Κρίση Χρέους και Ανάπτυξη 14 Δεκ 2012 Ἀνδρέας Κούτρας

• 1832 Δημιουργία Ελληνικού Κράτους. Πρώτο δάνειο Μορατόριουμ 1827, Στάση πληρωμών. Διακανονίστηκε • Όθων, νέο δάνειο 1832 (δόσεις, αποκλειστικό λογαριασμό προτεραιότητας). Μορατόριουμ 1836, Αποκλεισμός από τις κεφαλαιαγορές έως Γαλλοβρετανική κατοχή του Πειραιά για 3 χρόνια (1853). Διεθνής Οικονομικός Έλεγχος. Χρεωκοπία Και πάλι ΔΟΕ. Χρεωκοπία Συμβιβασμός • Ελλάς η πρώτη χώρα που αποσχίζεται από την Οθωμανική αυτοκρατορία. Χωρίς δομές, σχολεία, δρόμους, κρατικό μηχανισμό, αριστοκρατία, κτηματολόγιο. Καμία οντολογική συνέχεια ή αστική κοινωνική δομή. Έλληνες αστοί εκτός συνόρων. • Προσπέρασε αναγέννηση, διαφωτισμό, εκκλησιαστική μεταρρύθμιση. • Δημιουργία εθνικώς «καθαρού» κράτους. • Η σύγχρονη Ελλάδα έχει αλλάξει σύνορα 8 φορές, 2 εμφυλίους, άνω των 5 πολέμων (επεκτατικών κυρίως), μαζικών μεταναστεύσεων, γερμανική κατοχή και υπερπληθωρισμό. • Αν και λίκνο της δημοκρατίας, η Ελλάς φλέρταρε με όλες σχεδόν τα παραλλαγές, Δικτατορία, κοινοβουλευτική δημοκρατία, απόλυτη βασιλεία, κοινοβουλευτική βασιλεία.... • Παρόλα τα προβλήματα η Ελλάδα κατόρθωσε να βρίσκεται σε αξιοζήλευτο σημείο οικονομικής ανάπτυξης και να συγκαταλέγεται στα πλούσια κράτη της δύσης, μέλος του ΟΗΕ, ΝΑΤΟ, ΟΟΣΑ, ΕΟΚ, ΕΕ. Ιστορία

• Γεωμορφολογία. Τοπικές μικρές και ανεξάρτητες και αυτοδύναμες οικονομίες • Ελάχιστα παραδείγματα μεγάλων σε τάξη μεγέθους • Εμπόριο θαλάσσιες μεταφορές στα χέρια ολίγων οικογενειών και συχνά εκτός συνόρων. • Βιομηχανική επανάσταση σχεδόν ανύπαρκτη, όπως και η μεσαία τάξη • Πυρήνας της οικονομίας η ισχυρή οικογένεια με διασυνδέσεις-τοπικότητα. Τοπικοί άρχοντες/πολιτικοί φύλαρχοι. • Το νέο Ελληνικό κράτος ανίκανο να επιβάλλει την κυριαρχία ενσωματώνει αυτούς στο πολιτικό σύστημα. Το πελατειακό σύστημα γεννιέται ανδρώνεται και κατασπαράζει το τόπο. Οι τοπικοί άρχοντες ουσιαστικά πωλούν προστασία. • Ο Καποδίστριας δολοφονείται για φορολογικούς λόγους. Αρνήθηκε να δώσει την συλλογή δασμών σε τοπικούς προύχοντες • Επι δεκαετίες τα κύρια έσοδα του κράτους ήταν ο δανεισμός και όχι η φορολογία από την ανάπτυξη της οικονομίας • Αποτέλεσμα ήταν η οικονομική κουλτούρα να προσαρμοσθεί σε αυτά τα δεδομένα. • Η ελληνική οικονομία δεν ειναι οικονομία γνώσης αλλά γνωριμίας σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από τις προηγμένες δυτικές οικονομίες. Οικονομία

• Δεν υπάρχει κομμουνιστικό ή καπιταλιστικό DNA, όπως δεν υπάρχει και DNA φοροδιαφυγής και σίγουρα δεν υπάρχει DNA διαφθοράς. • Η κουλτούρα μιας κοινωνίας εξελίσσεται. Υπάρχει άραγε κάτι ανάλογο με το DNA; Ονομάζεται μιμίδιο (meme). • Το μιμίδιο είναι μονάδα πολιτιστικής συμπεριφοράς ή ιδέας. Αναπαράγεται, διαδίδεται και πολλές φορές μεταλλάσσεται. • Η μίμηση είναι ο φθηνότερος και γρηγορότερος τρόπος μάθησης. • Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε τους μηχανισμούς οικονομικής συμπεριφοράς. • Αν και δεν υπάρχει γονίδιο φοροδιαφυγής το αντίστοιχο μιμίδιο (πολιτιστική συμπεριφορά) αναπαράγεται με ταχείς ρυθμούς. • Πχ. Για χρόνια το κράτος δεν χρειαζόταν να συλλέξει φόρους (ΦΠΑ, κλπ) διότι ήταν φθηνότερο να δανειστεί και ευκολότερο πολιτικά. • Το οικονομικό περιβάλλον είχε αλλάξει τα οικονομικά κίνητρα. • Το κανονικό δεν είναι πλέον ο κανόνας Μιμίδια. Πολιτιστικά Γονίδια

• Οι Έλληνες πολιτικοί δεν έγιναν ξαφνικά διεφθαρμένοι, ανεύθυνοι ή κατώτεροι των περιστάσεων. • Υπήρξε μία αργή εξελικτική διαδικασία προς αυτό το αποτέλεσμα. • Η πληθώρα φτηνού δανεικού χρήματος όταν οι επιδρομές στην Δραχμή (υποτιμήσεις) τελείωσαν,σήμαινε την μη εκλογή χρηστών πολιτικών και την μη αποδοχή μεταρρυθμίσεων και διαρθρωτικών αλλαγών στην οικονομία. • Δεν ήταν αναγκαίο να αντιμετωπίσουν πολύπλοκα προβλήματα. Με λίγο παραπάνω δανεισμό μπορούσαν να περάσουν ανώδυνα έως τις εκλογές. • Επί σειρά ετών η διακυβέρνηση ήταν απλώς ένα μοίρασμα κοινοτικών κονδυλίων ή επιδοτήσεων. Οι κυβερνήσεις δεν κυβερνήσαν και έτσι χάθηκε εθνική κυριαρχία. • Αποτέλεσμα ήταν η διάβρωση της πολιτικής παιδείας και του συστήματος αξιών και την επικράτηση παράλογων λαϊκιστικών απόψεων. • Το λεφτά υπάρχουν είναι άξιο τέκνο του Τσοβόλα δώστα όλα. Έλληνες Πολιτικοί

• Το κίνητρο της κρατικής γραφειοκρατίας και της κυβέρνησης είναι η επιβίωση της μέσα από την συλλογή φόρων. Όσο μεγαλύτερη ανάπτυξη τόσο περισσότεροι φόροι η δυνατότητα επιβίωσης του κρατικού μηχανισμού. • Η ισορροπία αυτή καταρρέει όταν το κράτος είναι σε θέση να βρει έσοδα για την επιβίωση του από άλλες πηγές. Πχ. Πετρέλαιο, φυσικό αέριο, επιδοτήσεις ΕΟΚ, φτηνό δανεισμό. • Παραδείγματα έχουμε πολλά. Η κατάρα του πετρελαίου διατήρησε δικτατορικά καθεστώτα τύπου Καντάφι για πολλές δεκαετίες. • Στην Ελλάδα το ρόλο αυτό τον έπαιξαν οι κοινοτικές επιδοτήσεις που για χρόνια δίνονταν χωρίς λογοδοσία και ο αλόγιστος δανεισμός από τις αγορές που θεωρούσαν πως η Γερμανία θα σώσει όποιον έχει πρόβλημα (German Put Option ) • Τώρα η ταχύτατη ανάσχεση των συσσωρευμένων προβλημάτων προκαλεί κοινωνικές αναταραχές. • Οικονομίες, έθνη και πολιτισμοί που αδυνατούν να προσαρμοστούν εξαφανίζονται. Οικονομικά Κίνητρα Υπάρχει περισσότερη ζωή σε αυτο το Ελληνικό γιαούρτι παρά στη οικονομία.

• Όσο και υψηλή να είναι η απόδοση μίας επένδυσης είναι πάντα συνάρτηση του ρίσκου. • Στην Ελλάδα του σήμερα το Πολιτικό ρίσκο έχει επισκιάσει το ρίσκο της αγοράς. • Ακόμα και με την εκταμίευση της επόμενης δόσης, τα πραγματικά προβλήματα του Ελληνικού οικονομικού περιβάλλοντος συνεχίζουν να υπάρχουν. • Εργασιακό περιβάλλον-ηρεμία σταθερότητα • Τοπικά προβλήματα εμπόδια • Φορολογική σταθερότητα σε βάθος χρόνου • Στελέχη ικανά να διαχειριστούν έργα • Η Ελλάδα περισσότερο ελκύει εγχώρια και ξένα τυχοδιωκτικά κεφάλαια υψηλού ρίσκου αντί για επενδύσεις που θα δώσουν δουλειές και ώθηση στην οικονομία. Ελκύοντας Επενδύσεις-Ανάπτυξη

• Παιδεία • Τεχνολογία διαδίκτυο (διείσδυση 46% δεύτερο χαμηλότερο) • Νομικό υπόβαθρο. Ταχύτητα επίλυσης διαφορών χωρίς φακελάκια και γρηγορόσημα • Γραφειοκρατικές διαδικασίες, Περιβάλλον • Κτηματολόγιο • Κοινωνική σταθερότητα. Τρομοκρατία • Ανάπτυξη με ένα υδροκέφαλο δημόσιο τομέα δεν γίνεται. • Διαφθορά σε όλο το εύρος της οικονομικής ζωής. Η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα που έχει υπαρξιακά προβλήματα στο αν ανήκει στην δύση και την Ευρώπη. Ελκύοντας Επενδύσεις-Ανάπτυξη

• Οι οριζόντιες περικοπές σε μισθούς και συντάξεις είχαν σκοπό την πτώση του κόστους εργασίας • Οι διαρθρωτικές αλλαγές είχαν σκοπό την πτώση του κόστους ζωής • Εδώ απέτυχαν όλες οι κυβερνήσεις μέχρι στιγμής • Η αριστερά που χρόνια επαγγελλόταν την κατάργηση των μονοπωλίων των ολιγαρχικών πρακτικών πρόδωσε για άλλη μια φορά το κόσμο της • Αφέθηκε να παρασυρθεί σε λαϊκιστικές πρακτικές και μνημονιακούς αφορισμούς Η αριστερά έπρεπε να πρωτοστατεί στην επιβολή των αλλαγών που θα σπάσουν τα καθεστωτικά συμφέροντα στην Ελλάδα σύμφωνα με τις επιταγές της Τρόικας Διαρθρωτικές αλλαγές

• Σύμφωνα με το μύθο ο Ηρακλής πριν γίνει ο ήρωας που όλοι γνωρίζουμε συνάντησε σε ένα σταυροδρόμι την Αρετή και την Κακία (Ευδαιμονία).«όπως καθόταν και κοίταζε τα πρόβατα του, μια ψηλή αδύνατη γυναίκα φορώντας ένα απλό λευκό φόρεμα τον πλησίασε από την μία πλευρά, ενώ από την άλλη τον πλησίασε μία νεαρή χυμώδης και με χαμηλό ντεκολτέ. Η τελευταία πρόσφερε στον Ηρακλή έρωτα, και μια ζωή ευδαιμονίας ενώ η πρώτη κόπου εργασίας αλλά και δόξας...». • Η Ελλάδα βρίσκεται σε ένα παρόμοιο σταυροδρόμι.Η κρίση χρέους είναι μια σπάνια ευκαιρία για να κτίσουμε μια καλύτερη Ελλάδα. Η τελευταία ευκαιρία που ίσως μας δώσει η ιστορία. • Είναι η στιγμή που πρέπει να θεμελιώσουμε ξανά οικονομία, κοινωνία και πολιτισμό σε σύγχρονες βάσεις. • Τα επόμενα χρόνια μπορεί να γίνουν χρόνια αναγέννησης και διαφωτισμού. • Κεφάλαια υπάρχουν και Ελληνικά και Ευρωπαϊκά. Ο Καποδίστριας όταν προσπαθούσε να συγκροτήσει το νέο Ελληνικό κράτος δεν είχε χρήματα αλλά όραμα και σκληρή δουλειά. Σήμερα υπάρχουν τα χρήματα αλλά μας λείπει το όραμα. • Χρειάζεται τόλμη και όραμα Προκλήσεις. Η επιλογή του Ηρακλή Ο ἱ μ ὲ ν ἐ μο ὶ φίλοι, ἔ φη, καλο ῦ σί με Ε ὐ δαιμονίαν, ο ἱ δ ὲ μισο ῦ ντές με ὑ ποκοριζόμενοι ὀ νομάζουσι Κακίαν