Ο ρόλος του ΝΕΛ σε περιπτώσεις κρίσεων Πρόγραμμα Συνεχιζόμενης Εκπαίδευσης Νοσηλευτών Ελέγχου Λοιμώξεων 2008 - 2009 Ο ρόλος του ΝΕΛ σε περιπτώσεις κρίσεων Αντώνης Μαραγκός Νοσηλευτής ΠΕ, Msc

Σχέδιο «Περσέας» Θεωρητικό μοντέλο αντιμετώπισης εκτάκτων αναγκών Σχεδιασμός και περιγραφή δράσεων για 7 πιθανά σενάρια Ενεργοποιείται με απόφαση του ΥΥΚΑ Απαιτεί συνεργασία πολλών υπηρεσιών (ΕΚΕΠΥ, ΚΕΕΛΠΝΟ, ΕΚΑΒ κ.α.)

Αντιμετώπιση κρίσης (ορισμοί) ΣΥΡΡΟΗ ΚΡΟΥΣΜΑΤΩΝ ή ΕΠΙΔΗΜΙΑ

Αντιμετώπιση κρίσης (ορισμοί) Οποιαδήποτε αύξηση στη συχνότητα μιας νόσου, λοίμωξης ή επιπλοκής πάνω από τη συνήθη και αναμενόμενη

Πώς θα αναγνωρίσουμε πιθανή επιδημία νοσοκομειακής λοίμωξης Αύξηση αριθμού ασθενών με τον ίδιο τύπο λοίμωξης (σε ένα τμήμα, σε κοινή ομάδα ασθενών, σε σχέση με επεμβατικούς χειρισμούς και ξένα σώματα) Αύξηση στη συχνότητα απομόνωσης συγκεκριμένου μικροοργανισμού Αύξηση στη συχνότητα σταθερά καταγραφόμενης λοίμωξης Όταν ασθενείς και εργαζόμενοι στο νοσοκομείο αναπτύσσουν τον ίδιο τύπο λοίμωξης Όταν εμφανίζεται ομάδα κρουσμάτων από μικροοργανισμό τυπικά συνδεόμενο με νοσοκομειακή λοίμωξη

Αντιμετώπιση κρίσης (φάσεις) Τι απαιτείται πριν την κρίση Δράσεις κατά τη διάρκεια της κρίσης Τι γίνεται μετά την κρίση

Προετοιμασία για αντιμετώπιση επιδημίας ή συρροής κρουσμάτων Συστηματική καταγραφή νοσοκομειακών λοιμώξεων Καθημερινή επικοινωνία με τον πρόεδρο της ΕΝΛ Καθημερινή επικοινωνία με μικροβιολογικό εργαστήριο Καθημερινή επικοινωνία με προϊσταμένες κλινικών και τμημάτων

Προετοιμασία για αντιμετώπιση επιδημίας ή συρροής κρουσμάτων Οδηγίες για έλεγχο νοσοκομειακών λοιμώξεων Εκπαίδευση προσωπικού στην υγιεινή των χεριών Εκπαίδευση προσωπικού στη σωστή χρήση των ΜΑΠ Καταγραφή και εξασφάλιση διαθεσιμότητας υλικού που θα χρειαστεί σε περίπτωση επιδημίας ή συρροής κρουσμάτων

Ποιοι πρέπει να λαμβάνουν τα ΜΑΠ

Ποια υλικά αποτελούν τα ΜΑΠ Μάσκα υψηλής αναπνευστικής προστασίας (ΡΡ3 ή Ν95) Προστατευτική ενδυμασία (μπλούζα ή φόρμα) Κάλυμμα κεφαλής ολικής προστασίας Γυαλιά ή ασπίδα προσώπου Ποδονάρια ή ελαστικά υποδήματα Ιατρικά γάντια μίας χρήσης

Αντιμετώπιση μεμονωμένων κρουσμάτων νοσοκομειακών λοιμώξεων Μπορούν να αντιμετωπιστούν με τη βοήθεια της ΕΝΛ και των ειδικευμένων ιατρών Εφαρμογή πρωτοκόλλων και οδηγιών του ΚΕΕΛΠΝΟ ή άλλων οργανισμών Συνεργασία με το Κέντρο Υποστήριξης Επιτροπών Νοσοκομειακών Λοιμώξεων Συνεργασία με το Γραφείο Νοσοκομειακών Λοιμώξεων του ΚΕΕΛΠΝΟ

Μέτρα που λαμβάνονται σε επιδημία ΑΜΕΣΗ λήψη μέτρων για την αποτροπή εμφάνισης νέων κρουσμάτων (διερεύνηση επιδημίας) Εντατικοποίηση εφαρμογής της υγιεινής των χεριών Ενημέρωση του ΚΕΕΛΠΝΟ και του ΕΚΕΠΥ Σε δεύτερο χρόνο ενημερώνονται το ΥΥΚΑ και η ΔΥΠΕ

Μέτρα που λαμβάνονται σε επιδημία Απομόνωση ασθενών – Συνοσηλεία Μικροβιολογικός έλεγχος των ασθενών και του προσωπικού Μικροβιολογικός έλεγχος του άψυχου περιβάλλοντος Καθαριότητα, απολύμανση, απορρίμματα

Βασικές αρχές της διερεύνηση μίας επιδημίας Η λήψη μέτρων γενικής πρόληψης γίνεται ενώ εξελίσσεται η διερεύνηση της επιδημίας Η λήψη καλλιεργειών δεν γίνεται τυχαία παρά μόνο εστιασμένα σε πιθανές πηγές έναρξης ή μετάδοσης της επιδημίας Το σημαντικότερο τμήμα της διερεύνησης είναι η ερμηνεία των αποτελεσμάτων Προσοχή στην ανακοίνωση των αποτελεσμάτων της διερεύνησης στο κοινό και στα ΜΜΕ

Αρχικά στάδια διερεύνησης μίας επιδημίας Ορισμός του υπεύθυνου και της ομάδας διερεύνησης Ορισμός του υπεύθυνου για την ανάλυση των στατιστικών δεδομένων Απαιτείται συνεργασία όλων των εμπλεκομένων (διευθυντές, προϊστάμενες, διοίκηση νοσοκομείου, μικροβιολογικό εργαστήριο, κλπ) Διαθεσιμότητα μικροβιολογικών δειγμάτων: ενημέρωση μικροβιολογικού εργαστηρίου για τη φύλαξη όλων των σημαντικών δειγμάτων και στελεχών

Διερεύνηση επιδημίας Διαμόρφωση και ορισμός του επιδημικού συμβάματος (case definition). Τεκμηρίωση της παρουσίας της επιδημίας Ανασκόπηση της ιατρικής βιβλιογραφίας σε σχέση με παρόμοια περιστατικά Διαμόρφωση της επιδημικής καμπύλης (epidemic curve) με την καταγραφή της εμφάνισης των περιστατικών στη διάρκεια του χρόνου

Διερεύνηση επιδημίας Ανασκόπηση του ιατρικού φακέλου κάθε περιστατικού που περιλαμβάνεται στην επιδημία και διαμόρφωση πίνακα με όλους τους παράγοντες κινδύνου που σχετίζονται με την εμφάνιση της επιδημίας Αναγνώριση όλων των κοινών παραγόντων που προκύπτουν από την προηγούμενη καταγραφή. Τοποθέτησή τους σε διάγραμμα χρονικά όπου θα φαίνεται η χρονική συσχέτιση με την εμφάνιση των κρουσμάτων

Διερεύνηση επιδημίας Διαμόρφωση υπόθεσης για την πηγή της λοίμωξης και τον τρόπο μετάδοσης Έλεγχος της υπόθεσης με την διενέργεια case-control μελέτης Αναγνώριση πραγματικών παραγόντων κινδύνου Εφαρμογή παροδικών μέτρων ελέγχου Λήψη καλλιεργειών από ύποπτες κοινές πηγές Συνέχιση επιτήρησης και καταγραφής Συγγραφή αναφοράς.

Οριζόντια διασπορά των μικροοργανισμών

Υγιεινή των χεριών

Υγιεινή των χεριών Πριν και μετά από κάθε επαφή με οποιοδήποτε ασθενή Όταν τα χέρια δεν είναι εμφανώς λερωμένα μπορεί να χρησιμοποιηθεί αλκοολούχο αντισηπτικό διάλυμα

Καθαριότητα και απολύμανση Σε σημαντικές κλινικές ο καθαρισμός γίνεται 2 φορές την ημέρα Αρχικά σκούπισμα με dust mop. Μετά καθαρισμός με απορρυπαντικό και απολύμανση με NaOCl Δεν χρησιμοποιούνται ηλεκτρικές σκούπες ή κοινές οικιακές Οι κάθετες επιφάνειες πρέπει να πλένονται τουλάχιστον μία φορά το μήνα

Καθαριότητα και απολύμανση Το αίμα και τα βιολογικά υγρά πρέπει να καθαρίζονται ΑΜΕΣΑ Τα απορρίμματα πρέπει να απομακρύνονται ΑΜΕΣΑ από τους χώρους των κλινικών Τα υλικά καθαρισμού και απολύμανσης δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται σε άλλες κλινικές

Καθαριότητα και απολύμανση Υπεύθυνες για την παροχή οδηγιών για την καθαριότητα και απολύμανση των χώρων του νοσοκομείου είναι οι ΕΝΛ Υπεύθυνες για την καθημερινή επιτήρηση για τη σωστή εφαρμογή των οδηγιών είναι οι Προϊστάμενες Νοσηλεύτριες των κλινικών

Καθαριότητα και απολύμανση Σε περίπτωση συρροής κρουσμάτων ή επιδημίας επιβάλλεται εντατικοποίηση των μέτρων Ο καθαρισμός και η απολύμανση πρέπει να γίνονται 3 φορές ημερησίως Επιβάλλεται ο μικροβιολογικός έλεγχος του άψυχου περιβάλλοντος

Η επόμενη μέρα

Συμπεράσματα Ευκαιρία για ανάδειξη της σημασίας της ΕΝΛ Ευκαιρία για ευαισθητοποίηση της διοίκησης νοσοκομείου Όλες οι ενέργειες πρέπει να αποδεικνύονται με έγγραφα