ΟΔΗΓΙΑ 2003/10/ΕΚ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 6ης Φεβρουαρίου 2003 περί των ελάχιστων προδιαγραφών υγείας και ασφάλειας για την έκθεση των εργαζομένων σε κινδύνους προερχόμενους από φυσικούς παράγοντες (θόρυβος) (17η ειδική οδηγία κατά την έννοια του άρθρου 16 παράγραφος 1 της οδηγίας 89/391/ΕΟΚ)

ΤΜΗΜΑ Ι ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Άρθρο 1 Σκοπός και πεδίο εφαρμογής Η παρούσα οδηγία καθορίζει τις ελάχιστες προδιαγραφές όσον αφορά την προστασία των εργαζομένων από τους κινδύνους για την ασφάλεια και την υγεία τους, που προκύπτουν ή ενδέχεται να προκύψουν λόγω της έκθεσης στο θόρυβο, και συγκεκριμένα από τους κινδύνους για την ακοή. Η οδηγία πλαίσιο 89/391/ΕΟΚ, εφαρμόζεται πλήρως στο σύνολο του προαναφερόμενου τομέα με την επιφύλαξη αυστηρότερων ή/και ειδικότερων διατάξεων της παρούσας οδηγίας.

Άρθρο 2 Ορισμοί Ορίζονται οι φυσικές παράμετροι που χρησιμοποιούνται ως δείκτες προβλέψιμων κινδύνων: Αιχμή της ηχητικής πίεσης ( ) Ημερήσιο επίπεδο έκθεσης στο θόρυβο ( ) Εβδομαδιαίο επίπεδο έκθεσης στο θόρυβο ( )

Άρθρο 3 Οριακές τιμές έκθεσης και τιμές έκθεσης για ανάληψη δράσης LEX,8h=87dB(A) και Ppeak=200Pa αντιστοίχως 140dB(C) ως προς 20μPa. Ανώτερες τιμές έκθεσης για ανάληψη δράσης LEX,8h=85dB(A) και Ppeak=140Pa αντιστοίχως 137dB(C) ως προς 20μPa. Κατώτερες έκθεσης για ανάληψη δράσης LEX,8h=80 dB(A) και Ppeak=112 Pa αντιστοίχως 135dB(C) ως προς 20μPa. Οι ως άνω καθοριζόμενες τιμές αφορούν σε ημερήσια επίπεδα έκθεσης στο θόρυβο. Κατά την εφαρμογή των οριακών τιμών έκθεσης συνυπολογίζεται η μείωση που παρέχεται από τα ατομικά μέσα προστασίας της ακοής για τον καθορισμό της πραγματικής έκθεσης του εργαζόμενου.

Άρθρο 3 (συνέχεια) Οριακές τιμές έκθεσης και τιμές έκθεσης για ανάληψη δράσης Στις τιμές έκθεσης για ανάληψη δράσης ΔΕΝ συνυπολογίζεται η επίπτωση των ατομικών μέσων προστασίας της ακοής. Σε δραστηριότητες όπου η ημερήσια έκθεση στο θόρυβο ποικίλει αισθητά ανά ημέρα εργασίας, τα κράτη μέλη μπορούν να χρησιμοποιούν το εβδομαδιαίο επίπεδο έκθεσης στο θόρυβο αντί του ημερήσιου, για να υπολογίσουν τα επίπεδα θορύβου στον οποίο εκτίθενται οι εργαζόμενοι, εφόσον: το εβδομαδιαίο επίπεδο έκθεσης στο θόρυβο δεν υπερβαίνει την οριακή τιμή έκθεσης των 87 dB(A). λαμβάνονται κατάλληλα μέτρα για την ελαχιστοποίηση των κινδύνων που συνδέονται με τις δραστηριότητες αυτές.

ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΡΓΟΔΟΤΩΝ ΤΜΗΜΑ ΙΙ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΡΓΟΔΟΤΩΝ

Άρθρο 4 Προσδιορισμός και εκτίμηση των κινδύνων Ο εργοδότης εκτιμά και, εάν είναι απαραίτητο, μετρά τα επίπεδα θορύβου στον οποίο εκτίθενται οι εργαζόμενοι. Κατά την εκτίμηση των κινδύνων ο εργοδότης αποδίδει ιδιαίτερη προσοχή στα ακόλουθα: Στο επίπεδο, τον τύπο και τη διάρκεια της έκθεσης, καθώς και σε κάθε παλμικό θόρυβο. Στις οριακές τιμές έκθεσης και στις τιμές ανάληψης δράσης. Στους εργαζόμενους που ανήκουν σε ευαίσθητες ομάδες κινδύνου. Σε αλληλεπιδράσεις μεταξύ θορύβου και ωτοτοξικών ουσιών και μεταξύ θορύβου και κραδασμών. Σε αλληλεπιδράσεις μεταξύ θορύβου και προειδοποιητικών σημάτων ή άλλων ήχων, που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη για να μην προκληθούν ατυχήματα.

Άρθρο 4 (συνέχεια) Προσδιορισμός και εκτίμηση των κινδύνων Σε πληροφορίες για τον εκπεμπόμενο θόρυβο από τους κατασκευαστές του εξοπλισμού εργασίας. Στην ύπαρξη εναλλακτικού εξοπλισμού που μειώνει την εκπομπή θορύβου. Σε επέκταση της έκθεσης στο θόρυβο πέραν του ωραρίου εργασίας με ευθύνη του εργοδότη. Σε κατάλληλες πληροφορίες που συγκεντρώνονται κατά την επίβλεψη της υγείας. Στη διαθεσιμότητα κατάλληλου μέσων ατομικής προστασίας. Ο εργοδότης πρέπει να έχει στη διάθεσή του μια εκτίμηση των κινδύνων, η οποία ενημερώνεται τακτικά.

Άρθρο 5 Μέτρα αποφυγής ή μείωσης της έκθεσης Λαμβάνοντας υπόψη την τεχνική πρόοδο και τα διαθέσιμα μέτρα ελέγχου του κινδύνου στην πηγή, οι κίνδυνοι που προκύπτουν από την έκθεση στο θόρυβο πρέπει να εξαλείφονται στην πηγή προέλευσής τους ή να περιορίζονται στο ελάχιστο, συνυπολογίζοντας τα ακόλουθα: Άλλες μεθόδους εργασίας που συνεπάγονται μικρότερη έκθεση στο θόρυβο. Επιλογή κατάλληλου εξοπλισμού εργασίας, ο οποίος εκπέμπει τον ελάχιστο δυνατό θόρυβο. Σχεδιασμό και διαμόρφωση των χώρων και θέσεων εργασίας. Επαρκή πληροφόρηση και κατάρτιση των εργαζομένων στην ορθή χρήση των εξοπλισμών εργασίας.

Άρθρο 5 (συνέχεια) Μέτρα αποφυγής ή μείωσης της έκθεσης Τεχνικές λύσεις για τη μείωση του θορύβου: Μείωση του αερόφερτου θορύβου με θωρακίσεις, περιβλήματα, καλύψεις με ηχοαπορροφητικό υλικό, κλπ. Μείωση του στερεόφερτου θορύβου με απόσβεση, μόνωση, κ.λπ. Κατάλληλα προγράμματα συντήρησης του εξοπλισμού εργασίας. Μείωση του θορύβου μέσω οργάνωσης Μείωση του θορύβου μέσω οργάνωσης της εργασίας: Περιορισμό της διάρκειας και της έντασης της έκθεσης. Προγραμματισμό της εργασίας με επαρκείς περιόδους ανάπαυσης. Εάν η έκθεση υπερβεί τις ανώτερες τιμές για ανάληψη δράσης, ο εργοδότης καταρτίζει και εφαρμόζει πρόγραμμα το οποίο συνίσταται σε τεχνικά ή/και οργανωτικά μέτρα, με σκοπό τη μείωση της έκθεσης στο θόρυβο.

Άρθρο 5 (συνέχεια) Μέτρα αποφυγής ή μείωσης της έκθεσης Οι θέσεις εργασίας στις οποίες η έκθεση των εργαζόμενων ενδέχεται να υπερβεί τις ανώτερες τιμές για ανάληψη δράσης, επισημαίνονται με κατάλληλη σήμανση, ενώ η πρόσβαση στους χώρους αυτούς περιορίζεται όταν είναι τεχνικά εφικτό. Όταν υπάρχουν χώροι ανάπαυσης, ο θόρυβος σε αυτούς περιορίζεται σε επίπεδα συμβατά με τον προορισμό τους και τις συνθήκες χρήσης τους. Βάσει του άρθρου 15 της οδηγίας 89/391/ΕΟΚ, ο εργοδότης προσαρμόζει τα μέτρα του παρόντος άρθρου στις απαιτήσεις των ανηκόντων σε ιδιαίτερα ευαίσθητες ομάδες κινδύνου.

Άρθρο 6 Ατομική προστασία Αν τα επίπεδα θορύβου δεν μπορούν να μειωθούν με άλλο τρόπο, ο εργοδότης θέτει στη διάθεση των εργαζομένων κατάλληλα και δεόντως τοποθετούμενα ατομικά μέσα προστασίας της ακοής σύμφωνα με τις διατάξεις της οδηγίας 89/656/ΕΟΚ του Συμβουλίου (30.11.1989). Όταν η έκθεση στο θόρυβο υπερβαίνει τις κατώτερες τιμές για ανάληψη δράσης, τίθενται στη διάθεση των εργαζομένων ατομικά μέσα προστασίας της ακοής. Όταν η έκθεση στο θόρυβο φτάνει ή υπερβαίνει τις ανώτερες τιμές για ανάληψη δράσης η χρήση των ατομικών μέσων προστασίας της ακοής είναι υποχρεωτική. Η επιλογή των ατομικών μέσων προστασίας της ακοής γίνεται με τρόπο ώστε να αποσοβείται ή να ελαχιστοποιείται ο κίνδυνος για την ακοή.

Άρθρο 6 (συνέχεια) Ατομική προστασία Ο εργοδότης καταβάλει προσπάθεια για να διασφαλίσει τη χρήση των μέσων προστασίας της ακοής και είναι υπεύθυνος για την εξακρίβωση της αποτελεσματικότητας των μέτρων που λαμβάνονται σύμφωνα με το παρόν άρθρο.

Άρθρο 7 Περιορισμός της έκθεσης Ορίζεται ότι η έκθεση του εργαζομένου δεν πρέπει ποτέ να υπερβαίνει τις οριακές τιμές έκθεσης. Εάν, παρά τα μέτρα που λαμβάνονται, σημειώνονται εκθέσεις πάνω από τις οριακές τιμές έκθεσης, ο εργοδότης: Αναλαμβάνει αμέσως δράση για τη μείωση της έκθεσης κάτω των οριακών τιμών. Εντοπίζει τους λόγους που προκάλεσαν την υπέρβαση. Τροποποιεί τα μέτρα προστασίας και πρόληψης για την αποφυγή τυχόν επανάληψης.

Άρθρο 8 Ενημέρωση και εκπαίδευση των εργαζομένων Όταν η έκθεση σε θόρυβο ισούται με ή υπερβαίνει τις κατώτερες τιμές για ανάληψη δράσης, ο εργοδότης παρέχει στους εργαζόμενους ενημέρωση και εκπαίδευση σχετικά με τους κινδύνους που διατρέχουν από το θόρυβο και ιδίως για: Τη φύση των κινδύνων. Τα μέτρα που λαμβάνονται. Τις οριακές τιμές έκθεσης και τις τιμές ανάληψης δράσης. Τα αποτελέσματα της εκτίμησης και της μέτρησης του θορύβου με εκτίμηση της σημασία τους. Την ορθή χρήση των προστατευτικών μέσων της ακοής. Τις μεθόδους εντοπισμού και επισήμανσης των συμπτωμάτων των ακουστικών βλαβών και γιατί πρέπει να γίνεται η αναγγελία αυτών. Πότε οι εργαζόμενοι έχουν δικαίωμα επίβλεψης της υγείας τους. Τις ασφαλείς εργασιακές πρακτικές ελαχιστοποίησης της έκθεσης σε θόρυβο.

Άρθρο 9 Διαβουλεύσεις και συμμετοχή των εργαζομένων Οι διαβουλεύσεις και η συμμετοχή των εργαζομένων πραγματοποιούνται σύμφωνα με το άρθρο 11 της οδηγίας 89/391/ΕΟΚ, για τα θέματα που καλύπτει η παρούσα οδηγία και ειδικότερα για: Την εκτίμηση των κινδύνων και τον καθορισμό τον προς λήψη μέτρων. Την επιλογή των ατομικών μέσων προστασίας της ακοής.

Άρθρο 10 Επίβλεψη της υγείας Εργαζόμενος, του οποίου η έκθεση στο θόρυβο υπερβαίνει τις ανώτερες τιμές για ανάληψη δράσης, έχει δικαίωμα να ελεγχθεί η ακουστική του λειτουργία. Προληπτικός ακοομετρικός έλεγχος προβλέπεται επίσης για εργαζόμενο του οποίου η έκθεση στο θόρυβο υπερβαίνει τις κατώτερες τιμές για ανάληψη δράση, όταν από την εκτίμηση των επιπέδων θορύβου προκύπτουν ενδείξεις κινδύνου για την υγεία. Σκοπός των ελέγχων είναι η έγκαιρη διάγνωση τυχόν απώλειας της ακοής λόγω του θορύβου και η διαφύλαξη της ακουστικής λειτουργίας.

Άρθρο 10 (συνέχεια) Επίβλεψη της υγείας Τηρείται και ενημερώνεται, για κάθε υπό επίβλεψη εργαζόμενο, ατομικός ιατρικός φάκελος, ο οποίος περιλαμβάνει περίληψη των αποτελεσμάτων της επίβλεψης της υγείας. Κάθε εργαζόμενος έχει πρόσβαση, εφόσον το ζητήσει, στον ατομικό του ιατρικό φάκελο. Στην περίπτωση που, από την επίβλεψη της ακουστικής λειτουργίας, διαπιστωθεί ότι ένας εργαζόμενος παρουσιάζει συγκεκριμένη ακουστική βλάβη, εκτιμάται, από τον ιατρό, κατά πόσον αυτή είναι πιθανό να είναι αποτέλεσμα της έκθεσης σε θόρυβο κατά την εργασία, και: Ο εργαζόμενος ενημερώνεται από τον ιατρό ή άλλο πρόσωπο με τα κατάλληλα προσόντα για τα αποτελέσματα που τον αφορούν προσωπικά.

Άρθρο 10 (συνέχεια) Επίβλεψη της υγείας Ο εργοδότης: Επανεξετάζει την εκτίμηση των κινδύνων. Επανεξετάζει τα προβλεπόμενα μέτρα. Λαμβάνει υπόψη τη γνώμη του επαγγελματία επί θεμάτων εργασιακής υγιεινής, ή άλλου προσώπου με τα κατάλληλα προσόντα, ή της αρμόδιας αρχής κατά την εφαρμογή των απαιτούμενων μέτρων, συμπεριλαμβανομένης της μετάθεσης του εργαζόμενου σε άλλη θέση εργασίας όπου δεν υπάρχει κίνδυνος έκθεσής του. Λαμβάνει μέτρα για την επανεξέταση της κατάστασης της υγείας κάθε άλλου εργαζόμενου, ο οποίος έχει υποστεί παρόμοια έκθεση.

Άρθρο 11 Παρεκκλίσεις Σε εξαιρετικές συνθήκες και όταν λόγω της φύσης της εργασίας, η πλήρης και ορθή χρήση των μέσων ατομικής προστασίας της ακοής μπορεί να προκαλέσει κινδύνους για την υγεία ή την ασφάλεια μεγαλύτερους από την μη χρήση τους, τα κράτη μέλη μπορούν να παραχωρούν παρεκκλίσεις από τις διατάξεις του άρθρου 6 παράγραφος 1(a) και (b) και του άρθρου 7. Η παραχώρηση των παρεκκλίσεων γίνεται μετά από διαβούλευση με τους εργοδότες, τους εργαζόμενους και τις αρμόδιες ιατρικές αρχές, σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία ή/και πρακτική. Οι παρεκκλίσεις συνοδεύονται από όρους που εγγυώνται ότι οι κίνδυνοι που συνεπάγονται μειώνονται στο ελάχιστο και ότι εργαζόμενοι στους οποίους αφορούν υπόκεινται σε αυξημένη επίβλεψη της υγείας. Επανεξετάζονται ανά τετραετία και καταργούνται εφόσον εκλείψουν οι προϋποθέσεις που τις υπαγόρευσαν.

Άρθρο 12 Τροποποιήσεις τεχνικού χαρακτήρα Τροποποιήσεις µε αυστηρά τεχνικό χαρακτήρα θεσπίζονται µε τη διαδικασία κανονιστικής επιτροπής του άρθρου 13 παράγραφος 2 σε συνάρτηση με: την έκδοση οδηγιών περί τεχνικής εναρμόνισης και τυποποίησης εξοπλισμού ή/και χώρων εργασίας την τεχνική πρόοδο, την εξέλιξη των πιο κατάλληλων εναρμονισμένων Ευρωπαϊκών Προτύπων και νέες γνώσεις στον τομέα του θορύβου.

Άρθρο 13 Επιτροπή Στο άρθρο 17 της Οδηγίας 89/391/ΕΟΚ αναφέρεται μια επιτροπή, έργο της οποίας είναι να επικουρεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Οσάκις γίνεται αναφορά στην παράγραφο αυτή, εφαρμόζονται τα άρθρα 5 και 7 της απόφασης 1999/468/ΕΚ τηρουμένων των διατάξεων 8 αυτής. Η περίοδος που προβλέπεται στο άρθρο 5 παράγραφος 6 της απόφασης αυτής ορίζεται σε τρεις μήνες. Η επιτροπή θεσπίζει τον εσωτερικό κανονισμό της.

Άρθρο 14 Κώδικας Συμπεριφοράς Τα κράτη µέλη καταρτίζουν, κατόπιν διαβουλεύσεων µε τους κοινωνικούς εταίρους και σύµφωνα µε την εθνική νοµοθεσία και πρακτική, κώδικα καθοδήγησης µε πρακτικές κατευθυντήριες οδηγίες για τη διευκόλυνση εργαζόµενων και εργοδοτών στους τοµείς της μουσικής και της ψυχαγωγίας στην αντιμετώπιση των νοµικών τους υποχρεώσεων όπως αυτές ορίζονται στην παρούσα οδηγία.

Άρθρο 15 Κατάργηση Η μέχρι τώρα ισχύουσα οδηγία 86/188/ΕΟΚ καταργείται από την ηµεροµηνία που ορίζεται στο πρώτο εδάφιο του άρθρου 17 παράγραφος 1.

ΤΜΗΜΑ IV ΤΕΛΙΚΕΣ ∆ΙΑΤΑΞΕΙΣ

Άρθρο 16 Εκθέσεις Ανά πενταετία, τα κράτη µέλη υποβάλλουν στην Επιτροπή έκθεση σχετικά µε την πρακτική εφαρµογή της παρούσας οδηγίας, αναφέροντας τις απόψεις των κοινωνικών εταίρων. Βάσει των εκθέσεων αυτών, η Επιτροπή προβαίνει σε συνολική αξιολόγηση της εφαρµογής της οδηγίας λαμβάνοντας, μεταξύ άλλων, υπόψη τις επιπτώσεις της παρούσας οδηγίας στους τοµείς της µουσικής και της ψυχαγωγίας. Η Επιτροπή ενημερώνει σχετικά το Ευρωκοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και τη Συμβουλευτική Επιτροπή και, αν είναι αναγκαίο, προτείνει τροποποιήσεις.

Άρθρο 17 Μεταφορά στην εθνική νομοθεσία Τα κράτη µέλη θέτουν σε ισχύ τις νοµοθετικές, κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις που είναι αναγκαίες για να συµµορφωθούν µε την παρούσα οδηγία το αργότερο στις 15 Φεβρουαρίου του 2006. Τα κράτη μέλη διαθέτουν, εφόσον χρειασθεί, πρόσθετη περίοδο πέντε ετών από τις 15 Φεβρουαρίου 2006 (συνολική προθεσμία 8 ετών από την έναρξη ισχύος), για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 7 στο προσωπικό των εν πλω ποντοπόρων πλοίων.

Άρθρο 17 (συνέχεια) Μεταφορά στην εθνική νομοθεσία Μέχρις ότου καταρτισθεί ο κώδικας του άρθρου 14 τα κράτη μέλη δικαιούνται να κάνουν χρήση μεταβατικής περιόδου μέγιστης διάρκειας δυο ετών από τις 15 Φεβρουαρίου 2006 (συνολική προθεσμία 5 ετών από την έναρξη ισχύος) για την εφαρμογή των διατάξεων της ΠΑΡΟΥΣΑΣ ΟΔΗΓΙΑΣ στους τομείς της μουσικής και της ψυχαγωγίας, υπό τον όρο ότι κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου διατηρούνται τα επιτευχθέντα επίπεδα προστασίας από κάθε κράτος μέλος ξεχωριστά.

Άρθρο 18 Έναρξη ισχύος Η παρούσα οδηγία αρχίζει να ισχύει από την ηµέρα δηµοσίευσής της στην Επίσηµη Εφηµερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δηλαδή από 15 Φεβρουαρίου 2003.

Άρθρο 19 Η παρούσα οδηγία απευθύνεται στα κράτη µέλη. Βρυξέλλες, 6 Φεβρουαρίου 2003 Για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Για το Συμβούλιο Ο Πρόεδρος Ο Πρόεδρος