Κωστὴς Παλαμᾶς Θέλω νὰ χτίσω ἕνα σπιτάκι Θέλω νὰ χτίσω ἕνα σπιτάκι στὴ μοναξιὰ καὶ στὴ σιωπή. Ξέρω μιὰ πράσινη ραχούλα... Δὲ θὰ τὸ χτίσω ἐκεῖ. Ξέρω στὴ χώρα τὴ μεγάλη τὸν πλούσιο δρόμο τὸν πλατύ, μὲ τὰ παλάτια καὶ τοὺς κήπους... Δὲ θὰ τὸ χτίσω ἐκεῖ. Ξέρω τὸ πρόσχαρο ἀκρογιάλι, ὅλο τὸ κῦμα τὸ φιλεῖ, κρινόσπαρτη εἶναι ἡ ἀμμουδιά του... Δὲ θὰ τὸ χτίσω ἐκεῖ. Ἀτέλειωτη τραβάει μιὰ στράτα, σκίζει μιὰ χέρσα ἁπλοχωριά, σκληρὰ τὴ δέρνει τὸ ἀγριοκαίρι κι ὁ λίβας τὴ χτυπᾶ. Μιὰ στράτα χιλιοπατημένη, τὸν καβαλλάρη νηστικό, τὸν πεζοδρόμο διψασμένο θάφτει στὸν κουρνιαχτό. Ἐκεῖ τὸ σπίτι μου θὰ χτίσω μὲ μιὰ βρυσούλα στὴν αὐλή, πάντα ἡ γωνιά του θὰ καπνίζει κι ἡ θύρα του θἆναι ἀνοιχτή.
Πρόταση αποκατάστασης νησίδας της Ολύνθου με δέκα «τυποποιημένες κατοικίες»
TΑ ΣΠΙΤΙΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΑΘΗΝΑ
Στην αρχαία Αθήνα παρατηρείται η εξής αντίφαση: ενώ τα δημόσια κτίρια ήταν μεγαλοπρεπέστατα, οι ιδιωτικές κατοικίες ήταν απλοϊκές. Και σε λιτά σπίτια δε ζούσαν μόνο οι φτωχοί Αθηναίοι, αλλά και μεγάλοι ηγέτες, όπως ο Θεμιστοκλής και ο Μιλτιάδης. Μάλιστα, ο ρήτορας Ανδοκίδης κατηγορεί τον Αλκιβιάδη για θράσος, επειδή ο δεύτερος ζήτησε από το ζωγράφο Αγάθαρχο να ζωγραφίσει την οικία του (Ανδοκίδης, Κατ’ Αλκιβιάδου, 17).
Τα σπίτια ήταν πολλές φορές διώροφα,χτισμένα γύρω από μια αυλή, και χωρίζονταν στο γυναικωνίτη και τον ανδρωνίτη.Τα υλικά που χρησιμοποιούσαν ήταν πέτρα, ξύλο ή τούβλα.Μεγάλο μέρος της οικογενειακής ζωής περνούσαν στην αυλή.Οι αρχαίοι Έλληνες αγαπούσαν τις ιστορίες και τους μύθους.Αγαπημένη τους συνήθεια ήταν να μαζεύονται στην αυλή και ν' ακούνε τις ιστορίες που εξιστορούσαν ο πατέρας ή η μητέρα. Η ύπαρξη διαφορετικών χώρων για τα δύο φύλα υποδηλώνει ξεκάθαρα ότι άνδρες και γυναίκες κάθε άλλο παρά θεωρούνταν ίσοι και δεν είχαν τα ίδια δικαιώματα.
Ο Ισχόμαχος στον Οικονομικό του Ξενοφώντα (9) μας περιγράφει με περισσότερες λεπτομέρειες του σπίτι του: Το σπίτι δεν έχει πολλά στολίδια, αλλά είναι έτσι κατασκευασμένο ώστε να κρατούν όσο πιο άνετα γίνεται αυτά που τοποθετούνταν μέσα σε αυτό. Το υπνοδωμάτιο είναι προορισμένο να δέχεται τα πιο πολύτιμα αγαθά, σκεπάσματα και έπιπλα, τα ξηρά δωμάτια το σιτάρι, τα δροσερά το κρασί και τα φωτεινά δωμάτια τα έργα και τα σκεύη που έχουν ανάγκη από φως. Πολύ σημαντική, τέλος, θεωρούσαν την τάξη στο νοικοκυριό, η οποία μάλιστα θεωρούνταν δείγμα ευφυΐας και υψηλού πολιτισμού.
Δρακόσπιτα
Aπομεινάρια ενός άγνωστου πολιτισμού, κατοικίες δράκων που για αιώνες τριγυρνούσαν στα βουνά και στον κόσμο της φαντασίας λαών του παρελθόντος, τα δρακόσπιτα είναι οι βουβοί μάρτυρες μιας εντελώς ξεχωριστής περιόδου στην ιστορία της Εύβοιας. Στα τέλη του 18ου αιώνα, ο Aγγλος γεωγράφος Μ.Π. Χώκινς ανακάλυψε το πρώτο απο αυτά τα αινιγματικά κτίρια στη κορφή του όρους Όχη.
Το ιγκλού είναι η προσωρινή κατοικία των Εσκιμώων το χειμώνα (ιγκλού στη γλώσσα των Ινουίτ σημαίνει σπίτι). Αποτελεί μοναδικό τρόπο για να κτίσει ο άνθρωπος τη φωλιά του κάτω απο τις χειρότερες δυνατές συνθήκες.
Αρχιτεκτονική των Ινδιάνων Οι Ινδιάνικες κατοικίες ήταν οι καλύβες. Ήταν ψηλές άνετες από 7 δέρματα Βισώνων. Στο κέντρο υπήρχε το τζάκι (ένας μικρός λάκκος κάτω από μία τρύπα της κορφής για τον καπνό. Υπήρχε ένα γρήγορο σύστημα στησίματος και μαζέματος των σκηνών (τίπις) πράγμα που βοηθούσε στις συχνές μετακινήσεις. "Οικοδόμοι" των σπιτιών ήταν οι γυναίκες κυρίως όταν το δομικά υλικό ήταν το ξύλο ενώ οι άνδρες βοηθούσαν στις σκληρότερες εργασίες. Σε πολλές φυλές συναντάμε μία ειδική καλύβα υδρατμών που χτίζονταν από φυλλώματα και είχε μέσα ζεματιστές πέτρες. Την χρησιμοποιούσαν για θεραπεία, για κάθαρση της ψυχής αλλά και για ψυχολογική προετοιμασία για τον πόλεμο. Ο άρρωστος που έμπαινε μέσα έριχνε νερό στις πέτρες και έμενε μέσα στους υδρατμούς όσο το θεωρούσε απαραίτητο. Βγαίνοντας βούταγε στο κρύο ποτάμι και ύστερα τυλίγονταν με ζεστές κουβέρτες. Η κατασκευή των χόγκαν των Ναβάχο ακολουθούσε κάποιους τελετουργικούς κανόνες όσο αφορά το κόψιμο και το ράψιμο ενώ τα οικήματα που είχαν μόνιμο χαρακτήρα (οικήματα συμβουλίων ενδιαίτημα αρχηγού κ.α.) συνοδεύονταν από μια σπουδαία τελετή όταν έφτανε ο χρόνος για την καθιέρωση. Μ΄αυτές τις τελετές εξάγνιζαν και ιεροποιούσαν το χώρο κατεβάζοντας έτσι τον Ουρανό στη Γη. Βέβαια έχουμε και παραδείγματα κτισμάτων από πέτρα δουλεμένα με υψηλή τεχνική , όπως τα χτίσματα της περιοχής του Chaco Canyon των Anasazi. Εκεί συναντάμε 12 μεγάλα κτίσματα κοινοβιακού τύπου, κατασκευασμένα από πλίθα.Έχουν μέχρι και πέντε ορόφους με εκατοντάδες δωμάτια, ανάλογα με τις σημερινές πολυκατοικίες. Το εκπληκτικό εδώ είναι ότι μια έρευνα που έκαναν πρόσφατα Άγγλοι ερευνητές επέδειξε ότι 200.000 ξύλινοι δοκοί που χρειάστηκαν για την κατασκευή αυτών των κτισμάτων, είχαν μεταφερθεί από περιοχές 100.000 χλμ μακριά και είναι απορίας άξιο, πως μπόρεσαν να κουβαλήσουν 200.000 κορμούς βάρους έως 300 κιλών σε μια τέτοια απόσταση. Μια ξεχωριστή κατηγορία οικοδομικών κατασκευών ήταν η κατασκευή αναχωμάτων.Τα αναχώματα έχουν μορφή κωνικών πυραμίδων , αλλά κάποια έχουν και τετράγωνη, πενταγωνική ή και οκταγωνική βάση. Άλλα είναι κλιμακωτά και άλλα έχουν δρόμους που οδηγούν στην επίπεδη επιφάνεια της κορυφής. Πρόκειται για κατασκευές που απαιτούν σημαντική επιδεξιότητα.Επίσης κάποια αναχώματα έχουν την μορφή ζώου (λύκου, αρκούδας, χελώνας ή αλεπούς) που πιθανόν να υπήρξε το τοτέμ του κατασκευαστή ή ολόκληρης της φυλής.
Αυτό το μοναδικό σπίτι βρίσκεται στην Ελβετία Αυτό το μοναδικό σπίτι βρίσκεται στην Ελβετία. Είναι το σπίτι Γη, βασίζεται σε μια αρχιτεκτονική που χαρακτηρίζεται από τη χρήση του φυσικού εδάφους ώστε αν διαμορφωθούν οι εξωτερικοί τοίχοι. Το μεγαλύτερο μέρος του είναι μέσα στο έδαφος.