Επιστημονική Επιτροπή «ΠΡΟΣ ΕΝΑ ΕΝΙΑΙΟ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΑΚΟ/ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟ-ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΩΝ ΒΙΩΣΙΜΩΝ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΩΝ» Γιάννης Φραντζεσκάκης, Συγκοινωνιολόγος Ομότιμος Καθηγητής Ε.Μ. Πολυτεχνείου Επίτιμος Πρόεδρος Επιστημονικής Επιτροπής ECOCITY ΕΣΠΕΡΙΔΑ ΜΕ ΘΕΜΑ: «ΑΘΗΝΑΤΤΙΚΗ 2014: Ένα Χρόνο Μετά» Αθήνα, Τρίτη 10 Μαίου 2011 ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ Α.Ε.

Α.ΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ – ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ – ΜΕΛΕΤΗΣ ΚΑΙ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΑΘΗΝΑΤΤΙΚΗ Η έλλειψη ενιαίου και συντονισμένου αστικού σχεδιασμού για την προώθηση μιας βιώσιμης κινητικότητας 2.Η μέχρι σήμερα ιδιάζουσα ελληνική πραγματικότητα στον Συγκοινωνιακό – Κυκλοφοριακό τομέα και οι κύριες αιτίες: 2.1Ασάφεια αρμοδιοτήτων. Υπουργεία – Τοπική Αυτοδιοίκηση – Οργανισμοί 2.2Έλλειψη Μητροπολιτικού Φορέα 2.3Έλλειψη μελετών εφαρμογής και αξιολόγησης αποτελεσμάτων 2.4Έλλειψη συστηματικής ενημέρωσης κοινού για αποφυγή αδικαιολόγητων αντιδράσεων και καθυστερήσεων (πεζόδρομοι, ποδηλατόδρομοι, Τραμ, κλπ.) 2.5 Καθυστέρηση και μη συστηματική αντιμετώπιση προβλημάτων (Διαχείριση κυκλοφορίας και ζήτησης για πλήρη αξιοποίηση υφιστάμενης υποδομής, σταθμοί μετεπιβίβασης, αστυνόμευση παράνομης στάθμευσης, κλπ.) 2.6Περιορισμένη συμβολή μετακινούμενων (Παράνομη στάθμευση, προτίμηση Ι.Χ. αντί Πράσινων Μεταφορών, κλπ.) 2.7Έλλειψη Γενικού Συγκοινωνιακού Σχεδιασμού (Από τις μελέτες W. Smith 1964, 1974) και συντονισμού με αντίστοιχο Χωροταξικό – Πολεοδομικό Γ. Φραντζεσκάκης «ΠΡΟΣ ΕΝΑ ΕΝΙΑΙΟ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΑΚΟ/ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟ – ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΩΝ ΒΙΩΣΙΜΩΝ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΩΝ»2

3.Υπάρχουσες προοπτικές βελτίωσης 3.1Πρόγραμμα Καλλικράτης. Σαφέστερος καθορισμός αρμοδιοτήτων Τοπικής Αυτοδιοίκησης με αύξηση αρμοδιοτήτων διευρυμένων Δήμων 3.2Συγχώνευση Φορέων (ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ, ΗΣΑΠ, Τραμ) 3.3Προώθηση Μητροπολιτικού Φορέα (Ρυθμιστικό Σχέδιο και ΟΑΣΑ) 3.4Διαθέσιμο αναγνωρισμένο δυναμικό Συγκοινωνιολόγων για Δημόσιες Υπηρεσίες (Υπουργεία, Οργανισμοί, Τοπική Αυτοδιοίκηση) και Συμβούλους, Μελετητές 3.5Διευκολύνσεις χρηματοδότησης: •Έσοδα από Ελεγχόμενη Στάθμευση •ΣΔΙΤ (Σταθμοί αυτοκινήτων, αυτοκινητόδρομοι) •Ευρωπαϊκά Προγράμματα •Προώθηση έργων και ενεργειών μικρού κόστους και αμέσου ανάγκης και ουσιαστικής απόδοσης 3.6Υφιστάμενα στοιχεία και έργα που δεν έχουν αξιοποιηθεί (π.χ. Ολυμπιακοί Αγώνες) και προτάσεις/μελέτες που δεν εφαρμόστηκαν Γ. Φραντζεσκάκης «ΠΡΟΣ ΕΝΑ ΕΝΙΑΙΟ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΑΚΟ/ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟ – ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΩΝ ΒΙΩΣΙΜΩΝ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΩΝ»3

Β.ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΘΗΝΑΤΤΙΚΗ 2014 ΚΑΙ Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ 1.Γενικά 1.1Το Πρόγραμμα ΑΘΗΝΑΤΤΙΚΗ 2014 περιλαμβάνει ένα σύνολο δράσεων και παρεμβάσεων για την αναβάθμιση του μητροπολιτικού συγκροτήματος και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων του 1.2Προσπαθεί να αξιοποιήσει τις υπάρχουσες προϋποθέσεις βελτίωσης που εξετάσθηκαν προηγουμένως, όπως: •«Αξιοποίηση και ολοκλήρωση της αναπτυξιακής ευκαιρίας των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004» •«Ζωτικά έργα για τη ζωή και τη λειτουργία της πόλης τα οποία χρονίζουν αδικαιολόγητα» 1.3Αναφέρεται σε συγκεκριμένα έργα και ενέργειες για μερικά από τα οποία δίνει και ενδεικτικούς προϋπολογισμούς κόστους και χρόνου υλοποίησης Γ. Φραντζεσκάκης «ΠΡΟΣ ΕΝΑ ΕΝΙΑΙΟ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΑΚΟ/ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟ – ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΩΝ ΒΙΩΣΙΜΩΝ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΩΝ»4

2.Οι εμπειρίες από την μέχρι σήμερα πρόοδο στο Συγκοινωνιακό Σχεδιασμό του Προγράμματος 2.1Οι ενδεικτικοί προγραμματισμοί του Συγκοινωνιακού Σχεδιασμού προκύπτουν αισιόδοξοι λόγω έλλειψης στοιχείων για ακριβέστερες εκτιμήσεις 2.2Η προώθηση της μελέτης και εφαρμογής συγκεκριμένων έργων και ενεργειών όσον αφορά τον Συγκοινωνιακό/Κυκλοφοριακό τομέα αποδεικνύονται δυσχερέστερες, δαπανηρότερες και πιο χρονοβόρες λόγω της έλλειψης σχετικών πρόσφατων γενικών ερευνών και μελετών και μιας πρόσφατης Γενικής Κυκλοφοριακής Μελέτης Γ. Φραντζεσκάκης «ΠΡΟΣ ΕΝΑ ΕΝΙΑΙΟ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΑΚΟ/ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟ – ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΩΝ ΒΙΩΣΙΜΩΝ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΩΝ»5

3.Η αναμόρφωση του αρχικού Προγραμματισμού και η εκπόνηση μελετών για τα προωθούμενα έργα αμέσου εφαρμογής 3.1Προώθηση έργων διευκόλυνσης χρηματοδότησης •Ελεγχόμενη στάθμευση (Δήμοι). Επανεξέταση κατάργησης θέσεων ελεγχόμενης στάθμευσης λόγω ποδηλατοδρόμων, π.χ. οδού Ερμού •ΣΔΙΤ π.χ. Σταθμοί αυτοκινήτων. Συνεργασία με ΕΥΔΕΚ •Ευρωπαϊκά προγράμματα χρηματοδότησης 3.2Έργα μικρού κόστους, αμέσου ανάγκης και ουσιαστικού αποτελέσματος, π.χ. αναπλάσεις πλατειών, πεζόδρομοι – πεζοδρόμια, ποδηλατόδρομοι, κλπ. 3.3Επανεξέταση έργων ευρύτερης κυκλοφοριακής επίδρασης και υψηλού κόστους (π.χ. μονοδρόμηση ζεύγους αρτηριών Αχαρνών – Πατησίων). Εξαίρεση της πεζοδρόμησης της οδού Πανεπιστημίου για την οποία έχουν παρθεί ήδη αποφάσεις για μια συγκοινωνιακή μελέτη της ευρύτερης περιοχής Γ. Φραντζεσκάκης «ΠΡΟΣ ΕΝΑ ΕΝΙΑΙΟ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΑΚΟ/ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟ – ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΩΝ ΒΙΩΣΙΜΩΝ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΩΝ»6