Λαογραφία: Σύγχρονες όψεις Πανεπιστήμιο Αιγαίου ΠΤΔΕ Λαογραφία: Σύγχρονες όψεις Σύγχρονες Κινηματογραφικές Απεικονίσεις Παραμυθιών

«Αν παρατηρήσουμε παιδιά την ώρα που ένας καλός αφηγητής αρχίζει να διηγείται ένα αληθινά μαγικό παραμύθι, εύκολα ανακαλύπτουμε ότι έχει αιχμαλωτίσει την προσοχή τους από την αρχή. Το γεγονός αυτό φανερώνει ότι απ’ την απλή κιόλας ανακοίνωση για έναρξη ενός παραμυθιού ξυπνούν μες στα παιδιά βασικές προσδοκίες ή ότι ένα θεμελιακό ενδιαφέρον παγιδεύεται από τις πρώτες κιόλας φράσεις» Walter Scherf (1976)

Η Γοητεία του Παραμυθιού Πρώτον, αγγίζει προβλήματα της οικογενειακής ζωής και κυρίως αυτά που υποδηλώνουν ενδοοικογενειακές σχέσεις και συγκρούσεις ανάμεσα στα παιδιά και τους γονείς και ανάμεσα στα αδέρφια μεταξύ τους. Δεύτερον, βοηθά το παιδί να ξεπερνά τη φυσική, σωματική του ατέλεια και κατωτερότητα σε σχέση με τους ενηλίκους, να συμφιλιώνεται με το σώμα του και να αποκτά εμπιστοσύνη στον εαυτό του. Τρίτον, βοηθά το παιδί να ανεξαρτητοποιηθεί και να ολοκληρώσει την προσωπικότητά του. Τέλος, βοηθά το παιδί να ξεπεράσει το οιδιπόδειο σύμπλεγμα και να γίνει ένα άτομο ισορροπημένο.

Η Τέχνη της Διήγησης Παραμυθιών «η αληθινή έννοια και επενέργειά του δε μπορούν να εκτιμηθούν και δε μπορεί να γίνει αισθητή η μαγεία του παρά μόνο αν η ιστορία ξαναειπωθεί με τη μορφή που δημιουργήθηκε»… …«αν θέλουμε να είμαστε αποτελεσματικοί, πρέπει όταν διηγούμαστε μια παραμυθική ιστορία σ’ ένα παιδί, να δημιουργούμε μια πράξη διαπροσωπική, που να επηρεάζεται από την μέθεξη». Bettelheim Β. (1976) μέθεξη: επικοινωνία ανάμεσα στον αισθητό κόσμο και τον κόσμο των ιδεών

Η Τέχνη της Διήγησης Παραμυθιών Δημιουργία κατάλληλης ατμόσφαιρας για διήγηση παραμυθιού. Η διήγηση του παραμυθιού. Ο αφηγητής να ξέρει καλά, στην εντέλεια, το παραμύθι που θα αφηγηθούν. Ο αφηγητής να δείχνει ότι ζει ο ίδιος το παραμύθι, ότι το θεωρεί κάτι το αληθινό που είναι δυνατό να γίνει πραγματικά. Ο τόνος και το ύφος της αφήγησης να είναι ανάλογα προς το περιεχόμενο του παραμυθιού. Απαραίτητες θεωρούνται οι εκφράσεις του προσώπου, η ζωηρότητα των ματιών, οι κινήσεις των χεριών και του σώματος, δίνοντας μια παραστατικότητα. Η εναλλαγή του χρώματος και του τόνου ή της βαρύτητας της φωνής στα μέρη της διήγησης που περιέχουν διάλογο. Η διήγηση να συνοδεύεται από μουσική

Η Τέχνη της Διήγησης Παραμυθιών Διακοπές και διευκρινήσεις κατά την αφήγηση. Εκείνες που έχουν να κάνουν με το γλωσσική μορφή της αφήγησης. Όσες έχουν σχέση με το περιεχόμενο του παραμυθιού. Επεξεργασία και προσέγγιση του μηνύματος του παραμυθιού.

Παραμύθι και Συμβολισμοί Τα παραμύθια προσπαθούν να μεταδώσουν με ποικίλους τρόπους μηνύματα, μέσω διαφόρων συμβολισμών. Η μεταφορά τους γίνεται με διαφορετικό τρόπο σε παιδί και διαφορετικά στον οποιονδήποτε και αυτό γιατί είναι ανάλογο με τις εμπειρίες που έχει αποκομίσει μέσα από τα καθημερινά του βιώματα. Θα πρέπει να επισημάνουμε ότι τα παραμύθια μπορεί να απευθύνονται στα μικρά παιδιά, όμως γράφτηκαν από μεγάλους. Οι ενήλικες μπορούν να δώσουν οποιαδήποτε διάσταση σε ένα παραμύθι.

π.χ. Κόκκινο Μήλο Κόκκινο Μήλο Πάθος Έρωτας Αδάμ & Εύα Απαγορευμένος Καρπός Απαγορευμένη Αγάπη Άρα υπάρχει βαθύτερο νόημα πίσω από το κάθε «αθώο» παραμύθι, το οποίο και φυσικά τα παιδιά δεν καταλαβαίνουν, αλλά αν το ψάξουν λίγο περισσότερο οι ενήλικες, μπορούν να οδηγηθούν σε άλλες ερμηνείες, και όλες αυτές εξαρτάται από την οπτική αντίληψη του καθενός.

Κινηματογράφος Ο κινηματογράφος είναι καταρχήν λαϊκή τέχνη. Λαϊκό δεν θεωρείται στη Λαογραφία μόνο το «λαϊκό». Λαϊκό είναι το ομαδικό, έστω και αν πρόκειται για ομάδες που συμμετέχουν σε πολιτισμικά προϊόντα, που δεν παράγονται από τις ίδιες. Αν θέλαμε να λεχθεί μια διάκριση ανάμεσα στο λαογραφικά «παλιό» και «νέο» κινηματογράφο, θα λέγαμε ότι ο πρώτος είναι ο κινηματογράφος με το πλατύ, το μαζικό κοινό ενώ ο δεύτερος είναι εκείνος με το πολύ περιορισμένο κοινό. (Μεγακλής Μ. Γ., 2011)

Κινηματογραφική απεικόνιση Παραμυθιών Άμεση και ευχάριστη “εικονική” διήγηση των παραμυθιών μέσα από το κινηματογραφικό πανί. Περισσότερο το ενδιαφέρον από την πλευρά του κοινού, από ότι μια προφορική διήγηση του ίδιου παραμυθιού. Ο κινηματογράφος αποτελεί μια μορφή απεικόνισης μέσω της οποίας μπορούν να μεταφερθούν τα διάφορα παραμύθια με έναν πολύ ζωντανό τρόπο, δίνοντας υπόσταση στο φαντασιακό.

Ταινίες του Θαυμαστού Σύμφωνα με την κατηγοριοποίηση των Ταινιών που πραγματοποιεί ο Pinel (2004), τα παραμύθια εντάσσονται στην Κατηγορία του Θαυμαστού. Το Θαυμαστό και ιδίως το παραμύθι και η φαντασμαγορία, υπήρξε μια από τις πρώτες κατευθύνσεις που εξερευνήθηκαν από τον κινηματογράφο. Ο κινηματογράφος έχει την ικανότητα να μεταφέρει στην οθόνη το οτιδήποτε, με μεγάλη ευφυΐα και πολλές επινοήσεις, ειδικά στον τομέα των μορφών (σκηνικά, οπτικές απάτες-εφέ), πράγμα που συμφωνεί με το μαγικό και φαντασμαγορικό κόσμο. Το είδος γνώρισε το μεγαλύτερο εύρος του στη «βιομηχανία του ονείρου» δηλαδή στο Χόλυγουντ, κυρίως με την επιτυχία του 1939, Μάγος του Οζ του Victor Fleming.

Παραμύθια και Ενήλικες Τα παραμύθια είναι συνδεδεμένα με την παιδική ηλικία και τα μικρά παιδιά, επομένως οι ενήλικες αδιαφορούν για τις ταινίες κινημένων σχεδίων, οι οποίες δεν τους ελκύουν. Τι στοιχεία πρέπει να έχει η ταινία και πως πρέπει να δομηθεί για να προσελκύσει και να κεντρίσει το ενδιαφέρον των μεγάλων; Θα πρέπει να κινηθεί στα πλαίσια και την θεματολογία του παραμυθιού ή μπορεί να επεκταθεί σε θεματολογία της σύγχρονης εποχής;

Σκηνοθέτης-Σεναριογράφος Σε μια ταινία, ο σκηνοθέτης είναι αυτός που δίνει ζωή και υπόσταση στο σενάριο. Ένας σκηνοθέτης οραματίζεται την πραγμάτωση ενός σεναρίου, ελέγχει τις καλλιτεχνικές πτυχές του έργου και κατευθύνει το τεχνικό συνεργείο και τους ηθοποιούς προς την κατεύθυνση που ο ίδιος έχει φανταστεί. Αναπτύσσει ένα όραμα γι’ αυτό, αποφασίζει πώς πρέπει να δείχνει και τι θα έπρεπε να αποκομίσει το κοινό από αυτό, ποια σύμβολα θα χρησιμοποιήσει. Κατά κάποιο τρόπο είναι ο κύριος αφηγητής μιας ιστορίας. Ο σεναριογράφος όχι μόνο γράφει την υπόθεση της σειράς άλλα είναι αυτός που επινοεί και τους πρωταγωνιστές του έργου. Είναι αυτός που θα δώσει άλλο νόημα παραλλάσσοντας το περιεχόμενο του παραμυθιού.

Σύγχρονες Οπτικές Απεικόνισης Σύγχρονη οπτική Βλέπουμε τους ήρωες σε διαφορετικούς ρόλους και καταστάσεις. Οπτική της Αρχής Πως ξεκίνησαν όλα; Οπτική της Συνέχειας Τι έγινε μετά; Έζησαν καλά και εμείς καλύτερα;

Η Σκοτεινή Πλευρά των Παραμυθιών Η μεταφορά του περιεχομένου αποτελεί πια μια σκοτεινή υπόθεση. Στην ατμόσφαιρα προσδίδεται έντονα το σκοτεινό στοιχείο. Παρουσιάζεται έντονα η σκοτεινή πλευρά των χαρακτήρων και προβάλλονται οι αδυναμίες τους.

Ανάλυση Σύγχρονων Κινηματογραφικών Απεικονίσεων Παραμυθιών

Συμπεράσματα Οι ενήλικες προσπαθούν να δώσουν νέες διαστάσεις σε ένα παραμύθι, να ξεφύγουν από το κλασσικό, το συνηθισμένο, το πολύδιαδεδομένο. Ένας λόγος που γυρίζεται μια ταινία, έχει να κάνει καθαρά με το κέρδος. Πολύς κόσμος-Πολλά εισιτήρια-Μεγάλο κέρδος. Μέσα από τις ταινίες των παραμυθιών, οι σκηνοθέτες προσπαθούν να μεταφέρουν μηνύματα, να θίξουν σύγχρονες καταστάσεις και προβλήματα, και να δώσουν με τον δικό τους τρόπο και οπτική, λύση σε αυτά.

Ευχαριστώ για τον Χρόνο σας…!!!