Ανάπτυξη Τερματικής Εγκατάστασης Κρουαζιέρας στο Λιμένα Θεσσαλονίκης : Έλεγχος Βιωσιμότητας μέσω Οικονομοτεχνικής Ανάλυσης Κουσουλός Γρηγόριος

Ιστορική Αναδρομή 1818 Black Bail Line, δημιουργία πρώτης εταιρίας για υπηρεσίες μεταφοράς επιβατών Arthur Anderson P&O, εμπνευστής της ιδέας « ταξίδι για αναψυχή και όχι συγκοινωνία» 1844, πρώτη οργανωμένη κρουαζιέρα στη Μεσόγειο

Ιστορική Αναδρομή Στα επόμενα χρόνια τα πλοία αποκτούν μεγαλύτερα καταστρώματα, περισσότερες ψυχαγωγίες και αυξάνεται ο αριθμός των κρουαζιέρων και προορισμών. Κατά τη διάρκεια των δυο Παγκοσμίων Πολέμων σταματούν οι κρουαζιέρες

Ιστορική Αναδρομή 1960 – Νέα εποχή κρουαζιέρας Αντικατάσταση του πλοίου από το αεροπλάνο ως κύριο μέσο μεταφοράς. Ο προορισμός γίνεται το επίκεντρο και αντικαθιστά το μέσο μεταφοράς. Η κρουαζιέρα ξεκινά να απευθύνεται στο ευρύ κοινό.

Ιστορική Αναδρομή 1960 – 1980 1η Γενιά Κρουαζιερόπλοιων Βασίστηκαν στα υπάρχοντα επιβατικά πλοία (περίπου 900 επιβάτες) 1981 2η Γενιά Κρουαζιερόπλοιων Αυξάνει το μέγεθος των πλοίων και η μεταφορική τους ικανότητα. (1400 επιβάτες) 1990 3η Γενιά Κρουαζιερόπλοιων Μεγαθήρια (π.χ. Sovereign of the Seas) Σήμερα Τα μεγάλα Κρουαζιερόπλοια εξυπηρετούν από 5000 έως 6000 επιβάτες.

Κρουαζιερόπλοιο «Allure of the Seas» Πηγή: Διαδίκτυο www.en.wikipedia.org

Κατηγορίες Λιμένων Οι λιμένες κρουαζιέρας χωρίζονται σε τρείς κατηγορίες : Λιμένες Αφετηρίας (home ports) Ενδιάμεσοι-Διερχόμενοι Λιμένες (ports of call ή transit) Υβριδικοί Λιμένες (hybrid ports)

Λιμένας Αφετηρίας Τα κριτήρια που καθορίζουν ένα λιμένα αφετηρίας είναι : Ικανότητα τροφοδοσίας πλοίου με τρόφιμα και καύσιμα. Εγκαταστάσεις για γρήγορη και άνετη επιβίβαση και αποβίβαση επιβατών. Κοντινή απόσταση από αεροδρόμιο διεθνούς εμβέλειας. Μικρή απόσταση από προορισμούς τουριστικού ενδιαφέροντος.

Ενδιάμεσοι-Διερχόμενοι Λιμένες Τα κριτήρια που καθορίζουν έναν ενδιάμεσο- διερχόμενο λιμένα είναι : Αξιοθέατα διεθνούς εμβέλειας. Ιστορικά μνημεία. Τοπία ιδιαίτερου φυσικού κάλλους. Ιδανική απόσταση από αφετήριο λιμένα. αλλά και από τους υπόλοιπους διερχόμενους λιμένες. Ασφάλεια επιβατών.

Υβριδικοί Λιμένες Τα κριτήρια που καθορίζουν έναν υβριδικό λιμένα είναι να περιλαμβάνει όλα τα κριτήρια των δυο προηγούμενων κατηγοριών.

Παγκόσμιοι Λιμένες Κρουαζιέρας Καραϊβική, Αλάσκα, Κεντρική Νότια Αμερική Καναδάς Αμερική Ευρώπη Μεσόγειος, Σκανδιναβικές χώρες, Βαλτική, Ιβηρική Χερσόνησος, Κανάρια Νησιά, Βρετανικές νήσους Μεσόγειος, Σκανδιναβικές χώρες, Βαλτική, Ιβηρική Χερσόνησος, Κανάρια Νησιά, Βρετανικές νήσους Μεσόγειος, Σκανδιναβικές χώρες, Βαλτική, Ιβηρική Χερσόνησος, Κανάρια Νησιά, Βρετανικές νήσους Μεσόγειος, Σκανδιναβικές χώρες, Βαλτική, Ιβηρική Χερσόνησος, Κανάρια Νησιά, Βρετανικές νήσους Μεσόγειος, Σκανδιναβικές χώρες, Βαλτική, Ιβηρική Χερσόνησος, Κανάρια Νησιά, Βρετανικές νήσους Μεσόγειος, Σκανδιναβικές χώρες, Βαλτική, Ιβηρική Χερσόνησος, Κανάρια Νησιά, Βρετανικές νήσους

Παγκόσμιοι Λιμένες Κρουαζιέρας Το 2004 πραγματοποίησαν κρουαζιέρα Στην Ευρώπη : 42 εταιρείες με έδρα την Ευρώπη και στόλο 123 κρουαζιερόπλοια. 18 εταιρείες με έδρα εκτός Ευρώπης και στόλο 60 κρουαζιερόπλοια. Στην Ελλάδα : Επιβιβάστηκαν σε λιμένες αφετηρίας 176.600 άτομα δηλ. το 3% του συνόλου. (7η θέση) Οι επιβάτες με χώρα προορισμού την Ελλάδα ήταν 4.075.700 δηλ. το 14,1% του συνόλου.(3η θέση)

Άμεσες Δαπάνες Αγορές εταιριών κρουαζιέρας (τροφοδοσία σε καύσιμα και τρόφιμα, εξοπλισμός πλοίων, υπηρεσίες) 42%, Αγορές επιβατών και πληρώματος 22%, Αξία ναυπηγικής βιομηχανίας (κατασκευή, συντήρηση πλοίων) 27%, Μισθοδοσία υπαλλήλων 9%.

Λιμένας Θεσσαλονίκης Χερσαία έκταση 1550 στρέμματα που περιλαμβάνει 6 προβλήτες Προβλήτας 2, σήμερα δεν εξυπηρετεί κάποια συγκεκριμένη δραστηριότητα, είναι εκτός ελευθέρας ζώνης και υπολειτουργεί

Εκτιμήσεις Προγραμματικού Σχεδίου Αύξηση της διακίνησης της κρουαζιέρας Τουριστικοί προορισμοί σημαντικοί για να προσελκύσουν το ενδιαφέρον Δημιουργία κατάλληλης κτιριακής υποδομής, απαραίτητη για την εξέλιξη του λιμένα ως λιμένας αφετηρίας κρουαζιέρας

Θέση Λιμένα Θεσσαλονίκης ως Αφετηρία Κρουαζιέρας Πλεονεκτήματα-Μειονεκτήματα Ύπαρξη ενδοχώρας Διαθεσιμότητα λιμενικών υποδομών Μικρή απόσταση από το ιστορικό κέντρο της πόλης Ικανοποιητικές υποστηρικτικές υποδομές Τροφοδοσία σε τρόφιμα και καύσιμα Διευρωπαϊκό Δίκτυο Μεταφορών Δεν έχει εξελιχθεί ως κύριος λιμένας διερχόμενης κρουαζιέρας, λόγω μακρινής θέσης Κυκλοφοριακό πρόβλημα στο κέντρο Θεσσαλονίκης, δεν επιτρέπει τη γρήγορη μετακίνηση των επιβατών

Προβλεπόμενη διακίνηση διερχόμενης κρουαζιέρας Ο.Λ.Θ 2016-2040 (επιβ.) Μέχρι 2021 : 1200 επιβάτες ανά πλοίο 2022-2040 : 2000 επιβάτες ανά πλοίο

Προβλεπόμενη διακίνηση κρουαζιέρας αφετηρίας, Ο.Λ.Θ 2019-2040(επιβ.) Μέχρι 2022 : 1800 επιβάτες ανά πλοίο 2023-2029 : 2000 επιβάτες ανά πλοίο 2030-2034 : 2200 επιβάτες ανά πλοίο 2035-2040 : 2400 επιβάτες ανά πλοίο

Θέσεις Εξυπηρέτησης Κρουαζιερόπλοιων Ο προβλήτας 2 διαθέτει δυο θέσεις εξυπηρέτησης κρουαζιερόπλοιων Η μία θέση θα εξυπηρετεί κυρίως αφετηρία κρουαζιέρας και η άλλη θα εξυπηρετεί κυρίως διερχόμενη κρουαζιέρα Χωρίς ταυτόχρονες αναχωρήσεις - αφίξεις

Τι θα περιλαμβάνει η Τερματική Εγκατάσταση Ζώνη εξυπηρέτησης και τροφοδοσίας Κτίριο επιβατικού σταθμού (2 επίπεδα ισόγειο-όροφος) Σύνδεση κτιρίου τερματικής εγκατάστασης με πλοίο (gangways) Οδική εξυπηρέτηση – χώροι στάθμευσης

Επενδυτικό Κόστος Νέας Τερματικής Εγκατάστασης Κρουαζιέρας –Κλιμάκωση Δαπανών

Παραδοχές Οικονομικού Μοντέλου Σύμβαση παραχώρησης, ετήσιο μίσθωμα Τα έσοδα της Ο.Λ.Θ Α.Ε. Προσόρμιση-Παραβολή και Ελλιμενισμό κρουαζιερόπλοιων (home port και transit) Διέλευση Διερχομένων και Εκκίνηση Κρουαζιέρας Ετήσιο Μίσθωμα από τον Ιδιώτη Επενδυτή (Operator) Ο Ιδιώτης Επενδυτής θα επιβαρύνεται από τα ετήσια λειτουργικά έσοδα του συνόλου της τερματικής εγκατάστασης

Παραδοχές Οικονομικού Μοντέλου Η Ο.Λ.Θ Α.Ε. θα επιβαρύνεται από τα έξοδα τακτικής συντήρησης των υποδομών της τερματικής εγκατάστασης Εξέταση διαφορετικού ύψους μισθωμάτων Ανάλυση ευαισθησίας ± 30% για το μεταφορικό φορτίο μόνο της αφετηρίας κρουαζιέρας Υπολογισμός καθαράς παρούσας αξίας (N.P.V) θα χρησιμοποιηθεί το επιτόκιο που εφαρμόζει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) 5%.

Ιδιώτης Επενδυτής (Operator) Όπως έχει δείξει η διεθνής εμπειρία η διαχείριση των τερματικών εγκαταστάσεων κρουαζιέρας πραγματοποιείται συνήθως από εξειδικευμένες εταιρείες, όπου τις περισσότερες φορές συμμετέχουν και ναυτιλιακές εταιρείες κρουαζιέρας. Η έρευνα που πραγματοποίησε ο DI Vaio (2006-2008) είχε ως κύρια συμπεράσματα ότι οι τερματικές εγκαταστάσεις που τις διαχειρίζονται οι εξειδικευμένες εταιρείες υπερτερούν έναντι αυτών, όπου η διαχείριση είναι αμιγώς δημόσιος φορέας.

Ανάλυση Ευαισθησίας IRR (%) Νέας Τερματικής Εγκατάστασης Κρουαζιέρας Βασικό Σενάριο

Επιρροή ετήσιου μισθώματος Ιδιώτη Επενδυτή (Operator) στο δείκτη IRR, Βασικό Σενάριο

Βασικά Συμπεράσματα Γίνεται η επένδυση για τη δημιουργία της τερματικής εγκατάστασης στον Προβλήτα 2 Η αξία των υφιστάμενων υποδομών είναι πολύ μεγάλη με αποτέλεσμα εάν η επένδυση έπρεπε να γίνει εξ ολοκλήρου να ήταν αδύνατη. Το κατώτατο όριο μισθώματος είναι 2.5 εκ. ευρώ έτσι ώστε ακόμα και στο απαισιόδοξο σενάριο το IRR = 7,10%

Βασικά Συμπεράσματα Η έλλειψη εναλλακτικής πρότασης αξιοποίησης του Προβλήτα 2 θα οδηγούσε σε μηδενική επένδυση, που θα στερούσε ένα μικρό έσοδο από την Ο.Λ.Θ. Α.Ε. αλλά ένα πολύ μεγαλύτερο από την πόλη της Θεσσαλονίκης. Οι προβλέψεις μελλοντικής διακίνησης που πραγματοποιήθηκαν από το Προγραμματικό Σχέδιο είναι μάλλον συντηρητικές μιας και στην περίπτωση που ο Ιδιώτης Επενδυτής αναλάβει την επένδυση οι μελλοντικοί φόρτοι θα είναι συγκριτικά μεγαλύτεροι.

Βασικά Συμπεράσματα Οι ελάχιστες εγκαταστάσεις αφετηρίας κρουαζιέρας στη χώρα μας καθιστούν μια τέτοια επένδυση για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του τουρισμού υψίστης σημασίας.

Σας ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας !!!