Διδάσκων : Κουντούρης Νικόλας. Δρ. Πολιτειολόγος

Πολιτικά Συστήματα Πολιτισμικές αρχές Πολιτικές της ΕΕ στον πολιτισμό και την εκπαίδευση. Πολυπολιτισμικότητα Κοινωνία πολιτών

Πολιτικά συστήματα Το πολιτικό σύστημα είναι το σύνολο των κανόνων που ορίζει: Τη σχέση (δικαιώματα και υποχρεώσεις) των πολιτών, απέναντι στους συμπολίτες τους, το κοινωνικό σύνολο και τους θεσμούς επιπλέον ορίζει • πως καθορίζονται αυτοί οι κανόνες, • πως επιβάλλονται ή διεκδικούνται, • πως αντιμετωπίζονται οι διενέξεις και διαφορές • πως επιλέγονται αυτοί που θα επιτελέσουν τις διαδικασίες αυτές • πως δομείται το σύστημα που υλοποιήσει τα παραπάνω. Με άλλα λόγια πολιτικό σύστημα είναι το σύνολο των κανόνων και θεσμών που ορίζουν πως λειτουργεί μια πολιτεία (με την ευρεία έννοια της επικράτειας - κράτους).

Πολιτικά συστήματα στην ΕΕ Δημοκρατικά Η λαϊκή βούληση αποτελεί την βάση της διακυβέρνησης Προεδρικά Κοινοβουλευτικά Ομοσπονδιακά συστήματα Ενιαία κράτη

Πολιτισμικές αρχές Σύμφωνα με το άρθρο 22 του Χάρτη των θεμελιωδών δικαιωμάτων, η ΕΕ σέβεται την πολιτιστική, θρησκευτική και γλωσσική πολυμορφία Η δραστηριότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τομέα του πολιτισμού συμπληρώνει την πολιτιστική πολιτική των κρατών μελών σε διάφορους τομείς. Σε αυτούς ανήκουν για παράδειγμα η προστασία της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς, η συνεργασία των πολιτιστικών θεσμών διαφόρων χωρών ή η κινητικότητα των ατόμων που εργάζονται στον τομέα του πολιτισμού και των εκθέσεων. Κάθε πολιτιστική έκφραση, ακόμη και όταν πηγάζει από μια συγκεκριμένη χώρα ή περιοχή, αποτελεί κοινή κληρονομιά την οποία η ΕΕ επιθυμεί να διαφυλάξει και να την κάνει πιο προσβάσιμη.

Το πλαίσιο δράσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τον πολιτισμό Ο ρόλος της ΕΕ έγγυται στο να ευνοεί τις ενέργειες συνεργασίας μεταξύ των πολιτιστικών παραγόντων των διαφόρων κρατών μελών ή να συμπληρώνει τις πρωτοβουλίες τους ώστε να συμβάλλει στην ανάπτυξη του πολιτισμού των κρατών μελών στο πλαίσιο του σεβασμού της εθνικής ή περιφερειακής τους ποικιλομορφίας, για την προβολή της κοινής πολιτιστικής κληρονομιάς. Για το σκοπό αυτό, η ΕΕ χρησιμοποιεί μέσα για την υποστήριξη πολιτιστικών πρωτοβουλιών, όπως το πρόγραμμα «Πολιτισμός» και η δράση «Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης».

Πολιτιστική συνεργασία Εξαγωγή πολιτιστικών αγαθών Επιστροφή πολιτιστικών αγαθών Πολιτισμός και εξωτερικές σχέσεις

Πρόγραμμα πολιτισμός της ΕΕ Επιδιώκει: να βελτιώσει την ενημέρωση σχετικά με τα πολιτιστικά αγαθά "ευρωπαϊκής σημασίας" και τη διαφύλαξή τους, να βοηθήσει τους εργαζομένους στον κλάδο του πολιτισμού να διαμένουν και να εργάζονται σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, να διευκολύνει την ελεύθερη κυκλοφορία των πολιτιστικών και καλλιτεχνικών έργων και προϊόντων στην ΕΕ, να προωθήσει τον διαπολιτισμικό διάλογο.

Πολιτιστικές πρωτεύουσες της Ευρώπης Κάθε χρόνο, 2 πόλεις ορίζονται Ευρωπαϊκές Πολιτιστικές Πρωτεύουσες . Ο τίτλος αυτός σηματοδοτεί για τις πόλεις μια μοναδική ευκαιρία να γιορτάσουν την ευρωπαϊκή τους ταυτότητα, να βελτιώσουν τη συνεργασία τους με εθνικές και ξένες αρχές, και γενικά να κάνουν την πολιτιστική τους ζωή πιο ζωντανή και ελκυστική. Διάφορες εκδηλώσεις λαμβάνουν χώρα στις πόλεις αυτές καθ' όλη τη διάρκεια του έτους και σε όλους τους πολιτιστικούς τομείς. Η εμπειρία έχει δείξει ότι οι πολιτιστικές πρωτεύουσες έχουν μακροπρόθεσμα οφέλη όσον αφορά την πολιτιστική, κοινωνική και οικονομική τους ανάπτυξη.

Πολυπολιτισμικότητα ο πολιτισμός ορίζεται σαν ένα σύστημα κοινών αντιλήψεων, αξιών, εθίμων, συμπεριφορών και τεχνουργημάτων που τα μέλη μιας κοινωνίας χρησιμοποιούν για να αντεπεξέλθουν στον κόσμο τους και στη μεταξύ τους σχέση και μεταδίδεται από γενιά σε γενιά μέσα από τη μάθηση. Έτσι, η πολυπολιτισμικότητα αναφέρεται στο πλήθος διαφορετικών πολιτισμών μέσα σε μια κοινωνία. Η φιλελεύθερη πολυπολιτισμικότητα εστιάζεται στην πολιτισμική διαφορετικότητα, υποστηρίζοντας την εθνική ποικιλία και την ανοχή.

Πολυπολιτισμικότητα και Ευρωπαϊκή Ένωση Η Ευρωπαϊκή Ένωση δημιουργήθηκε βασιζόμενη στις πολιτιστικές διαφορές με σκοπό την ειρηνική και αρμονική συνύπαρξη των διαφορετικών χωρών και πολιτισμών στα πλαίσια ενός ειρηνικού και δημοκρατικού χώρου. Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί παράδειγμα πολυπολιτισμικής κοινότητας που προωθεί την ειρήνη, την ισότητα, το σεβασμό και την ενεργή δημοκρατική συμμετοχή όλων των πολιτών Η ΕΕ ενισχύει τις πολυπολιτιστικές αξίες μέσα από τους κανονισμούς της, τις συνθήκες, τα κεκτημένα και, μέσα από τη δικαιοδοσία της, πάνω σε όλα τα κράτη μέλη.

Πολυγλωσσία στην Ευρωπαϊκή Ένωση Οι επίσημες γλώσσες της ΕΕ είναι: αγγλικά, βουλγαρικά, γαλλικά, γερμανικά, δανέζικα, ελληνικά, εσθονικά, ιρλανδικά, ισπανικά, ιταλικά, λετονικά, λιθουανικά, μαλτέζικα, ολλανδικά, ουγγρικά, πολωνικά, πορτογαλικά, ρουμανικά, σλοβακικά, σλοβενικά, σουηδικά, τσεχικά και φινλανδικά. Στην ΕΕ υπάρχουν πάνω από 60 αυτόχθονες περιφερειακές ή μειονοτικές γλώσσες που ομιλούνται από 40 περίπου εκατομμύρια άτομα. Στις γλώσσες αυτές περιλαμβάνονται τα καταλανικά, τα βασκικά, τα φριζικά, τα λαπωνικά, τα ουαλλικά και τα γίντις (γερμανοεβραϊκά). Η πολιτική της ΕΕ στοχεύει στην προστασία και προαγωγή των μειονοτικών γλωσσών. Για την επίτευξη αυτού του στόχου, έχουν χρηματοδοτηθεί διάφορες πρωτοβουλίες.

Κοινωνία πολιτών Η κοινωνία πολιτών είναι μία έννοια που παίζει κεντρικό ρόλο σήμερα και στο επίπεδο της πολιτικής πρακτικής και σε αυτό του θεωρητικού λόγου. Οπως όλες οι βασικές έννοιες στις κοινωνικές επιστήμες, ο όρος κοινωνία πολιτών (ΚΠ) είναι πολύσημος. ηλαδή έχει διαφορετικό νόημα ανάλογα με το θεωρητικό και το ιστορικοκοινωνικό πλαίσιο μέσα στο οποίο εντάσσεται. Ο κυρίαρχος ορισμός σήμερα εννοιολογεί την ΚΠ ως έναν τρίτο, ενδιάμεσο χώρο μεταξύ κομματικοκρατικού συστήματος και αγοράς. Αυτός ο χώρος,κανονιστικά τουλάχιστον, δεν λειτουργεί ούτε στη βάση της κομματικοκρατικής λογικής ούτε σε αυτή της αγοράς και του κέρδους

Κοινωνία πολιτών στην Ευρωπαϊκή Ένωση Ο ρόλος και σημαντικότητα των κοινωνικών εταίρων στην λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι ολοένα και αυξανόμενος. Σημερα οι κοινωνικοί εταίροι όχι μόνο έχουν έναν ρόλο ρητά κατοχυρωμένο και προβλεπόμενο από την Συνθήκη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά αποτελούν συνρυθμιστές της κοινωνικής πολιτικής. Η θεσμοποίηση του ρόλου των κοινωνικών εταίρων σηματοδοτέι την προτεραιότητα και την σημασία που αποδίδει η Ένωση στον κοινωνικό διάλογο Παρόλη την σημαντικότητά τους, το ερώτημα που ανακύπτει είναι κατά πόσο οι κοινωνικοί εταίροι μπορούν να ανταποκριθούν στην αναζήτηση μεγαλύτερης κοινωνικής συνοχής σε Ευρωπαϊκό επίπεδο