Η τηλεόραση και οι επιπτώσεις της -Μέρος ΙΙ Ομάδα 1: Σταθοπούλου Ελπίδα Χατζηαναγνώστου Εύα Κουτσοκώστα Χρύσα Κολοβού Μαρία

Γυναικεια Προτυπα Κλασσικό παράδειγμα γυναικείων προτύπων στην τηλεόραση σήμερα.

ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ ΠΡΟΤΥΠΑ ΚΑΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ ΠΟΥ ΠΡΟΒΑΛΛΕΙ Η ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ   ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ ΠΡΟΤΥΠΑ ΚΑΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ ΠΟΥ ΠΡΟΒΑΛΛΕΙ Η ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ Είναι γεγονός αναμφισβήτητο ότι τόσο στις παλαιότερες όσο και στις σύγχρονες διαφημίσεις η γυναίκα παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο. Αυτό συμβαίνει κυρίως λόγω του πενταπλού της ρόλου ως γυναίκα, σύζυγος, εργαζόμενη, νοικοκυρά και μητέρα. Πως όμως προβάλλεται η γυναίκα στη διαφήμιση και πως υποβιβάζεται μέσω της προβολής αυτής; Πάντα η εμφάνιση της γυναίκας είναι ιδιαίτερα προσεγμένη. Η επιστράτευση όσο το δυνατόν γοητευτικών γυναικών που τραβούν τα βλέμματα θα αιχμαλωτίσει την προσοχή του καταναλωτή, εξασφαλίζοντας έτσι την απόλυτη συμμετοχή του στο μήνυμα της διαφήμισης.

Σταθερα χαρακτηριστικα: Το μακιγιάζ Τα καλοφτιαγμένα μαλλιά Ο ιδιαίτερος ρουχισμός Το αφοπλιστικό χαμόγελο Το έντονο βλέμμα

Το πρόσωπο της γυναίκας στην τηλεόραση Ιδιαίτερα εξευτελιστικός είναι ο τρόπος που χρησιμοποιείται το γυναίκειο σώμα όταν γίνεται το αντικείμενο του αντρικού βλέμματος ακόμα και για να τονίσει την ετεροφυλία του άνδρα. Η γυναικεία εικόνα στα ΜΜΕ και στην διαφήμιση συχνά προβάλλεται ως εικόνα υποταγής, σιωπής και παθητικότητας. Σε διαφημίσεις και σίριαλ στην τηλεόραση, η μισόγυμνη κοπέλα που με σεξουαλικούς υπαινιγμούς πλένει το αυτοκίνητο του καλού της στην διαφήμιση του Matiz, η νεαρή που συνευρίσκεται ερωτικά με το σαμπουάν Herbal Essences, και άλλα παρόμοια περιστατικά σε έναν ατελείωτο κατάλογο απαξίωσης της γυναικείας νοημοσύνης και υποβιβασμού του γυναικείου σώματος. Η αποξένωση του γυναικείου σώματος απ’ όλη την προσωπικότητα της γυναίκας προσβάλλει την αξιοπρέπεια της και στερεί την ανθρώπινη υπόσταση της.

Τα στερεότυπα της τηλεόρασης Τα στερεότυπα που αναπαράγει η διαφήμιση σχετικά με την γυναίκα, αποδεικνύοντας ότι η διαφήμιση όσο μοντέρνα και εξελιγμένη και αν επιδιώκει να φαίνεται, στην πραγματικότητα είναι βαθιά συντηρητική. Αν και η τηλεόραση έχει κατά πολύ διευρύνει τα γυναικεία πρότυπα που προβάλλει, εξακολουθεί να μας περνάει μηνύματα αρνητικά για την εμφάνιση μας, τις ατέλειες του σώματος μας, την ηλικία μας και το βάρος μας. Τα μηνύματα που εκπέμπει μας λένε ότι κάποια εκατομμύρια γυναίκες κάθε ηλικίας πρέπει να μοιάσουμε σε κάποια λίγα ψιλόλιγνα μοντέλα και τηλεοπτικές περσόνες. Δεν είναι τυχαίο που διεθνώς αυξάνονται οι περιπτώσεις σοβαρών διατροφικών διαταραχών λόγω εξαντλητικής δίαιτας μεταξύ των πολλών νέων γυναικών που προσπαθούν έτσι να μοιάσουν στα ινδάλματα τους.

Εντυπωσιαστε την «τιγρη» σyζυγο σασ! «Είναι καλό να έχεις μια γυναίκα μέσα στο σπίτι». Από μόνη της η φράση παραπέμπει σε κατοικίδιο. Βλέποντας όμως παράλληλα και την μακάβρια φωτογραφία συνειδητοποιούμε ότι πρόκειται για την πιο αλλόκοτη σεξιστική διαφήμιση που κυκλοφόρησε ποτέ. Για να καταλάβουμε τι ακριβώς διαφημίζει, θα πρέπει να διαβάζουμε τα ψιλά γράμματα: «Μπορεί να ήταν γυναίκα-τίγρης», αλλά ο ήρωας μας δεν χρειάστηκε καν να πυροβολήσει για να την ρίξει στο πάτωμα. Με ένα βλέμμα στο Mr. Leggs παντελόνι του, ήταν έτοιμη να γίνει χαλί να την πατήσει. Ναι λοιπόν, με ένα καλοσιδερωμένο παντελόνι Mr. Leggs, ακόμα και οι πιο ατίθασες γυναίκες γίνονται χαλί και μάλιστα τιγρέ!

Θετικά Πρότυπα Υπάρχουν γυναίκες όμως, που με την δουλειά και το ήθος τους αποτελούν θετικά πρότυπα και μέσω των ΜΜΕ γίνονται γνωστές. Πολλές γυναίκες μέσα από την τηλεόραση κατάφεραν να πραγματοποιήσουν τους στόχους τους και αυτό τους έδωσε ηθική ολοκλήρωση. Νιώθουμε θαυμασμό προς τις γυναίκες που παρουσιάζουν δελτία ειδήσεων και ενημερωτικές εκπομπές - κυριαρχούν σε έναν ανδροκρατούμενο χώρο και χειρίζονται με ίσους όρους τις συζητήσεις με άντρες.

Αρνητικές επιπτώσεις Τα πρότυπα: Tα δικαιώματα τα οποία κατέκτησαν οι γυναίκες πριν κάποια χρόνια με το κίνημα του φεμινισμού, αντί να τα χρησιμοποιήσουν για να διεκδικήσουν κάτι καλύτερο, τα εγκατέλειψαν για να γίνουν με δική τους θέληση κάτι κατώτερο (και μάλιστα με εξευτελιστικό τρόπο). Οδηγούν τις νεαρές κοπέλες σε ανήθικες πράξεις Αναιρούν τον προσωπικό τρόπο σκέψης και έκφρασης των γυναικών. Αποπροσανατολίζουν τις γυναίκες από τις πραγματικές τους ανάγκες και τα προβλήματα τους. Εμποδίζουν την πρόοδο, αφού στερούν από τις κοπέλες τη δημιουργική πρωτοβουλία και τις παρακινεί στη μίμηση.

Αντιμετώπιση του προβλήματος: Αντιμετώπιση του προβλήματος:   Ένας τρόπος διακοπής της προβολής μη αξιόλογων προτύπων, είναι το ΕΣΡ. Πρέπει να εφαρμόσει αυστηρά τους κανόνες δεοντολογίας που ήδη υπάρχουν. Θα μπορούσε να δημιουργηθεί μια καινούρια επιτροπή, η οποία δεν θα είναι διαπλεκόμενη με οικονομικά και κοινωνικά συμφέροντα, θα είναι ανεξάρτητη και δίκαιη και θα ελέγχει τις εκπομπές και τις διαφημίσεις πριν βγουν στον αέρα κι αν το κρίνει απαραίτητα θα απαγορεύει την προβολή τους. Φυσικά μια αποτελεσματική εναλλακτική λύση θα είναι οι εκπομπές που υποτιμούν την γυναίκα να μην έχουν πια ζήτηση και ακροαματικότητα.

Πολιτιστικές επιπτώσεις

ΟΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ Η τηλεόραση και τα υπόλοιπα τεχνολογικά επιτεύγματα έχουν προκαλέσει σημαντικές αλλαγές σε πολιτιστικό επίπεδο. Μερικές από αυτές είναι οι εξής : Ο άνθρωπος να είναι λιγότερο καλλιεργημένος. Να πλήττει πιο εύκολα , καθώς η τηλεόραση τον έχει εθίσει σε γρήγορες και συνεχείς εναλλαγές περιστάσεων .   Η αύξηση της βίας και της επιθετικότητας που παρατηρείται στις ανεπτυγμένες χώρες συνδέεται ως ένα βαθμό με την προβολή θεμάτων από την τηλεόραση . Η διόγκωση της καταναλωτικής μανίας του σύγχρονου ανθρώπου σχετίζεται λιγότερο ή περισσότερο με την επιρροή που ασκεί η τηλεοπτική διαφήμιση .

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ Η τηλεόραση αποτελεί έναν ευανάγνωστο δείκτη πολιτισμού . Οι τηλεοπτικές παραγωγές μπορούν να επιφέρουν αυτό που αποκαλούμε πολιτισμική αλλοτρίωση , ξενομανία κλπ. Η ελληνική τηλεόραση που σέβεται το ρόλο και το κοινό της οφείλει να υποστηρίζει ελληνικές παραγωγές - δείγματα πολιτιστικά της δικής μας κουλτούρας . Η τηλεόραση αποτελεί αντανάκλαση του πολιτισμού μας.

ΔΕΛΤΙΑ ΕΙΔΗΣΕΩΝ-ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΕΣ ΕΚΠΟΜΠΕΣ Τα δελτία των περισσότερων ιδιωτικών καναλιών ασχολούνται περισσότερο με τις πολιτικές εξελίξεις , την οικονομία και τα καθημερινά προβλήματα παρά με το «λαϊφστάιλ», όπως συνέβαινε πριν από μια τριετία . Ωστόσο : Η διάρκεια του κεντρικού δελτίου παραμένει μεγάλη Η πολυφωνία και ο πλουραλισμός αφορούν το πλήθος των σχολιαστών στα παράθυρα και όχι την ποικιλία των θεμάτων και των διαφορετικών προσεγγίσεων . Το δελτίο περιορίζεται σε ένα πολύ μικρό αριθμό θεμάτων , που αφορούν την κεντρική πολιτική σκηνή και τις αντιπαραθέσεις των δύο μεγάλων κομμάτων, ενώ αγνοούνται σημαντικές διεθνείς εξελίξεις . Αρκετά δελτία θυμίζουν «τοκ σόου», με προβλέψιμους καβγάδες μεταξύ των προσκεκλημένων .

Κατά γενική παραδοχή , τα δελτία της κρατικής τηλεόρασης είναι περισσότερο σφαιρικά και ισορροπημένα από ό,τι της ιδιωτικής, φιλοξενούν τις απόψεις και των μικρότερων κομμάτων , ενώ καλύπτουν πληρέστερα τα διεθνή θέματα .

ΒΙΑ ΚΑΙ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ Η σχέση βίας και τηλεόρασης είναι ένα θέμα που εδώ και δεκαετίες παθιάζει τις συζητήσεις πολλών. Παλιότερα πίστευαν ότι οι βίαιες εικόνες του κινηματογράφου αναπαράγουν την βία στην κοινωνία. Ποικίλες θέσεις και απόψεις εμφανιστήκαν, που μελέτησαν τη σχέση βίας και τηλεόρασης: Υπάρχει μια προσέγγιση κατά την όποια η φαντασιακή συμμέτοχη σε μια βίαιη εικονική σκηνή λειτουργεί ως ανακούφιση σε μια εσωτερική επιθετικότητα. Η έκθεση του ατόμου σε ερεθίσματα με βίαιες συμπεριφορές αυξάνει την συγκινησιακή του ένταση και δημιουργεί τις προϋποθέσεις ανάπτυξης μιας επιθετικής συμπεριφοράς. Από τις πιο παλιές θέσεις είναι η άποψη που στηρίζει ότι η τηλεόραση δημιουργεί πρότυπα τα όποια μιμείται το άτομο. Η τηλεοπτική βία ενδυναμώνει την εκ φύσεως υπάρχουσα επιθετικότητα του ατόμου. Τελευταία υποστηρίζεται ότι το πολιτιστικό περιβάλλον π.χ. στις ΗΠΑ το διαμορφώνει η τηλεόραση. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον η βία κατέχει μια σημαντική θέση. Αναφέρεται το παράδειγμα ενός δάσκαλου που ρωτά τους μικρούς του μαθητές τι χρωστάει ο αιώνας μας στον Edisson. Είναι χαρακτηριστική η απάντηση ενός μαθητή : « Χωρίς αυτόν κύριε, θα βλέπαμε τηλεόραση στο φως των κεριών ».

Συνήθως η μέχρι τώρα έρευνα στράφηκε στην βία που παρουσιάζεται σε εκπομπές μυθοπλασίας. Επίσης δεν μελετήθηκε καθόλου η βία που συναντάται σε ντοκιμαντέρ ή για παράδειγμα στα δελτία ειδήσεων. Η τηλεόραση δεν επινοεί την βία απλώς την θέτει επί της οθόνης και εισάγεται έτσι σε κάθε σπίτι.

ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΚΑΙ ΒΙΒΛΙΟ Παρά την ομολογουμένως ανεκτίμητη πρόσφορα του βιβλίου δεν έχει στην εποχή μας την ανάλογη ανταπόκριση από το κοινό . Ο αριθμός των αναγνωστών μειώνεται και η αγορά του βιβλίου διέρχεται κρίση.

Οι λόγοι που παραγκωνίζεται όχι μόνο το βιβλίο αλλά γενικότερα το έντυπο (εφημερίδες, περιοδικά) είναι ότι : Ο σύγχρονος άνθρωπος δεν είναι τόσο αναγνώστης όσο θεατής. Προτιμά να παρακολουθεί τηλεοπτικές εκπομπές παρά να διαβάζει βιβλία. Αίτια της προτίμησης αυτής είναι τα πλεονεκτήματα που διαθέτει η τηλεόραση σε σχέση με το βιβλίο. Η τηλεόραση προσφέρει άμεση ενημέρωση, σε αντίθεση με το έντυπο, το οποίο καταγράφει και σχολιάζει την επικαιρότητα με βραδύτητα. Η παρακολούθηση τηλεοπτικών εκπομπών είναι πολύ πιο εύκολη και άνετη σε σχέση με την μελέτη βιβλίων, η όποια απαιτεί διανοητική προσπάθεια και προϋποθέτει πνευματική καλλιέργεια. Για όλους τους λογούς ο σύγχρονος άνθρωπος στρέφει το βλέμμα και το ενδιαφέρον του προς τη τηλεόραση παραβλέποντας ολοένα και περισσότερο το βιβλίο.

Λειτουργίες που παραδοσιακά επιτελεί το βιβλίο σήμερα τις πιο πολλές φορές και για τους περισσότερους ανθρώπους τις έχει αναλάβει η τηλεόραση. Ο σύγχρονος άνθρωπος ενημερώνεται έως ένα βαθμό και μορφώνεται από την τηλεόραση. Ψυχαγωγείται από αυτήν και συνήθως την έχει συντρόφια τις ελεύθερες ώρες του. Για πολλούς αιώνες το βιβλίο, το έντυπο γενικότερα, υπήρξε κύριο μέσο ενημέρωσης, ψυχαγωγίας και μόρφωσης. Υπήρξε μέσο γνωριμίας του ανθρώπου με τον πολιτισμό, καθώς και μέσο επικοινωνίας με υψηλή διανοήματα του ανθρώπινου λόγου. Στην εποχή μας όμως αυτά τα προσφέρει (ή νομίζουν πολλοί άνθρωποι ότι τα προσφέρει) η τηλεόραση, εκμεταλλευόμενη τα πλεονεκτήματα της. Καλύπτει την επικαιρότητα, επειδή μπορεί να αναμεταδίδει άμεσα γεγονότα που γίνονται σε διάφορα σημεία της γης.

Ερωτηματολόγια Ερωτήσεις 1-5 Ερωτηματολόγια Ερωτήσεις 1-5

1η Ερώτηση Μοιράστηκαν 100 ερωτηματολόγια από τα οποία χρησιμοποιήθηκαν τα 78, με δείγματα από 39 άντρες και 39 γυναίκες.

Ηλικία Ερώτηση 2η: Άνδρες Γυναίκες 10 ως 14 15% 8% 15 ως 19 33% Ερώτηση 2η: Ηλικία Άνδρες Γυναίκες 10 ως 14 15% 8% 15 ως 19 33% 20 ως 30 18% 31 ως 50 44%

Πόσες συσκευές τηλεοράσεως υπάρχουν στο σπίτι; Ερώτηση 3η: Πόσες συσκευές τηλεοράσεως υπάρχουν στο σπίτι; Άνδρες Γυναίκες Καμία 3% 1 10% 2 38% 28% 3 36% 4 13% 23% Σχόλια Σύμφωνα με τις παραπάνω τιμές όλο και περισσότεροι άνθρωποι σήμερα διαθέτουν δύο με τρείς συσκευές τηλεοράσεως στο σπίτι τους, ποσοστό 36%-38% για τους άνδρες και 28%-36% για τις γυναίκες και μόλις ένα μικρό ποσοστό 3% των γυναικών και 3% των ανδρών δεν έχουν τηλεόραση σπίτι τους.

Ερώτηση 4η: Πόσες ώρες παρακολουθείς τηλεόραση καθημερινά; Σχόλια: Όπως φαίνεται στο γράφημα, περίπου 10% ανδρών και γυναικών δεν παρακολουθούν τηλεόραση καθημερινά ενώ το 13% και των δύο φύλων συνηθίζει να παρακολουθεί από 4 ώρες και πάνω.   Άνδρες Γυναίκες Καμία 10% 8% 1 εως 2 49% 38% 3 εως 4 28% 41% 4+ 13%

Ερώτηση 5η: α) Προτιμάς να παρακολουθείς τηλεόραση:   Άνδρες Γυναίκες Ώρα προβολής 69% 85% Διαδίκτυο 31% 15% Σχόλια: Οι περισσότεροι προτιμούν να παρακολουθούν τηλεόραση την ώρα προβολής, ενώ στο διαδίκτυο προτιμούν να παρακολουθούν οι άνδρες σε ποσοστό 31%, ποσοστό διπλάσιο των γυναικών.

β) Για ποιούς λόγους προτιμάς να παρακολουθείς τηλεόραση μέσω διαδικτύου; (προαιρετικό)   Άνδρες Γυναίκες Έλλειψη χρόνου 10% 5% Διαφημίσεις 13% Άλλο 8% 3% Σχόλια: Η πλειοψηφία επιλέγει να παρακολουθήσει προγράμματα μέσω διαδικτύου λόγω των διαφημίσεων. Το 10% και το 5% των ανδρών και γυναικών αντίστοιχα, στρέφεται στο διαδίκτυο εξαιτίας της έλλειψης χρόνου.

Τέλος