ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΗΝ ΕΔΑΦΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ, ΣΕΣ 2014-2020 1ο Εθνικό Αναπτυξιακό Συνέδριο, 4.4.2013 Γ. ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ Επικ. Καθηγητής Περιφερειακής Ανάπτυξης και Προγραμματισμού A.Π.Θ. Επιστημονικός Σύμβουλος BCS Σύμβουλοι Ανάπτυξης & Περιβάλλοντος gmich@plandevel.auth.gr; gmich@bcsnet.gr

ΤΟ ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ H διατηρήσιμη ανάπτυξη δεν εξασφαλίζεται σε περιβάλλον έντονων κοινωνικών ανισοτήτων, που έχουν χωρικό εντοπισμό, χωρικές ιδιαιτερότητες και τελική χωρική (εδαφική) έκφραση Η Εδαφική Συνοχή κεντρικός στόχος της ΕΕ, περιλαμβάνεται στη Συνθήκη Τα διλήμματα από την κρίση: δημοσιονομική σταθεροποίηση / αντιμετώπιση χωρικών ανισοτήτων; ευνοϊκό περιβάλλον / εντοπισμένες επενδυτικές παρεμβάσεις; Ανάκαμψη και ανάπτυξη δεν νοούνται αν τα αποτελέσματα στον χώρο είναι τέτοια ώστε να προκαλούνται μη αντιστρέψιμες ανισότητες και ανάλωση πόρων και αν επομένως προκύπτει υπέρογκο κόστος για την εκ των υστέρων εξισορρόπηση τους

Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΥΝΟΧΗΣ Μακροπρόθεσμα, δεν μπόρεσε να αντιστρέψει «ιστορικές» ανισορροπίες 2014-2020, ριζική στροφή: Investment for Growth and Jobs / «Σύγκλιση»; μείωση πόρων πολυταμειακότητα θεματική συγκέντρωση περιοριστικές επενδυτικές προτεραιότητες Δομή προγραμματισμού: ΚΣΠ: «αχωρικό»; ΣΕΣ: ισχυρή χωρική διάσταση

ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ «ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ» Κύριες μορφές ανισοτήτων: μονοκεντρικότητα αστική διάχυση μητροπολιτική κρίση ΕΝΔΟ-περιφερειακές ανισότητες Παράγοντες: αποπαραγωγικοποίηση διάχυση εξωγενούς εισοδήματος πάγιος προσανατολισμός δημοσίων επενδύσεων: υποδομές Μακρόχρονες ανισότητες και κρίση: ανάκαμψη χωρίς παραγωγή; ανάκαμψη με εμπορικό έλλειμμα;

ΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΕΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ Μακροπρόθεσμη διατηρήσιμη ανάπτυξη KAI άμεση ανάκαμψη ΟΛΕΣ οι πολιτικές: ΣΕΣ, ΠΔΕ, μόχλευση (ΤΑΙΠΕΔ, FT, ΣΔΙΤ, Aναπτυξιακός Νόμος, ….) ▼ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ Κινητήρες: ανταγωνιστικότητα + επιχειρηματικότητα Τελικοί στόχοι: απασχόληση + κοινωνική συνοχή + προστασία πόρων ΘΕΜΑΤΙΚΗ + ΧΩΡΙΚΗ ΕΠΙΚΕΝΤΡΩΣΗ

Σε κάθε τύπο χωρικής ενότητας: ΑΝΑΓΚΑΙΑ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗ Σε κάθε τύπο χωρικής ενότητας: μητροπολιτικές περιοχές + διεπαφή αστικού / αγροτικού μεσαία αστικά κέντρα νησιά, ειδικές περιοχές βιομηχανικές συγκεντρώσεις ζώνες αγροτικής εξειδίκευσης κορεσμένες τουριστικές ζώνες δίκτυα «νέου» τουρισμού δια-περιφερειακές ζώνες διασυνοριακές ζώνες ▼ XΡΗΣΗ ΝΕΩΝ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ

▼ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΣΕΣ; Ολοκληρωμένη Εδαφική Επένδυση: μακροπρόθεσμη στόχευση σύνθεση Θ.Σ. (1, 2, 3, 6, 7, 10); υπο-περιφερειακή κλίμακα Περιφέρειες; Εξυπνη Εξειδίκευση: σύνδεση με ΟΕΕ ενεργοποίηση ΟΧΙ μελέτη Βιώσιμη Αστική Ανάπτυξη (>>5%): κοινωνική ανάκαμψη / αστική διόρθωση αποδοτική αξιοποίηση ΕΚΤ Δήμοι; Τοπική Ανάπτυξη με Πρωτοβουλία Τοπικών Κοινοτήτων: σύνθεση Επ. Πρ. άμεση ανάκαμψη / περιοχές υποβάθμισης καταλύτης παραγωγικής αναδιάρθρωσης μικρή κλίμακα Χρηματοδοτικά Εργαλεία: για: Ολ.Εδ.Επ., Β.Αστ.Αν., … Κοινά Σχέδια Δράσης: για: ΤΑΠΤΚ, Β.Αστ.Αν., … ▼ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΣΕΣ;