Δέσμη Εκπαιδευτικών Εργαλείων για την GPP 3. Νομικές Πτυχές της GPP

Δέσμη Εκπαιδευτικών Εργαλείων για την GPP Ενότητα 1: Εισαγωγή Ενότητα 4: Αξιολόγηση Αναγκών Ενότητα 2: Στρατηγικές Πτυχές της GPP Ενότητα 5: Κυκλική Δημόσια Σύμβαση Ενότητα 3: Νομικές Πτυχές της GPP Ενότητα 6: Συμμετοχή της Αγοράς Ενότητα 7: Επιχειρησιακές Πτυχές (Βασικοί τομείς για την GPP) Ενότητα 3: Νομικές Πτυχές της GPP

Περιεχόμενο της Εκπαιδευτικής Ενότητας 3 Σχετικές πηγές δικαίου Αρχές της Συνθήκης της ΕΕ Οδηγίες για τις δημόσιες συμβάσεις του 2014 Η Σύνδεση με το Αντικείμενο της Σύμβασης Επιλογή διαδικασιών Αποκλεισμός + επιλογή υποψηφίων Τεχνικές προδιαγραφές Κριτήρια ανάθεσης Συνδυασμός προδιαγραφών και κριτήρια ανάθεσης Ρήτρες εκτέλεσης της σύμβασης Σύνοψη και περαιτέρω καθοδήγηση Ενότητα 3: Νομικές πτυχές της GPP

Σχετικές πηγές δικαίου Συνθήκη για τη λειτουργία της ΕΕ (ΣΛΕΕ) Οδηγίες της ΕΕ για τις δημόσιες συμβάσεις: 2014/23/ΕΕ, 2014/24/ΕΕ και 2014/25/ΕΕ Οδηγίες της ΕΕ για τα διορθωτικά μέτρα 89/665/ΕΟΚ και 92/13/ΕΟΚ όπως τροποποιήθηκαν από την 2007/66/ΕΚ και 2014/23/ΕΕ Νομοθεσία της ΕΕ ανά τομέα π.χ. οδηγία για τα καθαρά οχήματα, οδηγία για την ενεργειακή απόδοση Ισχύουσα εθνική νομοθεσία Νομολογία του Δικαστηρίου της ΕΕ + εθνικών δικαστηρίων Συμφωνία περί δημόσιων συμβάσεων προμηθειών του ΠΟΕ Ενότητα 3: Νομικές πτυχές της GPP

Αρχές της Συνθήκης της ΕΕ - Ίση μεταχείριση Ίση Μεταχείριση Περιλαμβάνει απαίτηση για αποφυγή των διακρίσεων με βάση την εθνικότητα Εφαρμόζεται σε όλες τις δημόσιες συμβάσεις που καλύπτονται από οδηγίες ή από ορισμένα διασυνοριακά συμφέροντα ΔΕΝ σημαίνει να μεταχειριζόμαστε τους πάντες με το ίδιο τρόπο αλλά να τους μεταχειριζόμαστε σύμφωνα με αντικειμενικά κριτήρια Ορισμός Ίσης Μεταχείρισης «συγκρίσιμες καταστάσεις δεν πρέπει να μεταχειρίζονται διαφορετικά και διαφορετικές καταστάσεις δεν πρέπει να μεταχειρίζονται με τον ίδιο τρόπο, εκτός αν η εν λόγω μεταχείριση είναι αντικειμενικά δικαιολογημένη.» - Συνεκδικαζόμενες Υποθέσεις C-21/03 και C-34/03 Fabricom Ενότητα 3: Νομικές πτυχές της GPP

Αρχές της Συνθήκης της ΕΕ Διαφάνεια Αναπτύσσονται για τη διασφάλιση της συμμόρφωσης τις αρχές αποφυγής των διακρίσεων/ίσης μεταχείρισης Οι συμβάσεις πρέπει να κοινοποιούνται στο κατάλληλο επίπεδο ανάλογα με την αξία τους Τα έγγραφα δημόσιων συμβάσεων και όλα τα κριτήρια που εφαρμόζονται πρέπει να είναι σαφή για τον υποβάλλοντα προσφορά που είναι «εύλογα καλά ενημερωμένος και δείχνει τη δέουσα επιμέλεια» (Υπόθεση C-19/00 SIAC) Τυχόν αλλαγές στη διαδικασία πρέπει να κοινοποιούνται σε όλους τους υποβάλλοντες προσφορά, και οι προθεσμίες μπορεί να πρέπει να παραταθούν Πρέπει να κοινοποιείτε στους υποβάλλοντες προσφορά τους λόγους απόρριψης της προσφοράς Ενότητα 3: Νομικές πτυχές της GPP

Αρχές της Συνθήκης της ΕΕ Αναλογικότητα Τα κριτήρια και οι αποφάσεις σχετικά με τη δημόσια σύμβαση πρέπει: να είναι κατάλληλα για την επίτευξη των στόχων που επιδιώκουν· και να μην υπερβαίνουν όσα χρειάζονται για την επίτευξη των εν λόγω στόχων. Η αναλογικότητα είναι σχετική όταν αποφασίζετε ποια κριτήρια σχετικά με την GPP να εφαρμόσετε και πώς να αξιολογήσετε τα αποδεικτικά στοιχεία που παρέχουν οι υποβάλλοντες προσφορά. Ενότητα 3: Νομικές πτυχές της GPP

Αρχές της Συνθήκης της ΕΕ Αμοιβαία αναγνώριση Τα αποδεικτικά στοιχεία τυπικών επαγγελματικών προσόντων, σημάτων και πιστοποιητικών άλλα κράτη μέλη πρέπει να λαμβάνονται υπόψη Είναι σημαντικό για την GPP λόγω της ανάγκης να λάβετε υπόψη αντιστοιχίες κατά την αξιολόγηση της συμμόρφωσης με κριτήρια Επεξήγηση αμοιβαίας αναγνώρισης «η αρχή της αμοιβαίας αναγνώρισης καθιστά δυνατή της διασφάλιση της ελεύθερης κυκλοφορίας αγαθών και υπηρεσιών χωρίς να υπάρχει ανάγκη εναρμόνισης με την εθνική νομοθεσία των κρατών μελών» - Υπόθεση C-120/78 Rewe-Zentral Ενότητα 3: Νομικές πτυχές της GPP

Οδηγίες για τις δημόσιες συμβάσεις του 2014 Αυτές θέσπισαν σημαντικές νέες διατάξεις για την GPP: Ικανότητα προσδιορισμού διαδικασιών και μεθόδων παραγωγής Επέκταση των συστημάτων περιβαλλοντικής διαχείρισης Μεγαλύτερη αξιοπιστία οικολογικών σημάτων Νέοι κανόνες σχετικά με την κοστολόγηση του κύκλου ζωής Ικανότητα απόρριψης υποβαλλόντων προσφορά που δεν συμμορφώνονται με περιβαλλοντικές και κοινωνικές υποχρεώσεις Ικανότητα απόρριψης υπεργολάβων που δεν συμμορφώνονται με περιβαλλοντικές και κοινωνικές υποχρεώσεις Ενότητα 3: Νομικές πτυχές της GPP

Ενότητα 3: Νομικές πτυχές της GPP Οδηγίες του 2014 Αποκλεισμός + Επιλογή Οι οδηγίες ορίζουν κοινούς λόγους αποκλεισμού για υποβάλλοντες προσφορά. Αυτές σχετίζονται με σοβαρά παραπτώματα ή προβλήματα σε προηγούμενη εκτέλεση σύμβασης, ορισμένα εκ των οποίων σχετίζονται με την GPP Τα κριτήρια επιλογής μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για τον προσδιορισμό των εταιριών που έχουν την κατάλληλη τεχνική και επαγγελματική ικανότητα να εκτελέσουν μια σύμβαση (συμπεριλαμβανομένης της προηγούμενης εμπειρίας) Ο αποκλεισμός και η επιλογή αναλογικών κριτηρίων που βασίζονται σε προκαθορισμένα κριτήρια Ενότητα 3: Νομικές πτυχές της GPP

Ενότητα 3: Νομικές πτυχές της GPP Οδηγίες του 2014 Τεχνικές Προδιαγραφές Οι τεχνικές προδιαγραφές είναι οι ελάχιστες απαιτήσεις με τις οποίες πρέπει να συμμορφώνονται όλοι οι υποβάλλοντες προσφορά, για παράδειγμα, «Όλα τα προϊόντα πρέπει να περιέχουν ανακυκλωμένο υλικό σε ποσοστό τουλάχιστον 65 %» Οι υποβάλλοντες προσφορά που δεν συμμορφώνονται με τεχνικές προδιαγραφές πρέπει να απορρίπτονται Υπάρχουν διάφοροι τρόποι διαμόρφωσης των τεχνικών προδιαγραφών, συμπεριλαμβανομένων των προδιαγραφών με βάση την επίδοση ή λειτουργικών προδιαγραφών (βλέπε Ενότητα 4) Οι προδιαγραφές μπορεί να σχετίζονται με οποιοδήποτε στάδιο του κύκλου ζωής, π.χ. μέθοδοι παραγωγής Ενότητα 3: Νομικές πτυχές της GPP

Ενότητα 3: Νομικές πτυχές της GPP Οδηγίες του 2014 Κριτήρια Ανάθεσης Σύμφωνα με τις οδηγίες, όλες οι συμβάσεις πρέπει να ανατίθενται με βάση «την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά» (MEAT) Αυτό καθιστά δυνατό τον καθορισμό ενός συνδυασμού κοστολογικών (συμπεριλαμβανομένου του κόστους του κύκλου ζωής) και ποιοτικών κριτηρίων από την αναθέτουσα αρχή Τα περιβαλλοντικά χαρακτηριστικά μπορούν να αξιολογούνται με την προϋπόθεση ότι συνδέονται με το αντικείμενο της σύμβασης Η κοστολόγηση του κύκλου ζωής μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον υπολογισμό του πραγματικού κόστους της ανάληψης ευθύνης, συμπεριλαμβανομένου του περιβαλλοντικού κόστους Ενότητα 3: Νομικές πτυχές της GPP

Ενότητα 3: Νομικές πτυχές της GPP Οδηγίες του 2014 Εκτέλεση σύμβασης Οι ρήτρες εκτέλεσης της σύμβασης μπορεί να περιλαμβάνουν στοιχεία σχετικά με την GPP – για παράδειγμα: Να ρυθμίζει πώς τα αγαθά συσκευάζονται και παραδίδονται Σε μια σύμβαση υπηρεσιών (π.χ. καθαριότητας, τροφοδοσίας) τον τρόπο διαχείρισης των αποβλήτων και της ανακύκλωσης Σε μια σύμβαση έργου, την ευθύνη του κύριου αναδόχου έργου και των υπεργολάβων όσον αφορά την περιβαλλοντική προστασία Οι ρήτρες εκτέλεσης της σύμβασης πρέπει να συνδέονται με το αντικείμενο της σύμβασης και να κοινοποιούνται εκ των προτέρων. Ενότητα 3: Νομικές πτυχές της GPP

Η Σύνδεση με το Αντικείμενο της Σύμβασης (LtSM) Τα κριτήρια επιλογής, οι τεχνικές προδιαγραφές, τα κριτήρια ανάθεσης και οι ρήτρες συμβάσεων πρέπει να συνδέονται με το αντικείμενο της σύμβασης Είναι σημαντικός για την GPP καθώς αυτός περιορίζει την ικανότητα εξέτασης των γενικών πρακτικών μιας εταιρείας που υποβάλλει προσφορά «[κριτήρια που] συνδέονται με τα έργα, τα αγαθά ή τις υπηρεσίες που θα παρασχεθούν στο πλαίσιο της σύμβασης σε σχέση με οποιαδήποτε πτυχή της και σε οποιοδήποτε από τα στάδια του κύκλου ζωής της, περιλαμβανομένων και των παραγόντων που εμπλέκονται: α) στη συγκεκριμένη διαδικασία παραγωγής, διάθεσης ή εμπορίας των εν λόγω έργων, αγαθών ή υπηρεσιών· ή β) στη συγκεκριμένη διαδικασία άλλου σταδίου του κύκλου ζωής της, έστω και αν οι εν λόγω παράγοντες δεν αποτελούν μέρος της υλικής υπόστασής της.» (Άρθρο 67) Ενότητα 3: Νομικές πτυχές της GPP

Ορισμός του αντικειμένου της σύμβασης Οι αναθέτουσες αρχές μπορούν να ορίσουν το αντικείμενο της κάθε σύμβασης, και μπορούν να το κάνουν με τρόπο που να περιλαμβάνει ρητά περιβαλλοντικούς στόχους Ο ορισμός θα επηρεάσει το πεδίο εφαρμογής των κριτηρίων της GPP που μπορείτε να θεσπίσετε Η επιλογή μεταξύ της σύμβασης υπηρεσιών ή αγαθών μπορεί επίσης να είναι σημαντική Ενότητα 3: Νομικές πτυχές της GPP

Παραδείγματα κριτηρίων που είναι/δεν είναι LtSM Σε μια σύμβαση προμήθειας στολών, η απαίτηση οι στολές να κατασκευάζονται από οργανικό βαμβάκι Σε μια σύμβαση για υπηρεσίες καθαριότητας, η διάθεση έξτρα βαθμών για τη χρήση προϊόντων με οικολογικό σήμα Η απαίτηση από μια εταιρεία να θεσπίσει μέτρα διαχείρισης αλυσίδας ανεφοδιασμού για την αντιμετώπιση συγκεκριμένων περιβαλλοντικών προβλημάτων (π.χ. ασφαλή διαχείριση χημικών) Σε μια σύμβαση για την προμήθεια στολών, η απαίτηση από τους προμηθευτές να χρησιμοποιούν μόνο οργανικό βαμβάκι σε όλα τα προϊόντα τους Σε μια σύμβαση υπηρεσιών καθαριότητας, έξτρα βαθμοί για εταιρείες που χρησιμοποιούν προϊόντα με οικολογικό σήμα σε όλες τις συμβάσεις τους Η απαίτηση από μια εταιρεία να κάνει «βιώσιμες αγορές» (χωρίς περαιτέρω ορισμό) Ενότητα 3: Νομικές πτυχές της GPP

Ενότητα 3: Νομικές πτυχές της GPP Επιλογή διαδικασιών Πέντε διαδικασίες είναι διαθέσιμες σύμφωνα με τις οδηγίες: Ανοιχτή Διαδικασία – μπορούν να υποβάλλονται προσφορά από οποιονδήποτε φορέα Ανταγωνιστικός Διάλογος – επιλέγονται τουλάχιστον τρεις συμμετέχοντες για την ανάπτυξη λύσεων με βάση μια περιγραφή των απαιτήσεων της αρχής Κλειστή Διαδικασία – επιλέγονται τουλάχιστον πέντε υποβάλλοντες προσφορά με βάση αντικειμενικά κριτήρια Σύμπραξη Καινοτομίας – επιλέγονται τουλάχιστον τρεις εταίροι για την ανάπτυξη αγαθών ή υπηρεσιών που δεν υπάρχουν ακόμα στην αγορά, χρησιμοποιώντας μια δομή σύμβασης χωρισμένη σε φάσεις. Ανταγωνιστική Διαδικασία με Διαπραγμάτευση – επιλέγονται τουλάχιστον τρεις υποβάλλοντες προσφορά με βάση αντικειμενικά κριτήρια· οι προσφορές μπορούν να τεθούν υπό διαπραγμάτευση Ενότητα 3: Νομικές πτυχές της GPP

Αντίκτυπος της διαδικασίας στην GPP Η επιλογή της διαδικασίας παίζει σημαντικό ρόλο γιατί ορίζει ποιος θα μπορεί να ανταγωνιστεί για τη σύμβασή σας και πώς θα εφαρμοστούν ορισμένα κριτήρια Αν προηγούμενη εμπειρία ή άλλες πτυχές τεχνικής ικανότητας είναι ιδιαίτερα σημαντικές για μια σύμβαση, η ανοιχτή διαδικασία μπορεί να μην είναι η πιο κατάλληλη Να θυμάστε ότι η GPP μπορεί να καταστήσει έναν διαγωνισμό πιο πολύπλοκο, ως εκ τούτου είναι ζωτικής σημασίας να δώσετε επαρκή χρόνο στους υποβάλλοντες προσφορά να απαντήσουν Ενότητα 3: Νομικές πτυχές της GPP

Οφέλη των ευέλικτων διαδικασιών Η ανταγωνιστική διαδικασία με διαπραγμάτευση, ο ανταγωνιστικός διάλογος και η σύμπραξη καινοτομίας προσφέρουν μεγαλύτερη ευελιξία από τις ανοιχτές/κλειστές διαδικασίες Η ευελιξία μπορεί να αποδειχθεί χρήσιμη για την GPP, ιδίως αν είναι δύσκολο να διατυπώσετε λεπτομερείς τεχνικές προδιαγραφές εξαιτίας έλλειψης γνώσεων για την αγορά Άλλος τρόπος για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος είναι να καταστήσετε δυνατή τη συμμετοχή της αγοράς (βλέπε Ενότητα 6) Ενότητα 3: Νομικές πτυχές της GPP

Ενότητα 3: Νομικές πτυχές της GPP Λόγοι αποκλεισμού Οι οδηγίες του 2014 ορίζουν μερικούς υποχρεωτικούς λόγους και λόγους διακριτικής ευχέρειας για τον αποκλεισμό υποψηφίων. Οι πιο σχετικοί για τους σκοπούς της GPP είναι: Μη συμμόρφωση με ισχύουσα εθνική, ευρωπαϊκή ή διεθνή περιβαλλοντική νομοθεσία Σοβαρό επαγγελματικό παράπτωμα που θέτει υπό αμφισβήτηση την ακεραιότητα Σημαντικές/επαναλαμβανόμενες ελλείψεις στην εκτέλεση προηγούμενης σύμβασης Ψευδής δήλωση για τα παραπάνω ή αδυναμία υποβολής δικαιολογητικών Ενότητα 3: Νομικές πτυχές της GPP

Ενότητα 3: Νομικές πτυχές της GPP Επιλογή υποψηφίων Τα παρακάτω στοιχεία μπορούν να ληφθούν υπόψη στο στάδιο επιλογής και είναι σχετικά για την GPP: Ανθρώπινοι και τεχνικοί πόροι Εμπειρία και συστάσεις Εκπαίδευση και επαγγελματικά προσόντα του προσωπικού Συστήματα περιβαλλοντικής διαχείρισης (π.χ. EMAS, ISO 14001) Συστήματα διαχείρισης/παρακολούθησης αλυσίδας ανεφοδιασμού Δείγματα προϊόντων Πιστοποιητικά αξιολόγησης της συμμόρφωσης Ενότητα 3: Νομικές πτυχές της GPP

Συστήματα περιβαλλοντικής διαχείρισης Η παροχή δομημένου και πιστοποιημένου τρόπου από τρίτο για τη διαχείριση της περιβαλλοντικής επίδοσης Τα συστήματα EMAS και EN/ISO 14 001 είναι τα πιο κοινά στην Ευρώπη Στο στάδιο επιλογής, μπορείτε να ζητήσετε αποδεικτικά στοιχεία των μέτρων περιβαλλοντικής διαχείρισης τα οποία ο φορέας θα μπορεί να εφαρμόσει για τη σύμβαση Πρέπει να εξετάσετε άλλες μορφές αποδεικτικών στοιχείων (όπως ένα εσωτερικό σύστημα) όταν ένας φορέας δεν έχει πρόσβαση σε πιστοποίηση τρίτου ή δεν έχει δυνατότητα να την αποκτήσει εντός των σχετικών χρονικών ορίων για λόγους που δεν ευθύνεται ο ίδιος Ενότητα 3: Νομικές πτυχές της GPP

Τεχνικές προδιαγραφές Σύμφωνα με τις οδηγίες μπορείτε να επιλέξετε μεταξύ: Προδιαγραφές με βάση την επίδοση ή λειτουργικές προδιαγραφές Περιγράψτε τα χαρακτηριστικά που απαιτούνται για τα αγαθά, τις υπηρεσίες ή τα έργα, συμπεριλαμβανομένων περιβαλλοντικών χαρακτηριστικών και διαδικασιών ή μεθόδων παραγωγής Προδιαγραφές με βάση πρότυπα Κάντε παραπομπή σε ευρωπαϊκά, διεθνή ή εθνικά πρότυπα/τεχνικές αξιολογήσεις – αυτά θα πρέπει να συνοδεύονται από τη φράση «ή ισοδύναμο» Ή ένας συνδυασμός αυτών των δύο προσεγγίσεων Ενότητα 3: Νομικές πτυχές της GPP

Ελάχιστες απαιτήσεις και εναλλακτικές προσφορές Οι τεχνικές προδιαγραφές θεσπίζουν ελάχιστες απαιτήσεις. Αυτό σημαίνει ότι αν μια προσφορά δεν συμμορφώνεται με τις προδιαγραφές, θα πρέπει να απορρίπτεται. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι αναθέτουσες αρχές επιθυμούν να παρέχουν μεγαλύτερη ευελιξία ενώ παράλληλα εξακολουθούν να διασφαλίζουν ότι λαμβάνουν προσφορές που συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις τους. Οι εναλλακτικές προσφορές μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να δώσουν τη δυνατότητα σε προσφορές που δεν συμμορφώνονται πλήρως με τις τεχνικές προδιαγραφές να ληφθούν υπόψη, είτε αντί είτε πέρα από τις προσφορές που συμμορφώνονται πλήρως. Ενότητα 3: Νομικές πτυχές της GPP

Η χρήση σημάτων σε τεχνικές προδιαγραφές Περιβαλλοντικά σήματα τρίτων μπορούν να αναφέρονται σε προδιαγραφές, κριτήρια ανάθεσης, όρους σύμβασης Τα σήματα μπορούν να μειώνουν τον όγκο εργασιών για τον προσδιορισμό και την επαλήθευση περιβαλλοντικών πτυχών των προσφορών Για να κάνετε άμεση παραπομπή σε ένα σήμα, πρέπει να πληροί ορισμένες απαιτήσεις διαφάνειας και προσβασιμότητας Ενότητα 3: Νομικές πτυχές της GPP

Απαιτήσεις για τη χρήση σημάτων σε διαγωνισμούς σχετίζονται μόνο με κριτήρια που συνδέονται με το αντικείμενο της σύμβασης· βασίζονται σε αντικειμενικά επαληθεύσιμα κριτήρια χωρίς διακρίσεις· καθιερώνονται με τη χρήση ανοιχτής και διαφανούς διαδικασίας στο πλαίσιο της οποίας μπορούν να συμμετέχουν όλοι οι σχετικοί φορείς, συμπεριλαμβανομένων των δημόσιων φορέων, των καταναλωτών, των κοινωνικών εταίρων, των κατασκευαστών, των διανομέων και των μη κυβερνητικών οργανώσεων· είναι προσβάσιμα σε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη· ορίζονται από τρίτο στον οποίον ο οικονομικός φορέας που υποβάλλει αίτηση για το σήμα δεν μπορεί να ασκήσει αποφασιστική επιρροή Ενότητα 3: Νομικές πτυχές της GPP

Ενότητα 3: Νομικές πτυχές της GPP Παραδείγματα κριτηρίων για σήματα που μπορούν/δεν μπορούν να συμπεριληφθούν σε διαγωνισμούς Η απαίτηση για δοκιμές προϊόντων όσον αφορά την κατανάλωση ενέργειας ή νερού, και η συμμόρφωση με ελάχιστα πρότυπα απόδοσης Η απαίτηση από μια εταιρεία να παρέχει δείγματα ή δελτία τεχνικών πληροφοριών για το προϊόν που θα λάβει σήμανση Οι απαιτήσεις που δημοσιεύονται στον δικτυακό τόπο του παρόχου του σήματος Η απαίτηση δοκιμής των προϊόντων σε μια συγκεκριμένη εγκατάσταση ή σε μια περιοχή/χώρα Η απαίτηση από την εταιρεία να παρέχει δείγματα ή πληροφορίες για όλα τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες της Οι απαιτήσεις που ορίζονται από την εταιρεία που χρησιμοποιεί την ίδια την ετικέτα ή που δεν διατίθενται σε άλλους φορείς Ενότητα 3: Νομικές πτυχές της GPP

Ενότητα 3: Νομικές πτυχές της GPP Κριτήρια ανάθεσης Τα Κριτήρια Ανάθεσης πρέπει… Να προσδιορίζουν την προσφορά που θα επιλεγεί μεταξύ αυτών που θα συμμορφώνονται με τις τεχνικές προδιαγραφές Να συνδυάζουν κοστολογικά (συμπεριλαμβανομένου του κόστους του κύκλου ζωής) και ποιοτικά κριτήρια για τον προσδιορισμό της πλέον συμφέρουσας από οικονομική άποψη προσφορά (MEAT) Μπορούν να περιλαμβάνουν ευρύ φάσμα περιβαλλοντικών περιβαλλόντων να συνδέονται με το αντικείμενο της σύμβασης· να μην δίνουν απεριόριστη ελευθερία επιλογής στην αναθέτουσα αρχή· να διασφαλίζουν τη δυνατότητα αποτελεσματικού ανταγωνισμού· να αναφέρονται ρητά στην προκήρυξη του διαγωνισμού και στα έγγραφα της πρόσκλησης υποβολής προσφορών με τον σταθμιστικό παράγοντά τους και τυχόν ισχύοντα επιμέρους κριτήρια· και να συμμορφώνονται με τις αρχές της Συνθήκης. Ενότητα 3: Νομικές πτυχές της GPP

Επιλογή περιβαλλοντικών κριτηρίων ανάθεσης Τα κριτήρια της ΕΕ για την GPP περιλαμβάνουν μια σειρά συνιστώμενων κριτηρίων ανάθεσης για κάθε ομάδα προϊόντων/υπηρεσιών, π.χ.: Κτίρια για Γραφεία: «Χορηγεί μόρια κατ’ αναλογία της επιπρόσθετης ζήτησης πρωτογενούς ενέργειας για το κτίριο η οποία προέρχεται/παράγεται από τοπικές πηγές ανανεώσιμης ενέργειας ή εναλλακτικά συστήματα υψηλής απόδοσης.» σε πιστοποιημένο βαμβάκι ΟΔΕΟ ή βιολογικό βαμβάκι» Δικτυακός τόπος των κριτηρίων της ΕΕ για την GPP Ενότητα 3: Νομικές πτυχές της GPP

Κριτήρια ανάθεσης για τη στάθμιση και τη βαθμολόγηση Δεν υπάρχει ελάχιστος ή μέγιστος αριθμός πόντων που μπορεί να απονεμηθούν σε περιβαλλοντικά κριτήρια ανάθεσης Στην Υπόθεση C-448/01 EVN Wienstrom, το Δικαστήριο της ΕΕ ενέκρινε επί αρχής ένα κριτήριο ανάθεσης που σχετίζεται με ανανεώσιμη ενέργεια και σταθμίζεται στο 45 % Εξετάστε την επίπτωση που θα έχουν στην αξιολόγηση διαφορετικές σταθμίσεις και μέθοδοι βαθμολόγησης, και αν παρέχουν στους υποβάλλοντες προσφορά κίνητρο να ανταγωνιστούν σε επίπεδο περιβαλλοντικών παραγόντων Ενότητα 3: Νομικές πτυχές της GPP

Κοστολόγηση κύκλου ζωής (LCC) Καλύπτει το κόστος που επωμίζεται η αναθέτουσα αρχή ή άλλοι χρήστες, π.χ. εξαγορά, χρήση, συντήρηση και τέλος ζωής Επίσης, εξωτερικές επακόλουθες περιβαλλοντικές επιπτώσεις, με την προϋπόθεση ότι η χρηματική αξία τους μπορεί να προσδιοριστεί και να επαληθευτεί, π.χ. εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου Ενότητα 3: Νομικές πτυχές της GPP

Ενότητα 3: Νομικές πτυχές της GPP Απαιτήσεις για την LCC Πρέπει να υποδηλώνετε τη μέθοδο που θα εφαρμοστεί και τα δεδομένα που απαιτούνται από υποβάλλοντες προσφορά στα έγγραφα της δημόσιας σύμβασης. Η μέθοδος πρέπει να: Να βασίζεται σε αντικειμενικά επαληθεύσιμα κριτήρια χωρίς διακρίσεις· Είναι προσβάσιμη σε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη· Τα απαραίτητα δεδομένα μπορούν να παρέχονται με εύλογη προσπάθεια και δέουσα επιμέλεια από οικονομικούς φορείς, συμπεριλαμβανομένων φορέων από τρίτες χώρες. Όπου έχει αναπτυχθεί κοινή μεθοδολογία της ΕΕ, πρέπει να εφαρμόζεται αυτή (επί του παρόντος ισχύει μόνο με βάση την οδηγία για καθαρά οχήματα) Ενότητα 3: Νομικές πτυχές της GPP

Ασυνήθιστα χαμηλές προσφορές Σε ορισμένες περιπτώσεις, μια προσφορά με πολύ χαμηλή τιμή μπορεί να μην συμμορφώνεται με περιβαλλοντικές υποχρεώσεις (π.χ. για τη σωστή απόρριψη των αποβλήτων) Οι εν λόγω προσφορές πρέπει να διερευνώνται για τον προσδιορισμό του λόγου της χαμηλής τιμής και να επιβεβαιώνεται αν τηρούνται όλες οι νομικές απαιτήσεις Πρέπει να δίνεται η δυνατότητα στους υποβάλλοντες προσφορά να δίνουν επεξηγήσεις για την τιμολόγησή τους Ενότητα 3: Νομικές πτυχές της GPP

Προδιαγραφές έναντι των κριτηρίων ανάθεσης Στο πλαίσιο της GPP, οι προδιαγραφές και τα κριτήρια ανάθεσης συχνά συνδυάζονται για τον καθορισμό της περιβαλλοντικής επίδοσης. Είναι σημαντικό να γίνεται διάκριση των ρόλων τους: Τεχνικές Προδιαγραφές Μπορεί να είναι λειτουργικές ή να βασίζονται σε πρότυπα Δεν μπορούν γίνονται εξαιρέσεις εκτός αν επιτρέπονται εναλλακτικές προσφορές Συνιστούν την καλύτερη λύση για να διασφαλίζετε ότι όλες οι προσφορές συμμορφώνονται με τα ελάχιστα περιβαλλοντικά πρότυπα Κριτήρια Ανάθεσης Μπορούν να σχετίζονται με ευρύ φάσμα περιβαλλοντικών περιβαλλόντων Απονέμονται βαθμοί για καλύτερη επίδοση Συνιστούν την καλύτερη λύση για να ενθαρρύνετε την αγορά να παρέχει πιο βιώσιμες λύσεις Ενότητα 3: Νομικές πτυχές της GPP

Ρήτρες εκτέλεσης της σύμβασης για την GPP Πρέπει να συνδέονται με το αντικείμενο της σύμβασης και να αναφέρονται εκ των προτέρων στην προκήρυξη ή στα έγγραφα της πρόσκλησης για την υποβολή προσφορών Μπορεί να ζητηθεί από τους υποβάλλοντες προσφορά να επιβεβαιώσουν την αποδοχή των όρων κατά τη διαδικασία ανάθεσης της δημόσιας σύμβασης Ενότητα 3: Νομικές πτυχές της GPP

Ορισμός ρητρών εκτέλεσης της σύμβασης Οι ρήτρες συμβάσεων για την GPP θα πρέπει να αφορούν συγκεκριμένα τις απαιτήσεις της υποβολής προσφορών, και να μην είναι «ενιαίες» Παραδείγματα: Σύμβαση αγαθών– είδος συσκευασίας και καθήκον του προμηθευτή για ανακύκλωση/επαναχρησιμοποίησή της· συχνότητα παραδόσεων· είδος οχήματος που χρησιμοποιείται για την παράδοση Σύμβαση υπηρεσιών – κατάρτιση προσωπικού σε περιβαλλοντικές πτυχές της σύμβασης· παρακολούθηση και υποβολή εκθέσεων για περιβαλλοντικές επιπτώσεις· εφαρμογή ενός EMS (Συστήματος Διαχείρισης Ενέργειας) Σύμβαση έργων– διαχείριση αποβλήτων, ενέργειας και υδάτων σε εργοτάξια· πιστοποίηση από τρίτους για κτίρια ή μηχανικές εργασίες Ενότητα 3: Νομικές πτυχές της GPP

Εφαρμογή ρητρών εκτέλεσης της σύμβασης Οι ρήτρες συμβάσεων για την GPP θα πρέπει πάντα να περιλαμβάνουν τα παρακάτω: Τι πρέπει να γίνει Ποιος πρέπει να το κάνει Πώς θα παρακολουθείται Οι έλεγχοι/παρακολούθηση/πιστοποίηση από τρίτους μπορεί να αρμόζει σε μερικές περιπτώσεις Θα πρέπει να περιλαμβάνονται κίνητρα ή/και κυρώσεις για περαιτέρω ενθάρρυνση της εκτέλεσης της GPP Ενότητα 3: Νομικές πτυχές της GPP

Σύνοψη της Εκπαιδευτικής Ενότητας 3 Η GPP διέπεται από τις οδηγίες της ΕΕ για τις δημόσιες συμβάσεις, τις αρχές της Συνθήκης, τη νομολογία και την εθνική νομοθεσία Η ίση μεταχείριση, η διαφάνεια, η αναλογικότητα και η αμοιβαία αναγνώριση πρέπει να εφαρμόζονται Ο οδηγίες για τις δημόσιες συμβάσεις του 2014 καθιστούν δυνατό στην GPP να εφαρμόζεται καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας υποβολής προσφορών Οι απαιτήσεις για τη σύνδεση με το αντικείμενο της σύμβασης θέτει όρια όσον αφορά τι μπορεί να ζητηθεί από τους υποβάλλοντες προσφορά Η GPP μπορεί να εφαρμοστεί σε κάθε μία από τις πέντε διαδικασίες Ενότητα 3: Νομικές πτυχές της GPP

Συνέχεια της Σύνοψη της Εκπαιδευτικής Ενότητας 3 Ο αποκλεισμός και επιλογή όσων υποβάλλουν προσφορά μπορεί να περιλαμβάνει περιβαλλοντικές πτυχές Οι τεχνικές προδιαγραφές μπορούν να ορίζουν ελάχιστες περιβαλλοντικές απαιτήσεις, συμπεριλαμβανομένων παραπομπών σε ετικέτες τρίτων Τα κριτήρια ανάθεσης χρησιμοποιούνται για την αξιολόγηση της παραπάνω εκτέλεσης πέρα από τις ελάχιστες απαιτήσεις, και μπορεί να περιλαμβάνουν την κοστολόγηση του κύκλου ζωής Οι ρήτρες εκτέλεσης της σύμβασης θα πρέπει να θέτουν σε εφαρμογή τις δεσμεύσεις για την GPP, και να προσδιορίζονται ειδικά για κάθε σύμβαση Ενότητα 3: Νομικές πτυχές της GPP

Περαιτέρω καθοδήγηση Πράσινες αγορές (3η έκδοση, 2016) Κριτήρια της ΕΕ για την GPP Παραδείγματα ορθής πρακτικής Έγγραφο καθοδήγησης για τις δημόσιες συμβάσεις (2017) Γραφείο Υποστήριξης GPP Για περαιτέρω υποστήριξη σχετικά με την GPP, επικοινωνήστε δωρεάν με την ΕΕ Γραφείο Υποστήριξης Δέσμη εργαλείων που αναπτύχθηκε για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή από το δίκτυο ICLEI – Τοπικές Αρχές για την Αειφορία Συντάκτης εκπαιδευτικής ενότητας: Public Procurement Analysis Ιδιοκτήτης, εκδότης: Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ΓΔ Περιβάλλοντος, 2019 Φωτογραφίες: με την ευγενική χορηγία του Pixabay.com στο πλαίσιο της Creative Commons CCO Αποποίηση ευθύνης: Η δέσμη εργαλείων είναι ένα ενδεικτικό έγγραφο των υπηρεσιών της Επιτροπής και δεν μπορεί να θεωρηθεί δεσμευτικό για το εν λόγω θεσμικό όργανο με κανένα τρόπο. Ούτε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ούτε κανένα άλλο πρόσωπο που ενεργεί εξ ονόματος της Επιτροπής ευθύνεται για την ενδεχόμενη χρήση των πληροφοριών του παρόντος εντύπου. Ενότητα 3: Νομικές πτυχές της GPP