ΤΟ ΧΡΩΜΑ ΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΟΜΑΔΑ “ FAΒ 5 ” ΜΑΘΙΟΥΜΑΝΩΛΑΚΗΣ ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΑΜΑΛΟΥΓΚΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΑΥΡΩΝΑ ΑΚΡΙΒΗ ΜΙΧΑΛΑ ΑΝΝΑ ΜΠΟΥΓΑΣ ΑΝΔΡΕΑΣ
Η διαρκώς αυξανόμενη κατανάλωση ενέργειας αλλά και η επιδείνωση του προβλήματος της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, έχουν αποκτήσει ιδιαίτερη σημασία και η επίλυσή τους έχει γίνει επιτακτική ανάγκη σε παγκόσμιο επίπεδο. Γίνονται προσπάθειες για τον περιορισμό της κατανάλωσης ενέργειας, ιδιαίτερα από συμβατικά καύσιμα, με άμεση συνέπεια τον περιορισμό των ρύπων που εκπέμπονται στην ατμόσφαιρα και κυρίως των αερίων που συμβάλλουν στη δημιουργία του φαινομένου του θερμοκηπίου.
ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΜΙΑΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΜΟΡΦΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ 1. Φωτισμός Ηλεκτρική 2. Μαγείρεμα Ηλεκτρική ή Χημική (υγραέριο) 3. Πλύσιμο Ηλεκτρική 4. Σκούπισμα Ηλεκτρική 5. Ψυχαγωγία Ηλεκτρική 6. Θέρμανση Ηλεκτρική ή Χημική (πετρέλαιο) 7. Θέρμανση νερού Ηλεκτρική ή Ηλιακή 8. Μεταφορά Χημική (βενζίνη) Η ενέργεια που καταναλώνουν τα κτίρια χρησιμοποιείται για την κάλυψη των αναγκών: • Θέρμανσης (λόγω των θερμικών απωλειών από τις διαφανείς και αδιαφανείς επιφάνειες, την διείσδυση του αέρα και τις εξωτερικές συνθήκες) • Ψύξης (λόγω των θερμικών κερδών από την ηλιακή ακτινοβολία και τις εξωτερικές συνθήκες) • Φωτισμού • Λειτουργιάς οικιακών συσκευών και την παραγωγή ζεστού νερού
Οι μορφές ενέργειας που χρησιμοποιούνται στις κατοικίες είναι κυρίως ηλεκτρική για τη λειτουργία των ηλεκτρικών συσκευών και το φωτισμό και χημική (πετρέλαιο) για θέρμανση. Το κόστος της ενέργειας για μια τετραμελή οικογένεια στην Αθήνα σύμφωνα με την έρευνα μας είναι: ΕΙΔΟΣ ΕΝΈΡΓΕΙΑΣ ΠΟΣΟΤΗΤΑ ΤΙΜΗ ΚΟΣΤΟΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ 1000-1500Kwh/δίμηνο 0,104€/ Kwh 936€/έτος ΧΗΜΙΚΗ (ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ) 250L/μήνα 1,35€/L 2025€/έτος
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΣΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ • Η κατανάλωση ενέργειας στα κτίρια αντιπροσωπεύει περίπου το 35% της παραγόμενης ενέργειας . • Η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας στον οικιακό τομέα αντιπροσωπεύει πάνω από το 30% του συνόλου, λίγο πιο κάτω από την βιομηχανία • Η θέρμανση αντιπροσωπεύει πάνω από το μισό της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας στις κατοικίες • Με την βελτίωση του βιοτικού επιπέδου, η αυξανόμενη χρήση κλιματιστικών επιδεινώνει τα φορτία αιχμής και το κόστος λειτουργίας των κτιρίων • Περίπου το 45% των συνολικών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα προέρχονται από τα κτίρια •Το διοξείδιο του άνθρακα επιδρά στη δημιουργία του «φαινομένου του θερμοκηπίου» και στην αλλαγή του παγκόσμιου κλίματος Η Ορθολογική Χρήση Ενέργειας και η εκμετάλλευση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, αποτελούν τις πιο πιθανές και ρεαλιστικές λύσεις στα ενεργειακά και περιβαλλοντικά προβλήματα.
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ 1. ΣΤΗΝ ΘΕΡΜΑΝΣΗ Το 35-40% της ενέργειας που καταναλώνουμε στην Ελλάδα, αντιστοιχεί στον κτιριακό τομέα και σε αυτόν το 50-70 % της κατανάλωσης οφείλεται στα συστήματα κεντρικής θέρμανσης. Η σωστή ρύθμιση, ο καθαρισμός και η συντήρηση του καυστήρα και του λέβητα αλλά και του συνόλου του συστήματος της θέρμανσης είναι κρίσιμος παράγοντας για την σωστή λειτουργία του. Σύμφωνα με μελέτες το ποσοστό εξοικονόμησης που μπορούμε να πετύχουμε με αυτές τις διαδικασίες αγγίζει το 20 %. Επίσης, η μείωση κατά ένα βαθμό του θερμοστάτη αντιστοιχεί σε εξοικονόμηση περίπου 7%. Προκειμένου να έχουμε σωστή και οικονομική απόδοση του συστήματος θέρμανσης, είναι σημαντικό να προσέξουμε μερικά από τα παρακάτω σημεία: -Σωστή θερμομόνωση του κτιριακού κελύφους. -Μόνωση της ταράτσας, στεγανοποίηση του κελύφους. -Καλή εφαρμογή των κουφωμάτων ώστε να αποτρέπονται οι διαρροές. Με τα σχετικά μέτρα η εξοικονόμηση ενέργειας υπολογίζεται στο 15-20 %.
2. ΣΤΟ ΦΩΤΙΣΜΟ Οι βασικές αρχές για την μείωση της κατανάλωσης ενέργειας από τον φωτισμό είναι: Χρήση του φυσικού φωτισμού όπου αυτό είναι δυνατόν. Χρήση λαμπτήρων υψηλής απόδοσης και χαμηλής κατανάλωσης. Σωστή χρήση φωτιστικών σωμάτων, στα σημεία που πραγματικά είναι απαραίτητα. Χρήση αυτοματισμών και ελέγχων για μείωση/προσαρμογή του φωτισμού σε σημεία που οι ανάγκες μεταβάλλονται (αποθήκες, κοινόχρηστους χώρους κ.λπ.). Χρήση αισθητήρων παρουσίας/φυσικού φωτισμού, συστημάτων κεντρικού ή τοπικού Η δυνατότητα εξοικονόμησης ενέργειας κυμαίνεται από 30-50 % , ανάλογα με τα μέτρα που θα εφαρμοσθούν, και φτάνει σε πολύ μεγαλύτερα ποσοστά σε περιπτώσεις όπου η αρχιτεκτονική και η χρήση του κτιρίου επιτρέπουν τον φυσικό φωτισμό.
3. ΣΤΙΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΕΣ ΣΥΣΚΕΥΕΣ Ένα καλό βήμα είναι να χρησιμοποιούμε ηλεκτρικές συσκευές με μεγάλη ενεργειακή απόδοση. Οι σύγχρονες συσκευές είναι κατηγοριοποιημένες σε ενεργειακές κλάσεις, και διαθέτουν και την σχετική σήμανση που προβλέπεται διεθνώς. Οι κατηγορίες που προβλέπονται περιγράφονται στο παρακάτω σχήμα. Οι συσκευές που καταναλώνουν μεγάλη ποσότητα ενέργειας, κατηγοριοποιούνται στις κλάσεις E, F, G, ενώ όσο λιγότερη ενέργεια καταναλώνουν, ανεβαίνουν στην κλίμακα ελέγχου.
ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα (κάρβουνο, πετρέλαιο, φυσικό αέριο) μείωση της κατανάλωσης και αποδοτικότερη χρήση της ενέργειας και θαρραλέα στροφή στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Είναι αυτά που θα μας εξασφαλίσουν την οικολογική ισορροπία στον πλανήτη μας.
ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) είναι οι μη ορυκτές ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, δηλαδή η αιολική, η ηλιακή και η γεωθερμική ενέργεια, η ενέργεια κυμάτων, η παλιρροϊκή ενέργεια, η υδραυλική ενέργεια, τα αέρια τα εκλυόμενα από χώρους υγειονομικής ταφής, από εγκαταστάσεις βιολογικού καθαρισμού και τα βιοαέρια.
ΗΛΙΑΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ Η τεχνολογία σήμερα αξιοποιεί ένα μηδαμινό ποσοστό της ηλιακής ενέργειας που φτάνει στην επιφάνεια του πλανήτη μας με τριών ειδών συστήματα: τα θερμικά ηλιακά, τα παθητικά ηλιακά και τα φωτοβολταϊκά . ΘΕΡΜΙΚΑ ΗΛΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Η πιο απλή και διαδεδομένη μορφή των θερμικών ηλιακών συστημάτων είναι οι γνωστοί σε όλους μας ηλιακοί θερμοσίφωνες, οι οποίοι απορροφούν την ηλιακή ενέργεια και στη συνέχεια, τη μεταφέρουν με τη μορφή θερμότητας στο νερό . Η απορρόφηση της ηλιακής ενέργειας γίνεται μέσω ηλιακών συλλεκτών, σκουρόχρωμων δηλαδή επιφανειών καλά προσανατολισμένων στον ήλιο, οι οποίες βρίσκονται σε επαφή με νερό και του μεταδίδουν μέρος της θερμότητας που παρέλαβαν. Το παραγόμενο ζεστό νερό χρησιμοποιείται για απλή οικιακή ή πιο σύνθετη βιομηχανική χρήση, τελευταία δε ακόμη και για τη θέρμανση και ψύξη χώρων μέσω κατάλληλων διατάξεων.
ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Πρόκειται για συστήματα που μετατρέπουν την ηλιακή ακτινοβολία σε ηλεκτρική ενέργεια . Ανάλογα με τη χρήση του παραγόμενου ρεύματος, τα Φ/Β κατατάσσονται σε: Αυτόνομα συστήματα, η παραγόμενη ενέργεια των οποίων καταναλώνεται επιτόπου και εξολοκλήρου από την παραγωγή στην κατανάλωση Διασυνδεδεμένα συστήματα, η παραγόμενη ενέργεια των οποίων διοχετεύεται στο ηλεκτρικό δίκτυο για να μεταφερθεί και να καταναλωθεί αλλού. συστήματα.
ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ ΣΤΙΣ ΣΤΕΓΕΣ Με τα φωτοβολταϊκά σε στέγες η Ευρωπαϊκή Ένωση θέλησε να ωθήσει τους πολίτες της να αξιοποιήσουν την ηλιακή ενέργεια. Έτσι ξεκίνησε το Πρόγραμμα «Φωτοβολταϊκά σε Στέγες» με πολύ ευνοϊκές ρυθμίσεις και πολλά κίνητρα. Το Πρόγραμμα αφορά στέγες και δώματα στα οποία μπορούν να τοποθετηθούν φωτοβολταϊκά συνολικής ισχύος 10 kW (κιλοβάτ). Σε αυτό μπορούν να μετέχουν όλοι οι πολίτες και, προκειμένου για την Ελλάδα, να πωλούν το ρεύμα που παράγουν στη ΔΕΗ. Το κέρδος για τον κάτοχο φωτοβολταϊκών είναι διπλό: Εισπράττει χρήματα από τη ΔΕΗ για το ρεύμα που παράγει ενώ δεν χρειάζεται να πληρώνει για το ρεύμα που καταναλώνει.
Η ορθολογική χρήση ενέργειας μας δίνει την δυνατότητα να εξοικονομήσουμε ενέργεια σε όλους τους τομείς, χωρίς να μειώσουμε, κατ’ ανάγκη, τα επίπεδα διαβίωσής μας στα κτίρια. Εκμεταλλευόμενοι νέα συστήματα, τεχνολογίες και υλικά και κυρίως τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (όπως τον ήλιο, τον αέρα, την γεωθερμία και την βιομάζα), μπορούμε να πετύχουμε και τους δύο στόχους, δηλαδή μείωση της κατανάλωσης συμβατικών καυσίμων και προστασία του περιβάλλοντος. Η προσπάθεια αυτή έχει ήδη ξεκινήσει και μας αφορά όλους γιατί έχουμε σημαντικά οφέλη σε κάθε επίπεδο, οικονομικό, κοινωνικό και περιβαλλοντικό.