Η Τυνησία ως εμπορικός εταίρος Ειρήνη Καμά Γραμματέας Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων Β΄ Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων Τύνιδας Ημέρα Πληροφόρησης Επιχειρηματιών, Αθήνα, 23 Απριλίου2014

Μακροοικονομικά στοιχεία 2013 Κατά κεφαλήν ΑΕΠ : 8.594 $ Ρυθμός ανάπτυξης: 6,3% Εξωτερικό χρέος: 27 δισεκ. US$ Εξαγωγές αγαθών (fob) : 17,215 δισεκ. US$ Εισαγωγές αγαθών (fob) : 23,43 δισεκ. US$ Το εμπορικό ισοζύγιο της χώρας είναι διαχρονικά παθητικό. Πηγή: Διεθνές Νομισματικό Ταμείο *εκτίμηση Economist Intelligence Unit, Απρίλιος 2014 Μικρή χώρα, με 10,5 εκ. πληθυσμό, με έντονη τη γαλλική παρουσία (αποικία της Γαλλίας για 76 χρόνια) και μια σημαντική ιταλική κοινότητα – το 37% του όγκου εμπορίου διεξάγεται με τις δυο αυτές χώρες με τις οποίες υπάρχει απ’ευθείας αεροπορική και ακτοπλοϊκή σύνδεση. Η οικονομία της στηρίζεται στη γεωργία και τον τουρισμό. Αν και πρόκειται για ανταγωνιστική οικονομία π.χ. όσον αφορά τα γεωργικά προϊόντα, υπάρχει ενδιαφέρον για άλλους τομείς, π.χ. στα δομικά υλικά. Η πολιτική αστάθεια, οι συνδικαλιστικές διεκδικήσεις, οι καταλήψεις και οι απεργίες μετά την καθεστωτική αλλαγή της 14ης Ιανουαρίου 2011 (πτώση Μπεν Αλί) οδήγησαν εταιρίες να φύγουν από την Τυνησία και να εγκατασταθούν σε άλλες χώρες, όπως στο Μαρόκο και την Τουρκία. Η κατάσταση επιδεινώθηκε εξαιτίας της κρίσης στην Ευρώπη, του σημαντικότερου εμπορικού εταίρου της χώρας. Πριν από το 2011 η Τυνησία υποδεχόταν 7 εκ.τουρίστες ετησίως. Oι τουρίστες που επισκέπτονται την Τυνησία προέρχονται, κυρίως, από τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιταλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Λιβύη και την Αλγερία. Το 75% περίπου των τουριστών είναι Ευρωπαίοι. Η ανεργία εκτοξεύτηκε από 13% το 2010 σε περίπου 17,2% το 2013. Σύμφωνα με προσωρινές εκτιμήσεις του Economist Intelligence Unit, για το 2013, οι εξαγωγές αγαθών αυξήθηκαν κατά 0,8% το ίδιο και οι εισαγωγές (αύξηση 1,36%). Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ για το 2013 εκτιμάται ότι αυξήθηκε κατά 3,2%.

Εισαγωγές Τυνησίας 2013 κύριες κατηγορίες προϊόντων Εισαγωγές Τυνησίας 2013 κύριες κατηγορίες προϊόντων ορυκτά καύσιμα συσκευές ηλεκτρικές και μέρη αυτών λέβητες αυτοκίνητα οχήματα, τρακτέρ πλαστικές ύλες και μέρη αυτών δημητριακά βαμβάκι σίδηρος και χάλυβας φαρμακευτικά προϊόντα *Προσωρινά στοιχεία, Απρίλιος 2014. Πηγή: Εθνική Στατιστική Υπηρεσία Τυνησίας Η χώρα έχει περιορισμένες δυνατότητες διύλισης πετρελαίου και για το λόγο αυτό γίνονται εξαγωγές ακόμα και αργού πετρελαίου για να ακολουθήσει η εισαγωγή παραγώγων του. Η χώρα εισάγει θερμοσίφωνες. Η αγορά ηλιακών θερμοσιφώνων χρηματοδοτείται από το κράτος. Οι εισαγωγές δημητριακών γίνονται σποραδικά και ανάλογα με τις κλιματολογικές συνθήκες που επικρατούν στη χώρα, κατόπιν διαγωνισμών που διενεργούνται από τον κρατικό φορέα Office des Cereales. Ο κρατικός φορέας Pharmacie Centrale διενεργεί τους διαγωνισμούς για την εισαγωγή φαρμάκων στη χώρα. Η χώρα εισάγει βαμβάκι και υφάσματα για τη βιομηχανία κλωστοϋφαντουργίας. Μετά την καθεστωτική αλλαγή (14/1/2011) αυξήθηκε η οικοδομική δραστηριότητα στη χώρα επειδή οι έλεγχοι δόμησης χαλάρωσαν.

Εξαγωγές Τυνησίας 2013 κύριες κατηγορίες προϊόντων Εξαγωγές Τυνησίας 2013 κύριες κατηγορίες προϊόντων Μηχανές, συσκευές, υλικά ηλεκτρικά και μέρη αυτών Ορυκτά καύσιμα Ενδύματα και συμπληρώματα του ενδύματος Λίπη και λάδια ζωικά και φυτικά Λέβητες και άλλες μηχανικές συσκευές Λιπάσματα Ανόργανα χημικά προϊόντα Υποδήματα Λέβητες – μηχανές Πλαστικές ύλες *Προσωρινά στοιχεία, Απρίλιος 2013. Πηγή: Εθνική Στατιστική Υπηρεσία Τυνησίας Για την προσέλκυση επενδύσεων, η χώρα προβάλλει, μεταξύ άλλων, τη στρατηγική της θέση, το φθηνό εργατικό κόστος, φορολογικά κίνητρα, τη Συμφωνία Σύνδεσης με την Ε.Ε., και τις συμφωνίες ελευθέρου εμπορίου με τη Λιβύη, την Αλγερία και την Τουρκία και άλλες χώρες. Η μεγαλύτερη συγκέντρωση Άμεσων Ξένων Επενδύσεων αφορά α) την υφαντουργία και β) το ηλεκτρολογικό υλικό (industrie électrique et électronique) και εξαρτημάτων μηχανών (mécanique). Οι εξαγωγές αποτελούνται κυρίως από καλώδια, μετασχηματιστές, διακόπτες, ρελέ, ολοκληρωμένα κυκλώματα κλπ, προϊόντα υφαντουργίας, γεωργικά προϊόντα (κυρίως ελαιόλαδο). Τα φωσφάτα χρησιμοποιούνται κυρίως σε λιπάσματα και ζωοτροφές και αποτελούν μια από τις κύριες πηγές συναλλάγματος στη χώρα. Το 90% της παραγωγής υπόκειται σε επεξεργασία για την παραγωγή λιπασμάτων, τα οποία εξάγονται σε περισσότερες από 50 χώρες. Η Τυνησία είναι η 5η παραγωγός χώρα φωσφάτων στον κόσμο αλλά οι επαναλαμβανόμενες απεργίες και η αναστολή λειτουργίας των εργοστασίων είχαν ως αποτέλεσμα τη μείωση της παραγωγής. Απαραίτητη η συνεργασία με Τυνήσιο εταίρο στον οποίο θα ανήκει ποσοστό άνω του 50% για επιχειρήσεις που απευθύνονται στην εσωτερική αγορά (π.χ. εστιατόρια). Δυσκολία εξαγωγής κεφαλαίων και κερδών.

Ελληνικές εξαγωγές σε Τυνησία το 2013 Ορυκτά καύσιμα Βαμβάκι Αλουμίνιο Ασβεστιτικό μάρμαρο και δολομίτης; Συσκευές Πλεκτά Υφάσματα Ξυλεία Φαρμακευτικά προϊόντα Σίδηρος και χάλυβας Πλαστικές ύλες Σιτάρι Προσωρινά στοιχεία Απριλίου 2014 Πηγή: Ελληνική Στατιστική Αρχή Ορυκτά καύσιμα 52,33%, βαμβάκι 7,61%, μηχανές και αργίλιο 7,37%, ασβεστιτικό και δολομιτικό μάρμαρο 7%, συσκευές 6,48%, πλεκτά υφάσματα 2,43%, ξυλεία 1,91%, φαρμακευτικά προϊόντα 1,87%, σίδηρος και χάλυβας 1,75%, πλαστικές ύλες 1,21%, σιτάρι 1,03%. Τα δομικά υλικά διακινούνται από εισαγωγείς / χονδρεμπόρους. Τα κτηματομεσιτικά γραφεία (promotion immobiliere) αγοράζουν εκτάσεις που στη συνέχεια χτίζουν με βάση τις προδιαγραφές των αρχιτεκτόνων τους. Συχνά αγοράζουν μάρμαρα απ’ευθείας από τους Έλληνες εξαγωγείς. Μεγάλη αύξηση σε πλάκες ασβεστιτικού μαρμάρου και δολομίτη (περίπου 230% σε σχέση με 2012). Οφείλεται στην από 1/1/2014 επιβολή φόρων κατανάλωσης 50% για τα μπλοκ και 75% για τις πλάκες. Αύξηση στις εξαγωγές αλουμινίου 64%. Μεγάλη μείωση στα πλεκτά υφάσματα κατά 77%, στα ορυκτά καύσιμα (67%), στο βαμβάκι 45,5%, στα φαρμακευτικά προϊόντα 35,42%, στο σίδηρο και χάλυβα 35% και μικρότερες μειώσεις σε ξυλεία, λέβητες, δημητριακά. Από την Τυνησία εισάγουμε λιπάσματα 27%, χημικά προϊόντα 18,5%, προϊόντα ζωικής προέλευσης 6,35%, ψάρια και μαλάκια 5,53%, όργανα και συσκευές για ιατρική χρήση 3,69%, υφαντουργικά είδη 3%. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, το 2013 οι ελληνικές εξαγωγές, με πετρελαιοειδή, προς την Τυνησία μειώθηκαν κατά 60% κατ’αξία σε σχέση με το 2012 (από 179,1 εκ. το 2012 ανήλθαν σε 78,1 εκ. ευρώ το 2013) και ανήλθαν στα ίδια περίπου επίπεδα με το 2011 (74,5 εκ. ευρώ). Χωρίς πετρελαιοειδή, οι εξαγωγές ανήλθαν σε 37,2 εκ. ευρώ (-40% σε σχέση με 2012) και οι εισαγωγές σε 11,1 εκ. ευρώ (επίσης πτώση 40%). Το εμπορικό ισοζύγιο παραμένει θετικό για τη χώρα μας εδώ και δεκαετίες. Η Τυνησία κατατάσσεται πεντηκοστή όσον αφορά τους εξαγωγικούς προορισμούς των ελληνικών προϊόντων το 2013. Στην Τυνησία, χωρίς πετρελαιοειδή, εξάγουμε περισσότερο από ότι στην Ιρλανδία, τη Βραζιλία, το Κατάρ, το Μαρόκο. Οι εισαγωγές τυνησιακών προϊόντων στην Ελλάδα, χωρίς πετρελαιοειδή, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, το 2013 μειώθηκαν κατά 40%.

Ο γεωργικός τομέας Εξαγωγές γεωργικών προϊόντων και προϊόντων αλιείας 1,2 δισεκ.$ κατ’έτος Κύρια προϊόντα: ελιές, ελαιόλαδο, χουρμάδες, ντομάτες, εσπεριδοειδή, πατάτες, σταφύλια, γαρίδες Προκλήσεις: αύξηση προστιθέμενης αξίας, προστασία φυσικών πόρων (εδάφους, υδάτων, βιοποικιλότητας), ασφάλεια τροφίμων, ιχνηλασιμότητα Στη γεωργία απασχολείται περίπου το 17,7% του πληθυσμού. Η γεωργία αντιπροσωπεύει σχεδόν το 9% του ΑΕΠ. Η Τυνησία εξάγει κυρίως ελαιόλαδο, προϊόντα αλιείας, χουρμάδες, λαχανικά και εσπεριδοειδή. Η χώρα κατατάσσεται τρίτη παγκοσμίως στην εξαγωγή ελαιολάδου, το οποίο αντιπροσωπεύει το ήμισυ περίπου των εξαγωγών των γεωργικών προϊόντων της χώρας. Επεξεργασία φρούτων και λαχανικών (π.χ. μαρμελάδες, γλυκίσματα), branding, καινοτομία, συσκευασία και τυποποίηση Βιοτεχνολογία, ζιζανιοκτόνα νέας γενιάς φιλικά προς το περιβάλλον, μηχανήματα π.χ. μηχανές κλαδέματος, αρδευτικά έργα Νέες τεχνικές καλλιέργειας, νέες ποικιλίες ελιάς, σύκου, σταφυλιού, μήλων και αχλαδιών, σιτηρών, βιολογικές ζωοτροφές, βιολογικό τυρί Εσωτερική οργάνωση των επιχειρήσεων, μάρκετινγκ των γεωργικών προϊόντων. Βελτίωση ποιότητας υδάτων, υγειονομικοί έλεγχοι εναντίον μυκήτων και ιών, καταπολέμηση ασθενειών που οφείλονται στο φαινόμενο του θερμοκηπίου, εναλλακτικές μέθοδοι καταπολέμησης ασθενειών, αφαλάτωση και εμπλουτισμός νερού με μεταλλικά στοιχεία, ανθεκτικές ποικιλίες, συνθήκες μεταφοράς και συντήρησης εσπεριδοειδών, καταπολέμηση των ασθενειών που προσβάλλουν τα εσπεριδοειδή. Ιχθυοκαλλιέργειες.

Πεδία με πιθανότητες συνεργασίας Τεχνογνωσία σχετική με την επεξεργασία φρούτων και λαχανικών (π.χ. μαρμελάδες, γλυκίσματα) τη συσκευασία και τυποποίηση τη βιοτεχνολογία, ζιζανιοκτόνα νέας γενιάς φιλικά προς το περιβάλλον νέες τεχνικές καλλιέργειας, νέες ποικιλίες ιχθυοκαλλιέργειες

Χρήσιμες πληροφορίες για εξαγωγείς Βάσεις με στοιχεία εταιριών: - www.tunisieindustrie.nat.tn/fr/dbi.asp - www.made-in-tunisia.net - www.tunipages.com, www.annuairepro-tunisie.com - www.batimaghreb.com (δομικά υλικά, οδηγός τροφίμων) Market access database Δασμολόγιο, έγγραφα που συνοδεύουν τις εξαγωγές http://madb.europa.eu/mkaccdb2/indexPubli.htm Τυνησιακά τελωνεία www.douane.gov.tn Στατιστική Υπηρεσία Τυνησίας: www.ins.nat.tn Ισοτιμία δηναρίου-ευρώ (διατραπεζικές συναλλαγές): http://www.bct.gov.tn/bct/siteprod/francais/actualites/cours.jsp Πρώτη βάση: ξένες και τυνησιακές εταιρίες του Υπουργείου Βιομηχανίας και Τεχνολογίας. Γραφείο Ο.Ε.Υ. Τύνιδας έχει επισημάνει περιπτώσεις κατά τις οποίες τα στοιχεία που αναφέρονται στη βάση δεν έχουν επικαιροποιηθεί. Αυτό ισχύει και για τις ελληνικές εταιρίες που αναφέρονται στον ιστότοπο. Eπόμενες ιδιωτικές βάσεις δεδομένων: Αγγελίες προσφοράς και ζήτησης, να διαφημιστείτε στο διαδίκτυο αλλά και στον εξειδικευμένο κατάλογο batimaghreb.com (παλιότερες εκδόσεις του θα βρείτε στον ιστότοπο) ο οποίος διανέμεται δωρεάν σε αρχιτεκτονικά γραφεία,  κατασκευαστικές εταιρίες κ.τ.λ.. Ορισμένες από τις υπηρεσίες του ιστοτόπου είναι με πληρωμή. Σύμφωνα με τη βάση market access database (http://madb.europa.eu/mkaccdb2/indexPubli.htm) της Ε.Ε. η οποία ανανεώνεται σε τακτά χρονικά διαστήματα. Ο ιστότοπος είναι προσβάσιμος ως ακολούθως: αναγράφετε σε οποιαδήποτε μηχανή αναζήτησης market access, επιλέγετε τον ιστότοπο europa και στη συνέχεια exporter’s guide to import formalities και ειδικότερα για τους δασμούς, applied tariffs database (για τυχόν προβλήματα πρόσβασης, μπορείτε να συμβουλευτείτε την ενότητα Frequently Asked Questions). Πρέπει να εισαχθούν οι πρώτοι 4 ή 6 κωδικοί των προϊόντων (υπάρχει συμφωνία μεταξύ κωδικών όπως δίνονται από τα Τυνησιακά Τελωνεία και τις βάσεις δεδομένων της Ε.Ε. όσον αφορά τα 8 πρώτα ψηφία). Συχνά τα προϊόντα πρέπει να είναι εφοδιασμένα με το πιστοποιητικό EUR.1, το οποίο αποδεικνύει ότι τα προϊόντα προέρχονται από κράτος-μέλος της Ε.Ε. προκειμένου να μην τους επιβληθούν δασμοί που ισχύουν για προϊόντα τρίτων χωρών.   Ιστότοπος της εδώ Στατιστικής Υπηρεσίας για πληροφόρηση σχετικά με τις εισαγωγές της χώρας (μορφή CIF) κατ'αξία (τυνησιακά δηνάρια) και κιλά: http://www.ins.nat.tn/indexfr.php, επιλογή ενότητα πάνω κέντρο  commerce exterieur, και στη συνέχεια echange par produit αριστερά.

Ερωτήσεις Τυνήσιων εισαγωγέων Συγκριτικά πλεονεκτήματα Πρόταση για την Τυνησία Πληρωμή των εμπορευμάτων Τιμές και τι περιλαμβάνουν Πιστοποιήσεις προϊόντος Εμπορική πολιτική του εξαγωγέα Εξαγωγές και επιπλέον παροχές (π.χ. εκπαίδευση) σας π.χ. Ιταλούς, Γάλλους. (π.χ. με πόσα προφίλ φτιάχνετε το κούφωμα;) (π.χ. cash against documents, letter of credit, κ.τλ.); π.χ. ψάχνετε έναν αποκλειστικό προμηθευτή ή θα προμηθεύετε πολλές εταιρίες? Ορισμένες από αυτές τις ερωτήσεις π.χ. εξαγωγές στην παρουσίασή σας και άλλες (π.χ. τιμές) σε κατ’ιδίαν επικοινωνία. Γραμματέας…

Έλεγχος τυνησιακών εταιριών Έλεγχος εταιρίας : θεωρητικά, υποχρεωτική εγγραφή στο εμπορικό μητρώο http://www.registre-commerce.tn/search/RCCSearch.do?action=getPage&rg_type=PM&search_mode=NORMAL SORENCO (www.sorenco.com.tn) για αξιολόγηση εταιριών Επικοινωνία με Οργανισμό Ασφάλισης Εξαγωγικών Πιστώσεων http://www.oaep.gr Η εγγραφή εταιρίας σε Επιμελητήριο, σύμφωνα με την τυνησιακή νομοθεσία, είναι προαιρετική και όχι υποχρεωτική όπως ισχύει στην Ελλάδα. Γραφείο Ο.Ε.Υ. Τύνιδας επισημαίνει ότι η βάση εμπορικού μητρώου μπορεί να μην είναι επικαιροποιημένη. Η εταιρία SORENCO (www.sorenco.com.tn) ειδικεύεται στις αξιολογήσεις εταιριών. Γραφείο Ο.Ε.Υ. Τύνιδας δε φέρει ευθύνη για τις παρεχόμενες υπηρεσίες της εταιρίας. Προτείνεται στους Έλληνες εξαγωγείς να επικοινωνήσουν με τον Οργανισμό Ασφάλισης Εξαγωγικών Πιστώσεων (http://www.oaep.gr) για να συζητήσουν λεπτομέρειες ενδεχόμενης συμφωνίας τους με τυνησιακές εταιρίες και να εξετάσουν την πιθανότητα ασφάλισης τους για εμπορικούς και αν το κρίνουν απαραίτητο και για πολιτικούς κινδύνους. Στους καλυπτόμενους εμπορικούς κινδύνους περιλαμβάνονται η πτώχευση ξένου αγοραστή, η υπερημερία, η αυθαίρετη καταγγελία της εξαγωγικής σύμβασης από τον αγοράαστή, η αθέτηση των όρων της σύμβασης από τον οφειλέτη (και τον εγγυητή του). Στους πολιτικούς κινδύνους περιλαμβάνονται τα γεγονότα ανωτέρας βίας (εμφύλιος ή διακρατικός πόλεμος, πολιτικές αναταραχές, γενικές απεργίες, θεομηνίες), η απαγόρευση μεταφοράς συναλλάγματος, η ακύρωση άδειας εισαγωγής και εξαγωγής, και τα μέτρα ή οι αποφάσεις της τρίτης χώρας που εμποδίζουν την εκτέλεση της δανειακής-εμπορικής σύμβασης (π.χ.εθνικοποιήσεις-απαλλοτριώσεις). Επισημαίνουμε ότι κατά την εξέταση του φακέλου, προκειμένου να καθοριστεί το ασφάλιστρο, ο Ο.Α.Ε.Π. θα ενημερώσει τους αιτούντες για πληροφορίες που θα συλλέξει σχετικά με την εταιρία με την οποία οι ενδιαφερόμενοι επιθυμούν να συνεργαστούν.

Πληρωμή των εξαγωγών– ρήτρα διαιτησίας Με εξαιρέσεις: (irrevocable) letter of credit ή Cash Against Documents http://www.bct.gov.tn/bct/siteprod/francais/relations/commerce.jsp#import Ρήτρα διαιτησίας: Ε.Β.Ε.Α.(210-3624341, arbitrary@acci.gr) Σε περίπτωση εξαγωγής προϊόντων προς την Τυνησία, θέτουμε υπ’όψιν σας ότι σύμφωνα με την τυνησιακή νομοθεσία, η πληρωμή των εισαγωγών, με ορισμένες εξαιρέσεις, γίνεται με τη διαδικασία (irrevocable) letter of credit ή Cash Against Documents (http://www.bct.gov.tn/bct/siteprod/francais/relations/commerce.jsp#import). Η διαιτησία αποτελεί εναλλακτικό τρόπο επίλυσης εμπορικών διαφορών, χωρίς τις καθυστερήσεις και την υπερβολική τυπικότητα των τακτικών δικαστηρίων. Η αμοιβή για τη διαιτησία καθορίζεται αναλόγως της αξίας της απαίτησης.

Επενδύσεις στην Τυνησία το 2013 Πλεονεκτήματα χώρας: στρατηγική θέση, συμφωνίες με Ε.Ε., φθηνό εργατικό κόστος, επαρκείς υποδομές, φορολογικά κίνητρα Toμείς: εξαρτήματα μηχανών (mécanique) & ηλεκτρολογικό υλικό (industrie électrique et électronique) κλωστοϋφαντουργία δομικά υλικά εξαρτήματα αεροναυπηγικής τηλεφωνικά κέντρα ανταλλακτικά αυτοκινήτων Ο μεγαλύτερος επενδυτής η Γαλλία, ακολουθούν Κατάρ, Γερμανία, Ιταλία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Μόλις το 13% των επενδυτικών σχεδίων πραγματοποιήθηκαν στην ενδοχώρα Ο αναπτυξιακός νόμος βρίσκεται σε διαδικασία αναθεώρησης Πηγή: Foreign Investment Promotion Agency, FIPA Απρίλιος 2013 καλώδια, μετασχηματιστές, διακόπτες, ρελέ, ολοκληρωμένα κυκλώματα Η Τυνησία το 2013 προσέλκυσε επενδύσεις ύψους 900.000 ευρώ (1,959 δισεκ.δηναρίων), σημειώνοντας μείωση 24,3% σε σχέση με το 2012, 14% σε σχέση με το 2011 και 19% σε σχέση με το 2010. Οι επενδύσεις στην ενέργεια ξεπερνούν το ήμισυ των ΑΞΕ, σημειώνοντας αύξηση 0,6% σε σχέση με το 2012 και 0,6% σε σχέση με το 2011. Οι επενδύσεις στο βιομηχανικό τομέα το 2013 μειώθηκαν κατά 9% σε σχέση με το 2012. Πτώση 80% σημειώνουν οι επενδύσεις στις υπηρεσίες, αν όμως αφαιρεθούν οι ιδιωτικοποιήσεις της εταιρίας επικοινωνίών Tunisiana, και της Banque de Tunisie η πτώση αυτή ανέρχεται σε 7%, σε σχέση όμως με το 2010, οι επενδύσεις στις υπηρεσίες μειώθηκαν κατά 20%. Οι επενδύσεις στη γεωργία συνεχίζουν με αυξητικούς ρυθμούς, σημειώνοντας αύξηση 140% σε σχέση με το 2012. 9421 θέσεις εργασίας δημιουργήθηκαν το 2013, κυρίως στην κλωστοϋφαντουργία (28,8% του συνόλου). Το 2012 παρατηρούμε αύξηση του επενδεδυμένου κεφαλαίου στη χώρα (3,08 δισεκατομμύρια δηνάρια έναντι 1,7 δισεκατομμυρίων το 2011 και 2,42 το 2010) κατά 79,2% σε σχέση με το 2011 και 27,4% σε σχέση με το 2010. Η αύξηση όμως αυτή οφείλεται σε ιδιωτικοποιήσεις και στην εξαγορά τυνησιακής τράπεζας από τη γαλλική Crédit Mutuel καθώς και την εξαγορά του 15% των μετοχών της τηλεφωνικής εταιρίας Tunisiana από την Qatar Telecom. Σε σχέση με το 2011, σημειώθηκε αύξηση των επενδύσεων σε όλους τους τομείς με εξαίρεση τον τομέα των υπηρεσιών. Το 2011, 182 επιχειρήσεις με συμμετοχή ξένου κεφαλαίου έπαψαν τη λειτουργία τους όταν την πενταετία 2005-2010 προηγούμενα πέντε χρόνια ο μέσος όρος ήταν 120 επιχειρήσεις το χρόνο για λόγους που σχετίζονται με την ασφάλεια στη χώρα (συνδικαλιστικές διεκδικήσεις, απεργίες, καταλήψεις κ.τλ.). Οι περισσότερες επιχειρήσεις που έκλεισαν ανήκαν στον τομέα της υφαντουργίας ακολουθεί ο τομέας των υπηρεσιών, και τέλος αυτός της μηχανικής, ηλεκτρικής και ηλεκτρονικής. Η παραγωγή και εξαγωγή εξαρτημάτων μηχανών (mécanique) είναι σημαντική για τον βιομηχανικό τομέα. Οι εξαγωγές ηλεκτρολογικού υλικού (industrie électrique et électronique) και ποτελούνται κυρίως από καλώδια, μετασχηματιστές, διακόπτες, ρελέ, ολοκληρωμένα κυκλώματα κλπ.

Τομείς με ενδιαφέρον για ελληνικές εξαγωγές και ελληνικές επενδύσεις δομικά υλικά (αλουμίνιο, χάλυβας, πλαστικό, είδη θερμομόνωσης κ.τ.λ.) ΑΠΕ συσκευές κλιματισμού-θέρμανσης (θερμοσίφωνες) είδη υγιεινής δημητριακά (σίτος, κριθάρι, αραβόσιτος) βαμβάκι- υφάσματα ιατρικά μηχανήματα, φάρμακα και προϊόντα φαρμακείου καπνός – τσιγάρα αρδευτικά συστήματα, γεωργικός εξοπλισμός, θεριστικές μηχανές, τρακτέρ προϊόντα βιοτεχνολογίας

Συμμετοχή σε διαγωνισμούς Κρατικοί ιστότοποι (ενδεικτικά) www.marchespublics.gov.tn www.steg.com.tn/fr/actualite/actualite.php?type=1 Ιδιωτικές εταιρίες με συνδρομή (ενδεικτικά): www.mediscom.com, www.made-in-tunisia.net, www.tunisieappelsdoffres.com Προβλήματα: προθεσμίες, αδυναμία ηλεκτρονικής αποστολής τευχών δημοπράτησης, απροειδοποίητη ακύρωση διαγωνισμών Στους διεθνείς διαγωνισμούς μπορούν να υποβάλλουν συμμετοχή μόνες τους εταιρίες από το εξωτερικό, ενώ στους εθνικούς μόνο σε συνεργασία με τυνησιακή εταιρία. Για την αντιμετώπιση της διαφθοράς, εξετάζεται η δημιουργία ηλεκτρονικού συστήματος αρχειοθέτησης των τεχνικών και οικονομικών προσφορών ώστε να καταπολεμηθεί η διαφθορά. Η προθεσμία υποβολής των προσφορών μετά τη δημοσίευση ενός διαγωνισμού ανέρχεται σε τουλάχιστον 20 ημέρες οπότε μείωση του ενδιαφέροντος συμμετοχής στους διαγωνισμούς. Οι ερωτήσεις πρέπει να απευθύνονται στα Γραφεία Υπουργών και στους Πρόεδρους των Διοικητικών Συμβουλίων των εταιριών του Δημοσίου ενώ για έργα που πραγματοποιούνται σε περιφερειακό επίπεδο υπεύθυνος είναι ο εκάστοτε Περιφερειάρχης.

Επιχειρηματικό πρωτόκολλο Γλώσσα επιχειρηματικού κόσμου: Γαλλικά ή Αραβικά. Η Παρασκευή είναι εργάσιμη ημέρα για το Δημόσιο Τομέα. Η Κυριακή ημέρα αργίας. Ωράριο εργασίας (χειμερινοί μήνες): 08.00-17.00 με μεσημεριανό διάλειμμα 12.30-15.00 περίπου. Καλοκαιρινοί μήνες: séance unique Η περίοδος του Ραμαζανιού ακατάλληλη για επιχειρηματικές επαφές. Αποφυγή κάθε συζήτησης για την πολιτική και τη θρησκεία. Οι Τυνήσιοι αποφεύγουν την άρνηση. Δεν απαντούν. Υπάρχουν ιδιωτικές εταιρίες που κλείνουν το απόγευμα της Παρασκευής. Διαφορά ώρας με Ελλάδα 2 ώρες τους θερινούς μήνες, 1 ώρα τους χειμερινούς. Ραμαζάνι για το 2014: 28 Ιουνίου με 28 Ιουλίου 2014. Κατά το Ραμαζάνι, οι Tυνήσιοι, όπως όλοι οι Άραβες, νηστεύουν από την ανατολή έως τη δύση του ηλίου. Εκτός από την τροφή, απαγορεύεται η πόση ύδατος και το κάπνισμα. Με εξαίρεση τα ξενοδοχεία, τα περισσότερα εστιατόρια και οι καφετέριες είναι κλειστά. Από σεβασμό, οι ξένοι επισκέπτες στη χώρα δεν καταναλώνουν τροφή δημοσίως. • Οι προσωπικές σχέσεις είναι καταλυτικός παράγοντας στη σύναψη επιχειρηματικών δεσμών. Κουστούμι για τους άνδρες, ευπρεπές ντύσιμο για γυναίκες. • Η ανταλλαγή καρτών είναι χρήσιμη και γίνεται με το δεξί χέρι. Σκόπιμη η αναγραφή των στοιχείων στα Γαλλικά ή Αραβικά.

Προτάσεις βελτίωσης εμπορικών και οικονομικών σχέσεων Συμμετοχή ελληνικών εταιριών σε διεθνείς διαγωνισμούς & στην κατασκευή έργων υποδομής Οργάνωση επιχειρηματικών αποστολών Εξαγωγή τεχνογνωσίας στο γεωργικό τομέα Συμμετοχή της Ελλάδος σε Διεθνείς Εκθέσεις κυρίως Carthage (Τύνιδα) και Medibat (Σφαξ) Πρόσκληση μεγάλων εισαγωγέων κυρίως δομικών υλικών στην Ελλάδα. Έκθεσεις ενδιαφέροντός σας στην Τυνησία: Εκθεση Δομικών Carthage 2014, 21-25/5/2014 (http://www.carthage-expobatiment.com.tn/) - διοργανώνεται εναλλάξ με την Έκθεση Medibat η οποία πραγματοποιήθηκε το Μάρτιο του 2013. Σε περίπτωση που ενδιαφέρεστε να συμμετάσχετε στην Έκθεση, παρακαλούμε όπως έρθετε σε απευθείας επικοινωνία με τους διοργανωτές. Γραφείο Ο.Ε.Υ. δε φέρει ευθύνη για τυχόν αλλαγές στις ημερομηνίες διεξαγωγής της Έκθεσης.

Ευχαριστώ για την προσοχή σας 6, rue St.Fulguence, 1082 Τύνιδα Ειρήνη Καμά Γραφείο Ο.Ε.Υ. Τύνιδας grtradetun@mfa.gr www.agora.mfa.gr /tn114 6, rue St.Fulguence, 1082 Τύνιδα Τηλ. (00216) 71 846632 Φαξ (00216) 71 789518