Nέες τεχνολογίες και θέατρο Συμεών Ρετάλης ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ

Για να δούμε τι θα δούμε Οι νέες τεχνολογίες στην υπηρεσία της θεατρικής έκφρασης Μέσο παροχής πληροφοριακού υλικού websites ( Μέσο επικοινωνίας Discussion fora Υποβοηθητικό μέσο στο σχεδιασμό παράστασης CAD tools για σκηνογραφία Μέσο εμπλουτισμού της θεατρικής έκφρασης Το θέατρο και οι νέες τεχνολογίες στην υπηρεσία της εκπαίδευσης Προβληματισμοί Συμπεράσματα: Υπάρχουν;

Συμπληρωματικό μέσο θεατρικής έκφρασης Πολλές παραστάσεις χρησιμοποιούν οπτικο- ακουστικά μέσα για προβολές στη διάρκεια της θεατρικής παράστασης Δημιουργία πειραματικών παραστάσεων με χρήση στερεοσκοπικών εικόνων-films "Monsters of Grace", Philip Glass & Robert Wilson

Εμπλουτισμός της θεατρικής παράστασης

Indiana University I. U. Theatre Computer Visualization Center appia. tcvc. indiana. edu/~ tcvc Υποβοηθητικό μέσο στο σχεδιασμό παράστασης

University of Kent at Canterbury A project about the development of a conceptual design for The Tempest:

Το θέατρο;

Το θέατρο είναι η μόνη τέχνη όπου ζωντανοί άνθρωποι δημιουργούν μπροστά σε ζωντανούς ανθρώπους. Σε χρόνο παρόντα. Και αυτή είναι μία μοναδική και επαναστατική εμπειρία. Τα θεατρικά έργα είναι συνήθως ανθρώπινες ιστορίες Αφορούν σχέσεις, συγκρούσεις, πάθη, πόθους, έρωτες Το θέατρο προβάλλει πολιτισμικά στοιχεία εποχών, ιστορικά γεγονότα, ιδέες και ιδανικά Το θέατρο ως τέχνη

Το εκπαιδευτικό σκηνικό...

“It takes a whole village to raise a child” (African proverb) Γιατί στην εποχή της παγκοσμιοποίησης να έχουμε μαθητές απομονωμένους σε τάξεις με 4 τοίχους; Γιατί να μην προσομοιώσουμε τη χρήση παλιών τεχνικών επικοινωνίας (π.χ. αλληλογραφία) και κινητικότητας μαθητών με νέα μέσα & τεχνολογίες; Γιατί στην εποχή του εφήμερου, της μαζικής κατανάλωσης και του billboard & των charts, να μην ανοίξουμε τους ορίζοντες των μαθητών προς τα ποικίλα έργα Τέχνης (ειδικά αυτά που αντέχουν στο χρόνο;) Πρέπει να κάνουμε αλλαγές;

Μία ιδέα …

Δε μιλάμε μόνο για “drama in education” Το θέατρο σαν τέχνη προσφέρει τις υπηρεσίες του στην εκπαίδευση και εκπαιδευτική διαδικασία, ώστε να μην είναι πια ένα αυθύπαρκτο αισθητικό γεγονός, αλλά να χρησιμοποιηθεί σαν όχημα για να μεταδοθεί η γνώση από τον διδάσκοντα στον διδασκόμενο. Πως μπορεί να εγκαταλείψουμε τον πίνακα και την έδρα και να κάνουμε μια δράση μέσα στην τάξη; Σκεφτείτε ένα “waltz” των πλανητών για να εξηγηθεί το ηλιακό σύστημα Σκεφτείτε μία δράση με «ζωντανά γράμματα» για να διδαχθεί η ορθογραφία

Πως θα μπορούσαν οι νέες τεχνολογίες να βοηθήσουν τον καθηγητή που διδάσκει θέατρο, ή κάνει παραστάσεις στο σχολείο του ή διδάσκει καλλιτεχνικά; Ας σηκώσουμε τα παιδιά από τα θρανία! Ας τους δώσουμε την ευκαιρία να εκφραστούν καλλιτεχνικά και να μοιραστούν τις εμπειρίες αυτές Πώς θα μπορούσε το θέατρο να βοηθήσει τη διδασκαλία άλλων γνωστικών αντικειμένων; Ας ανοίξουμε τους ορίζοντες των μαθητών! Ας τους δώσουμε κίνητρα και ας τα ενεργοποιήσουμε ώστε να σκέφτονται πολύτροπα και να έχουν κριτική άποψη Το θέατρο ως όχημα για συνεργασία

Σκεφτείτε... Καθηγητές από την Ελλάδα, την Ισπανία και τη Μ. Βρετανία συνεργάζονται για να δημιουργήσουν δραστηριότητες για τη σχέση μεταξύ των 2 φύλων στο έργο «Ματωμένος Γάμος». Το γεγονός ότι το έργο αυτό είναι μεταφρασμένο στα Αγγλικά και Ελληνικά (Ν. Γκάτσιος) διευκολύνει τη συνεργασία. Συνεργασία μεταξύ σχολείων στην ανάλυση της «Αντιγόνης» Χαρακτήρες, ήθη και έθιμα Διδασκαλία Ιστορίας με το έργο «Θεοδώρα» ή Γεωγραφίας με το «Γύρο του κόσμου σε 80 μέρες» Κατασκευή μάσκας για την “comedia dell arte” ή τον καραγκιόζη ή το θέατρο Noh Τα έργα του Eduardo de Philipo μιλούν για τη Napoli. Με βάση αυτά γίνεται ανάλυση της εποχής, των χαρακτήρων, των προβλημάτων, κλπ. Μήπως ο Ξενόπουλος δε μιλούσε για την Αθήνα; Μήπως με έργα του Παπαδιαμάντη δε μπορεί να γίνει το ίδιο;

SCOUT: Students’ Collaborative and Open learning about eUropean Theatre and culture Το έργο είναι συγχρηματοδοτούμενο από το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Σωκράτης, DG ΧXII (1/9/00 – 30/4/2003). Σκοπός είναι να δημιουργηθεί ένα περιβάλλον όπου θα μπορούν μέσα σ΄ αυτό να καταθέσουν τις πρακτικές τους και τις εμπειρίες τους καθηγητές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης από όλη την Ευρώπη, να ικανοποιήσουν την ανάγκη της επικοινωνίας και κυρίως να συνεργαστούν στη διδασκαλία διάφορων γνωστικών αντικειμένων χρησιμοποιώντας το θέατρο και την Ευρωπαϊκή Τέχνη Συμμετέχουν οι φορείς: Κέντρο Σπουδών Λαϊκού Θεάτρου. Volkshochschule Meidling, AEROPLIO, 01 PLIROFORIKI S.A., Eurosesame Association, ITIS EINSTEIN.

Το περιβάλλον SCOUT

Το παιχνίδι SCOUT

Ένα παράδειγμα; Η Ειρήνη του Αριστοφάνη ή ο Μορμόλης μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη διδασκαλία της γλώσσας (5η και 6η Δημοτικού) και δια- πολιτισμικών στοιχείων στο Δημοτικό Ο «Οδυσσεβάχ» μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη διδασκαλία γλώσσας, γεωγραφίας, κ.α. Σκεφτείτε στους Λωτοφάγους να ζητηθεί από τους μαθητές να εκφράσουν (με γραπτό ή προφορικό λόγο) τι δε θα ήθελαν να ξεχάσουν και γιατί Στην Κίρκη να ζητηθεί μία περιγραφή της άγνωστης γης (χλωρίδα, πανίδα, συνθήκες ζωής), η οποία μπορεί να είναι οποιοδήποτε μέρος στον Κόσμο. Να γίνουν ομαδικές εργασίες με ιστο-εξερευνήσεις, χρήση υλικού πολυμέσων, ταξιδιωτικών διηγημάτων, κ.α. Συνεργασία μαθητών παίρνοντας ερεθίσματα από μαθήματα (Γλώσσα, Αρχαία Ελληνικά, Καλλιτεχνικά) για να ανέβει μια θεατρική παράσταση σχετικά με την Αρχαία Κωμωδία και Τραγωδία. Αποφασίστηκε, δηλαδή, να μελετηθούν διάφοροι ήρωες Τραγωδίας (Αντιγόνη, Ηλέκτρα, Εκάβη, Μήδεια,) & Κωμωδίας (Πραξαγόρας, Λυσιστράτη, κλπ), να δημιουργηθούν μάσκες, κοστούμια, να γραφτεί κείμενο …

Προβληματισμοί

Μιλώντας για ψηφιακό αναλφαβητισμό

Επίλογος (1) Προβληματιζόμαστε και προβληματίζουμε: Υπάρχουν εύχρηστα νέα μέσα υποβοηθητικά της θεατρικής δημιουργίας και έκφρασης; Ειδικά για την εκπαίδευση πρέπει να διδάξουμε τους μαθητές και τους εαυτούς μας να μη στέκονται/στεκόμαστε στη «λογική» των κειμένων των σχολικών βιβλίων αλλά στην αίσθηση που δημιουργούν Τι θα έκανε ένας μαθητής στη θέση του Οιδίποδα; Ποιοί είναι οι «βάρβαροι» του Καβάφη; Τι θα έλεγε η Αντιγόνη στον Πρόεδρο των ΗΠΑ, στον Ντεκτάς; Γιατί ο Randal P. McMurphy έφυγε από το άσυλο;

Επίλογος (2) Ο Stanislavski έλεγε: «Το θέατρο είναι ένας θεσμός πολιτιστικής και ηθικής διαπαιδαγώγησης. Το θέατρο μπορεί να βελτιώσει το γούστο των ανθρώπων και να ανυψώσει το επίπεδο της καλλιέργειάς του» «Ξεχάστε την περιττή μίμηση της ζωής. Το θέατρο έχει δικό του ρεαλισμό, δική του αλήθεια. Αυτή η αλήθεια βρίσκεται στην αλήθεια των εμπειριών και συγκινήσεων που εκφράζονται με τη βοήθεια της φαντασίας και των θεατρικών μέσων» «Πρέπει να συνεχίσουμε να χρησιμοποιούμε όσα ξέρουμε πως αποδίδουν και πρέπει να πειραματιστούμε δραστικά και έντονα με νέες ιδέες», Μιχάλης Δερτούζος