα υπόδειγμα δελτίου, αλλά το υπόδειγμα μιας οικογένειας δελτίων, τα οποία έχουν εκ κατασκευής ομόλογα στοιχεία. 21,23/2/2005 Πληροφοριακή σχεδίαση για πολιτισμική τεκμηρίωση και διαλειτουργικότητα

Στοιχειακή δομή – παραδείγματα στοιχείων Αριθμός Τιμή Είδος αρίθμησης Υπεύθυνος Ημερομηνία απόδοσης Ημερομηνία λήξης ισχύος Συσχέτιση Συγκρότηση αντικειμένου Πλήθος στοιχείων Μέρη Μέρος Ονομασία Είδος Αριθμός ταυτότητας ή πλήθος Χρονολόγηση Χρονική τιμή Περίοδος Χρονική μέτρηση Υπεύθυνος Τόπος Τοποθεσία Ονομασία Γεωπολιτική ιεραρχία Διεύθυνση Συντεταγμένες x,y,z Σημείο μέτρησης, ακρίβεια μέτρησης Γεωδαιτικό σύστημα συντεταγμένων Αναφορά σε σχέδιο Γεγονός Ονομασία Είδος Χρόνος Τόπος Περιγραφή Εμπλεκόμενα πρόσωπα Εμπλεκόμενα αντικείμενα Σχετικά γεγονότα Αναφορές Ενέργεια <δεδομένα γεγονότος> Δράστης Σκοπός Όργανο Τεχνική 21,23/2/2005 Πληροφοριακή σχεδίαση για πολιτισμική τεκμηρίωση και διαλειτουργικότητα

Διαδικασία συμπλήρωσης δελτίου Σχέση με τη σειρά εκτέλεσης χειρισμών του αντικειμένου Εισαγωγή τιμής πεδίου απαραίτητη δεν επιτρέπεται να μη συμπληρωθεί υποχρεωτική πρέπει να συμπληρωθεί εφ’ όσον υπάρχει και είναι γνωστή προαιρετική Ασαφείς και αβέβαιες τιμές Φαινομενικά ασφαλής τακτική: ελάχιστη «δέσμευση» Π.χ., χρονολόγηση ‘άγνωστη’ ή ‘πριν το 1900 μ.Χ.’ Ορθή τακτική: οι ακριβέστερες δυνατές τιμές στα όρια των γνώσεων του τεκμηριωτή. Π.χ., προσωπικός υπολογιστής αγνώστου έτους κατασκευής μπορεί με ασφάλεια να χρονολογηθεί ‘μετά το 1980 μ.Χ.’ Πολλαπλότητα τιμών πεδίου 21,23/2/2005 Πληροφοριακή σχεδίαση για πολιτισμική τεκμηρίωση και διαλειτουργικότητα

Τύποι δελτίων Σκόπιμο η ποικιλία των δελτίων να είναι ελεγχόμενη, προάγοντας έτσι την εφαρμογή κοινών πρακτικών τεκμηρίωσης Κριτήρια καθορισμού τύπων δελτίων Σκοπός χρήσης των δελτίων Τύπος των αντικειμένων Σκοπός Καταγραφή, περιγραφή Διαχείριση Συντήρηση Διατήρηση ψηφιακού υλικού Έκδοση ψηφιακού υλικού Τύπος αντικει-μένων ακίνητα μνημεία κινητά αντικείμενα έγγραφα ήχος εικόνα (ακίνητη, κινούμενη) ψηφιακά υποκατάστατα εγγενώς ψηφιακά αντικείμενα 21,23/2/2005 Πληροφοριακή σχεδίαση για πολιτισμική τεκμηρίωση και διαλειτουργικότητα

Κανονιστικό πλαίσιο τύπων δελτίων - 1 Τύπος δελτίου Συστάσεις Υποδείξεις καταγραφή, περιγραφή κινητών αντικειμένων CIDOC Conceptual Reference Model (CRM) Object-ID (Getty) Εγχειρίδιο Χρήσεως Πίνακα Ηλεκτρονικής Αποδελτιώσεως Μνημείων ΥΠΠΟ/ΔΑΜΔ Ιnternational guidelines for museum object information (CIDOC) Metadata Standards for Museum Cataloguing (CHIN)  International Core Data Standard for Ethnology/Ethnography (CIDOC) καταγραφή, περιγραφή ακινήτων μνημείων OpenGIS Reference Model (Open GIS Consortium) Draft International Core Data Standard for Archaeological Sites and Monuments (CIDOC) MIDAS (English Heritage) διαχείριση μουσειακών συλλογών SPECTRUM (Museum Documentation Association) διαχείριση ακινήτων μνημείων Καθιερωμένη πρακτική του ΥΠΠΟ - Σύστημα Εθνικού Αρχείου Μνημείων 21,23/2/2005 Πληροφοριακή σχεδίαση για πολιτισμική τεκμηρίωση και διαλειτουργικότητα

Κανονιστικό πλαίσιο τύπων δελτίων - 2 Τύπος δελτίου Συστάσεις Υποδείξεις τεκμηρίωση ψηφιοποιημένης εικόνας, βίντεο DIG35 (Digital Imaging Group) MPEG7 (ISO) τεκμηρίωση ψηφιοποιημένου κειμένου TEI (Text Encoding Initiative Consortium) τεκμηρίωση αρχείων EAD (Encoded Archival Description – Library of Congress) διατήρηση ψηφιακού υλικού Digital Preservation Coalition Online Computer Library Center/Research Library Group (OCLC/RLG) έκδοση ψηφιακού υλικού για εκπαιδευτική χρήση LOM (IEEE) SCORM (US DoD Advanced Distributed Learning Initiative) πολύγλωσσες εκδόσεις ΤΜΧ (Localisation Industry Standards Association) 21,23/2/2005 Πληροφοριακή σχεδίαση για πολιτισμική τεκμηρίωση και διαλειτουργικότητα

Διασύνδεση του ψηφιακού αποθέματος Το ψηφιακό υλικό απαιτείται: να παραμείνει διαθέσιμο και ασφαλές παρά τις μελλοντικές αστοχίες του εξοπλισμού ή τις τεχνολογικές αλλαγές - διατήρηση να είναι κατ’ αρχήν δυνατή η ευρεία και συνδυαστική πρόσβαση σε αυτό ανεξαρτήτως πηγής - διαλειτουργικότητα Από οικονομικής απόψεως συναρτώνται: διατήρηση: με το κόστος ανάνηψης, αναδημιουργίας ή οριστικής απώλειας πληροφοριών διαλειτουργικότητα: με το κόστος προσπέλασης και αναχρησιμοποίησης κατανεμημένων και ετερογενών πληροφοριών για ποικίλους σκοπούς Από τεχνικής απόψεως συναρτώνται με τη δυνατότητα: μεταφοράς σε άλλη πλατφόρμα, διασύνδεσης των δεδομένων διαφόρων συλλογών, διαλειτουργικότητας των συστημάτων που χειρίζονται τις συλλογές, διάθεσης στον Παγκόσμιο Ιστό. 21,23/2/2005 Πληροφοριακή σχεδίαση για πολιτισμική τεκμηρίωση και διαλειτουργικότητα

Προϋπόθεση διασύνδεσης Η συμβατότητα του τρόπου κωδικοποίησης των επί μέρους συλλογών ψηφιακού υλικού με ορισμένα πρότυπα (και, κατ’ επέκταση, μεταξύ τους). Συντακτική και σημασιολογική συμβατότητα. 21,23/2/2005 Πληροφοριακή σχεδίαση για πολιτισμική τεκμηρίωση και διαλειτουργικότητα

Συντακτική συμβατότητα Χρήση κοινής γλώσσας για την εξωτερική παράσταση των δεδομένων Τα διάφορα συστήματα διατηρούν την ελευθερία εσωτερικής παράστασης και επεξεργασίας των δεδομένων σύμφωνα με άλλες κωδικοποιήσεις. XML 21,23/2/2005 Πληροφοριακή σχεδίαση για πολιτισμική τεκμηρίωση και διαλειτουργικότητα

Σημασιολογική συμβατότητα Χρήση ενός κοινού εννοιολογικού συστήματος βάσει του οποίου διατυπώνονται σημασιολογικές περιγραφές των ψηφιακών πόρων, οι οποίες επιτρέπουν ενιαία πρόσβαση σ’ αυτούς. 21,23/2/2005 Πληροφοριακή σχεδίαση για πολιτισμική τεκμηρίωση και διαλειτουργικότητα

Σημασιολογική διασύνδεση <tag1> <tag2> <tag3> </tag1> Οντολογία Ψηφιακοί πόροι Σημασιολογικές περιγραφές πόρων 21,23/2/2005 Πληροφοριακή σχεδίαση για πολιτισμική τεκμηρίωση και διαλειτουργικότητα

Οντολογία για σημασιολογική συμβατότητα ICOM/CIDOC Conceptual Reference Model, ISO/CD 21127. Το CIDOC/CRM αποτελεί μια οντολογία για μοντελοποίηση πολιτισμικής πληροφορίας και περιγράφει σε τυπική γλώσσα τις έννοιες και σχέσεις που εμφανίζονται στην πολιτισμική τεκμηρίωση. Προτείνει μία κοινή βάση ερμηνείας για τις διάφορες μορφές τεκμηρίωσης. Δεν υπαγορεύει τα εκάστοτε στοιχεία της τεκμηρίωσης. Χρήση της οντολογίας: πλαίσιο για τη σχεδίαση των πληροφοριακών δομών ενός συστήματος τεκμηρίωσης μέσο επικοινωνίας, στο σημασιολογικό επίπεδο, μεταξύ ετερογενών συστημάτων. Το CIDOC CRM αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο στην οικοδόμηση προσπελάσιμου, διασυνδεδεμένου ψηφιακού πολιτισμικού αποθέματος. 21,23/2/2005 Πληροφοριακή σχεδίαση για πολιτισμική τεκμηρίωση και διαλειτουργικότητα

Διαχείριση ορολογίας Η ορολογία είναι βασικό συστατικό στοιχείο, συνήθως μάλιστα εξελισσόμενο, κάθε συστήματος τεκμηρίωσης. Για την επίτευξη συνέπειας στην τεκμηρίωση και την ανάκτηση των αντικειμένων, η ορολογία συνιστάται να είναι ελεγχόμενο λεξιλόγιο συγκροτημένο σύμφωνα με τη δομή θησαυρού όρων, όπως αυτή ορίζεται στα πρότυπα ΙSΟ2788 [3] και ISO5964. Για λογική επεξεργασία στο περιβάλλον του Παγκόσμιου Ιστού προτείνεται η παράσταση θησαυρών όρων σε RDF / RDFS . 21,23/2/2005 Πληροφοριακή σχεδίαση για πολιτισμική τεκμηρίωση και διαλειτουργικότητα

Κανονιστικό πλαίσιο διαλειτουργικότητας σκοπός συστάσεις υποδείξεις συντακτική συμβατότητα XML (W3C) σημασιολογική συμβατότητα ICOM/CIDOC Conceptual Reference Model (ISO/CD 21127) διαχείριση ορολογίας ΙSΟ2788, ISO5964 RDF, RDFS (W3C) 21,23/2/2005 Πληροφοριακή σχεδίαση για πολιτισμική τεκμηρίωση και διαλειτουργικότητα

Για περισσότερες πληροφορίες... λεπτομερή βιβλιογραφία οδηγίες, καθώς εκδίδονται πληροφορίες για παρουσιάσεις και συζητήσεις επισκεφθείτε την ιστοσελίδα http://www.ics.forth.gr/CULTUREstandards 21,23/2/2005 Πληροφοριακή σχεδίαση για πολιτισμική τεκμηρίωση και διαλειτουργικότητα