Πελοποννησιακός πόλεμος (431-404 π.Χ.) Αίτια της ρήξης Φυλετική διαφορά Αθηναίοι – Ίωνες / Σπαρτιάτες – Δωριείς Πολιτειακή συγκρότηση Αθήνα – δημοκρατική / Σπάρτη - ολιγαρχική Ηγεμονικές τάσεις Αθήνας
Ο ελληνικός κόσμος είχε χωριστεί σε δύο αντίπαλα στρατόπεδα. Πόλεμος διήρκεσε τριάντα χρόνια Ιστορικοί της περιόδου Θουκυδίδης, Ξενοφώντας
Οι τρεις φάσεις του πολέμου Αρχιδάμειος ή Δεκαετής πόλεμος (431-421 π.Χ.) Σικελική εκστρατεία (415-413 π.Χ.) Δεκελεικός ή Ιωνικός πόλεμος (413-404 π.Χ.)
Οι συνέπειες του πολέμου Εξοντώθηκαν οι ελληνικές πόλεις – κράτη ειδικά όσες μεταβλήθηκαν σε πεδία συγκρούσεων ή υπέστησαν τις συνέπειες της αντιπαράθεσης (Πλαταιές, Μήλος κ.ά) Υλικές καταστροφές, εξαχρείωση ανθρώπων Προϋποθέσεις ανάμειξης Περσών στα ελληνικά πράγματα Αναγνώριση Σπαρτιατικής ηγεμονίας
Η κρίση της πόλης –κράτους 4ος αι. π. Χ. οικονομική και κοινωνική κρίση πόλεων – κρατών Ανταγωνισμός και συγκρούσεις υποκινούμενες πολλές φορές από Πέρσες Δημιουργία αντισπαρτιατικού συνασπισμού με περσικά χρήματα από Θήβα, Κόρινθο, Άργος, Αθήνα και υποκίνηση συγκρούσεων (Βοιωτικός ή Κορινθιακός Πόλεμος 395-386 π. Χ.)
Η Ανταλκίδειος Ειρήνη Οι Σπαρτιάτες επέβαλαν τους όρους τερματισμού του πολέμου Παρέδωσαν ελληνικές πόλεις παραλίων Μ. Ασίας και Κύπρου στον Πέρση βασιλιά Διακήρυξαν την αυτονομία των ελληνικών πόλεων εκτός Ίμβρου, Λήμνου, Σκύρου Σπαρτιάτες τοποτηρητές της ειρήνης / όργανα της περσικής πολιτικής
Για σύντομο χρονικό διάστημα κυριαρχία Θήβας – Θηβαϊκή ηγεμονία Για σύντομο χρονικό διάστημα κυριαρχία Θήβας – Θηβαϊκή ηγεμονία. Άνοδος με μάχη στα Λεύκτρα (371 π. Χ.) πτώση με μάχη στη Μαντίνεια (362 π.Χ.)
Η πανελλήνια ιδέα, ο κύριος εκφραστής της και τι πρέσβευε Η πανελλήνια ιδέα, ο κύριος εκφραστής της και τι πρέσβευε Παρακμή και κακοδαιμονία απασχόλησαν πνευματικούς ανθρώπους και οραματιστές ενός πανελλήνιου συνασπισμού Κύριος εκφραστής ο ρητοροδιδάσκαλος Ισοκράτης Νέα πολιτική έκφραση για κοινό αγώνα εναντίον των Περσών, αποδέσμευση από τοπικιστικό πνεύμα. Αντίπαλος ο Δημοσθένης