Μάθημα [GD2011]: ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Η λειτουργία της Διεύθυνσης Εισηγητής: Γιανναράκης Γρηγόρης Email: ggianaris@gmail.com

ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας - Διοίκηση Επιχειρήσεων (Γρεβενά) Εισαγωγή Η λειτουργία της Διεύθυνσης έχει να κάνει με τη διαπροσωπική πλευρά της διοίκησης, δηλ τη μελέτη του ανθρώπου και την εργασιακή του συμπεριφορά Ο χειρισμός του ανθρώπινου παράγοντα για την επιτυχία των στόχων του οργανισμού, είναι το περιεχόμενο της λειτουργίας της Διεύθυνσης. Ταυτίζονται οι ατομικοί με τους οργανωσιακούς στόχους;;;; ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας - Διοίκηση Επιχειρήσεων (Γρεβενά)

ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας - Διοίκηση Επιχειρήσεων (Γρεβενά) Ηγεσία Η αποτελεσματικότητα της λειτουργίας της διεύθυνσης εξαρτάται από τις ηγετικές ικανότητες του διοικητικού στελέχους. Ηγέτης δεν είναι αυτός που εξ’ ορισμού έχει δύναμη και εξουσία που πηγάζουν από τη θέση που κατέχει. ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΤΑΙ ΠΡΟΘΥΜΑ ΚΑΙ ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΑ από τους υφισταμένους του ότι άξια κατέχει τη θέση αυτή και επηρεάζει την εργασιακή τους συμπεριφορά. ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας - Διοίκηση Επιχειρήσεων (Γρεβενά)

ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας - Διοίκηση Επιχειρήσεων (Γρεβενά) Ηγεσία Ορισμός: «Η διαδικασία επηρεασμού των ενεργειών και της συμπεριφοράς των ατόμων από τον ηγέτη τους ώστε εθελοντικά και αυθόρμητα να συνεργαστούν για να υλοποιήσουν τους στόχους της ομάδας και μέσα από αυτούς και τους ατομικούς τους στόχους». Στη βάση όλων των ορισμών σχετικά με την ηγεσία υπάρχει η ιδέα «να κάνει τους άλλους να κάνουν πράγματα». ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας - Διοίκηση Επιχειρήσεων (Γρεβενά)

ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας - Διοίκηση Επιχειρήσεων (Γρεβενά) Ηγεσία Κύρια Χαρακτηριστικά: Η ανάπτυξη πνεύματος πρωτοβουλίας στους υφισταμένους τους Προετοιμασία της ομάδας για αντιμετώπιση των αλλαγών του περιβάλλοντος Έγκαιρη και ορθή αντιμετώπιση των σφαλμάτων των υφισταμένων του Η διατήρηση της εκτίμησης των υφισταμένων του Δημιουργία Οράματος για τα άτομα-ομάδα-οργανισμό Ποιο στυλ Ηγεσίας θα ακολουθήσει ο Ηγέτης;;;;; ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας - Διοίκηση Επιχειρήσεων (Γρεβενά)

ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας - Διοίκηση Επιχειρήσεων (Γρεβενά) ΣΤΥΛ Ηγεσίας Η Θεωρία του Likert Η Θεωρία McGregor Χ, Υ Η Θεωρία Lippit-White Το μοντέλο Schmid-Tannebaum Η Διοικητική Σχάρα των Blake-Mouton Η Ενδεχομενική θεωρία των Fiedler Το Μοντέλο των Vroom-Yetton Κατηγοριοποιούνται σε 3 κύριες κατηγορίες θεωριών: Χαρακτηριστικά των αποτελεσματικών ηγετών Προσδιορισμό παραγόντων μέσα στον οργανισμό, που επηρεάζουν τη δυνατότητα κάποιου να ηγηθεί Να μελετήσουν τα χαρακτηριστικά της ομάδας των υφιστ/συνεργατών του ηγέτη και πως αυτά επηρεάζουν την αποτελεσματικότητά του ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας - Διοίκηση Επιχειρήσεων (Γρεβενά)

ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας - Διοίκηση Επιχειρήσεων (Γρεβενά) a) Θεωρία του Likert Ταξινομεί τα 4 στυλ Ηγεσίας Το εκμεταλλευτικό αυταρχικό: Φόβο, καταναγκασμό, επικοινωνία από πάνω προς τα κάτω, χωρίς συμμετοχή των εργαζομένων Το καλοπροαίρετο αυταρχικό: υφιστάμενοι εξαρτώμενοι-υπάρχει κάποιο κλίμα εμπιστοσύνης/φιλίας, αποφάσεις η κορυφή-ορισμένες σε χαμηλότερα επίπεδα Το συμβουλευτικό:υφιστάμενοι προσφέρουν γνώμες/απόψεις στους ανωτέρους, επικοινωνία αμφίδρομη, οι σημαντικές αποφάσεις από ανώτερα στελέχη. Το συμμετοχικό: ενεργή συμμετοχή όλων στις αποφάσεις και στον καθορισμό προκλητικών στόχων, συμμετοχικές διαδικασίες. ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας - Διοίκηση Επιχειρήσεων (Γρεβενά)

a) Η Διοικητική Σχάρα των R. Blake & J. Mouton: Ο Ηγέτης να είναι προσανατολισμένος στον άνθρωπο ή στο έργο. Επιτυχημένος είναι αυτός που συνδυάζει και τις δύο κατευθύνσεις. Διοικητική Σχάρα όπου γραφικά παρουσιάζονται τα αποτελέσματα της αξιολόγησης των ηγετών σε μία κλίμακα από 1 έως 9, ανάλογα με το ενδιαφέρον που δίνουν στις 2 διαστάσεις: Εκπλήρωση των στόχων (Χ) και των ανθρώπινων σχέσεων (Υ) ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας - Διοίκηση Επιχειρήσεων (Γρεβενά)

Η διοικητική σχάρα των R. Blake & J. Mouton Ενδιαφέρον για τους ανθρώπους Υψηλό Χαμηλό 1,9 Διοίκηση λέσχης 9,9 Διοίκηση Ομάδας 9, 1 Διοίκηση καθηκόντων 1,1 Χρεοκοπημένη διοίκηση 5,5 Ενδιάμεση Διοίκηση Χαμηλό Υψηλό Ενδιαφέρον για την παραγωγή ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας - Διοίκηση Επιχειρήσεων (Γρεβενά)

b) Ενδεχομενική θεώρηση της ηγεσία από τον Fiedler Η αποτελεσματική ηγεσία σύμφωνα με τη θεωρία αυτή εξαρτάται από: Σχέσεις ηγέτη και υφισταμένων (λαμβάνοντας υπόψη της κατηγορίες του Likert με βάση τον βαθμό αμοιβαίας εμπιστοσύνης, σεβασμού, φιλίας και άτυπων σχέσεων) Φύση της Εργασίας: Εργασία καθορισμένη, αρμοδιότητες συγκεκριμένες σαφή πρότυπα-συμβουλευτικό ή συμμετοχικό στυλ ηγεσίας. Σε αντίθετη περίπτωση – ασάφεια, πολυπλοκότητα, επείγουσα κατάσταση – συγκεντρωτικό αυταρχικό στυλ Δύναμη της θέσης: ανάλογα το ιεραρχικό επίπεδο/είδος/έκταση προσδιορίζει το στυλ που θα διαλέξει ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας - Διοίκηση Επιχειρήσεων (Γρεβενά)

b) Μοντέλο Vroom – Yetton – Jago Επικεντρώνεται στη συμμετοχή των υφισταμένων στη λήψη της απόφασης και την επιλογή του καταλληλότερου στιλ συμπεριφοράς από τον ηγέτη με γνώμονα την αξιολόγηση της κατάστασης. Η επιλογή γίνεται στη βάση ενός δέντρου λήψης αποφάσεων όπου, με εργαλείο τη διαμόρφωση ερωτήσεων που αποδέχονται απάντηση ναι- όχι. ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας - Διοίκηση Επιχειρήσεων (Γρεβενά)

b) Μοντέλο Vroom – Yetton – Jago ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας - Διοίκηση Επιχειρήσεων (Γρεβενά)

b) Μοντέλο Vroom – Yetton – Jago Πέντε στυλ ηγεσίας ανάλογα τον βαθμό συμμετοχής των εργαζομένων στη λήψη των αποφάσεων. ΑΥΤΑΡΧΙΚΟ Ι και ΙΙ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΟΥ ΙΙΙ και IV ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΥ/ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΟΥ V Κριτήρια επιλογής του κατάλληλου στυλ: Σπουδαιότητα της απόφασης Πληροφορίες σχετικά με το πρόβλημα που έχει ο ηγέτης Τον ορισμό του προβλήματος Το βαθμό της συναίνεσης που απαιτείται από πλευράς εργαζομένων Το βαθμό αποδοχής της απόφασης του ηγέτη από πλευράς εργαζομένων Πιθανότητα σύγκρουσης στην περίπτωση που δεν συμφωνούν οι εργαζόμενοι με τις διαφορές αποφάσεις του ηγέτη ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας - Διοίκηση Επιχειρήσεων (Γρεβενά)

ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας - Διοίκηση Επιχειρήσεων (Γρεβενά) c) Η θεωρία McGregor X, Y Προτείνει δύο στυλ ηγεσίας: Το αυταρχικό και το δημοκρατικό στυλ ανάλογα με τη φύση των ατόμων που καλούνται να διοικήσουν Δύο ομάδες ανθρώπων Χ και Υ Χ: Ανήκουν όσοι δεν επιδιώκουν να εργάζονται με υπευθυνότητα και να αναλαμβάνουν ευθύνες Υ: Φιλότιμοι και επιθυμούν να αναλαμβάνουν δράση ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας - Διοίκηση Επιχειρήσεων (Γρεβενά)

c) Η θεωρία των Argyris, Hersey and Blanchard Ο ηγέτης επιθυμεί να λειτουργήσει ως μέντορας, προπονητής, σύμβουλος των υφισταμένων του. Βοηθάει τους συνεργάτες του με τέτοιο τρόπο ώστε να «ωριμάσουν» δηλ στη τροποποίηση των «ανώριμων χαρακτηριστικών» των υφισταμένων του, όπου μοιάζουν με αυτά της κατηγορίας Χ, σε χαρακτηριστικά «ωριμότητας» όπως αυτά της κατηγορίας Υ του Mc Gregor. Χαρακτηριστικά ανωριμότητας Χαρακτηριστικά Ωριμότητας Παθητικός Ενεργητικός Εξαρτημένος Ανεξάρτητος Συμπεριφέρεται με λίγους τρόπους Συμπεριφέρεται με πολλούς τρόπους Χωρίς βάθος ενδιαφέροντα Έχει ενδιαφέροντα Αντιμετωπίζει τα ζητήματα με βραχυχρόνια προοπτική Αντιμετωπίζει τα ζητήματα με μακροχρόνια προοπτική Αισθάνεται ικανοποίηση από κατοχή κατώτερης θέσης Αισθάνεται ικανοποίηση από κατοχή ανώτερης θέσης ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας - Διοίκηση Επιχειρήσεων (Γρεβενά)

ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας - Διοίκηση Επιχειρήσεων (Γρεβενά) Υποκίνηση Η Δύναμη που οδηγεί τους ανθρώπους σε ενέργειες που σκοπεύουν στην εκπλήρωση των αναγκών τους ή στην επιτυχία των επιθυμητών στόχων προκαλεί τη διαδικασία της υποκίνησης. Στην πράξη, ΥΠΟΚΙΝΗΣΗ = ΠΑΡΟΧΗ ΚΙΝΗΤΡΩΝ Παραδείγματα κινήτρων: οικονομικές ανταμοιβές, προαγωγές, καλό περιβάλλον εργασίας, σταθερότητα στους όρους εργασίας, ηθικές ανταμοιβές ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας - Διοίκηση Επιχειρήσεων (Γρεβενά)

Υποκίνηση - Maslow Ανθρώπινες ανάγκες ως κίνητρο και κατέληξε στην «Πυραμίδα των αναγκών» Αυτοπραγμάτωση (ικανοποίηση των προσδοκιών, του επιθυμητού, κατάκτησης επιτευγμάτων) Αναγνώρισης (κύρος, γόητρο, ικανοποίηση φιλοδοξιών) Ασφάλειας (σταθερότητα εργ., συνθήκες υγιεινής, συνταξιοδότηση) Φυσιολογικές (Τροφή, ένδυση, κατοικία, υγεία) ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας - Διοίκηση Επιχειρήσεων (Γρεβενά)

ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας - Διοίκηση Επιχειρήσεων (Γρεβενά) Υποκίνηση - Herzberg Προσδιορισμός των παραγόντων που προκαλούν: Ικανοποίηση και διάθεση για αύξηση της απόδοσης Όταν παρέχονται ευκαιρίες για να ικανοποιήσουν τις ανάγκες αναγνώρισης και αυτοπραγμάτωσης, τότε υποκινούνται για να αυξήσουν της απόδοσή τους και να νιώθουν ικανοποίηση/χαρούμενη διάθεση για εργασία Διάθεση απλά της διατήρησης της δεδομένης απόδοσης Όταν ικανοποιούνται οι φυσιολογικές ανάγκες, οι εργαζόμενοι δεν υποκινούνται για να αυξήσουν την απόδοσή τους – απλά διατηρούν την απόδοσή τους ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας - Διοίκηση Επιχειρήσεων (Γρεβενά)

ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας - Διοίκηση Επιχειρήσεων (Γρεβενά) Υποκίνηση - Herzberg Παράγοντες Διατήρησης ή Υγιεινής Παράγοντες που υποκινούν Μισθός Κύρος, γόητρο Άλλες οικονομικές παροχές Ευκαιρίες για επίτευγμα Επιδοτούμενες άδειες Ευκαιρίες προβολής Σταθερότητα σε όρους εργασίας Ηθική αναγνώριση και ηθικές ανταμοιβές Αρμονικές σχέσεις με συναδέλφους Συμμετοχή στη λήψη των αποφάσεων Αξιοκρατικά συστήματα επιλογής, παροχής ανταμοιβών κλπ Προκλητικό περιεχόμενο εργασίας ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας - Διοίκηση Επιχειρήσεων (Γρεβενά)

Υποκίνηση – Η θεωρία της δικαιοσύνης του Adams Βασίζεται στην αντίληψη της ισότητας Τα άτομα επιθυμούν ίση μεταχείριση. Η άνιση μεταχείριση μειώνει την υποκίνηση. Δύο δείκτες: Σελ 357 Συνεισφορές άλλων Απολαβές άλλων Συνεισφορές του ατόμου Απολαβές του ατόμου = ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας - Διοίκηση Επιχειρήσεων (Γρεβενά)