12 MEDICAL EDUCATION PAST, PRESENT AND FUTURE The quest for competence: defining the professional Η αναζήτηση των δεξιοτήτων: ορίζοντας τον επαγγελματία ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Sir Kenneth C. Calman CHURCHILL LIVINGSTONE ELSEVIER © 2007, Elsevier Limited. All rights reserved ISBN-13: ISBN-10:
ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Η ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΤΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ: ΟΡΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΑ ΚΑΘΟΡΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΑ 1.Γιατί ο καθορισμός των δεξιοτήτων είναι τόσο σημαντικός? 2.Τι είναι και πώς συνδυάζονται? 1 12
ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Δεξιότητα Κοινό Επαγ/τιε ς Υγείας Ασθενείς … μπορεί να αναγνωρισθεί ως το τελικό σημείο της διαδικασίας του καθορισμού της ποιότητας και της αξιολόγησης των γιατρών ως επαγγελματίες. 2 ΣΥΣΧΕΤΗΣΗ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ
ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΙ ΕIΝΑΙ Η ΔΕΞΙΟΤΗΤΑ? Είναι η ικανότητα του κάθε γιατρού να επιδεικνύει την ολοκλήρωση μιας σειράς χαρακτηριστικών, ικανοτήτων και στάσεων στην βελτίωση της υγειονομικής περίθαλψης. Είναι ένα μέτρο της ποιότητας και της επαγγελματικότητας και σχετίζεται με: - την μάθηση - την κατανόηση - τη συνεχιζόμενη εκπαίδευση 3
ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 1.ΕΠΙΔΕΞΙΟΣ 2.ΙΚΑΝΟΣ 3.ΚΑΛΟΣ ΑΛΑΘΗΤΟΣ 4 ΥΠΑΡΞΗ ΠΑΡΑΔΟΧΗΣ ΑΛΑΘΗΤΟΣΔΕΞΙΟΤΗΤΑ
ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 5 ΚΑΚΟΣ ΓΙΑΤΡΟΣ … … είναι αυτός ο οποίος επαναλαμβάνει τα ίδια λάθη. Θα πρέπει να απομακρύνεται
ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 6 Νέος Γιατρός Έμπειρος Γιατρός ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΕΠΙΔΕΞΙΟΣ Οι δεξιότητες ποικίλλουν ανάλογα με: - Χρόνο - Εμπειρία ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ
ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 7 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ Η συντριπτική πλειοψηφία των γιατρών πραγματοποιούν εξαιρετική δουλειά και επιθυμούν την συνέχιση της προσωπικής βελτίωσης της απόδοσής τους, μέσα από την πρακτική εξάσκησή τους στους ασθενείς. Η μάθηση οδηγεί σε βελτίωση των γνώσεων, των δεξιοτήτων και των στάσεων, κάτι το οποίο οδηγεί σε αλλαγές του τρόπου διαχείρισης του εκάστοτε ασθενή.
ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 8 ΛΕΞΕΙΣ ΠΟΥ ΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ… 1.Ασφαλής 2.Ικανός 3.Επαρκής 4.Ειδικός 5.Καλός 6.Αποδοτικός 7.Μαεστρία 8.Αποτελεσματικός 9.Επίδοση 10.Βάσει αποτελεσμάτων 11.Επίλυση προβλημάτων 12.Επαγγελματικότητα ΔΕΞΙΟΤΗΤΑ
ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 9 ΤΙ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ Ο ΓΙΑΤΡΟΣ Ο γιατρός θα πρέπει να είναι ικανός να: 1.Επιλύει σύνθετα προβλήματα. 2.Προσέχει και να ερμηνεύει αυτό που αισθάνεται ο ασθενής. 3.Συνδυάζει γνώσεις, ικανότητες και στάσεις σε πραγματικές καταστάσεις. 4.Μετά από σωστή κρίση να λαμβάνει τα κατάλληλα μέτρα για την αντιμετώπιση ανεπαρκής πληροφόρησης και αβεβαιότητας. 5.Επιδεικνύει πνευματική επινοητικότητα και να παίρνει πρωτοβουλίες στο χειρισμό ασυνήθιστων και απροσδόκητων καταστάσεων. 6.Να μπορεί να δουλέψει κάτω από πίεση. 7.Συνεχίζει να μαθαίνει. 8.Προβληματίζονται από την πράξη, τα αποτελέσματα και τις εμπειρίες και να μαθαίνουν από αυτά. 9.Εξετάζουν τις δεοντολογικές επιπτώσεις στη λήψη κλινικών αποφάσεων.
ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 10 CanMEDS 2000 Project obgyn/pdf/CanMEDS2000.pdf
ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 1 CanMEDS 2000 Project Ικανοί να επιδεικνύουν διαγνωστικές και θεραπευτικές επιδεξιότητες. Να ακούν και να επικοινωνούν με τους ασθενείς/συγγενείς και την θεραπευτική ομάδα. Να συνεργάζονται αποτελεσματικά με άλλους γιατρούς. Να χρησιμοποιούν την τεχνολογία για να βελτιστοποιούν την περίθαλψη των ασθενών, τη δια βίου μάθηση, κ.α. Να προσδιορίζει σημαντικούς παράγοντες που επηρεάζουν την υγεία του ασθενή. Να συμβάλλει στην ανάπτυξη νέας γνώσης. Να εξασκεί την ιατρική στα πλαίσια της ηθικής.
ΠΟΙΟΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΞΙΟΛΟΓΕΙ ΤΙΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ? Ποιοί είναι οι καταλληλότεροι? 1.Γιατροί 2.Επαγγελματίες Υγείας 3.Κοινό ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Αναγκαιότητα για διαρκή αναθεώρηση και βελτίωση των ιατρικών δεξιοτήτων, που μπορεί να επιτευχθεί μέσω της αλληλεπίδρασης των συναδέλφων. 12
Η ΑΕΝΑΗ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΓΙΑ ΝΑ ΟΡΙΣΤΕΙ ΟΡΘΑ Η ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑ Αριστοτέλης: θεωρεί πως η ικανότητα της ιατρικής πράξης πρέπει να κρίνεται από τον ίδιο τον ιατρό και έπειτα από όλους τους συναδέλφους του, κυρίως μέσω των εμπειριών. Ρωμαίους: η Αρετή της ιατρικής εφαρμογής πρέπει να κρίνεται από τη φήμη των ιατρών που έχουν στο κοινό, στους ασθενείς τους. Σήμερα, ωστόσο οι ασθενείς βασίζονται στα πτυχία και τα διπλώματα των ιατρών για να τους κρίνουν. ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 13
Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΙΑΤΡΩΝ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ Το πείραμα του Robert Owen… … αποδεικνύει πόσο πολύ η δημοσίευση των ικανοτήτων του εργαζόμενου μπορεί να τον επηρεάσει. + πως η αξιολόγηση της ικανότητας είναι περίπλοκη και απίθανη να πραγματοποιηθεί με τυποποιημένες μεθόδους. ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Δεν μπορεί το απλό κοινό να κρίνει πλήρως και ορθά τις ικανότητες. 14
Μέθοδο αξιολόγησης των ιατρικών και όχι μόνο δεξιοτήτων. Αυτό το μοντέλο, περιλαμβάνει: - κάποιες συγκεκριμένες ερωτήσεις κλειστού και ανοικτού τύπου. ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ THE NEW PARADIGM ΓΙΑΤΡΟΣ Προσεγγίσει Καταλάβει Δώσει οδηγίες ΑΣΘΕΝΗΣ Να γνωρίζει: 1.το πρόβλημά του 2.Τι θα πρέπει να κάνει 15
ΠΩΣ ΝΑ ΜΕΤΡΗΘΕΙ Η ΔΕΞΙΟΤΗΤΑ? ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΩΝ - Περίθαλψη - Εφαρμογή των γνώσεων - Στάση στον ασθενή ΘΕΡΑΠΕΙΑ - Εκσυγχρονισμός των μεθόδων - Αξιολόγηση προηγούμενης θεραπείας ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ - Δημοσίευση αυτών στο κοινό και στην επιστημονική κοινότητα 16
ΚΑΛΛΙΕΡΓΩΝΤΑΣ ΕΝΑ ΚΑΛΟ ΓΙΑΤΡΟ ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ (κλινικές) ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 1.Η Ιατρική είναι μία πολυδιάστατη επιστήμη. 2.Ιατρός θα πρέπει να αναπτύξει ειδικές σχέσεις με τους ασθενείς. 3.Κάθε γιατρός είναι μία μοναδική προσωπικότητα – απαιτεί εξατομικευμένη καλλιέργεια (όχι κλώνοι γιατροί). 4.Εκπαίδευση του κάθε γιατρού θα πρέπει να επιδέχεται «ειδικής φροντίδας». ΙΑΤΡΙΚΗΕΠΙΣΤΗΜΗΤΕΧΝΗ 17
ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ “ΚΑΛΟΣ” ή “ΚΑΚΟΣ” ΓΙΑΤΡΟΣ ? 1.Είναι δύσκολο να χαρακτηριστεί ο γιατρός καλός ή κακός (πληθώρα δεξιοτήτων) 2.Ποιος θα πρέπει να κρίνει τον Γιατρό? (ιατροί, ασθενείς, κοινό) 3.Ο χαρακτηρισμός του τελικά εξαρτάται από το ποιος θα τον κρίνει. 18
ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 19 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ… Δύσκολο να ορίσουμε την δεξιότητα. Είναι μία διαδικασία η οποία θα πρέπει να γίνεται μέρα με την μέρα. Το κοινό θα πρέπει να δείχνει εμπιστοσύνη στον γιατρό. Η αξιολόγηση θα πρέπει να γίνεται μέσα από την δημοσίευση των αποτελεσμάτων
12 MEDICAL EDUCATION PAST, PRESENT AND FUTURE The quest for competence: defining the professional Η αναζήτηση των δεξιοτήτων: ορίζοντας τον επαγγελματία ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Sir Kenneth C. Calman CHURCHILL LIVINGSTONE ELSEVIER © 2007, Elsevier Limited. All rights reserved ISBN-13: ISBN-10: Εργασία 1 η «Ιατρική Εκπαίδευση: Παρελθόν, Παρόν και Μέλλον» Επιλεγόμενο Μάθημα: Ιατρική Εκπαίδευση, Ιαρική Σχολή Α.Π.Θ. Φοιτητές: Άγγελος Βασιλειάδης, 30349, Ε’ εξάμηνο Χαράλαμπος Φέστας, 30293, Ε΄ εξάμηνο Abukhatwa Ali, 30701,Γ΄ εξάμηνο
ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΣΚΟΠΟΣ Η διαχρονική διερεύνηση των εννοιών της ιατρικής εκπαίδευσης και των ιατρικών δεξιοτήτων με βάση διεθνείς αναφορές. - Τι είναι δεξιότητα? - Πως αξιολογείται? - Ποιοι πρέπει να την αξιολογούν? - Πως πρέπει να μετράται?
ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Συνεργασία – Συλλογικότητα μεταξύ των φοιτητών. Προσέγγιση της ιατρικής εκπαίδευσης και των ιατρικών δεξιοτήτων μέσα από διαφορετικό τρόπο αντίληψης. Βελτίωση κριτικής σκέψης. Ανάπτυξη ικανότητας ανάλυσης ξενόγλωσσων επιστημονικών δοκιμίων. Ανάπτυξη γενικότερων δεξιοτήτων που σχετίζονται με τη μάθηση. Αναγνώριση σπουδαιότητας «ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ».