Τσιβίδου Κατερίνα Χαραλαμπίδης Χρήστος Τσιβίδης Γιάννης Σιδηράς Γιάννης Χειλάς Γιάννης
Οι απαρχές του ελληνικού κινηματογράφου Η ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου, ξεκινάει το 1906, έτος κατά το οποίο κινηματογραφείται μια μικρού μήκους ταινία, που αφορά στους Ολυμπιακούς αγώνες. Επρόκειτο για μια ταινία γυρισμένη με απλά τεχνικά μέσα, η οποία βέβαια είχε και ορισμένα στοιχειώδη καλλιτεχνικά γνωρίσματα.
Το 1907, γυρίστηκε μία ακόμη κινηματογραφική ταινία, με απλά τεχνικά μέσα, που παρουσίαζε τον εορτασμό της Εθνικής Επετείου. Στα επόμενα τρία χρόνια δεν σημειώνεται καμία ελληνική ταινία. Το 1911 ο Κώστας Μπαχατώρης παρουσίασε στην οθόνη, το κωμειδύλλιο (είδος ελαφρού μουσικού έργου) του Περεσιάδη, την «Γκόλφω», έργο που γνώρισε μεγάλη επιτυχία. Πρωταγωνίστρια ήταν η Ολυμπία Δαμασκού. Το φιλμ είχε μήκος δύο χιλιάδες μέτρα, το οποίο σε χρόνο μεταφράζεται σε περίπου μία ώρα και δέκα λεπτά. Η ταινία είχε πολλά λάθη και ελαττώματα αλλά έγινε ευρέως αποδεκτή, πράγμα που παρακίνησε πολλούς στο να μιμηθούν τον Μπαχατώρη. Η ίδρυση της πρώτης κινηματογραφικής εταιρίας πραγματοποιείται το 1912. Η εταιρία ονομάστηκε «Αθήνα Φιλμ» και η πρώτη της ταινία ήταν ένα μικρής διάρκειας ντοκιμαντέρ γύρω από την ζωή των νεαρών Ελλήνων πριγκίπων.
Στη συνέχεια γυρίστηκε η ταινία, «Η τύχη της Μαρούλας», που αποτέλεσε την πρώτη ελληνική ταινία με αξιώσεις καλλιτεχνικού και τεχνικού επιπέδου. Το 1913 η ίδια εταιρία παρουσίασε μια σειρά κωμωδιών τύπου μπουρλέσκ, (κωμική απομίμηση ενός καλλιτεχνικού είδους, μουσικού ή λογοτεχνικού, με στοιχεία υπερβολής) με πρωταγωνιστή τον δημοφιλή κωμικό Δημητρακόπουλο. Η επιτυχία των κωμωδιών αυτών ήταν πολύ μεγάλη και έτσι, τον επόμενο χρόνο ο Λεπενιώτης γύρισε στον ίδιο τύπο την ταινία «Ο Βιλλάρ στα μπάνια του Φαλήρου». Το 1916 ιδρύθηκε και μια δεύτερη κινηματογραφική εταιρία, η λεγόμενη «Άστυ Φιλμς», που τον ίδιο χρόνο παρουσίασε την κωμωδία «Η προίκα της Αννούλας». Απόσπασμα από την ταινία «Ο Βιλλάρ στα μπάνια του Φαλήρου».
Ακολούθησαν τα χρόνια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου που σταμάτησαν την εξέλιξη του Ελληνικού κινηματογράφου μέχρι το 1920. Κατά την περίοδο αυτή δημιουργήθηκαν διάφορα ντοκιμαντέρ με θέμα τις εξελίξεις του πολέμου, που παρά τα πρωτόγονα μηχανικά μέσα, πέτυχαν υψηλού επιπέδου φωτογραφία, καταπληκτική κίνηση του φακού και ρεαλιστική εικόνα.
Μεσοπόλεμος Το 1921 ο ελληνικός κινηματογράφος αρχίζει να εξελίσσεται και πάλι. Την περίοδο αυτή οι αδελφοί Γαζιάδη έπαιξαν πολύ σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του ελληνικού κινηματογράφου. Το 1921 παρουσίασαν την ταινία «Ελληνικό Θαύμα» και το 1924 παρουσίασαν πολλές σύντομες ταινίες, στις οποίες πρωταγωνιστούσε ο κωμικός Μιχαήλ Μιχαήλ του Μιχαήλ, ο οποίος πρωταγωνίστησε και σε πολλές άλλες ταινίες. Αργότερα, το 1926, ίδρυσαν την «Νταγκ Φιλμς», με πρώτη ταινία την «Έρως και Κύματα» που αποτέλεσε σταθμό για τον ελληνικό κινηματογράφο. Το 1930 η «Νταγκ Φιλμς» παρουσίασε μια νέα σειρά ταινιών τα σενάρια των οποίων ήταν γραμμένα από γνωστούς Έλληνες συγγραφείς και στις οποίες πρωταγωνιστούσαν επιλεγμένοι ηθοποιοί.
Μετά το 1930 σημειώνεται παρακμή του βωβού κινηματογράφου Μετά το 1930 σημειώνεται παρακμή του βωβού κινηματογράφου. Αρχίζει η μετάβαση στον ηχητικό κινηματογράφο, ο οποίος γίνεται αποδεκτός με ενθουσιασμό. Την περίοδο αυτή η «Νταγκ Φιλμς» παρουσίασε την οπερέτα του Χατζηαποστόλου «Οι απάχηδες των Αθηναίων» ,ταινία που είχε μεγάλη επιτυχία, γεγονός που οδήγησε την ίδια εταιρία στην παρουσίαση και της δεύτερης ομιλούσας ταινίας της με τίτλο «Φίλησε με Μαρίτσα». Αυτή παρόλο που είχε επίσης μεγάλη επιτυχία ήταν και η τελευταία της «Νταγκ Φιλμς», που διαλύθηκε λόγω αδυναμίας της να προσαρμόσει τα εργαστήρια της στις απαιτήσεις του ομιλούντος κινηματογράφου. Την ίδια περίοδο ιδρύθηκαν και πολλές άλλες κινηματογραφικές εταιρίες, όπως η «Ηρώ Φιλμς» και η «Ακρόπολις Φιλμς». Η «Ακρόπολις Φιλμς» παρουσίασε μια σειρά κωμωδιών με πρωταγωνιστή τον Κίμωνα Σπαθόπουλο.
Τον ίδιο χρόνο ο Ορέστης Λάσκος γύρισε την ταινία «Δάφνις και Χλόη», που θεωρείται η πρώτη ρεαλιστική ελληνική ταινία. Στην επόμενη δεκαετία, αν και δημιουργήθηκαν πολλές ακόμη κινηματογραφικές εταιρίες, όπως η «Τέλεγκαν» ή ο «Φοίβος» ο ελληνικός κινηματογράφος περιορίστηκε στην παραγωγή μερικών μικρών ντοκιμαντέρ και στις ταινίες επικαίρων. Οι Έλληνες κινηματογραφιστές βέβαια χρησιμοποίησαν αυτόν τον χρόνο για την προσαρμογή των «στούντιο» τους στις ανάγκες του ομιλούντος κινηματογράφου. Μετά από δύο αποτυχημένες προσπάθειες για την παρουσίαση ομιλούντων ταινιών, το 1939 παρουσιάζεται μια ικανοποιητική ελληνική ταινία στον τομέα του ομιλούντος, που γυρίστηκε από το Φίνο. Ήταν το «Τραγούδι του χωρισμού», με πρωταγωνιστή το Λάμπρο Κωνσταντάρα, τον Αλέκο Λειβαδίτη, τη Λίντα Μιράντα και την Ευτυχία Δανίκα. Η ταινία αυτή ήταν και το πρώτο ελληνικό έργο που γυρίστηκε με συγχρονισμένα μηχανήματα εικόνας και ήχου.
Η μεταπολεμική περίοδος Τα χρόνια του πολέμου και της κατοχής 1940-1944 δεν αφήνουν περιθώρια εξέλιξης στον ελληνικό κινηματογράφο, έδωσαν όμως υλικό και θέματα στους σεναριογράφους και τους σκηνοθέτες της μεταπολεμικής περιόδου. Αξιοσημείωτη είναι η ίδρυση της «Φίνος Φιλμς»(1942), που κατόρθωσε να παρουσιάσει αξιόλογη δουλειά. Μετά την απελευθέρωση, η κινηματογραφική παραγωγή ανεβαίνει και ιδρύονται δύο αρκετά συγχρονισμένα στούντιο. Διαθέτουν την αναγκαία έκταση και σύγχρονο εξοπλισμό, καθώς και ειδικευμένο τεχνικό προσωπικό. Αργότερα, ιδρύονται και μερικά μικρότερα στούντιο.
Οι εταιρίες παραγωγής γίνονται συνεχώς περισσότερες Οι εταιρίες παραγωγής γίνονται συνεχώς περισσότερες. Η «Φίνος Φιλμς», εμφανίστηκε πρώτη, και ακολούθησαν η «Ανζερβός», η «Νοβάκ» και πολλές άλλες. Αργότερα ιδρύθηκαν και άλλες αξιόλογες εταιρίες κινηματογραφικών ταινιών: «Σκούρας Φιλμ», «Χρ. Σπέντζος», «Σάββας Φιλμ», «Ρεξ Φιλμ», «Κόσμος Φιλμ». Οι προσπάθειες των εταιριών υπήρξαν φιλότιμες, χωρίς εν τούτοις να κατορθώσουν να ξεπεράσουν τα όρια της εμπορικής σκοπιμότητας.
Πολυβραβευμένες Ταινίες Του 20ου αιώνα «Ο δράκος» του Νίκου Κουνδούρου(1956) «Συνοικία Το Όνειρο» του Αλέκου Αλεξανδράκη(1961) «Η δε Γυνή να φοβείται τον Άνδρα» του Γιώργου Τζαβέλλα (1965) «Κάλπικη λίρα» του Γιώργου Τζαβέλλα(1955) «Βοήθεια Ο Βέγγος, Φανερός Πράκτωρ 000» του Θανάση Βέγγου(1967) «Αναπαράσταση» του Θεόδωρου Αγγελόπουλου(1970) «Οι τεμπέληδες της εύφορης κοιλάδας» του Νίκου Παναγιωτόπουλου(1978) «Της κακομοίρας» του Ντίνου Κατσουρίδη (1963) «Ευδοκία» του Αλέξη Δαμιανού(1971) «Αλίμονο στους νέους» του Αλέκου Σακελλαρίου(1961)
«Το κορίτσι με τα μαύρα» του Μιχάλη Κακογιάννη(1956) «Κυριακάτικο ξύπνημα» του Μιχάλη Κακογιάννη(1956) «Αλέξης Ζορμπάς» (Zorbas the Greek) του Μιχάλη Κακογιάννη(1964) «Στέλλα» του Μιχάλη Κακογιάννη(1955) «Κορίτσια στον ήλιο» του Βασίλη Γεωργιάδη (1968) «Τα κόκκινα φανάρια» του Βασίλη Γεωργιάδη (1963) «Γάμος αλά ελληνικά» του Βασίλη Γεωργιάδη(1964) «Το χώμα βάφτηκε κόκκινο» του Βασίλη Γεωργιάδη(1966)
Σημαντικότεροι Έλληνες Σκηνοθέτες Γιώργος Τζαβέλλας Ο Γιώργος Τζαβέλλας, ένας πρωτοπόρος σκηνοθέτης, γύρισε την «Κάλπικη Λίρα», ταινία αποτελούμενη από τέσσερα σκετς. Το σπονδυλωτό αυτό κινηματογραφικό είδος είναι κάτι καινούριο και όχι πολύ αρεστό στο ελληνικό κοινό. Παρόλα αυτά, η «Κάλπικη λίρα» όπου παίχτηκε, σημείωσε καταπληκτική επιτυχία. Η επιτυχία του έγκειται στο ότι δε μιμήθηκε κανέναν.
«Ο μεθύστακας» (1950) με τον Ορέστη Μακρή Ο Γιώργος Τζαβέλλας αποτελεί ένα τεράστιο κεφάλαιο του ελληνικού κινηματογράφου. Άλλες ταινίες του Γιώργου Τζαβέλλα είναι: «Χειροκροτήματα» (1943) με τον Αττίκ, τη Ζινέτ Λακάζ και τον Δημήτρη Χορν, τον Μαρίνο Κοντάρα με τον Μάνο Κατράκη «Ο μεθύστακας» (1950) με τον Ορέστη Μακρή «Η Αγνή του λιμανιού» (1958), με μουσική του Μάνου Χατζιδάκη, « Το Σωφεράκι» (1953) με το Μίμη Φωτόπουλο «Η Αντιγόνη» (1961) με τον Μάνο Κατράκη, που έλαβε το Α' βραβείο ηθοποιίας στο Φεστιβάλ κινηματογράφου του Αγίου Φραγκίσκου. Η Αντιγόνη
Μιχάλης Κακογιάννης Σημαντικές ταινίες έδωσε στον ελληνικό κινηματογράφο και ο Μιχάλης Κακογιάννης, από τη «Στέλλα» ως τον «Αλέξη Ζορμπά». Από το 1956 μέχρι το 1966 γύρισε ταινίες με θέματα πολύ διαφορετικά μεταξύ τους. Μία πολύ αξιόλογη προσφορά του είναι ότι κατόρθωσε με σύγχρονη αίσθηση να μεταφέρει στην οθόνη την «Ηλέκτρα», που βραβεύτηκε στο Φεστιβάλ των Καννών. Είναι ίσως δύσκολο να τοποθετήσει και να χαρακτηρίσει κανείς το αναμφισβήτητα αξιόλογο και υποβλητικό προσωπικό στυλ του Κακογιάννη.
«Κυριακάτικο ξύπνημα», «το Κορίτσι με τα μαύρα» και Στις ταινίες του απηχούνται συμπυκνωμένα σε μία πολύ προσωπική καλλιτεχνική αυτονομία, τα σημαντικότερα δείγματα των τάσεων που σημειώνονται στην παγκόσμια κινηματογραφική τέχνη. Η φήμη του στο εξωτερικό είναι πολύ μεγάλη σε σχέση με την Ελλάδα. Άλλες αξιόλογες ταινίες του Μιχάλη Κακογιάννη είναι το: «Κυριακάτικο ξύπνημα», «το Κορίτσι με τα μαύρα» και «Έτσι έσβησε η αγάπη μας». Απόσπασμα από την ταινία «Αλέξης Ζορμπάς»
Αλέκος Σακελλάριος Άλλος αξιόλογος σκηνοθέτης του ελληνικού κινηματογράφου υπήρξε ο θεατρικός συγγραφέας Αλέκος Σακελλάριος. Οι σημαντικότερες ταινίες του θεωρούνται: «Παπούτσι από τον τόπο σου» (1946) με το Μάνο Φιλιππίδη, Αλέκο Λειβαδίτη και τη Γεωργία Βασιλειάδου, «Οι Γερμανοί ξανάρχονται» (1948) με τον Βασίλη Λογοθετίδη, « Ένα βότσαλο στη λίμνη» (1952), «Ένας ήρωας με παντόφλες» (1958) «Σάντα Τσικίτα» (1953), με τον Βασίλη Λογοθετίδη «Θεία από το Σικάγο» (1957) Τα σενάρια των έργων αυτών είναι παρμένα από θεατρικά έργα που έγραψε ο ίδιος μαζί με το Χρήστο Γιαννακόπουλο. Στις ταινίες του: «Το ξύλο βγήκε από τον Παράδεισο», «Η Αλίκη στο ναυτικό» και «Η κόρη μου η σοσιαλίστρια» πρωταγωνιστούσαν η Αλίκη Βουγιουκλάκη και ο Δημήτρης Παπαμιχαήλ.
Σημαντικότεροι Έλληνες Ηθοποιοί Αλέκος Αλεξανδράκης Λάμπρος Κωνσταντάρας Αλίκη Βουγιουκλάκη Τζένη Καρέζη Δημήτρης Χορν Διονύσης Παπαγιανόπουλος Δημήτρης Παπαμιχαήλ Ρένα Βλαχοπούλου Μαίρη Χρονοπούλου Κώστας Βουτσάς Θανάσης Βέγγος Γιώργος Φούντας Νίκος Ξανθόπουλος Ορέστης Μακρής Χρήστος Τσαγανέας Νίκος Κούρκουλος Βασίλης Λογοθετίδης Ζωζώ Σαπουντζάκη Άννα Φόνσου Βασίλης Αυλωνίτης Νίκος Σταυρίδης Άγγελος Αντωνόπουλος Γιάννης Γκιωνάκης
Μάρθα Καραγιάννη Έλενα Ναθαναήλ Μάρθα Βούρτση Έλλη Λαμπέτη Μίμης Φωτόπουλος Ντίνος Ηλιόπουλος Σαπφώ Νοταρά Γιώργος Πάντζας Φαίδων Γεωργίτσης Μέλπω Ζαρόκωστα Γιώργος Κωνσταντίνου Ξένια Καλογεροπούλου Γεωργία Βασιλειάδου Ζωή Λάσκαρη Νίκος Ρίζος Νόρα Βαλσάμη Μάρω Κοντού Κατερίνα Γώγου Τασσώ Καββαδία Κώστας Χατζηχρήστος Σταύρος Ξενίδης Δέσποινα Στυλιανοπούλου Χρόνης Εξαρχάκος Πέτρος Φυσσούν Ανδρέας Μπάρκουλης
21Ος Αιώνας Η αλλαγή του αιώνα και της χιλιετηρίδας βρίσκει ένα μεγάλο μέρος του ελληνικού κοινού, απορροφημένο από την τηλεόραση. Για τους θεατές του κινηματογράφου, ο προσανατολισμός είναι κυρίως, προς τις αμερικανικές ταινίες, με συγκρατημένα διστακτική στάση απέναντι στις ελληνικές. Μέσα στην πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα, όμως, θα υπάρξουν ταινίες ελληνικές που θα φέρουν κόσμο στις αίθουσες. Ταινίες σταθμοί του 21ου αιώνα είναι οι εξής: «Πολίτικη Κουζίνα» του Τ. Μπουλμέτη «Νύφες» του Π. Βούλγαρη «Ελ Γκρέκο» του Γιάννη Σμαραγδή
«Λουκουμάδες με Μέλι» της Όλγ. Μαλέα «Λούφα και Παραλλαγή- Σειρήνες στο Αιγαίο» του Ν. Περάκη «Πέντε Λεπτά Ακόμα» του Γιάννη Ξανθόπουλου «Straight Story» του Βλαδίμηρου Κυριακίδη «Uranya» του Κώστα Καπακά «Η χορωδία του Χαρίτωνα» του Γρηγόρη Καραντινάκη «Στρέλλα» του Π. Κούτρα «Κυνόδοντας» του Γιώργου Λάνθιμου «Ακαδημία Πλάτωνος» του Φ. Τσίτου «Attenberg» της Αθ. Τσαγγάρη «Ο Θεός αγαπάει το χαβιάρι» του Γιάννη Σμαραγδή
Βιβλιογραφία Κείμενα: http://www.cineguerracivil.blogspot.gr http://www.word.youropia.gr/ http://el.wikipedia.org/ http://www.istanbulfilms.blogspot.gr/ http://www.imdb.com/ Εικόνες: http://www.google.gr/ http://www.funday.gr/ http://www.soutsosgallery.wordpress.com/ http://www.sevenart.gr/ http://www.tellingstories.gr/ http://www.mcf.gr/el/ http://www.popcorn.gr/ http://www.cinefil.pblogs.gr/ http://www.ccultural-chilenohelenica.blogspot.gr/ http://www.meganisitimes.gr/ http://www.supa.gr/ http://wwwpalioskinimatografos.blogspot.com/ http://www.camerastyloonline.wordpress.com http://www.retrovisions.gr http://www.greek-best.com http://www.in2life.gr http://www.mediasoup.gr/ http://www.tseneklidis.gr/ http://www.artandcity.gr/ http://www.hxosfm.gr/ http://www.sevenart.gr/ http://www.bill-files.blogspot.com/ http://www.pgcosmos.gr/ http://www.bosko-hippydippy.blogspot.com/ http://www.retromaniax.gr/ http://www.artistbook.gr/ http://www.pinnokio.gr/ http://www.karagiannis-karatzopoulos.gr http://www.agelioforos.gr/ http://www.hellenica.de/ http://www.rempelio.blogspot.com/ http://www.istorika-gegonota.blogspot.com/ http://www.paliestainies.blogspot.com http://www.paraskhnio.gr/ http://www.clubs.pathfinder.gr/ http://www.vapsomalliades.blogspot.com/ http://www.greekactor.blogspot.com/