Οργάνωση και Διοίκηση της Εκπαίδευσης (1) Οργάνωση και Διοίκηση της Εκπαίδευσης (1)

Οργάνωση και Διοίκηση της Εκπαίδευσης ο ορισμός της έννοιας της διοίκησης έχει απασχολήσει πολλούς επιστήμονες, οι οποίοι ξεκινώντας από διαφορετικές ιδεολογικές αφετηρίες και διαφορετικά γνωστικά πεδία έχουν δώσει έμφαση σε διαφορετικές παραμέτρους της διοίκησης, διατυπώνοντας διαφορετικούς ορισμούς

Οργάνωση και Διοίκηση της Εκπαίδευσης Αλκιβιάδης 430 π.Χ. «το διοικείν εστί προβλέπειν» Peter Drucker «το έργο της διοίκησης είναι να βάζει στόχους, να οργανώνει, να ενθαρρύνει, να ελέγχει και εν τέλει να αναπτύσσεται» 1966

Οργάνωση και Διοίκηση της Εκπαίδευσης Σύμφωνα με τον Fayol, ως διοίκηση ορίζεται μια λειτουργική διαδικασία που περιλαμβάνει 5 επιμέρους ενέργειες: προγραμματισμό, οργάνωση, διεύθυνση, συντονισμό και έλεγχο

Οργάνωση και Διοίκηση της Εκπαίδευσης Επίσης, ως διοίκηση ορίζεται η επίτευξη οργανωσιακών επιδιώξεων και στόχων με τη συνεργασία ατόμων ή ομάδων (George, 1998)

Οργάνωση και Διοίκηση της Εκπαίδευσης Ανεξάρτητα από την έμφαση που δίνουν στον εκάστοτε ορισμό της διοίκησης που υιοθετούν, οι περισσότεροι ειδικοί επί του θέματος συγκλίνουν σε ορισμένα κοινά στοιχεία:

Τα στοιχεία αυτά είναι: Η επιδίωξη πραγματοποίησης, στον βέλτιστο δυνατό βαθμό, ενός γενικού σκοπού και κάποιων ειδικών στόχων Η καλύτερη δυνατή οργάνωση των διαθέσιμων μέσων Η αντίληψη της διοίκησης ως μιας ευρύτερης διαδικασίας που περιλαμβάνει επιμέρους λειτουργίες

Οργάνωση και Διοίκηση της Εκπαίδευσης Η μεταφορά των γενικών αρχών του management στον χώρο της εκπαίδευσης, έχει αποτελέσει αντικείμενο αντιπαραθέσεων και έντονων συζητήσεων Μπορούν οι βασικές αρχές του management να βρουν εφαρμογή στην εκπαίδευση ;

Οργάνωση και Διοίκηση της Εκπαίδευσης Η εκπαίδευση μπορεί να εκληφθεί ως χώρος άσκησης διοίκησης, ο οποίος παρουσιάζει αρκετές ομοιότητες με άλλους χώρους, αλλά εμφανίζει και αρκετές ιδιαιτερότητες που καθιστούν απαραίτητες: Την κατάλληλη προσαρμογή των γενικών αρχών του management και την ανάπτυξη νέων προσεγγίσεων

Οργάνωση και Διοίκηση της Εκπαίδευσης Ορίζοντας την οργάνωση και διοίκηση της εκπαίδευσης….

Οργάνωση και Διοίκηση της Εκπαίδευσης Ο Σαίτης ορίζει τη διοίκηση στην εκπαίδευση ως «ένα σύστημα δράσης που συνίσταται στην ορθολογική χρήση των διαθέσιμων πόρων (ανθρώπινων και υλικών) για την πραγματοποίηση των στόχων που επιδιώκονται από τους διάφορους τύπους εκπαιδευτικών οργανισμών»

Οργάνωση και Διοίκηση της Εκπαίδευσης Ο Busch θεωρεί τη διοίκηση των εκπαιδευτικών οργανισμών ως μια «διαδικασία συντονισμού των πόρων (ανθρώπινων και υλικών) για την παροχή εκπαίδευσης με τον αποτελεσματικότερο δυνατό τρόπο»

Οργάνωση και Διοίκηση της Εκπαίδευσης Προγραμματισμός (planning): το πρώτο στάδιο στην οργάνωση και διοίκηση Καθορίζει τους αντικειμενικούς στόχους καθώς και τους τρόπους επίτευξής τους

Οργάνωση και Διοίκηση της Εκπαίδευσης Σε επίπεδο ενός εκπαιδευτικού οργανισμού ο προγραμματισμός διακρίνεται σε 2 κατηγορίες: α) τον λειτουργικό προγραμματισμό (operational planning) και β) τον στρατηγικό προγραμματισμό (strategic planning)

Οργάνωση και Διοίκηση της Εκπαίδευσης Λειτουργικός Προγραμματισμός: βραχυπρόθεσμος ο οποίος εστιάζει στις τρέχουσες λειτουργίες ανάγκες και εξελίξεις Στρατηγικός Προγραμματισμός: μακροπρόθεσμος, ο οποίος δεν εστιάζει στις επιμέρους λειτουργίες του οργανισμού αλλά στο σύνολό του

Οργάνωση και Διοίκηση της Εκπαίδευσης Παραδείγματα Λειτουργικός Προγραμματισμός: Η διοίκηση ενός ιδιωτικού ΚΕΚ, αποφασίζει να συμμετάσχει σε ένα διαγωνισμό για εξαμηνιαίο πρόγραμμα κατάρτισης ανέργων σε θέματα εισόδου στην αγορά εργασίας. Στο πλαίσιο αυτής της απόφασης, θα πρέπει: α) να οριστεί ο επιστημονικός υπεύθυνος του προγράμματος, β) να διαμορφωθεί το πρόγραμμα, γ) να αναζητηθούν οι συνεργάτες-εκπαιδευτές, δ) να διαμορφωθεί ο προϋπολογισμός και ε) να τελικά να κατατεθεί η πρόταση

Οργάνωση και Διοίκηση της Εκπαίδευσης Παραδείγματα Στρατηγικός Προγραμματισμός: Η διοίκηση ενός ιδιωτικού εκπαιδευτικού ιδρύματος, που δραστηριοποιούνταν ως τώρα μόνο στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, αποφασίζει να δραστηριοποιηθεί ενεργά στον τομέα της εκπαίδευσης ενηλίκων, προσφέροντας αντίστοιχα προγράμματα, επεκτείνοντας και βελτιώνοντας τις υλικοτεχνικές υποδομές της και προσλαμβάνοντας νέο προσωπικό

Οργάνωση και Διοίκηση της Εκπαίδευσης Τα δυο αυτά είδη προγραμματισμού δεν λειτουργούν ανεξάρτητα το ένα από το άλλο, αλλά αλληλοεξαρτώνται και αλληλοσυμπληρώνονται Οι βραχυπρόθεσμοι στόχοι συνάδουν με τη μακροπρόθεσμη φιλοσοφία του εκπαιδευτικού οργανισμού

Οργάνωση και Διοίκηση της Εκπαίδευσης Οι λειτουργικοί στόχοι αποτελούν τους ενδιάμεσους σταθμούς για την επίτευξη των στρατηγικών στόχων

Οργάνωση και Διοίκηση της Εκπαίδευσης Παράγοντες που θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη του ο στρατηγικός προγραμματισμός ενός εκπαιδευτικού οργανισμού:

Οργάνωση και Διοίκηση της Εκπαίδευσης Παράγοντες που θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη του ο στρατηγικός προγραμματισμός: Πλεονεκτήματα, αδυναμίες, ευκαιρίες, κίνδυνοι (Strengths, Weaknesses, Opportunities, Threats) Η ανάλυση αυτών των παραγόντων: SWOT analysis

Οργάνωση και Διοίκηση της Εκπαίδευσης Επιμέρους στάδια (φάσεις) προγραμματισμού

Οργάνωση και Διοίκηση της Εκπαίδευσης Επιμέρους στάδια (φάσεις) προγραμματισμού Καθορισμός των αντικειμενικών στόχων Ανάπτυξη εναλλακτικών λύσεων Διερεύνηση συνθηκών περιβάλλοντος Αξιολόγηση και επιλογή εναλλακτικών λύσεων Εφαρμογή του τελικού σχεδίου δράσης Οργάνωση, καθοδήγηση, έλεγχος

Βιβλιογραφία: * Σαΐτης, Χ. (2008). Οργάνωση και Διοίκηση Δομών Εκπαίδευσης, Αθήνα: Πανεπιστήμιο Αθηνών Κατσαρός, Ι. (2008). Οργάνωση και Διοίκηση της Εκπαίδευσης, Αθήνα: ΥΠΕΠΘ Κουτούζης, Μ. Καραλής, Θ. και Πρόκου, Ε. (2005). Σχεδιασμός, Διοίκηση, Αξιολόγηση Προγραμμάτων Εκπαίδευσης Ενηλίκων, ΕΑΠ * Γιαννακοπούλου, (2008). Η οργάνωση-διοίκηση της εκπαίδευσης ως επιστημονικό αντικείμενο. Κριτική, Επιστήμη και Εκπαίδευση, 7(2008), 81-89 * Μishra, R. (2007). School Administration and Organization. New Delhi: APH Publishing * Southworth, G. (2002). Instructional Leadership in Schools. Reflections and empirical evidence. School Leadership and Management, 22, 73-92 * Tyler, W. (1988). School Organization: A sociological perspective. London: Crook Helm