FEDERATION OF INDUSTRIAL WORKERS UNIONS 1 ΕΥΡΩΠΑΙΚΑ ΣΥΜΒΟΥΛΙΑ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ (ΕΣΕ) Παναγιώτης Κατσαμπάνης Μ Η ΕΜΠ Επιστημονικός συνεργάτης της ΟΒΕΣ Συνάντηση συνδικαλιστών στη Σόφια στις 8/12/06
FEDERATION OF INDUSTRIAL WORKERS UNIONS 2 ΣΤΟΧΟΙ ΕΣΕ στις νέες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης Μεταφορά εμπειρίας από ήδη λειτουργούντα ΕΣΕ
FEDERATION OF INDUSTRIAL WORKERS UNIONS 3 ΔΡΑΣΕΙΣ •Συνάντηση συνδικαλιστών στην Αθήνα στις 25/9/06 •Συνάντηση συνδικαλιστών στην Σόφια στις 8 Δεκέμβρη •Διευρωπαϊκή ημερίδα στην Αθήνα στις 2/2/07 •Ανταλλαγή εμπειρίας μεταξύ συνδικαλιστών για τα ΕΣΕ •Ανάπτυξη web site Τα βασικά σημεία και τα συμπεράσματα από τις παραπάνω δράσεις θα αποτυπωθούν σε εκθέσεις που θα σταλούν σε Υπουργεία, Ευρωπαϊκή Ένωση κ.λ.π.
FEDERATION OF INDUSTRIAL WORKERS UNIONS 4 ΟΜΟΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΣΤΟΝ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ ΣΥΝΔΙΚΑΛΙΣΜΟ •Υπάρχουν διαφορές στις αντιλήψεις και την πρακτική των εργασιακών και των συνδικαλιστικών σχέσεων στις ευρωπαϊκές χώρες; •Ναι, πρέπει να μάθουμε τις διαφορές ώστε να συνεργαζόμαστε αποτελεσματικά και να πετύχουμε τους στόχους των μελών μας. •Μη ξεχνάμε ότι οι πολυεθνικές επιχειρήσεις ακολουθούν την ίδια πολιτική και κανόνες σε όλες τις χώρες της Ευρώπης.
FEDERATION OF INDUSTRIAL WORKERS UNIONS 5 ΟΡΓΑΝΟ ΕΚΠΡΟΣΏΠΗΣΗΣ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΣΕ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ •ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΣΩΜΑΤΕΙΟ •ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΑΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ •ΟΙ ΣΥΛΛΟΓΙΚΕΣ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΕΙΣ (ΜΙΣΘΟΙ) ΕΙΝΑΙ ΕΥΘΥΝΗ ΤΩΝ ΕΡΓΑΤΙΚΩΝ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΩΝ (ΣΩΜΑΤΕΙΩΝ) ΚΑΙ ΟΧΙ ΕΡΓΑΣΙΑΚΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΙΩΝ.
FEDERATION OF INDUSTRIAL WORKERS UNIONS 6 ΑΠΟ ΠΟΙΟΥΣ ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΕ ΤΟ ΟΡΓΑΝΟ ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΣΗΣ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΣΕ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ •ΕΡΓΟΔΟΤΕΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ (NORWAY, DANMARK, FINLAND, FRANCE, BELGIUM, LUXEMBURG) •ΜΟΝΟ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ (ΣΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΆΛΛΕΣ ΧΩΡΕΣ) WORK COUNCIL = BETRIEBSRAT = COMITE DE ENTERPRISE
FEDERATION OF INDUSTRIAL WORKERS UNIONS 7 ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΣΥΝΔΙΚΑΛΙΣΤΙΚΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ •ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ •ΚΛΑΔΟΣ •ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ •ΠΟΛΙΤΙΚΗ, ΘΡΗΣΚΕΙΑ
FEDERATION OF INDUSTRIAL WORKERS UNIONS 8 “ «ΜΟΝΤΕΛΛΑ ΕΥΡΩΠΑΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΚΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ» •ΓΕΡΜΑΝΙΚΟ (ΓΕΡΜΑΝΙΑ) •ΑΓΓΛΟΣΑΞΩΝΙΚΟ •ΝΟΤΙΑΣ ΕΥΡΩΠΗΣ
FEDERATION OF INDUSTRIAL WORKERS UNIONS 9 ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟΤΕ ΚΟΙΝΟ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ; ΕΥΡΩΠΑΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΚΑΙ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΙ ΠΟΥ ΤΑ ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ ΕΝΣΩΜΑΤΩΝΟΥΝ ΣΤΗ ΕΘΝΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΤΟΥΣ ΟΠΩΣ: •94/45 ΓΙΑ ΤΑ ΕΥΡΩΠΑΙΚΑ ΣΥΜΒΟΥΛΙΑ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ •2002/14 ΓΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ •2157/2001 ΚΑΙ 2001/86 ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΤΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΣΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ (π.χ. τρόπος εκλογής)
FEDERATION OF INDUSTRIAL WORKERS UNIONS 10 «ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ (ΕΣΕ);» ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ ΟΡΓΑΝΟ ΕΚΠΡΟΣΩΠΙΣΗΣ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΣΕ ΕΠΙΠΕΔΟ ΠΟΛΥΕΘΝΙΚΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΜΕ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΟ ΡΟΛΟ ΣΕ: •ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ •ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ •ΟΧΙ ΣΥΛΛΟΓΙΚΕΣ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΕΙΣ
FEDERATION OF INDUSTRIAL WORKERS UNIONS 11 «ΠΟΤΕ ΙΔΡΥΕΤΑΙ EΝΑ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ;» •ΟΤΑΝ Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ Η ΟΜΙΛΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΑΠΑΣΧΟΛΕΙ ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ 1000 ΕΡΓΑΖΌΜΕΝΟΥΣ ΚΑΙ ΣΕ ΔΥΟ ΕΥΡΩΠΑΙΚΕΣ ΧΩΡΕΣ ΑΠΑΣΧΟΛΕΙ ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ 150 ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΥΣ ΣΕ ΚΆΘΕ ΜΙΑ ΧΩΡΑ ΚΑΙ ΤΟ ΘΕΛΟΥΝ ΟΙ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ
FEDERATION OF INDUSTRIAL WORKERS UNIONS 12 ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ (A) Πόσες επιχειρήσεις είναι υποχρεωμένες να έχουν ΕΣΕ σύμφωνα με την 94/45 οδηγία; 2204 επιχειρήσεις που απασχολούν 21 εκ εργαζόμενους Πόσες επιχειρήσεις έχουν μέχρι σήμερα ΕΣΕ; 780 επιχειρήσεις που απασχολούν 13 εκ εργαζόμενους
FEDERATION OF INDUSTRIAL WORKERS UNIONS 13 ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ (B) 400 ΣΥΜΦΩΝΙΕΣ ΓΙΑ ΕΣΕ ΕΝΑΙ ΣΥΜΦΩΝΙΕΣ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 13 (ΠΡΙΝ ΤΟΝ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟ ΤΟΥ 1996) 380 ΣΥΜΦΩΝΙΕΣ ΓΙΑ ΕΣΕ ΕΝΑΙ ΣΥΜΦΩΝΙΕΣ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 6 (ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟ ΤΟΥ 1996)
FEDERATION OF INDUSTRIAL WORKERS UNIONS 14 ΧΩΡΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΤΗΣ ΜΗΤΡΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΓΕΡΜΑΝΙΑ146 ΒΡΕΤΤΑΝΙΑ97 ΗΠΑ94 ΓΑΛΛΙΑ82 ΒΕΛΓΙΟ46 ΟΛΛΑΝΔΙΑ45 ΣΟΥΗΔΙΑ43 ΕΛΒΕΤΙΑ31 ΙΤΑΛΙΑ30 ΦΙΛΑΝΔΙΑ28 ΙΑΠΩΝΙΑ21
FEDERATION OF INDUSTRIAL WORKERS UNIONS 15 ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΙΔΡΥΣΗΣ ΤΟΥ ΕΣΕ 1. Γραπτό αίτημα από τουλάχιστον 100 εργαζόμενους από δύο χώρες προς τον εργοδότη. 2. Ίδρυση Ειδικής Διαπραγματευτικής Ομάδας (3-17 εκλεγμένοι εκπρόσωποι των εργαζομένων) 3. Μέχρι 3 χρόνια διαπραγματεύσεις 4. Σε περίπτωση μη συμφωνίας στις διαπραγματεύσεις, το ΕΣΕ ιδρύεται σύμφωνα με τις επικουρικές (ελάχιστες) διατάξεις της κοινοτικής οδηγίας 94/45
FEDERATION OF INDUSTRIAL WORKERS UNIONS 16 ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ 94/45 1. Το ΕΣΕ αποτελείται από 3-30 εκλεγμένους εκπροσώπους, τουλάχιστον ένας από κάθε χώρα. 2. Το ΕΣΕ έχει το δικαίωμα ενημέρωσης και διαβούλευσης με τη κεντρική διοίκηση της εταιρείας μια φορά τον χρόνο για διεθνικά θέματα (που αφορούν δύο ή περισσότερες χώρες). 3. Διοικούσα επιτροπή με μέγιστο αριθμό μελών τρία άτομα 4. Δικαίωμα του ΕΣΕ να συναντάται με την κεντρική διοίκηση της επιχείρησης σε έκτακτες περιπτώσεις (κλείσιμο επιχειρήσεων, μεταφορές, συλλογικές απολύσεις) 5. Ειδικός σύμβουλος και έξοδα.
FEDERATION OF INDUSTRIAL WORKERS UNIONS 17 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ 1. Επιχειρήσεις που καλύπτονται από τη συμφωνία 2. Σύνθεση ΕΣΕ, αριθμός και κατανομή μελών, διάρκεια 3. Λειτουργίες και διαδικασίες για την ενημέρωση και διαβούλευση 4. Τόπο, συχνότητα και διάρκεια της συνάντησης 5. Οικονομικοί πόροι και υλικά μέσα 6. Διάρκεια της συμφωνίας και διαδικασία επαναδιαπραγμάτευσης.
FEDERATION OF INDUSTRIAL WORKERS UNIONS 18 ΘΕΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΤΗΣΙΑΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗΣ ΤΟΥ ΕΣΕ ΜΕ ΤΗΝ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ 1.Η διάρθρωση και η χρηματοοικονομική κατάσταση της επιχείρησης. 2.Η εξέλιξη της επιχείρησης, η παραγωγή και οι πωλήσεις. 3.Η κατάσταση και η πιθανή εξέλιξη της απασχόλησης 4.Σημαντικές οργανωτικές αλλαγές, ή εισαγωγή νέων μεθόδων εργασίας, οι μεταφορές παραγωγής και οι συγχωνεύσεις, ή παύση λειτουργίας και οι ομαδικές απολύσεις.
FEDERATION OF INDUSTRIAL WORKERS UNIONS 19 ΤΙ ΕΊΝΑΙ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΚΑΙ ΤΙ ΕΊΝΑΙ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ ΟΔΗΓΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΕΣΕ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ απροσδιόριστη ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ Ανταλλαγή απόψεων και η καθιέρωση διαλόγου μεταξύ των εκπροσώπων των εργαζομένων και της κεντρικής διεύθυνσης. ΟΔΗΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ Σε χρόνο, τρόπο και με περιεχόμενο που να επιτρέπουν στους εκπροσώπους των εργαζομένων να εκτιμήσουν σε βάθος της τυχόν συνέπειες. ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ Σε χρόνο, τρόπο και με περιεχόμενο που να επιτρέπουν στους εκπροσώπους των εργαζομένων να εκφράσουν άποψη η οποία μπορεί να ληφθεί υπ’ όψη στη διαδικασία απόφασης.
FEDERATION OF INDUSTRIAL WORKERS UNIONS 20 ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ 2157/2001 ΚΑΙ 2001/86 ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Οι εργαζόμενοι σε μία Ευρωπαϊκή εταιρεία μπορούν να συστήσουν όργανο εκπροσώπησης τους ανάλογο με το ΕΣΕ που καταργείται με αρμοδιότητες Ενημέρωσης – Διαβούλευσης – Συμμετοχής.
FEDERATION OF INDUSTRIAL WORKERS UNIONS 21 ΕΣΕ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Οι θεσμοί των ΕΣΕ και του Οργάνου Εκπροσώπησης των εργαζομένων στην ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ σχετίζονται με την διαφύλαξη των εργασιακών δικαιωμάτων, την δημοκρατία στην επιχείρηση και το διευθυντικό δικαίωμα.
FEDERATION OF INDUSTRIAL WORKERS UNIONS 22 ΕΚΘΕΣΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ Α 5-282/2001 «Η πρώτη αδυναμία των ΕΣΕ στην οποία επικεντρώνεται η κοινή γνώμη αφορά την χρονική στιγμή της πληροφόρησης και της διαβούλευσης. (…) Σε πολλές πρόσφατες περιπτώσεις οι συναντήσεις των ΕΣΕ δεν έγιναν στο σωστό χρόνο.»
FEDERATION OF INDUSTRIAL WORKERS UNIONS 23 ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΤΑ ΕΣΕ •Ελλιπής ενημέρωση •Ανεπαρκής διαβούλευση •Αραιές συναντήσεις (συνήθως μία ανά έτος) •Δυσκολία στην επικοινωνία •Διαφορετικές γνώμες και απόψεις •Φόρουμ ανταλλαγής απόψεων ή όργανο εκπροσώπησης των εργαζομένων;
FEDERATION OF INDUSTRIAL WORKERS UNIONS 24 ΚΡΙΣΙΜΑ ΣΗΜΕΙΑ ΣΤΑ ΕΣΕ •Συναντήσεις (πρόεδρος, θέματα, πριν και μετά συναντήσεις των εργαζομένων, συχνότητα, διάρκεια, επικοινωνία, έκτακτες συναντήσεις, κόστος, σύμβουλος, εκπαίδευση, επαναδιαπραγμάτευση) •Δομή (εταιρείες που αφορά, θέσεις, νέες χώρες, νέες επιχειρήσεις, κατανομή κατά χώρες, κοινές θέσεις, παρατηρητές, συγχωνεύσεις, μέλλον;) •Διοικούσα επιτροπή (θέσεις, κατανομή, συχνότητα, ομάδες εργασίας, κόστος) •Διεθνικότητα •Εμπιστευτικότητα και επικοινωνία με τα εργατικά σωματεία