ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ «Αξιοποίηση των ΤΠΕ στην εκπαιδευτική διδακτική διαδικασία» (Γ’ ΚΠΣ, ΕΠΕΑΕΚ, Μέτρο 2.1 Ενότητα 2. Θεωρίες της μάθησης Γεώργιος Γιαννικόπουλος

Θεωρίες μάθησης και ΤΠΕ Τι είναι μάθηση; Διαρκής μεταβολή της συμπεριφοράς ως αποτέλεσμα της εμπειρίας και της άσκησης Συμπεριφορισμός Διαδικασία αλλαγής του γνωστικού δυναμικού του ατόμου ως αποτέλεσμα εσωτερικών νοητικών διεργασιών. Γνωστικές θεωρίες (Κονστρουκτιβισμός) Η αλλαγή στον τρόπο και την ποιότητα της συμμετοχής σε μια κοινότητα μάθησης Κοινωνικοπολιτισμική προσέγγιση

Θεωρίες μάθησης και ΤΠΕ Α. Συμπεριφορισμός (Skinner, Pavlov κα.) Το αντικείμενο της μάθησης αναλύεται σε πολύ απλά μέρη – τμήματα που εύκολα μαθαίνονται. Η μάθηση επιτυγχάνεται με την ενίσχυση της σύνδεσης ερεθίσματος – ανταπόκρισης - Θετική ενίσχυση = επιβράβευση - Αρνητική ενίσχυση = αποθάρρυνση - τιμωρία

Θεωρίες μάθησης και ΤΠΕ Επίδραση στη διδακτική των μαθημάτων 1/3 Συμπεριφορισμός Διδακτική προσέγγιση: Από τα απλά και εύκολα στα σύνθετα και δύσκολα. Γραμμική διάταξη της ύλης Μικρά διδακτικά βήματα Αυξανόμενη δυσκολία Άμεση ανατροφοδότηση Μοντέλα διδασκαλίας: α. Προγραμματισμένη διδασκαλία. β. Διδακτικός σχεδιασμός (Instructional Design) Σχεδίαση μαθημάτων Ανάπτυξη διδακτικού υλικού Εφαρμογή Αξιολόγηση Ανάλυση των αναγκών των μαθητών

Θεωρίες μάθησης και ΤΠΕ Επίδραση στη διδακτική των μαθημάτων 2/3 Συμπεριφορισμός Εκπαιδευτικό λογισμικό: α. Καθοδήγησης και διδασκαλίας (Tutorials)  Ο υπολογιστής ως μέντορας και δάσκαλος β. Πρακτικής και εξάσκησης (Drill and Practice)  Ασκήσεις – ερωτήσεις κλειστού τύπου Παιδαγωγικός προσανατολισμός : α. Ο μαθητής δέχεται παθητικά πληροφορίες - γνώσεις. β. Ενθαρρύνεται, εξασκείται, αντιδρά άμεσα.

Θεωρίες μάθησης και ΤΠΕ Επίδραση στη διδακτική των μαθημάτων 3/3 Κριτική στον Συμπεριφορισμό Έμφαση στην απομνημόνευση Κατακερματισμένη γνώση Η χρησιμότητα της σχολικής ύλης δε γίνεται εμφανής στην καθημερινή ζωή Η αξιολόγηση καθορίζει τα αναλυτικά προγράμματα Δεν μπορεί να διευκολύνει σύνθετες δραστηριότητες, όπως την επίλυση προβλήματος Το λάθος «στιγματίζει» το μαθητή (ανεπιθύμητη συμπεριφορά)

Θεωρίες μάθησης και ΤΠΕ Συμπεριφορισμός Πρότυπο της Κλασικής Εξαρτημένης Μάθησης (Pavlov) Μάθηση με Δοκιμή και Πλάνη (Thorndike) Συντελεστική Μάθηση (Skinner) Α. Προγράμματα πρακτικής & εξάσκησης Β. Συστήματα καθοδήγησης Γ. Εφαρμογές πολυμέσων

Θεωρίες μάθησης και ΤΠΕ Β. Γνωστικές θεωρίες – Κονστρουκτιβισμός 1/2 Η μάθηση γίνεται αντιληπτή ως διαδικασία κατασκευής της γνώσης με προϋπάρχοντα γνωστικά υλικά. Μάθηση είναι η αναδιάταξη των νοητικών δομών και σχημάτων του ατόμου. Β.1. Εποικοδομισμός (Piaget) - Κάθε μαθητής κατασκευάζει τη γνώση με το δικό του τρόπο Χρειάζεται πλούσιο αλληλεπιδραστικό περιβάλλον

Θεωρίες μάθησης και ΤΠΕ Β. Γνωστικές θεωρίες – Κονστρουκτιβισμός 2/2 Β.2. Ανακαλυπτική μάθηση (Bruner) Ο μαθητής ανακαλύπτει τη γνώση με: πείραμα – δοκιμή – επαλήθευση – διάψευση (δοκιμή και πλάνη) και την αναπαριστά εσωτερικά και την εκφράζει. Ο εκπαιδευτικός είναι εμψυχωτής – καθοδηγητής – σύμβουλος – διυκολυντής της μάθησης. Είδη αναπαραστάσεων: α. Πραξιακή αναπαράσταση β. Εικονιστική αναπαράσταση και γ. Συμβολική αναπαράσταση

Θεωρίες μάθησης και ΤΠΕ Γνωστικές θεωρίες – Κονστρουκτιβισμός Επίδραση στη διδακτική των μαθημάτων 1/2 Διδακτική προσέγγιση: Ο μαθητής αυτενεργεί, ανακαλύπτει και οικοδομεί συνεχώς τη γνώση. Εκπαιδευτική προσέγγιση και λογισμικά: α. Στηρίζουν την ιδέα της οικοδόμησης της γνώσης.  Λογισμικά γενικής χρήσης για καταγραφή και παρουσίαση της γνώσης  Μαθησιακά περιβάλλοντα Logo (Papert) – ανοικτοί μικρόκοσμοι (Αβάκιο)

Θεωρίες μάθησης και ΤΠΕ Γνωστικές θεωρίες – Κονστρουκτιβισμός Επίδραση στη διδακτική των μαθημάτων 2/2 Εκπαιδευτική προσέγγιση και λογισμικά (συνέχεια): β. Ενθαρρύνουν τις διερευνητικές – ανακαλυπτικές διαδικασίες.  Ιστοεξερευνήσεις (Webquests)  Πλοήγηση στο διαδίκτυο γ. Παρέχουν πολλαπλές αναπαραστάσεις εννοιών  Πλυτροπικότητα – πολυγραμματισμοί  Χρήση πολλών σημειωτικών τρόπων / κωδίκων δ. Υποστηρίζουν την κοοινωνιογνωστική σύγκρουση. Οι λανθασμένες αντιλήψεις ανατρέπονται, όταν ο μαθητής ανακαλύπτει το λάθος.

Θεωρίες μάθησης και ΤΠΕ Γ. Κοινωνικές- πολιτισμικές θεωρίες, (Vygotsky, Wenger κα.) Η μάθηση είναι αποτέλεσμα κοινωνικής αλληλεπίδρασης Συντελείται μέσα σε κοινωνικά και πολιτισμικά πλαίσια με την αλληλεπίδραση του ατόμου με άλλα άτομα. Ζώνη επικείμενης ανάπτυξης : Είναι το σύνολο των γνώσεων που μπορεί ο μαθητής να οικοδομήσει με τη βοήθεια του περιβάλλοντος Δίνει μεγάλη σημασία την επικοινωνία και τη γλώσσα

Θεωρίες μάθησης και ΤΠΕ Κοινωνικές πολιτισμικές θεωρίες Επίδραση στη διδακτική των μαθημάτων Διδακτική προσέγγιση: Συνεργατική μάθηση. Λογισμικά:  Νέα εκπαιδευτικά περιβάλλοντα. Ηλεκτρονική τάξη (CMS και LMS) Τηλεκπαίδευση (σύγχρονη και ασύγχρονη)  Κοινότητες πρακτικής και μάθησης - Wiki (Wikiwikiweb περιβάλλον ομαδικής συγγραφικής δραστηριότητας - Web2 - Ιστολόγια (Blogs) κα.