Ο ΒΕΛΟΝΙΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΑΘΛΗΤΙΚΩΝ ΚΑΚΩΣΕΩΝ Αμαλία Παρούση Ειδικευμένη Γενικός Ιατρός Ειδικότητα Γενικής Ιατρικής, της Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών. Μέλος της Ελληνικής Εταιρίας Γενικής Ιατρικής (ΕΛΕΓΕΙΑ). Μέλος διοικητικού συμβουλίου Πανελληνίας Ιατρικής Εταιρίας Βελονισμού με έδρα την Αθήνα από το1982. Ενεργό μέλος του Διεθνούς Συμβουλίου για τον Ιατρικό Βελονισμό (ICMART)

Ο ΒΕΛΟΝΙΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΑΘΛΗΤΙΚΩΝ ΚΑΚΩΣΕΩΝ Η δυτική ιατρική ενσωμάτωσε τον βελονισμό στις ιατρικές τεχνικές μετά από την παρατήρηση ότι παραδοσιακά και εμπειρικά χιλιάδες χρόνια τώρα βοηθάει τον άνθρωπο. Όμως δεν μπορούσε να αρκεστεί στην παραδοσιακή εξήγηση της αρχαίας Κίνας (μιας θεωρίας 4000 χρόνων) της ενέργειας του YIN και YANG η οποία είναι πολύ ενδιαφέρουσα και αφήνουμε ένα περιθώριο για τους μελλοντικούς ερευνητές με πιθανόν καινούργιους τρόπους απεικόνισης και μέτρησης της ανθρώπινης ενέργειας, που όσο περνά ο καιρός εξελίσσετε περισσότερο προς αυτή την κατεύθυνση. Για την σύγχρονη και αποδεκτή από όλο τον ιατρικό και επιστημονικό κόσμο την θέση του βελονισμού της δυνατότητες της και την στην εφαρμογή της έχουν εργαστεί και συνεχίζουν να μελετούν πολλά ερευνητικά κέντρα και πανεπιστημιακές σχολές. Βρίσκουμε πλέων αμέτρητες εργασίες και ανακινήσεις με όλο και περισσότερες ανακοινώσεις για τις χημικές διεργασίες, αλλά και στην βιοχημεία του αίματος.

Ο ΒΕΛΟΝΙΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΑΘΛΗΤΙΚΩΝ ΚΑΚΩΣΕΩΝ

Ο ΒΕΛΟΝΙΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΑΘΛΗΤΙΚΩΝ ΚΑΚΩΣΕΩΝ Για τις αντιδράσεις του αμυντικού συστήματος των Τ-λεμφοκυττάρων την τοπική αντίδραση την μεταμερειακή αντίδραση και την κεντρική αντίδραση του ανθρώπινου οργανισμού μετά από την εισαγωγή της βελόνας στου ιστούς του ανθρώπου και των πειραματόζωων. Είναι αλλαγές οι οποίες είναι μετρίσιμες και πέρα από πάσα αμφιβολία. Γι αυτό η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας μετά από αίτηση πολλών ιατρικών συλλόγων και σχολών αν τον κόσμο ιδιαίτερος της Ευρώπης και της Αμερικής όρισε μια επιτροπή η οποία μελέτησε όλα τα στοιχειά των σύγχρονων ερευνητικών κέντρων. Η επιτροπή αναγνώρισε τον βελονισμό σαν ιατρική πράξη και εξέδωσε κατευθυντήριες οδηγίες για την εφαρμογή του, την εκπαίδευση των ιατρών την ενσωμάτωση σε πολλά ασφαλιστικά ταμία και την χρηματοδότηση προγραμμάτων έρευνας.

Ο ΒΕΛΟΝΙΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΑΘΛΗΤΙΚΩΝ ΚΑΚΩΣΕΩΝ Στην Ελλάδα ο βελονισμός πλέον εφαρμόζετε επίσημα σε αρκετά κρατικά νοσοκομεία (στην Αθήνα στο νοσοκομείο Σισμανόγλειο, κρατικό Νίκαιας στην Θεσσαλονίκη στο νοσοκομείο Παπαδημητρίου κ.α.) Το υπουργείο Κοινωνικών υπηρεσιών με την εγκύκλιο αριθμός 574/1191/1980 ανακοινώνει ότι ο βελονισμός είναι μια ιατρική πράξη και πρέπει να εφαρμόζετε αποκλειστικά από ιατρούς ιδικά εκπαιδευμένους. Επίσης πρόσφατα το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης με τον νόμο Γ.Π.55092,27,07,2004 επιτρέπει την εφαρμογή του βελονισμού από ιατρούς με μόνιμη άδεια ασκήσεως του μόνιμου επαγγέλματος και εγγεγραμμένους στους κατά τόπους ιατρικούς συλλόγους.

ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΔΡΑΣΕΩΣ Ο πρωταρχικός σκοπός για να αρχίσει μια θεραπεία με βελονισμό είναι να εντοπιστούνε τα κατάλληλα σημεία βελονισμού στην επιφάνια του σόματος τα οποία καθρεφτίζουν την κατάσταση των οργάνων και παρουσιάζουν μια ευαισθησία όταν ο ασθενής υποφέρει. Στα σημεία αυτά σύμφωνα με ιστολογικές μελέτες υπάρχει μεγαλύτερος αριθμός νευρικών απολήξεων, σωματίδια Meisner και Krause και λεία μυϊκά κύτταρα. Επίσης η ηλεκτρική δερμική αντίδραση στα σημεία αυτά είναι μικρότερη από την γύρο περιοχή και αυτό μας δίνει την δυνατότητα εντόπισης τους και παρακολούθησης τους μέσων ανιχνευτικών οργάνων μέτρησης. Αφού τεθεί η διάγνωση με τον σύγχρονο τρόπο (εργαστηριακό και κλινικό έλεγχο) και με την βοήθεια των ιδικών ορίζουμε τα αντίστοιχα με κάθε πάθηση σημεία βελονισμού. Τοποθετιούνταν βελόνες μιας χρίσης σε καθορισμένο βάθος, κατεύθυνση και ένταση (τόνωση ή διασπορά).

ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΔΡΑΣΕΩΣ

ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΔΡΑΣΕΩΣ Τα ερεθίσματα που προκαλούνται από την τοποθέτηση των βελονών επιδρούν κυρίως στους ρυθμιστικούς μηχανισμούς του αυτόνομου νευρικού συστήματος συμπαθητικού (YIN) και παρασυμπαθητικοί (YANG). Το γνωρίζουμε αυτό διότι όταν υπάρχει διακοπή της πλάγιας δεσμίδας το Νωτιαίου Μυελού είτε ουλή στην επιφάνια του δέρματος στο σημείο του βελονισμού τότε η δράση του βελονισμού ελαττώνετε η δεν υπάρχει.

ΜΥΟΧΑΛΑΡΩΣΗ ΚΑΙ Η ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΟΥ ΑΜΥΝΤΙΚΟΥ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΠΟΝΟΥ Αναλγητική δράση του βελονισμού: Η αναλγητική δράση του βελονισμού βασίζετε στον μηχανισμό μεταβίβασης του ερεθίσματος από την περιφέρεια (όπου βρίσκετε το σημείο του βελονισμού) προς τον νωτιαίο μυελό, στους πυρήνες του Raphae (εγκέφαλο) ενεργοποιώντας τους νευρώνες του. Από αυτούς τους πυρήνες μέσο της νωτιαίας Raphae οδού προς τον νωτιαίο μυελό όπου στης ζελατινώδους ουσίας του Rolandi εκκρίνετε η σεροτονίνη η οποία εμποδίζει την μεταβίβαση του πόνου. Η σεροτονίνη στο Κεντρικό Νευρικό Σύστημα είναι ο ισχυρότερος καταστολέας πόνου μαζί με τις οπιούχες ουσίες (ενδορφίνες και εγκεφαλίνες). Ενώ η σεροτονίνη στην περιφέρεια προκαλεί πόνο.

ΜΥΟΧΑΛΑΡΩΣΗ ΚΑΙ Η ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΟΥ ΑΜΥΝΤΙΚΟΥ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΠΟΝΟΥ

ΜΥΟΧΑΛΑΡΩΣΗ ΚΑΙ Η ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΟΥ ΑΜΥΝΤΙΚΟΥ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΠΟΝΟΥ Η ανοσολογική και αντιφλεγμονώδη δράση του βελονισμού¨ Βασίζεται στην διέγερση των ινών από τους πυρήνες του Raphae που ενεργοποιούν με την σειρά τους μέσω της σεροτονίνης με την σειρά τους τον υποθάλαμο για μεγαλύτερη παραγωγή της CRF (Corticotrophin – Releasing – Factor) και με αυτό την διέγερση της υπόφυσης για παραγωγή ACTH (Αδενοκορτικοτρόπου ορμόνης, κορτικοτροπίνη). Επίσης με ενδιάμεσους μηχανισμούς διεγείρονται το μονοκύτταρα (M.S.H) (ανοσολογική δράση). Η ACTH διεγείρει τα επινεφρίδια να παράγουν κορτιζόνη (αντιφλεγμονώδη δράση). Οι ενδορφίνες (α,β,γ,δ,ε) οι οποίες εκτός από την αναλγητική τους δράση (β ενδορφίνες) συμμετέχουν και στην σύνθεση της Ιντερφερόνη στην περιφέρεια (α,γ,δ,ε ενδορφίνες) και ενίσχυση του αμυντικού συστήματος για παραγωγή περισσοτέρων λεμφοκυττάρων (Natural Killers).

ΣΥΝΟΨΗ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΥ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ ΒΕΛΟΝΙΣΜΟΥ Με την τοποθέτηση της βελόνας στην επιφάνια του δέρματος μέσων νευρικών απολήξεων, νωτιαίου μυελού και των πυρήνων Raphae απελευθερώνετε σεροτονίνη η οποία διεγείρει τις υποφυσιακές και λεμφοκυτταρικές ενδορφίνες (α,β,γ,δ,ε). ενεργοποιούνται τα Natural Killers φαγοκύτταρα και μεταβάλουν την ανοσολογική αντίδραση. Παράλληλα απελευθερώνετε από τον υποθάλαμο η ACTH (Αδενοκορτικοτρόπος ορμόνη) η οποία προκαλεί την σύνθεση γλυκοκορτικοειδων από τα επινεφρίδια (στεροειδών ). Αυτά έχουν όπως γνωρίζουμε αντιφλεγμονώδη και ανοσολογική δράση. Επίσης οι πυρήνες Raphae επηρεάζουν τον φλοιό του εγκεφάλου και ιδιαίτερα τις μετωπιαίες ζώνες προκαλώντας χαλάρωση. Όλες αυτές οι ουσίες όπως βλέπεται είναι μετρίσιμες και γνωστές στους ερευνητές και έτσι γίνονται πολλές μελέτες παρακολουθώντας τα αποτελέσματα και την πορεία της θεραπείας με βελονισμό.  

Ο ΒΕΛΟΝΙΣΜΟΣ ΣΤΟΝ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟ Ο προβληματισμός πολλών παραγόντων (προπονητών, γιατρών κ.α.) που σχετίζονται με τον αθλητισμό είναι το θέμα της σωστής φυσικής κατάστασης και προετοιμασίας των αθλητών, το θέμα της αντιμετώπισης των τραυμάτων που λαμβάνουν χώρα σε έναν άγονα ή στην διάκια της προπόνησης. Αυτό σημαίνει ότι τίθεται στην άμεση επικαιρότητα η χρήση και εναλλακτικών μεθόδων πιο υγιεινών και αρκετά αποτελεσματικών μεθόδων στην λύση αυτών των προβλημάτων. Μια από αυτές τις μεθόδους είναι και ο βελονισμός ο οποίος έχει πλέον ενσωματωθεί σε πολλές αθλητικές ομάδες μόνιμα ή περιστασιακά στην πρόληψη και αποκατάσταση των αθλητών!  

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥ ΒΕΛΟΝΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ Ο βελονισμός βοηθά σημαντικά τον αθλητή τόσο στην φυσική του κατάσταση όσο και στην αυτοσυγκέντρωση του κατά την ώρα της προπόνησης ή του άγονα. Έτσι ο έλεγχος του μυϊκού συστήματος είναι καλύτερος και επόμενος και η απόδοση του ανεβασμένη. Η ηρεμιστική δράση του βελονισμού (με την ενεργοποίηση των ενδομορφινών και εγκεφαλινών) βοηθάει τον αθλητή να χαλαρώσει, ηρεμίσει και να συγκεντρωθεί. Αυτό το σκέλος είναι ιδιαιτέρα απαραίτητο όταν μιλάμε για ελεύθερη κατάδυση όπου η κρίση και φοβία του βυθού είναι καθοριστικοί παράγοντες για την εξαγωγή του αθλήματος. Παράλληλα τον βοηθάει να ξεκουράζετε ανακτά δυνάμεις μετά από μία εντατική προπόνηση και υπερκόπωση. Αποτέλεσμα αυτού του γεγονότος είναι η αύξηση της απόδοσης του αθλητή που είναι και τελικός επιδιωκόμενος στόχος. Αυτό μάλιστα χωρίς παρενέργειες και χωρίς να παίρνει φάρμακα και ουσίες οποιοδήποτε τύπου.

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥ ΒΕΛΟΝΙΣΜΟΥ ΣΤΑ ΟΞΕΙΑ ΚΑΙ ΧΡΟΝΙΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΜΥΟΣΚΕΛΕΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ Ο βελονισμός έχει έντονη αναλγητική και αντιφλεγμονώδη δράση με την παραγωγή της ACTH της υπόφυσης, της κορτιζόνης και στεροειδών από τα επινεφρίδια, των ενδογενών οπιούχων ουσιών και άλλων που υπάρχουν μέσα στον οργανισμό. Αυτές τις ουσίες τις παράγει σε μικρές ποσότητες ο οργανισμός από μόνος του ενώ ο βελονισμός προκαλεί την έκκριση μεγαλυτέρων ποσοτήτων συμβάλλοντας έτσι στην γρηγορότερη ανακούφιση από τους πόνους που προπονούνται από τραυματισμούς και διάφορες κακώσεις. Ουσιαστικά ο αθλητής αποθεραπεύεται χωρίς την βοήθεια φαρμάκων. Βεβαίως ο βελονισμός έχει και άλλες ικανότητες και εφαρμογές σε πολλούς άλλους τομείς όχι μονό ανακουφιστικές από τον πόνο. Συμβάλει δε στην ταχύτερη θεραπεία της θλάσης ινών, διαστρεμμάτων μυαλγιών οσφυαλγιών και άλλων παρόμοιων καταστάσεων που είναι πολύ συχνές στους αθλητές.

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥ ΒΕΛΟΝΙΣΜΟΥ ΣΤΑ ΟΞΕΙΑ ΚΑΙ ΧΡΟΝΙΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΜΥΟΣΚΕΛΕΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥ ΒΕΛΟΝΙΣΜΟΥ ΣΤΑ ΟΞΕΙΑ ΚΑΙ ΧΡΟΝΙΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΜΥΟΣΚΕΛΕΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ Ειδικά στην ελεύθερη κατάδυση παίζει σημαντικό ρόλο το αναπνευστικό σύστημα. Σε αυτόν τον τομέα ο βελονισμός επισπευτεί την αποσυμφόρηση της μύτης (αλλεργική ρινίτιδα), κάνοντας βρογχοδιαστολή τοποθετώντας την βελόνα στο αστεροειδές γάγγλιο και λύνοντας το βρογχόσπασμο (αλλεργικό άσθμα). Οι αθλητές που καπνίζουν μπορούν να βοηθηθούν στο κόψιμο του καπνίσματος. Στην ρύθμιση του σωματικού βάρους (μύωση ή αύξηση του). Επιδρά στο πεπτικό σύστημα (δυσκοιλιότητα, σπαστική κολίτιδα) μέσω της ρύθμισης του ηλιακού πλέγματος και πνευμονογαστρικού τόξου.  

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥ ΒΕΛΟΝΙΣΜΟΥ ΣΤΑ ΟΞΕΙΑ ΚΑΙ ΧΡΟΝΙΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΜΥΟΣΚΕΛΕΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥ ΒΕΛΟΝΙΣΜΟΥ ΣΤΑ ΟΞΕΙΑ ΚΑΙ ΧΡΟΝΙΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΜΥΟΣΚΕΛΕΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥ ΒΕΛΟΝΙΣΜΟΥ ΣΤΑ ΟΞΕΙΑ ΚΑΙ ΧΡΟΝΙΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΜΥΟΣΚΕΛΕΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Κλείνοντας αυτήν την ενημερωτική παρουσίαση του βελονισμού στα πλαίσια των αγώνων ελεύθερης κατάδυσης με σκανδαλόπετρα, στην Κάλυμνο (1-5 Σεπτεμβρίου 2007) θεωρώ σκόπιμο να υπογραμμίσω την ανάγκη να μπει η ιατρική αυτή πράξη εντονότερα και στην ελληνική αθλητική πραγματικότητα για την καλύτερη απόδοση των αθλητών μας. Τέλος ευχαριστώ την Οργανωτική επιτροπή και ιδιαίτερα τον αγαπητό μου φίλο και καθηγητή καταδυτικής ιατρικής του Πανεπ. Κρήτης Νικόλα Τρικοίλη, για την τιμητική πρόταση να συμμετέχω ενεργά σ΄ αυτήν την σημαντική ημερίδα. Σας ευχαριστώ για την υπομονή σας, να με ακούσετε.