BrowsReader: A System for Realizing a New Children’s Reading Environment in a Library Μάθημα: Ηλεκτρονική δημοσίευση Διδάσκων: Σαράντος Καπιδάκης Ειρήνη Χρυσαδάκου Υπότροφος του Κοινωφελούς Ιδρύματος Αλέξανδρος Σ. Ωνάσης Αθήνα,
Δομή παρουσίασης Παρουσίαση του συστήματος BrowsReader Δυνατότητες που παρέχουν τα ψηφικά τραπέζια (digital desks) για την υποστήριξη ηλεκτρονικής δημοσίευσης και ανάγνωσης Αποθήκευση δεδομένων ψηφιακού περιεχομένου σε “storage bins – tabletops territories” Τεχνολογίες VR για παιδιά με αναπτυξιακές διαταραχές Συμπεράσματα - προτάσεις
BrowsReader Το σύστημα BrowsReader υποστηρίζει ένα περιβάλλον παιδικού ψηφιακού αναγνωστηρίου (children’s digital reading room) Είναι ερευνητικό αποτέλεσμα της ομάδας του Oita University και δημιουργήθηκε το 2007, στα πλαίσια του «Children’s Event at Oita University» Το παιδικό ψηφιακό αναγνωστήριο αποτελείται από ένα ψηφιακό τραπέζι (digital desk) με ενσωματωμένη οθόνη αφής (built-in- touch display) και έναν υπολογιστή στον οποίο έχει εγκατασταθεί το σύστημα BrowsReader (Liu, 2007) Περιέχει 162 εικονογραφημένα βιβλία και χρησιμοποιήθηκε από 111 παιδιά, ηλικίας 2-13 ετών
Βασικές ιδιότητες του BrowsReader Το σύστημα BrowsReader αποτελείται: από το “Bookshelf-Browser” που υποστηρίζεται από το “Book-Reader” Οι βασικές δραστηριότητες που γίνονται στο ψηφιακό αναγνωστήριο είναι: 1. αναζήτηση εικονογραφημένων βιβλίων από το ηλεκτρονικό ράφι της βιβλιοθήκης 2. ηλεκτρονική ανάγνωση με διαδικασίες page flipping, μεγενθύσεων και σημειώσεων (graffiti) πάνω στα βιβλία ή απευθείας στην επιφάνεια του digital desk.
Ανάλυση λειτουργίας του BrowsReader Πηγή: (Liu, 2007) Το Book-Reader σχεδιάστηκε: • για να υποστηρίζει το Bookshelf-Browser • για να καθοδηγεί τον αναγνώστη στο ξεφύλλισμα των σελίδων (page flipping)
Character-String-in-Content Index (CSIC) Το ευρετήριο που χρησιμοποιεί το σύστημα του BrowsReader, παρουσιάζει: 1. τη δομή ενός περιστρεφόμενου ευρετηρίου και ειδικότερα του KWIC (Key Word in Context) 2. Λειτουργεί με λίστες ονομάτων και τίτλων που προκύπτουν από την εισαγωγή των χαρακτήρων που κάνει ο χρήστης Οι «χαρακτήρες» που εισάγει ο χρήστης, μπορεί να γίνουν είτε με την επιλογή ενός εξώφυλλου από το ράφι, είτε με την επιλογή ενός γράμματος ή χρωματικής κατηγορίας, μέσα από το ευρετήριο
Σημαντικές δυνατότητες Οι μεγενθύσεις διευκολύνουν τη συσχέτιση του εξώφυλλου που παρουσιάζεται στο ράφι, με τα βιβλιογραφικά του στοιχεία, καθώς στη μεγέθυνση παρέχονται ταυτόχρονα, εκτός από το εξώφυλλο, το όνομα του συγγραφέα και ο τίτλος του τεκμηρίου Όταν επιλέγεται το θέμα, αποθηκεύονται διαδοχικά στα ράφια κάποια εξώφυλλα βιβλίων που σχετίζονται με παρόμοιες κατηγορίες/θέματα διευκολύνει τα παιδιά να πλοηγηθούν στα βιβλία που βασίζονται μόνο στις κατηγορίες της αρεσκείας τους Μια άσπρη ταινία αποθηκεύει και παρουσιάζει το ιστορικό αναζήτησης του χρήστη με βάσει τους χαρακτήρες που επιλέχτηκαν μπορεί να αποτελέσει ένα μικρό προσωπικό αποθετήριο, δεδομένου ότι το BrowsReader βασίζεται στη χρήση του digital desk
Το εξώφυλλο των βιβλίων αντιμετωπίζεται ως πρωτογενής πληροφορία, δηλαδή αφορά σε συγκεκριμένα ψηφιοποιημένα τεκμήρια και το ευρετήριο αποτελεί τη δευτερογενή πληροφορία, που παρέχει βιβλιογραφικά δεδομένα Η ανάγνωση γίνεται με την επιλογή ενός εικονιδίου, τη στιγμή που ο χρήστης «αγγίζει» το εξώφυλλο που τον ενδιαφέρει. Έπειτα ξεφυλλίζει τις σελίδες (page flipping) όπως ακριβώς κάνει και με τη συμβατική μορφή του υλικού. Πηγή: (Liu, 2007)
Μεγενθύσεις: απόδοση πρωτογενούς και δευτερογενούς πληροφορίας Ο εισαγώμενος χαρακτήρας γίνεται «αντικείμενο» μέσω του ευρετηρίου CSIC και αποθηκεύεται στην άσπρη ταινία Πηγή: (Liu, 2007)
Προβλήματα σχετικά με την απόδοση της πρωτογενούς και δευτερογενούς πληροφορίας Στα περισσότερα περιβάλλοντα ψηφιακής αναζήτησης, η ανάκτηση της πρωτογενούς και δευτερογενούς πληροφορίας γίνεται τμηματικά, καθιστώντας δύσκολο για τα παιδιά να κάνουν τη σύνδεση μεταξύ των δύο πληροφοριών (Liu, 2007) Η παράλληλη απόδοση της πρωτογενούς και δευτερογενούς πληροφορίας δεν απαλάσσει σε καμία περίπτωση τα παιδιά από το γεγονός, ότι πρέπει να γνωρίζουν τον τρόπο αναζήτησης με λέξεις-κλειδιά ή με κατηγορίες πριν ξεκινήσουν τη διαδικασία αναζήτησης ενός τεκμηρίου (Hutchinson et al., 2006) Στο BrowsReader τα παιδιά μπορούν να διαχειριστούν τη δευτερογενή πληροφορία, χωρίς να απαιτείται προγενέστερη γνώση και χρήση των λειτουργικών δομών της αναζήτησης με λέξεις-κλειδιά Δεδομένου ότι το σύστημα δεν στοχεύει στην εκμάθηση της χρήσης λέξεων- κλειδιών, παρέχει έναν εύκολο και χρηστικό τρόπο ανάγνωσης που βασίζεται σε νέες τεχνολογίες
Digital desks - digital tabletops systems Τα ψηφιακά τραπέζια (digital desks) είναι επιφάνειες εργασίας που υποστηρίζουν τη ταυτόχρονη χρήση από πολλούς χρήστες με οθόνες αφής υψηλής ευκρίνειας και παράλληλα παρέχουν τη δυνατότητα δημιουργίας εξατομικευμένων αποθετηρίων (storage bins/territories) (Scott & Carpendale, 2006) Βασίζονται σε ειδικές πλατφόρμες υποστήριξης hardware και software (tabletops systems), που υποστηρίζουν δυναμικούς τρόπους ανταλλαγής, αποθήκευσης και ανάγνωσης του ψηφιακού υλικού Οι τρεις άξονες που διαδραματίζουν βασικό ρόλο για την εκτέλεση εργασιών στο digital desk, αφορούν στο επίπεδο κατανόησης, επικοινωνίας και συνεργασίας μεταξύ των ομάδων (Kruger et al.,2003)
Χαρακτηριστικά των digital desks Αποθηκευτικές ικανότητες Μετακίνηση δεδομένων στην επιφάνεια εργασίας Διακριτές διαδικασίες και εύκαμπτα όρια Ανανέωση των αποθηκευμένων πληροφοριών ανά τακτά χρονικά διαστήματα (Scott et al., 2004)
Μετακίνηση δεδομένων στο digital desk Η δυνατότητα “μετακίνησης” των δεδομένων πάνω στην επιφάνεια εργασίας, περιγράφεται με τη δημιουργία μικρών (storage bins/territories) και μεγάλων αποθετηρίων (tabletop territories) (Tang, et al., 2006) Η συνεργασία των χρηστών γίνεται με σκοπό: 1. την εισαγωγή και εξαγωγή δεδομένων 2. την ανταλλαγή υλικού, μέσα από τη μετακίνηση των αποθετηρίων Τα digital desks αποτελούν δυναμικά περιβάλλοντα ηλεκτρονικής δημοσίευσης και ανάγνωσης, καθώς μπορούν να υποστηρίξουν εργασίες που απαιτούν μεγάλες επιφάνειες, π.χ. αρχιτεκτονικό σχέδιο, και επιτρέπουν τη διαχείρηση των ψηφιακών τεκμηρίων μεταξύ των χρηστών (Scott & Carpendale, 2006)
Παράγοντες που καθιστούν δυναμικό ένα προσωπικό storage bin/territory Η λειτουργικότητα και οι δυνατότητες που παρέχει η επιφάνεια εργασίας (digital tabletop workspace) αποτελούν τα δυναμικά χαρακτηριστικά του συστήματος Ο χρήστης ανακτά στοιχεία για να δημιουργήσει το προσωπικό του αποθετήριο (storage bin/territory) από τα tabletop territories που βρίσκονται σε διάφορα σημεία στην επιφάνεια του digital desk και χρησιμοποιούνται ως μεγάλα αποθετήρια Οι χρήστες χρησιμοποιούν τα αποθετήρια, προκειμένου να οργανώσουν τις πληροφορίες που τους ενδιαφέρουν στην επιφάνεια εργασίας του digital desk
Βασικά χαρακτηριστικά των αποθετηρίων Το μέγεθος και η μορφή του αποθετηρίου εξαρτάται: 1. από το περιεχόμενό του 2. τη τελευταία αποθήκευση, καθώς τα δεδομένα δεν είναι στατικά και μεταβάλλονται ανάλογα με τις ανάγκες των χρηστών 3. τη μορφή των αποθηκευμένων δεδομένων (πίνακες, post-it σημειώσεις καθώς και επισήμανσεις της προέλευσης που ανακτήθηκαν τα στοιχεία)
Συμπεράσματα σχετικά με τις δυνατότητες που παρέχει ένα digital tabletop workspace Καθιστά ορατές τις ενέργειες του χρήστη Διάθεση μεγάλης επιφάνειας εργασίας Λειτουργικότητα κατά τη διαδικασία δημιουργίας προσωπικών storage territories Επιτρέπει ομαδοποίηση στοιχείων σε ενιαίο αποθετήριο (tabletop territory) (Scott et al., 2006) Οι νέες τεχνικές ενσωμάτωσης storage territories στις ψηφιακές επιφάνειες εργασίας υποστηρίζουν την ανάπτυξη συνεργατικών δραστηριοτήτων σε ψηφιακό περιβάλλον
Κάθε ενέργεια που εξελλίσεται στο digital desk από κάποιον χρήστη, μπορεί να είναι ορατή και από τους υπόλοιπους (visibility of action) Όλοι οι χρήστες μπορούν να γνωρίζουν κάθε στιγμή ποιά εργασία βρίσκεται σε εξέλιξη (transparency of action) Επιπλέον, ανάλογα με τη συλλογή, για τον άμεσο έλεγχο του tabletop territory και τη προστασία των δεδομένων, οι χρήστες μπορούν να παρέμβουν στο αποθετήριο, με μια γραμμή εργαλείων που τοποθετείται κατά μήκος της επιτραπέζιας επιφάνειας και εκτείνεται μπροστά από κάθε χρήστη (Shen et al.,2002)
Παράδειγμα χρήσης Localized use of the storage bins: (a) Οι χρήστες επιλέγουν φωτογραφίες από διαφορετικά tabletop terittories (b) Ένας χρήστης διαγράφει ένα προσωπικό αποθετήριο (storage bin) (c) Συλλέγει φωτογραφίες σε διαφορετικό storage bin, ενώ ο άλλος χρήστης συνεχίζει να επεξεργάζεται φωτογραφίες με χρήση των ίδιων αποθετηρίων (Πηγή: Scott, 2004)
Νέες τεχνολογίες VR για παιδιά με αναπτυξιακές διαταραχές Η μαθησιακή υποστήριξη και η διαδικασία της ψηφιακής ανάγνωσης πραγματοποιείται με φιλικές διεπαφές προς τον χρήστη και κυρίως με χρήση οθονών αφής (touch-in-display) και με ψηφιακά μολύβια (digital pens)
Παραδείγματα VR τεχνολογιών Pen Tablet Type Therapy System Το λογισμικό επιτρέπει στα παιδιά να σχεδιάσουν γραμμές με το stylus (digital pen) Haptic Device System (Πηγή: Takahashi, 2004) Μέσω της αφής καταγράφεται στην οθόνη η κίνηση που εκτελεί το παιδί στην επιφάνεια του τραπεζιού που βρίσκεται μπροστά του
Συμπεράσματα - προτάσεις Οι απλές ψηφιακές επιφάνειες εργασίας (digital desks) μπορούν να υποστηρίξουν τόσο την ηλεκτρονική αναζήτηση και ανάγνωση εικονογραφημένων βιβλίων από παιδιά, όσο και άλλες εφαρμογές εκτός των ορίων των παιδικών βιβλιοθηκών Οι δυνατότητες που παρέχει ένα tabletop system, αποτελεί ιδανικό τρόπο για τη συνεργασία μικρών ομάδων (collaborative coupling) και τη διεκπεραίωση εργασιών με τη δημιουργία αποθετηρίων σε ψηφιακό περιβάλλον ( Scott et al., 2004) Η αξιοποίηση των δυνατοτήτων του digital desk και του page flipping μπορεί να αποτελέσει χαρακτηριστικό παράδειγμα δημιουργίας και άλλων συστημάτων υποστήριξης ψηφιακών αναγνωστηρίων, όπως το σύστημα BrowsReader σε παιδικές βιβλιοθήκες
Ευχαριστώ για την προσοχή σας