ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΜΕΣΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

Ο στόχος αυτός εντάσσεται στις δράσεις που αναλαμβάνει το Υπουργείο στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Έτους Δημιουργικότητας και Καινοτομίας. Ως γνωστόν το έτος 2009 κηρύχτηκε ως «Έτος Δημιουργικότητας και Καινοτομίας», επειδή οι δύο έννοιες αυτές συνδέονται με την κοινωνία της γνώσης, στην οποία η Ευρωπαϊκή Ένωση στοχεύει. Σκοπός του Έτους είναι να προάγει και αναδείξει τη δημιουργικότητα και την ικανότητα για καινοτομία ως βασικές ικανότητες για όλους.

Όλα τα σύγχρονα εκπαιδευτικά συστήματα έχουν ως σταθερούς στόχους στα αναλυτικά τους προγράμματα την καλλιέργεια της κριτικής και δημιουργικής σκέψης και τη δημιουργία ενός μαθησιακού περιβάλλοντος που θα αναπτύσσει καινοτόμες ιδέες και θα αφυπνίζει την εφευρετικότητα των μαθητών. Οι εκπαιδευτικοί έχουν καθοριστικό ρόλο να διαδραματίσουν για την επίτευξη των στόχων αυτών και καλούνται να χρησιμοποιήσουν μεθόδους διδασκαλίας και μάθησης που προάγουν την απελευθέρωση του νοητικού και δημιουργικού δυναμικού των μαθητών. Η κυπριακή πολιτεία υιοθετεί το στόχο του έτους, αφού η ίδια στοχεύει σε ένα εκπαιδευτικό σύστημα που θα αναπτύσσει τον ενεργό, δημιουργικό και νοητικά ευέλικτο πολίτη, που προάγει την επιστήμη, την τεχνολογία, την τέχνη, τον πολιτισμό και την οικονομία, με νέες ιδέες και λύσεις χρήσιμες για το κοινωνικό σύνολο.

Στα πλαίσια των δράσεων για το «Έτος Δημιουργικότητας και Καινοτομίας», το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού προγραμματίζει, μεταξύ άλλων, τις πιο κάτω κύριες δράσεις: 1) Γνωριμία με δημιουργούς, ερευνητές και εφευρέτες 2) Επιμορφωτικά σεμινάρια εκπαιδευτικών 3) Ημέρα Δημιουργικότητας στα σχολεία 4) Σχολικές Εκθέσεις με δημιουργίες μαθητών 5) Παγκύπρια Έκθεση με θέμα τη δημιουργικότητα και καινοτομία 6) Υλοποίηση της δημιουργικότητας μέσα στην τάξη

Μέσα στα πλαίσια του στόχου σχολεία έχουν πραγματοποιήσει (ή προγραμματίζουν) επισκέψεις μαθητών στα εργαστήρια δημιουργών, ερευνητών και εφευρετών, ώστε οι μαθητές να γνωρίσουν τέτοια πρόσωπα στο χώρο δραστηριοποίησής τους και σε ώρα δημιουργικής δράσης. Λειτουργοί του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού έχουν ετοιμάσει κατάλογο με Κύπριους καινοτόμους, δημιουργούς, ερευνητές, ακαδημαϊκούς και εφευρέτες που δραστηριοποιούνται στον τομέα τους, ο οποίος παραδόθηκε στους εκπαιδευτικούς για αξιοποίηση.

Έχουν γίνει (κάποια προγραμματίζονται) σεμινάρια, από καθηγητές Πανεπιστημίων σε συνεργασία με το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου και από καινοτόμους δημιουργούς και εφευρέτες. Τα σεμινάρια απευθύνονται σε όλους τους εκπαιδευτικούς και οι επιμορφωμένοι εκπαιδευτικοί, έχοντας αναπτύξει δεξιότητες που τους επιτρέπουν να σχεδιάσουν και να υλοποιήσουν τις δραστηριότητες και τα προγράμματα που σχετίζονται με το στόχο της «προαγωγής της δημιουργικότητας και της καινοτομίας», λειτουργούν ως πολλαπλασιαστές στις σχολικές μονάδες σε συνεργασία με τους άλλους εκπαιδευτικούς του σχολείου τους.

Η σημερινή μέρα, 26 Φεβρουαρίου 2009 έχει οριστεί ως «Ημέρα Δημιουργικότητας». Την ημέρα αυτή το κάθε σχολείο έχει προγραμματίσει δραστηριότητες που προάγουν το στόχο «η προαγωγή της δημιουργικότητας και της καινοτομίας». Κάθε σχολείο έχει καταρτίσει το δικό του πρόγραμμα που θα ακολουθήσει τη μέρα αυτή, ώστε να πετύχει, όσο το δυνατό καλύτερα, τους στόχους που έχουν τεθεί. Οι Διευθυντές των σχολείων και οι εκπαιδευτικοί έχουν πάρει σχετικές πληροφορίες μέσα από τις συντονιστικές – επιμορφωτικές συναντήσεις και τα σεμινάρια που έγιναν από τους Επαρχιακούς Επιθεωρητές και τους Επιθεωρητές των διαφόρων ειδικοτήτων. Αναμένεται από τους μαθητές των σχολείων να εκπονήσουν δημιουργικές δραστηριότητες τύπου project κατά θεματική ενότητα ή διαθεματικά, που θα προάγουν την καινοτομία και θα ενισχύουν τη σύνδεση του σχολείου με την οικονομία και την κοινωνία. Επίσης αναμένεται και σε κάποιες περιπτώσεις η ετοιμασία μικροκατασκευών από μέρους των μαθητών που μπορούν να εκτεθούν ή και να διατεθούν σε Σχολική Έκθεση ή και στην Παγκύπρια Έκθεση. Αρκετά σχολεία τη μέρα αυτή έχουν διευθετήσει επισκέψεις δημιουργών στα σχολεία, ώστε να παρουσιάσουν το πρωτοποριακό έργο τους ή να συμμετάσχουν σε δραστηριότητες δημιουργικότητας σε συνεργασία με τους μαθητές.

Μέσα στα πλαίσια του στόχου, έχει γίνει εισήγηση στις Διευθύνσεις των σχολείων, ώστε κατά τη διάρκεια της τελικής γιορτής του σχολείου να οργανωθεί έκθεση με έργα και καινοτόμες ιδέες των μαθητών, για να προβληθεί το δημιουργικό έργο του σχολείου και των μαθητών σε τοπικό επίπεδο.

Θα πραγματοποιηθεί από τις 9-12 Απριλίου στο χώρο της Διεθνούς Κρατικής Έκθεσης παγκύπρια έκθεση με καινοτόμες δημιουργίες των μαθητών όλων των βαθμίδων. Στην εκπαιδευτική έκθεση θα εκτεθούν έργα μαθητών που διακρίνονται για τη δημιουργική σύλληψη και εκτέλεσή τους και ξεχωρίζουν για την πρωτοτυπία τους. Κατά τη διάρκεια της έκθεσης οι μαθητές που θα λαμβάνουν μέρος θα είναι παρόντες για την παρουσίαση των έργων τους στο κοινό και στους άλλους μαθητές που θα επισκέπτονται την έκθεση. Η έκθεση θα είναι ανοικτή για τους μαθητές και το κοινό από τις 9-12 Απριλίου Τα σχολεία που θα λάβουν μέρος στην έκθεση έχουν αποστείλει προς την επιτροπή αξιολόγησης που έχει σχηματιστεί, εισηγήσεις – προτάσεις των δημιουργικών έργων που θα υποβάλουν. Το ενδιαφέρον των σχολείων ήταν αρκετά ικανοποιητικό, όπως και η ύπαρξη δημιουργικών ιδεών από όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης και από όλες σχεδόν τις ειδικότητες. Τόσο για τη διαχείριση των διαδικασιών ετοιμασίας της έκθεσης, όσο και για τη στήριξη των σχολείων σε τοπικό επίπεδο, έχουν σχηματιστεί επιτροπές από όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης.

Αναμένεται στα πλαίσια της υλοποίησης του 2 ου στόχου της σχολικής χρονιάς η υιοθέτηση και η εφαρμογή καινοτόμων προσεγγίσεων κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας σε επίπεδο τάξης (όπως μέθοδος λύσης προβλήματος, ανακάλυψης, ιδεοθύελλας, καλλιέργειας της αποκλίνουσας σκέψης, χρήσης μέσων ΤΠΕ ή πολυμέσων κ.ά.). Μπορούν ακόμη να συζητηθούν θέματα μεθοδολογίας σε κοινές συναντήσεις των διδασκόντων με τους οικείους Επιθεωρητές και να γίνουν δειγματικές διδασκαλίες μέσα στο πνεύμα της δημιουργικότητας και της καινοτομίας.