ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Ρούβα «ΑΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ. ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ» Ιωάννης Φραντζεσκάκης Πολ. Μηχανικός, Συγκοινωνιολόγος Ομότιμος Καθηγητής Ε.Μ. Πολυτεχνείου Μέλος Επιστημονικής Επιτροπής ECOCITY Πρόεδρος Συμβουλευτικής Επιτροπής (τέως πρόεδροι) Σ.Ε.Σ. Επιμορφωτικό Σεμινάριο «ΒΙΩΣΙΜΗ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ: ΑΣ ΜΕΤΑΚΙΝΗΘΟΥΜΕ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΑ!» Ηράκλειο, Τρίτη 22 Φεβρουαρίου 2011 ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ Α.Ε.

Επιμορφωτικό Σεμινάριο για Ενηλίκους «Βιώσιμη Κινητικότητα: Ας Μετακινηθούμε Οικολογικά» 22/2/2011 Ι. Φραντζεσκάκης «Αστική Ανάπτυξη και Κινητικότητα. Προβλήματα και Αντιμετώπιση»2 1.ΕΙΣΑΓΩΓΗ. ΑΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ 1.1Μεγάλο Περιβαλλοντικό Κόστος των Αστικών Μεταφορών και Μείωση Ποιότητας Ζωής (ατμοσφαιρική ρύπανση, θόρυβος, απώλεια χρόνου, σπατάλη ενέργειας, ατυχήματα, κλπ.) 1.2Αλληλεπίδραση Χωροταξικού-Πολεοδομικού Σχεδιασμού και Συστήματος Μεταφορών 1.3Συνεχής Αύξηση Προβλημάτων λόγω Αύξησης Πληθυσμού και των Οχημάτων και Επέκταση και Συνένωση των Αστικών Αναπτύξεων

2.ΚΥΡΙΕΣ ΑΙΤΙΕΣ ΤΩΝ ΣΗΜΕΡΙΝΩΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ που μπορούμε εύκολα να αποφύγουμε 2.1Ασάφεια Αρμοδιοτήτων στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, π.χ. Θέματα Στάθμευσης, Οδικών Δικτύων, Οδικής Ασφάλειας 2.2Έλλειψη Μητροπολιτικού Φορέα για Συντονισμένο Χωροταξικό – Συγκοινωνιακό Σχεδιασμό, τουλάχιστον σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη 2.3Έλλειψη Μελετών Δικαιολόγησης Ανάγκης και Χρονικού Προγραμματισμού Έργων και Ενεργειών και Αξιολόγησης Αποτελεσμάτων μετά την Εφαρμογή 2.4Περιορισμένη Οικολογική Παιδεία 2.5Έλλειψη Συστηματικής Ενημέρωσης Κοινού για Αποφυγή Αδικαιολόγητων Αντιδράσεων, π.χ. Πεζοδρομήσεις, Ποδηλατόδρομοι, Τραμ Επιμορφωτικό Σεμινάριο για Ενηλίκους «Βιώσιμη Κινητικότητα: Ας Μετακινηθούμε Οικολογικά» 22/2/2011 Ι. Φραντζεσκάκης «Αστική Ανάπτυξη και Κινητικότητα. Προβλήματα και Αντιμετώπιση»3

2.6Αδράνεια και μη Συστηματική Αντιμετώπιση του, συνεχώς Αυξανόμενου, Κυκλοφοριακού Προβλήματος και των Συνεπειών του, π.χ.: Διαχείριση Κυκλοφορίας και Ζήτησης για πλήρη αξιοποίηση της υφιστάμενης υποδομής Σταθμοί Μετεπιβίβασης σε Δημόσιες Συγκοινωνίες Αστυνόμευση Παράνομης Στάθμευσης 2.7Λανθασμένες Ενέργειες, π.χ.: Μονά-Ζυγά, Παγκόσμια Πρωτοτυπία με Σοβαρές Συνέπειες Αποξήλωση Τραμ Επιμορφωτικό Σεμινάριο για Ενηλίκους «Βιώσιμη Κινητικότητα: Ας Μετακινηθούμε Οικολογικά» 22/2/2011 Ι. Φραντζεσκάκης «Αστική Ανάπτυξη και Κινητικότητα. Προβλήματα και Αντιμετώπιση»4

2.8 Οικονομικά Προβλήματα Έλλειψη Επαρκών Εσόδων και Ανάγκες Δανεισμού Ανεπαρκής Είσπραξη Εσόδων, π.χ. Πρόστιμα Στάθμευσης Ελλιπής Αξιοποίηση Αποδοτικών Έργων, π.χ. Ελεγχόμενη Στάθμευση Καθυστέρηση Προώθησης Μερικώς ή Ολικώς Αυτοχρηματοδοτούμενων Έργων, π.χ. Σταθμοί Αυτοκινήτων, Ελεγχόμενη Στάθμευση 2.9Περιορισμένη Συμβολή Μετακινούμενων στην Επίλυση των Προβλημάτων, π.χ. Παράνομη Στάθμευση, Περιορισμένη Χρήση Πράσινων Μεταφορών και Προτίμηση Επιβατικού Ι.Χ. Επιμορφωτικό Σεμινάριο για Ενηλίκους «Βιώσιμη Κινητικότητα: Ας Μετακινηθούμε Οικολογικά» 22/2/2011 Ι. Φραντζεσκάκης «Αστική Ανάπτυξη και Κινητικότητα. Προβλήματα και Αντιμετώπιση»5

3.ΥΠΑΡΧΟΥΣΕΣ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ 3.1Πρόγραμμα ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ Σαφής Καθορισμός Αρμοδιοτήτων Τοπικής Αυτοδιοίκησης Αύξηση Αρμοδιοτήτων Διευρυμένων Δήμων 3.2Προώθηση Ίδρυσης Μητροπολιτικού Φορέα για Αθήνα και Θεσσαλονίκη 3.3Διαθέσιμο Δυναμικό Συγκοινωνιολόγων που όμως δεν χρησιμοποιείται κατάλληλα: Συγκοινωνιολόγοι σε Διευρυμένους Δήμους, Περιφέρειες, Υπουργεία Βοήθεια από Μελετητικά Γραφεία και Συμβούλους Συγκοινωνιολόγους Επιμορφωτικό Σεμινάριο για Ενηλίκους «Βιώσιμη Κινητικότητα: Ας Μετακινηθούμε Οικολογικά» 22/2/2011 Ι. Φραντζεσκάκης «Αστική Ανάπτυξη και Κινητικότητα. Προβλήματα και Αντιμετώπιση»6

3.4 Διευκόλυνση Χρηματοδότησης Έσοδα από Στάθμευση (Ελεγχόμενη, Αστυνόμευση, Συγχρηματοδοτούμενα Γκαράζ) Ευρωπαϊκά Προγράμματα Προώθηση Έργων και Ενεργειών Μικρού Κόστους και Άμεσης Ουσιαστικής Απόδοσης 3.5 Υφιστάμενα Στοιχεία και Προτάσεις Εμπειρία από Αξιολογήσεις Έργων και Ενεργειών σε Ελληνικές Πόλεις, π.χ. Επιτυχία: Ολυμπιακοί Αγώνες, Αποτυχία: Εσφαλμένη Εφαρμογή Ελεγχόμενης Στάθμευσης, Ποδηλατοδρόμων Εμπειρία από Ευρωπαϊκή Ένωση, π.χ. Πράσινη Βίβλος: Διαβούλευση και Απαντήσεις ΥΠΕΧΩΔΕ, ΥΜΕ, ΣΕΣ, Βλαστός. Διαμόρφωση και Εφαρμογή Πολιτικής Αστικής Κινητικότητας σε Ευρωπαϊκές Πόλεις Προηγούμενες Προτάσεις που δεν υλοποιήθηκαν (ΣΕΣ, ΕΥΔΕ- ΣΑ/ΕΥΔΕΚ και Σύμβουλοι, κλπ.) 4.ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ. ΕΥΝΟΙΣΗ ΣΥΜΒΟΛΗΣ ΜΕΤΑΚΙΝΟΥΜΕΝΩΝ Επιμορφωτικό Σεμινάριο για Ενηλίκους «Βιώσιμη Κινητικότητα: Ας Μετακινηθούμε Οικολογικά» 22/2/2011 Ι. Φραντζεσκάκης «Αστική Ανάπτυξη και Κινητικότητα. Προβλήματα και Αντιμετώπιση»7

5.ΛΕΠΤΟΜΕΡΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΕΡΓΩΝ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΩΝ ΑΜΕΣΟΥ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ 5.1Παιδεία και Ενημέρωση Μετακινούμενων 5.2Στάθμευση: Κύρια Άμεση Ενέργεια για Αντιμετώπιση Κυκλοφοριακού Προβλήματος και Εξασφάλιση Πόρων Ορθή Μελέτη και Εφαρμογή Ελεγχόμενης Στάθμευσης Προγραμματισμός και Εφαρμογή Συστηματικής Αστυνόμευσης Παράνομης Στάθμευσης. Προτεραιότητα σε Κρίσιμα Σημεία (Προσβάσεις Σηματοδοτούμενων και Λοιπών Κύριων Κόμβων, Στάσεις Λεωφορείων, Πεζοδρόμια, Στροφές, κλπ.) Κατάλληλη Οριζόντια και Κατακόρυφη Σήμανση και Διαμόρφωση Κρασπέδων, κλπ. για Απομάκρυνση Παράνομης Στάθμευσης Διερεύνηση Ανάγκης Δημιουργίας Νέων Σταθμών Αυτοκινήτων 5.3Οδική Ασφάλεια Άμεση Εφαρμογή Βελτιώσεων Επικίνδυνων Σημείων που έχουν ήδη Προταθεί Συνέχιση Επισήμανσης Σημείων Συγκέντρωσης Ατυχημάτων και Τρόπου Βελτίωσης. Εφαρμογή των Βελτιώσεων Επιμορφωτικό Σεμινάριο για Ενηλίκους «Βιώσιμη Κινητικότητα: Ας Μετακινηθούμε Οικολογικά» 22/2/2011 Ι. Φραντζεσκάκης «Αστική Ανάπτυξη και Κινητικότητα. Προβλήματα και Αντιμετώπιση»8

5.4Διευκόλυνση Μετακίνησης Πεζών Πεζοδρομήσεις, Διαπλάτυνση και Απελευθέρωση Πεζοδρομίων, Οδοί Ήπιας Κυκλοφορίας για Άνετη και Ασφαλή Μετακίνηση Πεζών 5.5Ποδηλατόδρομοι Μελέτη και Εφαρμογή Ποδηλατοδρόμων σε Κατάλληλες Διαδρομές και με Καθιερωμένες Προδιαγραφές για Εξυπηρέτηση Μικρού και Μεσαίου Μήκους Μετακινήσεων 5.6Δημόσιες Συγκοινωνίες Βελτιώσεις των Υφιστάμενων Διαδρομών και Δρομολογίων Διερεύνηση Σκοπιμότητας Δημοτικής Συγκοινωνίας για Τοπικές Μετακινήσεις Επιμορφωτικό Σεμινάριο για Ενηλίκους «Βιώσιμη Κινητικότητα: Ας Μετακινηθούμε Οικολογικά» 22/2/2011 Ι. Φραντζεσκάκης «Αστική Ανάπτυξη και Κινητικότητα. Προβλήματα και Αντιμετώπιση»9

6.ΤΟ ECOCITY (Αστική Εταιρεία μη Κερδοσκοπική) ΚΑΙ Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥ ( 6.1ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ – ΣΚΟΠΟΣ. Θέματα Περιβαλλοντικού Ενδιαφέροντος: Συμπόρευση με τη Λήψη Μέτρων από την Κεντρική Διοίκηση και την Τοπική Αυτοδιοίκηση και την Ενημέρωση και Επανεκπαίδευση των Πολιτών για Νέους Τρόπους Συμπεριφοράς, Υπολογίζοντας τη Μείωση του Οικολογικού Κόστους Κάθε Ενέργειας 6.2ΑΞΟΝΕΣ: Αέρας, Νερό, Ενέργεια, Μετακίνηση, Οικισμός 6.3ΠΕΝΤΑΜΕΛΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ που καλύπτει τους 5 Άξονες Επιμορφωτικό Σεμινάριο για Ενηλίκους «Βιώσιμη Κινητικότητα: Ας Μετακινηθούμε Οικολογικά» 22/2/2011 Ι. Φραντζεσκάκης «Αστική Ανάπτυξη και Κινητικότητα. Προβλήματα και Αντιμετώπιση»10

6.4ΟΙΚΟΠΟΛΙΣ: Βραβεία Περιβαλλοντικής Ευαισθησίας. Απονέμονται κάθε χρόνο στους παρακάτω έξι τομείς που έχουν εκτελέσει αξιόλογο περιβαλλοντικό έργο στις κατηγορίες που αναφέρονται σε κάθε τομέα (2011): 1ος ΤΟΜΕΑΣ : ΒΡΑΒΕΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α1.Ετήσιου προγράμματος Περιβαλλοντικής Πολιτικής Α2.Περιβαλλοντικής επένδυσης (Αέρας, Νερό, Ενέργεια, Κτίρια, Μεταφορές) Α3.Χορηγίας Περιβαλλοντικού Έργου Α4.Επικοινωνιακού Προγράμματος Περιβαλλοντικού Χαρακτήρα Α5.Υποστήριξης Ερευνητικού Έργου για το Περιβάλλον 2ος ΤΟΜΕΑΣ : ΒΡΑΒΕΙΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ Β1.Εργασίας Επιστημονικής Ομάδας Ιδρύματος Β2.Μελέτης ή Έρευνας Επιστήμονα Β3.Εργασίας Νέου Επιστήμονα Επιμορφωτικό Σεμινάριο για Ενηλίκους «Βιώσιμη Κινητικότητα: Ας Μετακινηθούμε Οικολογικά» 22/2/2011 Ι. Φραντζεσκάκης «Αστική Ανάπτυξη και Κινητικότητα. Προβλήματα και Αντιμετώπιση»11

3ος ΤΟΜΕΑΣ : ΒΡΑΒΕΙΑ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ Γ1.Συμβολή στην Μελέτη, Εφαρμογή και Αξιολόγηση Μέτρων για την Ποιότητα του Αέρα στις Πόλεις Γ2.Αξιολόγησης Μέτρων για το Νερό Γ3.Αξιολόγησης Μέτρων για τη Μετακίνηση στις Πόλεις Γ4.Αξιολόγηση Μέτρων για τον Οικισμό, τους Δημόσιους χώρους, τα κτίρια και το Πράσινο στις Πόλεις Επιμορφωτικό Σεμινάριο για Ενηλίκους «Βιώσιμη Κινητικότητα: Ας Μετακινηθούμε Οικολογικά» 22/2/2011 Ι. Φραντζεσκάκης «Αστική Ανάπτυξη και Κινητικότητα. Προβλήματα και Αντιμετώπιση»12 Δ1.Εκστρατείας Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης Δ2.Περιβαλλοντικού Έργου Δ3.Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Δ4.Περιβαλλοντικής Επένδυσης 4ος ΤΟΜΕΑΣ : ΒΡΑΒΕΙΑ ΚΡΑΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΚΑΙ ΦΟΡΕΩΝ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ

5ος ΤΟΜΕΑΣ : ΒΡΑΒΕΙΑ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ Ε1.Εκστρατείας Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης Ε2. Περιβαλλοντικής Διαχείρισης και Πρόληψης (υδατικών πόρων, ενέργειας κλπ) Ε3. Αστικής ανάπλασης (κτίρια, πλατείες, πεζόδρομοι ποδηλατοδρόμοι κλπ.) Ε4. Βελτίωσης Ποιότητας Ζωής (Κυκλοφορία, Πράσινο, Μετακινήσεις, Αέρας κ.ά.) Ε5. Προγράμματος Περιβαλλοντικής Επένδυσης (ανακύκλωσης, διαχείρισης απορριμμάτων, ΑΠΕ κ.ά.) 6ος ΤΟΜΕΑΣ : ΒΡΑΒΕΙΑ ΜΕΣΩΝ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΣΤ1.Δημοσιογραφικού Έργου ΣΤ2.Εφημερίδας ΣΤ3.Ραδιοφώνου – Ραδιοφωνικής Εκπομπής ΣΤ4.Τηλεοπτικού μέσου - Τηλεοπτικής Εκπομπής ΣΤ5.Ιστοσελίδας – Διαδικτυακής Ενημέρωσης ΣΤ6.Ειδικού Τύπου Επιμορφωτικό Σεμινάριο για Ενηλίκους «Βιώσιμη Κινητικότητα: Ας Μετακινηθούμε Οικολογικά» 22/2/2011 Ι. Φραντζεσκάκης «Αστική Ανάπτυξη και Κινητικότητα. Προβλήματα και Αντιμετώπιση»13

Επιμορφωτικό Σεμινάριο για Ενηλίκους «Βιώσιμη Κινητικότητα: Ας Μετακινηθούμε Οικολογικά» 22/2/2011 Ι. Φραντζεσκάκης «Αστική Ανάπτυξη και Κινητικότητα. Προβλήματα και Αντιμετώπιση»14 6.5ECOMOBILITY: Περιβαλλοντική Εκστρατεία Ευαισθητοποίησης των Εφήβων σε Θέματα Κινητικότητας. Μετά από αίτηση Γυμνασίου για συμμετοχή, αρμόδιος καθηγητής επιλέγει την ομάδα μαθητών που θα συμμετάσχει στον διαγωνισμό και στέλνει τη σύνθεσή της στην οργανωτική επιτροπή του προγράμματος. Οι εργασίες των ομάδων κάθε πόλης που συμμετέχει παρουσιάζονται σε ειδική εκδήλωση όπου επιλέγονται οι καλλίτερες από επιτροπή αξιολόγησης Σε ειδική τελετή βράβευσης δίνεται το βραβείο στην νικήτρια ομάδα η οποία θα ταξιδεύσει στις Βρυξέλλες και στις ομάδες που διακρίθηκαν στις παρακάτω τέσσερις κατηγορίες Δημιουργικά Βραβεία: Δημιουργική Έκφραση (Θέατρο, Χορός) Σύνθεση (Τραγούδι – Μουσική, Video Clip) Εικαστική Έκφραση (Μακέτα – Ζωγραφιά – Έντυπο) Ηλεκτρονική Έκφραση (Φωτογραφία – Video) Τα έργα όλων των μαθητών που συμμετείχαν παρουσιάζονται σε ειδική έκθεση στο κέντρο Περιβαλλοντικής Πληροφόρησης του Διεθνούς Αεροδρομίου Ελ. Βενιζέλος

Επιμορφωτικό Σεμινάριο για Ενηλίκους «Βιώσιμη Κινητικότητα: Ας Μετακινηθούμε Οικολογικά» 22/2/2011 Ι. Φραντζεσκάκης «Αστική Ανάπτυξη και Κινητικότητα. Προβλήματα και Αντιμετώπιση»15 6.6ECOCAMP: Η νικήτρια ομάδα του ΟΙΚΟΠΟΛΙΣ και οι 4 ομάδες που διακρίθηκαν στην κατηγορία «Δημιουργικά Βραβεία» φιλοξενούνται για μια εβδομάδα στην περιβαλλοντική κατασκήνωση για εφήβους ECOCAMP στην Ροδέα Καλαβρύτων