Εφαρμογές Πληροφορικής στις Υπηρεσίες Υγείας Μύθος ή Ανάγκη; ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΥΡΗΣ Καθηγητής ΕΜΠ

Οι Σύγχρονες τάσεις στο χώρο παροχής υπηρεσιών υγείας απαιτούν: Εισαγωγή Οι Σύγχρονες τάσεις στο χώρο παροχής υπηρεσιών υγείας απαιτούν: Μείωση Κόστους Υπηρεσιών Υγείας Αναβάθμιση Υπηρεσιών Υγείας ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ Αυτοματοποίηση διαδικασιών Ανασχεδιασμός διαδικασιών Hospital without walls, No papers Υποστήριξη Διοίκησης στη λήψη αποφάσεων

Τα παράδοξα Ο χώρος υγείας εισήγαγε πολύ σημαντικές τεχνολογικές καινοτομίες στον 20ο αιώνα: Αξονική Τομογραφία, Μαγνητική Τομογραφία, 3-D υπέρηχοι Αλλά και… Σημαντικές διαδικασίες στο χώρο του νοσοκομείου γίνονται με χειροκίνητο / χειρόγραφο τρόπο

Υγειονομικός Χάρτης της Χώρας ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ & ΚΑΤΑΓΡΑΦΕΣ Διαθεσιμότητα και γνώσεις προσωπικού Καταγραφές προσωπικού Υπάρχουσα κατάσταση εξοπλισμού Καταλογράφηση Στατιστικές προβλημάτων Στατιστικές χρήσης Προσδιορισμός χρόνου απόσυρσης Standards Τρέχον κόστος Ασφάλεια Χρόνος ζωής Ελκυστικότητα μηχανημάτων Ανάγκες ασθενών Δυνατότητα πρόσβασης Υγειονομικοί δείκτες Λοιποί παράγοντες Εθνικοί λόγοι Πολιτικοί λόγοι

Τεχνολογικές Εξελίξεις - Τηλεματική Συστήματα ισχυρότερα, μικρότερα σε μέγεθος, χαμηλότερα σε κόστος Προσωπικοί υπολογιστές (PDAs) Δίκτυα ευρείας ζώνης, υψηλών επιδόσεων Ασύρματες επικοινωνίες Internet Συστήματα αναγνώρισης φωνής

ΜΕΘ : 8-10 συσκευές/κρεβάτι Άλλες μονάδες : 4-6 συσκευές/κρεβάτι

Λόγω της φύσης του παρουσιάζει ιδιαίτερες απαιτήσεις Ο χώρος της υγείας Λόγω της φύσης του παρουσιάζει ιδιαίτερες απαιτήσεις Εμπλέκει μεγάλο αριθμό ατόμων Ιατρικό προσωπικό Νοσηλευτικό Διοικητικό Τεχνολογικό - Επιστημονικό Ασφαλιστικούς φορείς Διακινεί μεγάλο όγκο δεδομένων

Περιγραφή Βασικά στοιχεία Η Πληροφορική στο νοσοκομίο Ορισμοί Δομή νοσοκομείου Ροή Εργασιών (workflows) Η Πληροφορική στο νοσοκομίο Το εργαλείο για τη διοίκηση Σύστημα Διαχείρισης Πληροφορίας (MIS) Ανάλυση με βάση τις διαγνώσεις Ομοιογενείς διαγνωστικές κατηγορίες (DRGs) Ανάλυση με βάση τη λογιστική ανάλυση Κέντρα κόστους Γενική λογιστική Ποιότητα στη διοίκηση Μια αναγκαιότητα

Φαύλος κύκλος: όλο και πιο ακριβά... Οικονομία της Υγείας Φαύλος κύκλος: όλο και πιο ακριβά... Β. Περισσότερη ζήτηση Γ. Υψηλότερες τιμές Α. Αυξανόμενη ζήτηση (περισσότεροι ασφαλισμένοι) Καλύτερο επίπεδο ζωής, νέοι ασφαλιστικοί φορείς, νέες τεχνολογίες Δ. Μεγαλύτερο πλεόνασμα Ε. Περισσότερο κεφάλαιο ΣΤ. Υψηλότερο κόστος

Οικονομία της Υγείας Θέλουμε πολιτικές ελέγχου του κόστους Άρα η μείωση του κόστους επιφέρει έλεγχο των τιμών σε ανεκτά επίπεδα. Θέλουμε πολιτικές ελέγχου του κόστους Σφαιρικοί νοσοκομειακοί προϋπολογισμοί (global budgets) Συστήματα μικτών περιπτώσεων (case mix) Ομοιογενείς διαγνωστικές κατηγορίες (DRGs) Εκ των προτέρων κοστολόγηση των ιατρικών πράξεων

Άρα θέλουμε κωδικοποιημένες Οικονομία της Υγείας Άρα θέλουμε κωδικοποιημένες Ιατρικές πράξεις Διαγνώσεις – ασθένειες Σωστή διαχείριση Ανθρώπων Τεχνολογίας Οικονομικών πόρων Χρόνου

Υπολογισμός φόρτου εργασίας Γραμματεία Εξωτερικών Ιατρείων : 430 000 - 450 000 ασθενείς / έτος / νοσοκομείο Γραφείο Εισαγωγών – Κίνησης: Εισαγωγές: 55 000-60 000 / έτος / νοσοκομείο Διακομιδές: 75 000-80 000 / έτος / νοσοκομείο Φαρμακείο 700-800 συνταγές /ημέρα 2000 διαφορετικά φάρμακα 14 000 είδη υγειονομικού υλικού 700 εντολές / ημέρα 50 παραγγελίες φαρμάκων / ημέρα

Υπολογισμός φόρτου εργασίας Νοσηλευτικό τμήμα - Στατιστικά Ασθενείς Προέρχονται είτε από τακτικές, είτε από έκτακτες εισαγωγές και σε ετήσια βάση ανέρχονται 55.000 έως 60.000 ασθενείς Παραγγελίες εργαστηριακών εξετάσεων Της ομάδας των καθημερινών εξετάσεων : 2.500.000/έτος Των απεικονιστικών εργαστηρίων των εξετάσεων : 450.000/έτος Των ειδικών εργαστηριακών εξετάσεων : 900.000/έτος Των ραδιοϊσοτοπικών εξετάσεων : 400.000/έτος Όλων των άλλων τύπων εργαστηριακών εξετάσεων :80.000/έτος Χορηγήσεις Φαρμάκων Πραγματοποιούνται σε ετήσια βάση 1.000.000-1.500.000 / έτος

Υπολογισμός φόρτου εργασίας Λογιστήριο Χρεώσεις ασθενών (εισαγωγές στο νοσοκομείο) περίπου 40.000-100.000/έτος Μισθοδοσία προσωπικού 24.000/έτος Τιμολόγια Προμηθευτών 15.000/έτος Χρηματικά εντάλματα 15.000/έτος Έκδοση επιταγών 15.000/έτος Εισπράξεις από ασθενείς εξωτερικών ιατρείων 300.000/έτος Βιοϊατρική Τεχνολογία 1000 - 3000 ιατρικά μηχανήματα 3 συντηρήσεις ανά έτος ανά μηχάνημα 1 βλάβη ανά έτος ανά μηχάνημα

Μερικοί βασικοί δείκτες Νοσηλευθέντες ασθενείς /κλίνη, τμήμα, τομέα % κάλυψης κλινών, συνολικά, κατά τομέα, κλινική, τμήμα Μέση διάρκεια νοσηλείας, συνολικά, κατά τομέα, κλινική, τμήμα Νοσηλευθέντες ανά απασχολούμενο προσωπικό (γιατρών, νοσηλευτών) ανά κλίνη Ημερήσιο κόστος νοσηλείας Μέσο κόστος νοσηλείας ασθενών Κόστος κλίνης, συνολικά, κατά τομέα, κλινική, τμήμα Σύνολο εργαστηριακών εξετάσεων νοσηλευθέντα Σύνολο διαγνωστικών εξετάσεων νοσηλευθέντα Φαρμακευτική κατανάλωση, συνολικά, κατά τομέα, κλινική, τμήμα % εισαγωγών σε σχέση με το σύνολο των προσερχόμενων στα εξωτερικά ιατρεία

Διαχείριση νοσοκομείου Αναγκαία βήματα: Οργάνωση νοσοκομείου Οργανογράμματα, οργάνωση καθηκόντων προσωπικού Μελέτη νομοθεσίας από το Κράτος Μελέτη φόρτου εργασίας Δημιουργία των διαγραμμάτων ροής Χρήση εργαλείων μοντελοποίησης Visio, UML… Τμήμα πληροφορικής: Ο πολύτιμος σύμμαχος! Αναφορές MIS εργαλείο Αλγόριθμοι μείωσης και ελέγχου δαπανών DRGs Αναλυτική λογιστική – Κέντρα Κόστους Λήψη αποφάσεων

Πυραμιδοειδής μορφή Πληροφόρηση της Διοίκησης Προβλήματα Στατιστική ανάλυση Διοικητικές Αποφάσεις Πληροφόρηση της Διοίκησης Βελτίωση εργαστηρίων & παροχής υπηρεσιών Πληροφόρηση ιατρικού και λοιπού επιστημονικού προσωπικού Διαγνώσεις Ιατρικές αποφάσεις Παραγγελίες Διαχείριση καθημερινής εργασίας Αποτελέσματα

Σχηματικά...

Εφαρμογές στο χώρο της Υγείας Πληροφοριακά Συστήματα στο χώρο της υγείας Ιατρικός φάκελος Συστήματα παρακολούθησης Ιατρικών πρωτοκόλλων - κλινικά δεδομένα Συστήματα επικοινωνιών στην υγεία Laboratory Information System Τηλεϊατρική Home care (Κατ΄ οίκον Νοσηλεία) Συστήματα υποστήριξης αποφάσεων

Εφαρμογές στο χώρο της Υγείας Συστήματα ψηφιακής επεξεργασίας βιολογικών σημάτων Ψηφιακή επεξεργασία ιατρικών εικόνων Έμπειρα συστήματα, νευρωνικά δίκτυα, Τεχνολογίες γνώσης - Οντολογίες Αναγνώριση φωνής Συστήματα ιατρικής εκπαίδευσης Evidence based medicine Βάσεις δεδομένων

Πληροφορική & Υγεία Ενοποίηση υπηρεσιών υγείας: Νοσοκομειακή Περίθαλψη - Ιατρεία - Κέντρα Υγείας Τηλεϊατρική - Κατ’ οίκον νοσηλεία Τήρηση Ηλεκτρονικού Φακέλου Ασθενούς σε κατανεμημένο περιβάλλον Προσπέλαση στοιχείων ασθενούς από διαφορετικά σημεία Εξυπηρέτηση επειγόντων περιστατικών - Ηλεκτρονική Κάρτας Υγείας Ασφάλεια - Προστασία Απορρήτου

Κατανομή Συστημάτων στα Νοσοκομεία του Ε.Σ.Υ

Ανθρωποκεντρικό Σύστημα Υγείας με επίκεντρο τον πολίτη Το όραμα για τον 21ο αιώνα Ανθρωποκεντρικό Σύστημα Υγείας με επίκεντρο τον πολίτη Γνώση και πληροφορίες ελεύθερες με επιστημονική τεκμηρίωση των αποφάσεων Διασυνδεσιμότητα, διανομή και ανταλλαγή δεδομένων σε σημασιολογικό επίπεδο Υπηρεσίες τηλεματικής στην υγεία

Στόχος Το παρόν Το μέλλον

Questions and Scenaria of Use ... Ηealth technology (telematics networks and informatics) provide support for continuity of care and at a distance who should be involved? medicine when? where? how? at what cost? who should pay?

Ευφυή Συστήματα Τεχνική και σημασιολογική διαλειτουργικότητα εύκολη περιήγηση στην ιατρική πληροφορική μέσω πολυδιάστατων βάσεων δεδομένων σε θέματα: Μοριακής απεικόνισης Κύτταρο Άνθρωπος Επίπεδα Πληθυσμών Πλέγματα Υγείας Υλικο-λογισμικό και ευφυή εργαλεία – αντιπροσώπευση και διαχείριση της γνώσης, μοντελοποίηση, εξομοίωση, απεικόνιση σύνθετων δομών δεδομένων υγείας Έξυπνοι και επικοινωνιακοί βιοαισθητήρες – όπως μικροσυστήματα, νάνο-τεχνολογία, βιοτσίπ...

Services Supported by Health Technology

How did industry see the future? “I think there is a world market for maybe five computers” Thomas J. Watson, Chairman of IBM, 1943 “Computers in the future may weigh no more than 1.5 tons” Popular Mechanics, 1949 “There is no reason anyone would want a computer at their home” K.J. Olson, Chairman of DEC, 1977

Πληροφοριακά συστήματα νοσοκομείων HIS - Hospital Information System ΠΣΝ - Πληροφοριακά Συστήματα Νοσοκομείων Αποσκοπούν στη μέσω υπολογιστών συλλογή και οργάνωση ιατρικών, τεχνικών και διοικητικών πληροφοριών που αφορούν την υγεία και περίθαλψη ασθενών και στην ταχεία και ευέλικτη προσπέλαση και ανάκτηση αυτών Χαρακτηριστικά - Πλεονεκτήματα πλήρης και χρόνο-καθορισμένη κλινική πληροφόρηση ευελιξία μερική ή πλήρης αυτοματοποίηση της συλλογής πληροφοριών Φιλικό γραφικό περιβάλλον πλοήγησης για τον γιατρό

Τεχνολογία στα νοσοκομεία Δημιουργία ΠΝΣ Τεχνολογία στα νοσοκομεία Ιατροτεχνολογικός εξοπλισμός 95% των εισερχόμενων πληροφοριών εξέρχονται πλέον σε ψηφιακή μορφή Ιατρική τεχνολογία Πληροφορική και επικοινωνίες Οργάνωση της παροχής υπηρεσιών Αποκέντρωση Αύξηση αποδοτικότητας Πολλά περιστατικά θα υποστηρίζονται κατ’ οίκον στο μέλλον με τηλεϊατρική

Στόχοι ενός ΠΝΣ Η αναβάθμιση των υπηρεσιών του Νοσοκομείου: Την εισαγωγή και την διαχείριση ηλεκτρονικού φακέλου ασθενούς που θα παρουσιάζει κατάλληλα όλα τα στοιχεία που αφορούν στους κρίσιμους παράγοντες περίθαλψης, την πορεία της νόσου - πάθησης κ.λ.π. Τον συσχετισμό των στοιχείων σύμφωνα με τους κανόνες της ιατρικής επιστήμης, ICD-10 Την παροχή πρόσβασης σε παλαιότερα στοιχεία στο ιστορικό του ασθενούς Μείωση της γραφειοκρατίας Βελτίωση της πληροφόρησης των συναλλασσομένων και της ταχύτητας εξυπηρέτησής τους. Ελαχιστοποίηση των λαθών

Στόχοι ενός ΠΝΣ Την αυτοματοποίηση των διαδικασιών Ο περιορισμός της χειρονακτικής διαδικασίας και βελτίωση του εργασιακού περιβάλλοντος. Την αυτοματοποίηση των διαδικασιών Την διασύνδεση των επί μέρους συστημάτων με ένα ολοκληρωμένο κεντρικό σύστημα. Αναβάθμιση εσωτερικού εργασιακού περιβάλλοντος Εξασφάλιση αποτελεσματικότητας στην διεκπεραίωση καθημερινών εργασιών Διαχείριση και αξιοποίηση ανθρωπίνου δυναμικού Αξιοποίηση σύγχρονων τεχνολογιών πληροφορικής

Στόχοι ενός ΠΝΣ Την ορθολογική διαχείριση των πόρων του ιδρύματος Η ελαχιστοποίηση του κόστους παροχής περίθαλψης Την ορθολογική διαχείριση των πόρων του ιδρύματος ελέγχους ανάλωσης υλικού παρακολούθηση ημερομηνιών λήξης κλπ Την αποφυγή άσκοπων ιατρικών πράξεων (π.χ. μη απαραίτητης επανάληψης εξετάσεων)

Πληροφοριακά Συστήματα Νοσοκομείων Διάγραμμα ΠΣΝ

Μπορούμε να βασιστούμε στις πληροφορίες που είναι διαθέσιμες από τους κατασκευαστές και τους αντιπροσώπους???? ΝΑΙ ΟΧΙ

Ιατρικός Φάκελλος: η προϋπόθεση Συνδέει μοναδικά τον ασθενή με ιατρικά χρήσιμη πληροφορία Περιλαμβάνει τουλάχιστον: Βασικό Ιατρικό + Κληρονομικό Ιστορικό Στοιχεία νοσηλειών Εξετάσεις - διαγνώσεις πορίσματα Απεικονιστικά - εργαστηριακά Φαρμακευτική Αγωγή Εμπλουτίζεται με δεδομένα από τους χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας

Ιστορική Αναδρομή 1859: Πρώτες αναφορές στην ανάγκη ιατρικού φακέλου 1971: Μελέτη δείχνει ότι το 70% των αναγκών των ιατρών δεν καλύπτονται από τους έντυπους ιατρικούς φακέλους 1960-70: Πιλοτικές & ερευνητικές εφαρμογές ηλεκτρονικού ιατρικού φακέλου 1984:Πρώτο πλήρες σύστημα πληροφοριακού συστήματος νοσοκομείου με ιατρικό φάκελο 1991: Πρώτη επίσημη αναφορά στον ηλεκτρονικό ιατρικό φάκελο (ΙΟΜ) 1994: Πρώτη προσπάθεια κατανεμημένου ιατρικού φακέλου 2000-2005: Ηλεκτρονικός ιατρικός φάκελος μέσω του Διαδικτύου;

Ηλεκτρονικός Ιατρικός Φάκελος - Ορισμοί ΗΠΑ – Institute of Medicine, 1991 «είναι ένα σύστημα σχεδιασμένο έτσι ώστε να υποστηρίζει την απόλυτη διαθεσιμότητα και την ακρίβεια ιατρικών ή άλλων πληροφοριών με σκοπό τη παροχή ιατρικής περίθαλψης» Υπάρχοντες όροι: CPR: Computer-based patient record  ΗΠΑ EMR: Electronic medical record EPR: Electronic Patient Record  Ε.Ε. EHR: Electronic Health Record VPR: Virtual patient record  Web VMR: Virtual medical record Δεν υπάρχουν διεθνώς αποδεκτά πρότυπα

Περιέχει πληροφορίες όπως: Τι Περιέχει Περιέχει πληροφορίες όπως: Κλινικά δεδομένα – διαγνώσεις Νοσηλείες – Εγχειρήσεις Τιμές εργαστηριακών εξετάσεων Ιατρικές πράξεις Παραπεμπτικά - Γνωματεύσεις Ιατρικό ιστορικό – Risk Factors Ιατρικές εικόνες Δημογραφικά στοιχεία Διαχειριστικά – οικονομικά στοιχεία ιατρικών πράξεων και νοσηλειών Ιατροφαρμακευτική περίθαλψη

Κείμενα, Ιατρικές αναφορές Πολυμεσική Οντότητα Κείμενα, Ιατρικές αναφορές Video Hypertext Ιατρικές Εικόνες Ηχο-γραφήσεις

Αποτελέσματα μελετών Σε μία τυπική νοσηλεία τουλάχιστον 5 φορές καταγράφονται στοιχεία ασθενούς 30% των εξετάσεων μπορούν να αποφευχθούν με σωστή τήρηση ιατρικού φακέλου Τουλάχιστον 20% εξοικονόμηση εξόδων για φάρμακα - αναλώσιμα με μηχανογραφική παρακολούθηση διαχείρισης Τουλάχιστον 40% εξοικονόμηση με μηχανογραφημένη χορήγηση υλικών & φαρμάκων (χρήση γραμμωτού κώδικα)

Ανεπιθύμητες ενέργειες φαρμάκων προκαλούν ετησίως (μελέτη ΙΟΜ): Επιπλέον Ανεπιθύμητες ενέργειες φαρμάκων προκαλούν ετησίως (μελέτη ΙΟΜ): 200,000 θανάτους 28% νοσοκομειακές εισαγωγές 200 Δισ. € κόστος στο Σύστημα Υγείας 30-50% των ανεπιθύμητων ενεργειών είναι δυνατόν να προληφθούν με μηχανογραφική υποστήριξη

Αποφυγή προβλημάτων εσφαλμένης συνταγογράφησης - έλεγχος 5 σημείων Υπάρχει Λύση; Αποφυγή προβλημάτων εσφαλμένης συνταγογράφησης - έλεγχος 5 σημείων Σωστό φάρμακο Σωστή δόση Σωστός ασθενής Σωστός χρόνος Σωστή οδός χορήγησης

Real-time Παραγγελία / αποτελέσματα Εξετάσεων

Personal Medical Digital Assistant PMDA Πρόσβαση στον Ηλεκτρονικό φάκελο ασθενούς κάθε στιγμή και από κάθε σημείο Συνταγογράφηση - παραγγελιοδοσία Διαχείριση εργαστηριακών και απεικονιστικών εξετάσεων / αποτελεσμάτων

Clinical Alerting Συστήματα Εργαλεία λογισμικού υποβοήθησης λήψης έγκαιρων και επιστημονικά ορθών αποφάσεων - βασισμένες σε μηχανισμούς "rule-based" Real-time σύνδεση με ΙΠΣΝ και ενημέρωση ιατρών για αποτελέσματα εκτός ορίων (βάσει κλινικού προφίλ ασθενούς) Yποδεικνύουν μεταβολές του θεραπευτικού πρωτοκόλλου ή του φαρμακευτικού σχήματος.

Cost- efficiency Περιορισμός άσκοπης επανάληψης εξετάσεων Έγκαιρη αντιμετώπιση επιπλοκών Ουσιαστική αξιοποίηση εξειδικευμένου ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού Κατ-οίκον (και γενικώς εκτός νοσοκομείου) εποπτεία ασθενών (περιορισμός αναγκαίων νοσοκομειακών κλινών) Aποκέντρωση κέντρων παροχής ιατρικών υπηρεσιών χωρίς μείωση των επιπέδων ποιότητας (τηλεματική παρέμβαση on-time παραγόντων μεγάλων νοσηλευτικών ιδρυμάτων)

Επιπλέον …cost- efficiency Μείωση του κόστους μέσω του ελέγχου και της πρόληψης προβλημάτων χορήγησης φαρμάκων. => Επισημαίνει στο θεράποντα ιατρό να αποφύγει τη χορήγηση ενδοφλέβιων σκευασμάτων (που έχουν σημαντικό κόστος) εφόσον το προφίλ του ασθενή επιτρέπει τη χορήγηση αντίστοιχων από το στόμα.

Ιδεατός Ιατρικός Φάκελος Αποκεντρωμένη μορφή ηλεκτρονικού ιατρικού φακέλου Η πληροφορία είναι κατανεμημένη σε διάφορα συστήματα Είναι αποτέλεσμα της ενοποίησης των τεχνολογιών πληροφορικής & τηλεπικοινωνιών Διασύνδεση με διαφανή στο χρήστη τρόπο μικρών, ετερογενών βάσεων δεδομένων Ο Ιδεατός (Virtual) Ιατρικός Φάκελος είναι η ιδανικότερη μορφή Ηλεκτρονικού ιατρικού φακέλου.

Χρήση αντικειμενοστραφούς σχεδιασμού (πχ. UML) Προϋποθέσεις Χρήση αντικειμενοστραφούς σχεδιασμού (πχ. UML) Ύπαρξη Γενικού μητρώου ασθενών, Master Patient Index – MPI Ορισμός μοναδικού κωδικού αριθμού ασθενή Καθορισμός αυστηρής πολιτικής ασφαλείας Ύπαρξη μεταγλωττιστών μεταξύ των συνεργαζόμενων εφαρμογών Middleware CORBA med (OMG) ActiveX for Healthcare (Microsoft)

Ανάγκη για μια ελάχιστη κοινή δέσμη στοιχείων: Master Patient Index Ανάγκη για μια ελάχιστη κοινή δέσμη στοιχείων: Όνομα, Επώνυμο, Πατρώνυμο Μοναδικός κωδικός ασθενή εθνικά ή ακόμα και σε διεθνές επίπεδο ΑΜΚΑ Ημερομηνία γέννησης Φύλλο Λίστα με τους φορείς που διαθέτουν στοιχεία για τον ασθενή

Μείωση κόστους λειτουργίας νοσηλευτικών ιδρυμάτων Πλεονεκτήματα - 1 Μείωση κόστους λειτουργίας νοσηλευτικών ιδρυμάτων Μείωση χρήσης έντυπου ιατρικού φακέλου Έλεγχος της λανθασμένης συνταγογράφησης 200.000 θάνατοι στις ΗΠΑ από αλληλεπιδράσεις φαρμάκων Μείωση επανάληψης ιατρικών εξετάσεων έως και 30% Βελτίωση ποιότητας ιατρικής περίθαλψης

Πλεονεκτήματα - 2 Κέρδος χρόνου στην αναζήτηση και συμπλήρωση στοιχείων ιατρικού φακέλου Δυνατότητα πολλαπλής ανάγνωσης περιστατικού, Τηλεϊατρική Επιδημιολογικές μελέτες Εξ’ αποστάσεως πρόσβαση σε στοιχεία ιατρικού φακέλου Ευκολία εκμάθησης των εφαρμογών του διαδικτύου (web browsers) Φιλικότητα του γραφικού περιβάλλοντος

Δεν υπάρχουν διαθέσιμα ομοιογενή μητρώα ασθενών Προβλήματα - 1 Δεν υπάρχουν διαθέσιμα ομοιογενή μητρώα ασθενών Χρήση πολύπλοκων μεταγλωττιστών Υπάρχουν σοβαρά θέματα προστασίας των δεδομένων Ανάγκη για στρατηγικό σχέδιο ασφάλειας Υπάρχουν ανοιχτά ηθικά ζητήματα Ανάγκη για συμφωνία των εμπλεκόμενων φορέων

Η μεγάλη ποικιλία βάσεων δεδομένων και πρωτοκόλλων Προβλήματα - 2 Η μεγάλη ποικιλία βάσεων δεδομένων και πρωτοκόλλων Η αντίσταση της πλειοψηφίας των ιατρών στις νέες τεχνολογίες Έλλειψη παιδείας των εμπλεκομένων φορέων σε θέματα πληροφορικής Ανάγκη εκπαίδευσης Ακριβές λύσεις και χρονοβόρες Ασυμβατότητα ιατρικής κουλτούρας σε διεθνές επίπεδο

Χρήστες έχουν καθορισμένες δυνατότητες επεξεργασίας των δεδομένων Μια λύση: XML H XML (Extensible markup language) επιτρέπει τη κωδικοποίηση της πληροφορίας που διακινείται μέσω διαδικτύου. Δημιουργία DTD αρχείων ή XML Schemas Η πληροφορία μπορεί να παρουσιάζεται στους χρήστες με διαφορετικούς τρόπους μέσω της XSL (Extensible stylesheet language) Χρήστες έχουν καθορισμένες δυνατότητες επεξεργασίας των δεδομένων Πρωτότυπες εφαρμογές στην υγεία HL7 (KONA), CEN TC 251 XML Task Force ISIS EPR/XML (GP to GP) Microsoft iEHCR (Biztalk Framework) Sequoia Inc (XPS System)

Κωδικοποίηση-Τεκμηριωμένη Ιατρική Πράξη Κωδικοποίηση: Αναπόσπαστο στοιχείο της σύγχρονης ιατρικής, που επιτρέπει σε ετερογενή ιατρικά πληροφοριακά συστήματα να επικοινωνούν μεταξύ τους Ιδιαίτερο ενδιαφέρον: Η εφαρμογή της στην Τεκμηριωμένη Ιατρική Πράξη (Evidence Based Medicine-EΒΜ), δηλαδή στην ευσυνείδητη και συνετή χρήση των υπαρχόντων στοιχείων για την λήψη αποφάσεων, που αφορούν την παροχή φροντίδας μεμονωμένων ασθενών Η Τεκμηριωμένη Ιατρική Πράξη αφορά την χρήση κλινικών οδηγιών πρακτικής, που έχουν αποδεδειγμένη διαγνωστική και θεραπευτική αξία

Κωδικοποίηση-Συμβατότητα συστημάτων / δεδομένων Απαραίτητη για λόγους Προτυποποίησης Στατιστική-Δεδομένα Αντικειμενική Εκτίμηση Κωδικοποίηση διαγνώσεων ICD Κωδικοποίηση φαρμάκων NDC Κωδικοποίηση θεραπευτικών μεθόδων CPT - ICPM Κατηγοριοποίηση ασθενών DRG

International classification of diseases ICD International classification of diseases Σχεδιάστηκε από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ.) Μόνο-αξονική κωδικοποίηση Είμαστε στην δέκατη αναθεώρηση ή ICD-10 Το ICD-10 έχει 21 κατηγορίες κατάταξης ενώ το ICD-9 είχε 17 Αριθμοί κωδικοποιημένων ασθενειών: ICD-9 988 κατηγορίες, ICD-10 2035 κατηγορίες ICD-9 5712 κατηγορίες, ICD-10 12160 κατηγορίες Πληροφορίες: www.who.int

DRGs DRGs = Diagnose related Groups ΟΔΚ = Ομοιογενείς διαγνωστικές κατηγορίες Χρήση ICD-9 (προς το παρόν) και ICPM Συσχέτιση διαγνώσεων με το κόστος υπηρεσιών Συσχέτιση διαδικασιών με το κόστος Εξαγωγή συμπερασμάτων για τη διοίκηση Διαχείριση ολικής ποιότητας Υπολογισμός επιστροφών από νοσηλείες

DRGs Διάφορες εκδόσεις DRG Medicare DRG, με 23 MDC (major diagnostic categories) και 492 DRGs AP-DRGs με 25 MDC και 641 DRGs Νέες κατηγορίες κόστους με βάση τις επιπλοκές Νέες κατηγορίες με βάση την ηλικία του ασθενή APR-DRGs με 25 MDC και 1530 DRGs Νέες κατηγορίες κόστους με βάση τη σοβαρότητα της ασθένειας και τη θνησιμότητα AN-DRGs με 25 MDC και 900 DRGs Αυστραλία Ευρώπη

Για τη συσχέτιση με το κόστος DRGs Για τη συσχέτιση με το κόστος Ορισμός παραμέτρων Τιμές υπηρεσιών Μέση παραμονή σε νοσοκομείο (διάρκεια νοσηλείας) Max καλυπτόμενες μέρες νοσηλείας Τήρηση κανόνων ποιότητας Κράτος ορίζει τιμές σε εθνικό επίπεδο για την επιστροφή χρημάτων από τα ταμεία για κάθε DRG με βάση το μέσο κόστος της προηγούμενης χρονιάς των ιατρικών πράξεων Συγκρίσεις μέσων τιμών με τιμές του νοσοκομείου: έλεγχος αποδοτικότητας

Οφέλη από τη χρήση DRGs Αυξημένη αποδοτικότητα Μείωση της κατ΄επανάληψη χρησιμοποίησης υπηρεσιών Άριστη κατανομή πόρων Αύξηση των εσόδων Ταχύτητα στη λήψη αποφάσεων Ανασυγκρότηση της οργανωτικής και διοικητικής δομής των νοσοκομείων

Ανάγκη για κώδικά ηθικής (code of ethics) Ηθικά ζητήματα Ανάγκη για κώδικά ηθικής (code of ethics) Ειλικρίνεια προθέσεων Ενημέρωση του ασθενή για τη μορφή επεξεργασίας των δεδομένων Επεξεργασία μόνο με την αποδοχή του ασθενή Τήρηση όλων των ηθικών κωδίκων (όρκος Ιπποκράτη, κλπ) Προστασία του ιατρικού απορρήτου και των λοιπών ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων Μη χρήση των ιατρικών στοιχείων με σκοπό τη διάκριση κατά ομάδων ατόμων και το παράνομο οικονομικό κέρδος (πώληση προσωπικών δεδομένων τρίτων)

Βασικές απαιτήσεις ασφάλειας Εμπιστευτικότητα (confidentiality) Πιστοποίηση (authentication) Ακεραιότητα δεδομένων (integrity) Μη δυνατότητα αποκήρυξης (non repudiation)

Ανάπτυξη εφαρμογών γενικότερα: Είναι πρόβλημα; Ανάπτυξη εφαρμογών γενικότερα: Είναι πρόβλημα; Το Standish Group αναφέρει για τα έργα ανάπτυξης λογισμικού, ότι: το 28% στο σύνολο, απέτυχε το 46% είναι αμφίβολο (challenged) Μόνο το 26% ήταν επιτυχημένο Επίσης: Το επιπρόσθετο κόστος ήταν 189% Τα έργα που ξανάρχισαν 94% Η απόκλιση σε χρόνο ήταν 222% Οι λειτουργίες που παραδόθηκαν ήταν το 61% αυτού που είχε συμφωνηθεί. http://www.standishgroup.com/ Development & Operational Management of Architecture-The Microsoft Frameworks (MSF & MOF) V1.2.ppt Rafal Lukawiecki www.standishgroup.com

Ιατρικοί φάκελοι χωρίς πληροφοριακά συστήματα που να διαλειτουργούν...

Πληροφοριακά Συστήματα Χωρίς «Σύστημα επικοινωνίας» Είναι... ...Ο Πύργος της Βαβέλ Pieter Bruegel, 1563

Διαλειτουργικότητα

HL7 HL7: Ένας από τους πιο ενεργούς οργανισμούς στην ανάπτυξη τέτοιων προτύπων (ANSI-accredited) Κύρια αποστολή του: "η παροχή προτύπων για την ανταλλαγή, τη διαχείριση και την ενοποίηση των στοιχείων που υποστηρίζουν την κλινική πρακτική και τη διαχείριση, την παράδοση και την αξιολόγηση των υπηρεσιών υγειονομικής περίθαλψης". Με άλλα λόγια, "η διαλειτουργικότητα μεταξύ των πληροφοριακών συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης"

HL7 v.2 Η έκδοση 2 του προτύπου HL7 — πρωτόκολλο επικοινωνίας για την ανταλλαγή ηλεκτρονικών στοιχείων — θεωρείται ορόσημο στην ανταλλαγή στοιχείων που αφορούν την υγειονομική περίθαλψη και είναι ευρύτατα εφαρμοσμένο σε όλο τον κόσμο.

HL7 v.3 Η έκδοση 3 του προτύπου HL7 χρησιμοποιεί αντικειμενοστραφή μεθοδολογία ανάπτυξης και ορίζει ένα κατανοητό και κοινό για όλους μοντέλο πληροφορίας (Reference Information Model - RIM) που εκφράζεται σε UML και είναι η σαφής αναπαράσταση των σχέσεων ανάμεσα στα δεδομένα που ανταλλάσσουν τα μηνύματα. Επίσης παρέχει μεθόδους για τη χρήση, μέσα σε μηνύματα κωδικών και ιατρικών λεξικών, από διάφορες εξωτερικές πηγές και γενικά προσφέρει έναν αξιόπιστο τρόπο αξιολόγησης της συμμόρφωσης μιας συγκεκριμένης υλοποίησης με το πρότυπο HL7.

Χωρίς την χρήση του HL7 Από αυτή την κατάσταση...

Με την χρήση του HL7 (αλλά χωρίς την χρήση middleware) Σ΄αυτή την κατάσταση... ή καλύτερα...

HL7 middleware Single information 'highway' created with the middleware Σ’ αυτήν!

«Υγεία για τον Πολίτη» Εκτιμάται ότι κατά την εφαρμογή θα προκύψουν μια σειρά από δυσκολίες και προβλήματα κυρίως εξαιτίας: Της έλλειψης επαρκούς και εξειδικευμένου προσωπικού σε θέματα διοίκησης και οργάνωσης υπηρεσιών υγείας Των γνωστών αδυναμιών του δημόσιου τομέα και της αδράνειας της Δημόσιας Διοίκησης για εύκολη αποδοχή και γρήγορη αφομοίωση των νέων αντιλήψεων και δομών που κομίζει η κάθε μεταρρύθμιση Των αντιστάσεων της διάβρωσης του συστήματος από παγιωμένες συμπεριφορές και συμφέροντα τόσο στο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα της υγείας.

«Υγεία για τον Πολίτη» Της πολυδιάσπασης και της απουσίας μηχανισμών συντονισμού και ελέγχου των δημόσιων και ιδιωτικών φορέων παροχής υπηρεσιών υγείας, αλλά και των πηγών χρηματοδότησης Της άναρχης χωροταξικής κατανομής των υπηρεσιών υγείας και των πεπαλαιωμένων κτιριακών υποδομών, ιδιαίτερα στο λεκανοπέδιο Αττικής Των ιδιαιτεροτήτων που προκύπτουν από τη γεωμορφολογία της χώρας (νησιά και ορεινές περιοχές) και τη συγκέντρωση του μισού πληθυσμού στην Αττική και στη Θεσσαλονίκη Του μεγάλου πληθωρισμού γιατρών, οδοντιάτρων και φαρμακοποιών

Μάθημα 1. Εξασφάλιση καλά σχεδιασμένης στρατηγικής Αφορά διαχείριση πληροφορίας και όχι τεχνολογία Βρέστε εξωτερική έμπειρη βοήθεια! Χρειάζεται κατανόηση σε θέματα που σχετίζονται με - ορολογία, αρχιτεκτονική, patient index - δομή, ασφάλεια, απόδοση - θέματα οργάνωσης και κουλτούρας - θέματα νομικά και χρηστικά ...

Μάθημα 2: Ξεχάστε το υπόδειγμα των μεγάλων υλοποιήσεων Βήμα-Βήμα Προσέγγιση για μεγαλύτερη Αποτελεσματικότητα I. Ξεπεράστε τον φόβο των χρηστών II. Συστήματα που βελτιστοποιούν την ήδη υπάρχουσα διαδικασία III. Συστήματα που χρειάζονται επανατοποθέτηση Προς το παρόν η βήμα-βήμα υλοποίηση είναι δύσκολο να υλοποιηθεί και δεν μπορεί να εγγυηθεί ανοίγματα στο μέλλον. Αρκετά Ευρωπαϊκά Προγράμματα κινούνται σε αυτή την λογική. Πιο στενή παρακολούθηση των CEN, HL7/XML, CORBA MED

Μάθημα 3: Συνεχίστε το...μην το ξεκινάτε μόνο Προϊόν εναντίον Υπηρεσιών Η υπηρεσία της πληροφορίας είναι πιο σημαντική, στο πόσο γρήγορα θα την έχεις και από που, παρά να αγοράσεις ένα υπολογιστή. Πόσες φορές ένα προϊόν ετοιμάστηκε βάση ενός demo ή επειδή υπήρχαν διαθέσιμοι εξωτερικοί πόροι για αγορά εξοπλισμού. Το χρονικό παράθυρο των διαθέσιμων προϋπολογισμών είναι πολύ μικρό. Χρειάζεται μια μακροπρόθεσμη υπόσχεση για την φάση της εγκατάστασης και της λειτουργίας του συστήματος.

ΥΠΟΣΧΕΣΗ = ΕΜΠΛΟΚΗ = ΥΠΟΣΧΕΣΗ Μάθημα 4 : Εγγύηση - Υπόσχεση των «Πρωταγωνιστών» Υπάρχει μια κρίσιμη στιγμή σε όλες τις υλοποιήσεις μετά την εγκατάσταση ( φάση απογοήτευσης) όπου η επιτυχία βασίζεται στην κρίση των «Πρωταγωνιστών» Εμπλοκή των «Πρωταγωνιστών», Κρατήστε την διαχείριση και τις Αρχές Δεσμευμένες ΥΠΟΣΧΕΣΗ = ΕΜΠΛΟΚΗ = ΥΠΟΣΧΕΣΗ

Μάθημα 5: Μην υποβιβάζετε την αποδοχή των χρηστών Ένα μεγάλο ποσοστό (40%?) τα καινούργια εγκατεστημένα συστήματα Υπάρχουν πολλές διαφορετικές ομάδες χρηστών (γιατροί, νοσοκόμοι, διαχειριστές, ερευνητές, δημόσιες αρχές) Με πολλά διαφορετικά προσόντα και γνώσεις Και διαφορετικά ενδιαφέροντα

Μάθημα 6: Διασφαλίστε την συμμόρφωση με νομικό και ηθικό πλαίσιο Υπάρχει μια μεγάλη «γκρίζα περιοχή» όσο αφορά τα νομικά και ηθικά ζητήματα Με το νομικό κενό που υφίσταται και που σχετίζεται με την εμπιστευτικότητα και την ασφάλεια δεδομένων, είναι η πιο καλή δικαιολογία για το «μποϊκοτάρισμα» του συστήματος

Μάθημα 7: Κανένας εμπλεκόμενος δεν μπορεί να είναι μόνος! Περισσότερες Δημόσιες Αρχές παραμένουν μακριά. Ακόμα υπάρχει καχυποψία και διαφωνίες μεταξύ της βιομηχανίας, των χρηστών και των κατασκευαστών. Ανάγκη να έρθουν πιο κοντά χρήστες και βιομηχανία και ανάγκη καθορισμού κανόνων «παιχνιδιού».

Συμπεράσματα Γίνονται πολλές προσπάθειες για τη δημιουργία εφαρμόσιμων ιδεατών ιατρικών φακέλων Ο χώρος της υγείας ευνοείται από τη χρήση τεχνολογιών Internet με σκοπό τη μείωση των δαπανών και τη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών Υπάρχει βούληση σε παγκόσμιο επίπεδο για τη χρήση ιδεατών ιατρικών φακέλων 88% των διευθυντών νοσοκομείων των ΗΠΑ βλέπουν να εφαρμόζεται το αργότερο μέχρι το 2010 Η XML θα λύσει σημαντικά θέματα τόσο στη μοντελοποίηση των δεδομένων όσο και στη παρουσίαση τους στον τελικό χρήστη Ασφάλεια προσωπικών δεδομένων  απαιτεί συνεχής ενημέρωση και επαγρύπνηση

Κοιτώντας τα μέλλον Δεν έχουν μέλλον οι λύσεις «out of the box» για έργα όπως αυτά του χώρου της υγείας. Η προσπάθεια θα πρέπει να γίνει προς την κατεύθυνση της δημιουργίας εργαλείων με «γνώση» των concepts της υγείας που θα επιτρέπουν την γρήγορη και αξιόπιστη ανάπτυξη εφαρμογών που θα υλοποιούν τα concepts.

Ένας Μακρύς Δρόμος… Σήμερα: Νησίδες Πληροφορικής Αύριο: Δίκτυα Υγείας – ΟΠΣΥ - IASYS Υπηρεσίες στον Πολίτη Σεβασμός στον Επαγγελματία Υγείας Είμαστε ακόμα εδώ… …Για την επιτυχία των έργων τον σημαντικότερο ρόλο έχουν οι τελικοί χρήστες : ιατροί, νοσηλευτικό προσωπικό, κλπ.

Διαφορετικά, θα προσπαθούμε το αδύνατο... Attempting the impossible, Rene Magritte, 1923