Κατέβασμα παρουσίασης
Η παρουσίαση φορτώνεται. Παρακαλείστε να περιμένετε
ΔημοσίευσεΠλούταρχος Βαρουξής Τροποποιήθηκε πριν 8 χρόνια
2
ΑΡΣΑΚΕΙΑ – ΤΟΣΙΤΣΕΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΕΠΟΠΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης Στην αρχαιότητα χρησιμοποιούνταν ένα πλήθος υλικών γραφής, τόσο οργανικών, όσο και ανόργανων. Αντίθετα με μας σήμερα που γράφουμε επάνω στο χαρτί σχεδόν αποκλειστικά, οι αρχαίοι χρησιμο- ποιούσαν ένα πλήθος επιφανειών για να γράψουν, όπως: τον λίθο, τον πηλό, τα μεταλλικά ελάσματα, τις ξύλινες πινακίδες, τον πάπυρο, την περγαμηνή. πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο ξύλο πάπυρος δέρμα ξύλο πάπυρος δέρμα ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Έναρξη μουσικής Παύση μουσικής
3
ΑΡΣΑΚΕΙΑ – ΤΟΣΙΤΣΕΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΕΠΟΠΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης Στην αρχαιότητα χρησιμοποιούνταν ένα πλήθος υλικών γραφής, τόσο οργανικών, όσο και ανόργανων. Αντίθετα με μας σήμερα που γράφουμε επάνω στο χαρτί σχεδόν αποκλειστικά, οι αρχαίοι χρησιμο- ποιούσαν ένα πλήθος επιφανειών για να γράψουν, όπως: τον λίθο, τον πηλό, τα μεταλλικά ελάσματα, τις ξύλινες πινακίδες, τον πάπυρο, την περγαμηνή. πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο ξύλο πάπυρος δέρμα ξύλο πάπυρος δέρμα ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Έναρξη μουσικής Παύση μουσικής
4
ΑΡΣΑΚΕΙΑ – ΤΟΣΙΤΣΕΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΕΠΟΠΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης Στην αρχαιότητα χρησιμοποιούνταν ένα πλήθος υλικών γραφής, τόσο οργανικών, όσο και ανόργανων. Αντίθετα με μας σήμερα που γράφουμε επάνω στο χαρτί σχεδόν αποκλειστικά, οι αρχαίοι χρησιμο- ποιούσαν ένα πλήθος επιφανειών για να γράψουν, όπως: τον λίθο, τον πηλό, τα μεταλλικά ελάσματα, τις ξύλινες πινακίδες, τον πάπυρο, την περγαμηνή. πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο ξύλο πάπυρος δέρμα ξύλο πάπυρος δέρμα ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Έναρξη μουσικής Παύση μουσικής
5
ΑΡΣΑΚΕΙΑ – ΤΟΣΙΤΣΕΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΕΠΟΠΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης Στην αρχαιότητα χρησιμοποιούνταν ένα πλήθος υλικών γραφής, τόσο οργανικών, όσο και ανόργανων. Αντίθετα με μας σήμερα που γράφουμε επάνω στο χαρτί σχεδόν αποκλειστικά, οι αρχαίοι χρησιμο- ποιούσαν ένα πλήθος επιφανειών για να γράψουν, όπως: τον λίθο, τον πηλό, τα μεταλλικά ελάσματα, τις ξύλινες πινακίδες, τον πάπυρο, την περγαμηνή. πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο ξύλο πάπυρος δέρμα ξύλο πάπυρος δέρμα ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Έναρξη μουσικής Παύση μουσικής
6
ΑΡΣΑΚΕΙΑ – ΤΟΣΙΤΣΕΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΕΠΟΠΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης Στην αρχαιότητα χρησιμοποιούνταν ένα πλήθος υλικών γραφής, τόσο οργανικών, όσο και ανόργανων. Αντίθετα με μας σήμερα που γράφουμε επάνω στο χαρτί σχεδόν αποκλειστικά, οι αρχαίοι χρησιμο- ποιούσαν ένα πλήθος επιφανειών για να γράψουν, όπως: τον λίθο, τον πηλό, τα μεταλλικά ελάσματα, τις ξύλινες πινακίδες, τον πάπυρο, την περγαμηνή. πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο ξύλο πάπυρος δέρμα ξύλο πάπυρος δέρμα ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Έναρξη μουσικής Παύση μουσικής
7
ΑΡΣΑΚΕΙΑ – ΤΟΣΙΤΣΕΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΕΠΟΠΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης Στην αρχαιότητα χρησιμοποιούνταν ένα πλήθος υλικών γραφής, τόσο οργανικών, όσο και ανόργανων. Αντίθετα με μας σήμερα που γράφουμε επάνω στο χαρτί σχεδόν αποκλειστικά, οι αρχαίοι χρησιμο- ποιούσαν ένα πλήθος επιφανειών για να γράψουν, όπως: τον λίθο, τον πηλό, τα μεταλλικά ελάσματα, τις ξύλινες πινακίδες, τον πάπυρο, την περγαμηνή. πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο ξύλο πάπυρος δέρμα ξύλο πάπυρος δέρμα ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Έναρξη μουσικής Παύση μουσικής
8
ΑΡΣΑΚΕΙΑ – ΤΟΣΙΤΣΕΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΕΠΟΠTΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης Στην αρχαιότητα χρησιμοποιούνταν ένα πλήθος υλικών γραφής, τόσο οργανικών, όσο και ανόργανων. Αντίθετα με μας σήμερα που γράφουμε επάνω στο χαρτί σχεδόν αποκλειστικά, οι αρχαίοι χρησιμο- ποιούσαν ένα πλήθος επιφανειών για να γράψουν, όπως: το λίθο, τον πηλό, τα μεταλλικά ελάσματα, τις ξύλινες πινακίδες, τον πάπυρο, την περγαμηνή. πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο ξύλο πάπυρος δέρμα ξύλο πάπυρος δέρμα Έναρξη μουσικής Παύση μουσικής ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ ΕΠΟΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ ΓΡΑΦΗ ΣΕ ΠΗΛΙΝΕΣ ΠΙΝΑΚΙΔΕΣ Πήλινη πινακίδα γραμμένη σε Γραμμική Γραφή Β΄που βρέθηκε στις Μυκήνες και χρονολογείται περί τον 13 ο αι. π.Χ. Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών ΓΡΑΦΗ ΣΕ ΠΗΛΙΝΕΣ ΠΙΝΑΚΙΔΕΣ Πήλινη πινακίδα γραμμένη σε Γραμμική Γραφή Β΄που βρέθηκε στις Μυκήνες και χρονολογείται περί τον 13 ο αι. π.Χ. Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών πηλός θραύσματα πέτρα μέταλλο
9
ΑΡΣΑΚΕΙΑ – ΤΟΣΙΤΣΕΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΕΠΟΠTΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης Στην αρχαιότητα χρησιμοποιούνταν ένα πλήθος υλικών γραφής, τόσο οργανικών, όσο και ανόργανων. Αντίθετα με μας σήμερα που γράφουμε επάνω στο χαρτί σχεδόν αποκλειστικά, οι αρχαίοι χρησιμο- ποιούσαν ένα πλήθος επιφανειών για να γράψουν, όπως: το λίθο, τον πηλό, τα μεταλλικά ελάσματα, τις ξύλινες πινακίδες, τον πάπυρο, την περγαμηνή. πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο ξύλο πάπυρος δέρμα ξύλο πάπυρος δέρμα Έναρξη μουσικής Παύση μουσικής ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΕΠΟΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ Πήλινη πινακίδα γραμμένη σε Γραμμική Γραφή Β΄που βρέθηκε στην Κνωσσό από τον και χρονολογείται περί το π.Χ. Οι πινακίδες αυτές διασώθηκαν λόγω της καταστροφής των ανακτόρων από πυρκαγιά που ουσιαστικά έψησε τον πηλό. Πήλινη πινακίδα γραμμένη σε Γραμμική Γραφή Β΄που βρέθηκε στην Κνωσσό από τον Arthur Evans και χρονολογείται περί το 1450 - 1375 π.Χ. Οι πινακίδες αυτές διασώθηκαν λόγω της καταστροφής των ανακτόρων από πυρκαγιά που ουσιαστικά έψησε τον πηλό. Αναγράφονται ποσότητες λαδιού, οι οποίες προφανώς προσεφέρθησαν σε διάφορες θεότητες. Πήλινη πινακίδα γραμμένη σε Γραμμική Γραφή Β΄που βρέθηκε στην Κνωσσό από τον και χρονολογείται περί το π.Χ. Οι πινακίδες αυτές διασώθηκαν λόγω της καταστροφής των ανακτόρων από πυρκαγιά που ουσιαστικά έψησε τον πηλό. Πήλινη πινακίδα γραμμένη σε Γραμμική Γραφή Β΄που βρέθηκε στην Κνωσσό από τον Arthur Evans και χρονολογείται περί το 1450 - 1375 π.Χ. Οι πινακίδες αυτές διασώθηκαν λόγω της καταστροφής των ανακτόρων από πυρκαγιά που ουσιαστικά έψησε τον πηλό. Αναγράφονται ποσότητες λαδιού, οι οποίες προφανώς προσεφέρθησαν σε διάφορες θεότητες. ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ πηλός θραύσματα πέτρα μέταλλο
10
ΑΡΣΑΚΕΙΑ – ΤΟΣΙΤΣΕΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΕΠΟΠTΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης Στην αρχαιότητα χρησιμοποιούνταν ένα πλήθος υλικών γραφής, τόσο οργανικών, όσο και ανόργανων. Αντίθετα με μας σήμερα που γράφουμε επάνω στο χαρτί σχεδόν αποκλειστικά, οι αρχαίοι χρησιμο- ποιούσαν ένα πλήθος επιφανειών για να γράψουν, όπως: το λίθο, τον πηλό, τα μεταλλικά ελάσματα, τις ξύλινες πινακίδες, τον πάπυρο, την περγαμηνή. πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο ξύλο πάπυρος δέρμα ξύλο πάπυρος δέρμα Έναρξη μουσικής Παύση μουσικής ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΕΠΟΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ Πινακίδα που βρέθηκε στην Πύλο με Γραμμική Γραφή Β΄(περί το π.Χ.) Πινακίδα που βρέθηκε στην Πύλο με Γραμμική Γραφή Β΄(περί το 1200 π.Χ.) Η Γραμμική Β΄ αρχικά δεν ταυτίστηκε με καμία γλώσσα, θεωρούμενη από τον Έβανς ότι αναπαρι- στούσε μια ξεχωριστή γλώσσα που ονόμαζε "Μινωϊκή", ενώ ήταν πεπεισμένος ότι ήταν αδύνατο να ήταν ελληνική. Μετά από πολλές αποτυχημένες προσπάθειες αρχαιολόγων και γλωσσολόγων, αποκρυπτογρα- φήθηκε το 1953 από το νεαρό αρχιτέκτονα Μάικλ Βέντρις (με τη βοήθεια του φιλολόγου Τζων Τσάντγουικ) που έφερε στο φως μια αρχαϊκή ελληνική διάλεκτο πέντε αιώνες παλαιότερη από τα Ελληνικά του Ομήρου. Η Γραμμική Β΄ αρχικά δεν ταυτίστηκε με καμία γλώσσα, θεωρούμενη από τον Έβανς ότι αναπαρι- στούσε μια ξεχωριστή γλώσσα που ονόμαζε "Μινωϊκή", ενώ ήταν πεπεισμένος ότι ήταν αδύνατο να ήταν ελληνική. Μετά από πολλές αποτυχημένες προσπάθειες αρχαιολόγων και γλωσσολόγων, αποκρυπτογρα- φήθηκε το 1953 από το νεαρό αρχιτέκτονα Μάικλ Βέντρις (με τη βοήθεια του φιλολόγου Τζων Τσάντγουικ) που έφερε στο φως μια αρχαϊκή ελληνική διάλεκτο πέντε αιώνες παλαιότερη από τα Ελληνικά του Ομήρου. Μάικλ Βέντρις ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ πηλός θραύσματα πέτρα μέταλλο
11
ΑΡΣΑΚΕΙΑ – ΤΟΣΙΤΣΕΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΕΠΟΠTΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης Στην αρχαιότητα χρησιμοποιούνταν ένα πλήθος υλικών γραφής, τόσο οργανικών, όσο και ανόργανων. Αντίθετα με μας σήμερα που γράφουμε επάνω στο χαρτί σχεδόν αποκλειστικά, οι αρχαίοι χρησιμο- ποιούσαν ένα πλήθος επιφανειών για να γράψουν, όπως: το λίθο, τον πηλό, τα μεταλλικά ελάσματα, τις ξύλινες πινακίδες, τον πάπυρο, την περγαμηνή. πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο ξύλο πάπυρος δέρμα ξύλο πάπυρος δέρμα ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Έναρξη μουσικής Παύση μουσικής ΕΠΟΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ Αθηναϊκό όστρακο στο οποίο προτείνεται για εξορία ο Περικλής. Μουσείο Αρχαίας Αγοράς, Στοά Αττάλου Πάρα πολύ απλό υλικό γραφής αποτελούσαν τα θραύσματα από πήλινα αγγεία, τα λεγόμενα όστρακα, υλικό πρακτικό και αδάπανο. Η γραφή επάνω στα όστρακα ήταν άλλοτε εγχάρακτη και άλλοτε με μελάνη. Όπως προκύπτει από τα σχετικά ευρήματα, τα όστρακα χρησιμοποιούνταν για φορολογικές αποδείξεις, σημειώσεις, βεβαιώσεις, επιστολές και κυρίως μαθητικές ασκήσεις. Οι Αθηναίοι χρησιμοποιούσαν θραύσματα αγγείων για την ψηφοφορία του «εξοστρακισμού», την απομάκρυνση δηλαδή ενός πολίτη από την κοινότητα για δέκα χρόνια. Όπως προκύπτει από τα σχετικά ευρήματα, τα όστρακα χρησιμοποιούνταν για φορολογικές αποδείξεις, σημειώσεις, βεβαιώσεις, επιστολές και κυρίως μαθητικές ασκήσεις. Οι Αθηναίοι χρησιμοποιούσαν θραύσματα αγγείων για την ψηφοφορία του «εξοστρακισμού», την απομάκρυνση δηλαδή ενός πολίτη από την κοινότητα για δέκα χρόνια. Όστρακο που φέρει το όνομα του Αριστείδη Μουσείο Αρχαίας Αγοράς, Στοά Αττάλου ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ πηλός θραύσματα πέτρα μέταλλο
12
ΑΡΣΑΚΕΙΑ – ΤΟΣΙΤΣΕΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΕΠΟΠTΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης Στην αρχαιότητα χρησιμοποιούνταν ένα πλήθος υλικών γραφής, τόσο οργανικών, όσο και ανόργανων. Αντίθετα με μας σήμερα που γράφουμε επάνω στο χαρτί σχεδόν αποκλειστικά, οι αρχαίοι χρησιμο- ποιούσαν ένα πλήθος επιφανειών για να γράψουν, όπως: το λίθο, τον πηλό, τα μεταλλικά ελάσματα, τις ξύλινες πινακίδες, τον πάπυρο, την περγαμηνή. πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο Έναρξη μουσικής Παύση μουσικής ξύλο πάπυρος δέρμα ξύλο πάπυρος δέρμα ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ Ο Γορτύνιος Κώδικας ανακαλύφθηκε στο μεγαλύτερο μέρος του το 1884. Οι νόμοι της Γόρτυνας, αρχικά, ήταν εντοιχισμένοι στον κυκλικό τοίχο ενός δημόσιου κτηρίου (χώρος συνάθροισης και λήψης αποφάσεων) αλλά κατά τους ελληνιστικούς και ρωμαϊκούς χρόνους εντοιχίστηκαν σε άλλα κτήρια (Ωδείο Τραϊανού). Αρκετά τμήματα επιγραφών βρίσκονται σε μουσεία σε ολόκληρο τον κόσμο, τα περισσότερα όμως είναι εμφανή πλησίον των ερειπίων του Ωδείου. Αποτελείται από 12 στήλες ή δέλτους (Δωδεκάδελτος) και εκτεινόταν σε 630-640 στίχους, από τους οποίους σήμερα σώζονται οι 605. Ο Γορτύνιος Κώδικας ανακαλύφθηκε στο μεγαλύτερο μέρος του το 1884. Οι νόμοι της Γόρτυνας, αρχικά, ήταν εντοιχισμένοι στον κυκλικό τοίχο ενός δημόσιου κτηρίου (χώρος συνάθροισης και λήψης αποφάσεων) αλλά κατά τους ελληνιστικούς και ρωμαϊκούς χρόνους εντοιχίστηκαν σε άλλα κτήρια (Ωδείο Τραϊανού). Αρκετά τμήματα επιγραφών βρίσκονται σε μουσεία σε ολόκληρο τον κόσμο, τα περισσότερα όμως είναι εμφανή πλησίον των ερειπίων του Ωδείου. Αποτελείται από 12 στήλες ή δέλτους (Δωδεκάδελτος) και εκτεινόταν σε 630-640 στίχους, από τους οποίους σήμερα σώζονται οι 605. Ο Κώδικας (ή Μεγάλη Επιγραφή) της Γόρτυνας είναι ο αρχαιότερος κώδικας ελληνικού αστικού δικαίου (α΄ μισό 5 ου αι. π.Χ.). Στη φωτογραφία, ο αρχαιολόγος Federico Halbherr, αποκρυπτογραφόντας τον «Κώδικα της Γόρτυνας», πιθανόν πριν το 1900. ΕΠΟΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ πηλός θραύσματα πέτρα μέταλλο
13
ΑΡΣΑΚΕΙΑ – ΤΟΣΙΤΣΕΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΕΠΟΠTΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης Στην αρχαιότητα χρησιμοποιούνταν ένα πλήθος υλικών γραφής, τόσο οργανικών, όσο και ανόργανων. Αντίθετα με μας σήμερα που γράφουμε επάνω στο χαρτί σχεδόν αποκλειστικά, οι αρχαίοι χρησιμο- ποιούσαν ένα πλήθος επιφανειών για να γράψουν, όπως: το λίθο, τον πηλό, τα μεταλλικά ελάσματα, τις ξύλινες πινακίδες, τον πάπυρο, την περγαμηνή. πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο Έναρξη μουσικής Παύση μουσικής ξύλο πάπυρος δέρμα ξύλο πάπυρος δέρμα ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΕΠΟΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ Μια σπουδαία κατηγορία υλικών γραφής ήταν τα μέταλλα. Συχνά στην αρχαιότητα συναντάται η χρήση των καταδέσμων, το να γράφουν δηλαδή επάνω σε φύλλα μολύβδου μαζί με τύπους αναθεματισμού το όνομα ενός προσώπου για το οποίο εύχονταν κάτι κακό και έπειτα να θάβουν ή να πετούν μέσα σε τάφους τις κατάρες αυτές. Κατάλληλο επίσης μεταλλικό υλικό γραφής ήταν ο μαλακός κασσίτερος. Από τα μέταλλα σπανιότατα υλικά γραφής ήταν ο χρυσός και ο άργυρος. Οι γραφές επάνω σε αυτά τα πολύτιμα υλικά προφανώς δεν προορίζονταν για καθημερινή χρήση και έτσι τέτοια παραδείγματα πρέπει να ήταν πολύ σπάνια. Μια σπουδαία κατηγορία υλικών γραφής ήταν τα μέταλλα. Συχνά στην αρχαιότητα συναντάται η χρήση των καταδέσμων, το να γράφουν δηλαδή επάνω σε φύλλα μολύβδου μαζί με τύπους αναθεματισμού το όνομα ενός προσώπου για το οποίο εύχονταν κάτι κακό και έπειτα να θάβουν ή να πετούν μέσα σε τάφους τις κατάρες αυτές. Κατάλληλο επίσης μεταλλικό υλικό γραφής ήταν ο μαλακός κασσίτερος. Από τα μέταλλα σπανιότατα υλικά γραφής ήταν ο χρυσός και ο άργυρος. Οι γραφές επάνω σε αυτά τα πολύτιμα υλικά προφανώς δεν προορίζονταν για καθημερινή χρήση και έτσι τέτοια παραδείγματα πρέπει να ήταν πολύ σπάνια. ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ Μεταλλικό έλασμα μολύβδου (κατάδεσμος) από την Πέλλα (α΄ μισό 4ου π.Χ. αιώνα). Βρέθηκε στο νεκροταφείο της Αγοράς, τυλιγμένο στο δεξί χέρι του νεκρού. Το εγχάρακτο κείμενο αποκαλύπτει ότι πρόκειται για κατάρα με μαγική και τελετουργική σημασία. Η γλώσσα του κειμένου είναι η ελληνική διάλεκτος που χρησιμοποιείτο στη Μακεδονία πριν τον 4ο αιώνα π.Χ., υπό την επίδραση της αττικής διαλέκτου. Μεταλλικό έλασμα μολύβδου (κατάδεσμος) από την Πέλλα (α΄ μισό 4ου π.Χ. αιώνα). Βρέθηκε στο νεκροταφείο της Αγοράς, τυλιγμένο στο δεξί χέρι του νεκρού. Το εγχάρακτο κείμενο αποκαλύπτει ότι πρόκειται για κατάρα με μαγική και τελετουργική σημασία. Η γλώσσα του κειμένου είναι η ελληνική διάλεκτος που χρησιμοποιείτο στη Μακεδονία πριν τον 4ο αιώνα π.Χ., υπό την επίδραση της αττικής διαλέκτου. ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ ΓΙΑ ΝΑ ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ πηλός θραύσματα πέτρα μέταλλο
14
ΑΡΣΑΚΕΙΑ – ΤΟΣΙΤΣΕΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΕΠΟΠTΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης Στην αρχαιότητα χρησιμοποιούνταν ένα πλήθος υλικών γραφής, τόσο οργανικών, όσο και ανόργανων. Αντίθετα με μας σήμερα που γράφουμε επάνω στο χαρτί σχεδόν αποκλειστικά, οι αρχαίοι χρησιμο- ποιούσαν ένα πλήθος επιφανειών για να γράψουν, όπως: το λίθο, τον πηλό, τα μεταλλικά ελάσματα, τις ξύλινες πινακίδες, τον πάπυρο, την περγαμηνή. πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο ξύλο πάπυρος δέρμα ξύλο πάπυρος δέρμα Έναρξη μουσικής Παύση μουσικής ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΕΠΟΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ Η επιγραφή του Διπύλου (περί το 720 π.Χ.) Η επιγραφή είναι χαραγμένη πάνω σε ένα αγγείο (οινοχόη) που βρέθηκε στο Δίπυλο του Κεραμικού κι έχει γραφή «κύκλω επί τα λαιά» (κυκλικώς από τα δεξιά προς τα αριστερά) σε προευκλείδειο αλφάβητο. Η επιγραφή του Διπύλου (περί το 720 π.Χ.) Η επιγραφή είναι χαραγμένη πάνω σε ένα αγγείο (οινοχόη) που βρέθηκε στο Δίπυλο του Κεραμικού κι έχει γραφή «κύκλω επί τα λαιά» (κυκλικώς από τα δεξιά προς τα αριστερά) σε προευκλείδειο αλφάβητο. ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ Επιγραφή Διπύλου Επιγραφή Διπύλου Επιγραφή Διπύλου Επιγραφή Διπύλου Κύπελλο Νέστορος Κύπελλο Νέστορος Κύπελλο Νέστορος Κύπελλο Νέστορος Επιγραφή Νικάνδρης Επιγραφή Νικάνδρης Επιγραφή Νικάνδρης Επιγραφή Νικάνδρης
15
ΑΡΣΑΚΕΙΑ – ΤΟΣΙΤΣΕΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΕΠΟΠTΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης Στην αρχαιότητα χρησιμοποιούνταν ένα πλήθος υλικών γραφής, τόσο οργανικών, όσο και ανόργανων. Αντίθετα με μας σήμερα που γράφουμε επάνω στο χαρτί σχεδόν αποκλειστικά, οι αρχαίοι χρησιμο- ποιούσαν ένα πλήθος επιφανειών για να γράψουν, όπως: το λίθο, τον πηλό, τα μεταλλικά ελάσματα, τις ξύλινες πινακίδες, τον πάπυρο, την περγαμηνή. πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο ξύλο πάπυρος δέρμα ξύλο πάπυρος δέρμα Έναρξη μουσικής Παύση μουσικής ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Η επιγραφή του Διπύλου ΗΟΣ ΝΥΝ ΟΡΧΕΣΤΟΝ ΠΑΝΤΟΝ ΑΤΑΛΟΤΑΤΑ ΠΑΙΖΕΙ ΤΟΤΟ ΔΕΚΑΝ ΜΙΝ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ Όποιος από τους ορχηστές χορεύει πιο ανάλαφρα απ’ όλους αυτός να το πάρει (το αγγείο) Η επιγραφή του Διπύλου ΗΟΣ ΝΥΝ ΟΡΧΕΣΤΟΝ ΠΑΝΤΟΝ ΑΤΑΛΟΤΑΤΑ ΠΑΙΖΕΙ ΤΟΤΟ ΔΕΚΑΝ ΜΙΝ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ Όποιος από τους ορχηστές χορεύει πιο ανάλαφρα απ’ όλους αυτός να το πάρει (το αγγείο) ΕΠΟΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ Επιγραφή Διπύλου Επιγραφή Διπύλου Επιγραφή Διπύλου Επιγραφή Διπύλου Κύπελλο Νέστορος Κύπελλο Νέστορος Κύπελλο Νέστορος Κύπελλο Νέστορος Επιγραφή Νικάνδρης Επιγραφή Νικάνδρης Επιγραφή Νικάνδρης Επιγραφή Νικάνδρης
16
ΑΡΣΑΚΕΙΑ – ΤΟΣΙΤΣΕΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΕΠΟΠTΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης Στην αρχαιότητα χρησιμοποιούνταν ένα πλήθος υλικών γραφής, τόσο οργανικών, όσο και ανόργανων. Αντίθετα με μας σήμερα που γράφουμε επάνω στο χαρτί σχεδόν αποκλειστικά, οι αρχαίοι χρησιμο- ποιούσαν ένα πλήθος επιφανειών για να γράψουν, όπως: το λίθο, τον πηλό, τα μεταλλικά ελάσματα, τις ξύλινες πινακίδες, τον πάπυρο, την περγαμηνή. Έναρξη μουσικής Παύση μουσικής πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο ξύλο πάπυρος δέρμα ξύλο πάπυρος δέρμα ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ ΕΠΟΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ Το «Κύπελλο του Νέστορα» βρέθηκε το 1954 σε ανασκαφές στις αρχαίες Πιθηκούσες της Κάτω Ιταλίας. Χρονολογείται στην Γεωμετρική Περίοδο (750- 700 π.Χ.) και είχε κατασκευαστεί στην Ρόδο. Φέρει επιγραφή τριών γραμμών που είναι ένα από τα παλαιότερα δείγματα γραφής στο ελληνικό αλφάβητο Νέστορος [εἰμὶ] εὔποτ[ον] ποτήριο[ν]· ΝΕΣΤΟΡΟΣ :……...: ΕΥΠΟΤ….: ΠΟΤΕΡΙΟ.. ὃς δ’ ἂν τοῦδε πίησι]ποτηρί[ου] αὐτίκα κῆνον ΗΟΣΔΑΤΟΔΕΠΙΕΣΙ : ΠΟΤΕΡΙ.. : AΥΤΙΚΑΚΕΝΟΝ ἵμερος αἱρήσει καλλιστ[εφάν]ου Ἀφροδίτης. ΙΜΕΡΟΣΗΑΙΡΕΣΕΙ : ΚΑΛΛΙΣΤ…Ο : ΑΦΡΟΔΙΤΕΣ Καλόπιοτο βέβαια το ποτήρι του Νέστορα· όποιος όμως πιει απ’ αυτό εδώ το ποτήρι, αμέσως θα τον καταλάβει ο πόθος της ομορφοστεφανωμένης Αφροδίτης. Νέστορος [εἰμὶ] εὔποτ[ον] ποτήριο[ν]· ΝΕΣΤΟΡΟΣ :……...: ΕΥΠΟΤ….: ΠΟΤΕΡΙΟ.. ὃς δ’ ἂν τοῦδε πίησι]ποτηρί[ου] αὐτίκα κῆνον ΗΟΣΔΑΤΟΔΕΠΙΕΣΙ : ΠΟΤΕΡΙ.. : AΥΤΙΚΑΚΕΝΟΝ ἵμερος αἱρήσει καλλιστ[εφάν]ου Ἀφροδίτης. ΙΜΕΡΟΣΗΑΙΡΕΣΕΙ : ΚΑΛΛΙΣΤ…Ο : ΑΦΡΟΔΙΤΕΣ Καλόπιοτο βέβαια το ποτήρι του Νέστορα· όποιος όμως πιει απ’ αυτό εδώ το ποτήρι, αμέσως θα τον καταλάβει ο πόθος της ομορφοστεφανωμένης Αφροδίτης. Επιγραφή Διπύλου Επιγραφή Διπύλου Επιγραφή Διπύλου Επιγραφή Διπύλου Κύπελλο Νέστορος Κύπελλο Νέστορος Κύπελλο Νέστορος Κύπελλο Νέστορος Επιγραφή Νικάνδρης Επιγραφή Νικάνδρης Επιγραφή Νικάνδρης Επιγραφή Νικάνδρης
17
ΑΡΣΑΚΕΙΑ – ΤΟΣΙΤΣΕΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΕΠΟΠTΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης Στην αρχαιότητα χρησιμοποιούνταν ένα πλήθος υλικών γραφής, τόσο οργανικών, όσο και ανόργανων. Αντίθετα με μας σήμερα που γράφουμε επάνω στο χαρτί σχεδόν αποκλειστικά, οι αρχαίοι χρησιμο- ποιούσαν ένα πλήθος επιφανειών για να γράψουν, όπως: το λίθο, τον πηλό, τα μεταλλικά ελάσματα, τις ξύλινες πινακίδες, τον πάπυρο, την περγαμηνή. πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο ξύλο πάπυρος δέρμα ξύλο πάπυρος δέρμα Έναρξη μουσικής Παύση μουσικής ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ ΝΙΚΑΝΔΡΗ Μ ΑΝΕΘΕΚΕΝ ΗΚΗCΟΛΟΙ ΙΟΧΕΑΙΡΗΙ QΟΡΗ ΔΕΙΝΟ ΔΙΚΗΟ ΤΟ ΝΑΗΣΙΟ ΕΗΣΟΧΟΣ ΑΛΗΟΝ ΔΕΙΝΟΜΕΝΕΟΣ ΔΕ ΚΑΣΙΓΝΕΤΗ ΦΗΡΑΗΣΟ Δ ΑΛΟΧΟΣ Ν… (μεταγραφή) Νικάνδρη μ’ ανέθεκεν h κηβόλοι ιοχέαιρηι, Qόρη Δεινοδίκηο το Ναhσίο, έhσοχος αλήον, Δεινομένεος δε κασιγνέτη, Φhράhσο δ’ άλοχος ν[υν] (απόδοση) Η Νικάνδρα με αφιέρωσε στην εύστοχη τοξότιδα, η κόρη του Δεινοδίκου από τη Νάξο, η πιο σπουδαία ανάμεσα στις άλλες, αδελφή του Δεινομένους, και τώρα γυναίκα του Φράξου. Η κατά τύπον «ομιλούντος αντικειμένου» επιγραφή της Νικάνδρης στην Δήλο (7 ος αι. π.Χ.), είναι χαραγμένη βουστροφηδόν στον αριστερό μηρό της Αρτέμιδος (ή της αναθέτριας Νικάνδρης). Αποτελείται από τρεις δακτυλικούς εξαμέτρους σε αρχαϊκό αλφάβητο και έχει ως εξής: ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ ΕΠΟΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ Επιγραφή Διπύλου Επιγραφή Διπύλου Επιγραφή Διπύλου Επιγραφή Διπύλου Κύπελλο Νέστορος Κύπελλο Νέστορος Κύπελλο Νέστορος Κύπελλο Νέστορος Επιγραφή Νικάνδρης Επιγραφή Νικάνδρης Επιγραφή Νικάνδρης Επιγραφή Νικάνδρης
18
Έναρξη μουσικής Παύση μουσικής ΑΡΣΑΚΕΙΑ – ΤΟΣΙΤΣΕΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΕΠΟΠTΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης Στην αρχαιότητα χρησιμοποιούνταν ένα πλήθος υλικών γραφής, τόσο οργανικών, όσο και ανόργανων. Αντίθετα με μας σήμερα που γράφουμε επάνω στο χαρτί σχεδόν αποκλειστικά, οι αρχαίοι χρησιμο- ποιούσαν ένα πλήθος επιφανειών για να γράψουν, όπως: το λίθο, τον πηλό, τα μεταλλικά ελάσματα, τις ξύλινες πινακίδες, τον πάπυρο, την περγαμηνή. πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο ξύλο πάπυρος δέρμα ξύλο πάπυρος δέρμα ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΕΠΟΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ ΓΡΑΦΗ ΣΕ ΞΥΛΙΝΕΣ ΠΙΝΑΚΙΔΕΣ Στην πιο απλή περίπτωση επρόκειτο για μικρές σανίδες επάνω στις οποίες έγραφαν απευθείας με μελάνη. Λευκώματα ονομάζονταν οι ξύλινες επιφάνειες που ασπρίζονταν πρώτα με ασβέστη ή γύψο. Περισσότερες ξύλινες πινακίδες συνδέονταν μεταξύ τους με τρύπες στη μία πλευρά τους, από τις οποίες περνούσε ένα κορδόνι για τη σύνδεση. Ανάλογα με τον αριθμό των πινακίδων ονομάζονταν πυξία ή πτυχία, δίπτυχα, τρίπτυχα ή πολύπτυχα. ΓΡΑΦΗ ΣΕ ΞΥΛΙΝΕΣ ΠΙΝΑΚΙΔΕΣ Στην πιο απλή περίπτωση επρόκειτο για μικρές σανίδες επάνω στις οποίες έγραφαν απευθείας με μελάνη. Λευκώματα ονομάζονταν οι ξύλινες επιφάνειες που ασπρίζονταν πρώτα με ασβέστη ή γύψο. Περισσότερες ξύλινες πινακίδες συνδέονταν μεταξύ τους με τρύπες στη μία πλευρά τους, από τις οποίες περνούσε ένα κορδόνι για τη σύνδεση. Ανάλογα με τον αριθμό των πινακίδων ονομάζονταν πυξία ή πτυχία, δίπτυχα, τρίπτυχα ή πολύπτυχα. Κόρη με κηρωμένη πινακίδα και γραφίδα (Ηράκλεια Καμπανίας (Ερκολάνο, περ. 50 μ.Χ.) Άνδρας γράφει σε αναδιπλούμενο ξύλινο δίπτυχο. Λεπτομέρεια από Αττική ερυθρόμορφη κύλικα (περ. 500 π.Χ.) Μουσείο Βερολίνου Ξύλο Πάπυρος Περγαμηνή
19
Έναρξη μουσικής Παύση μουσικής ΑΡΣΑΚΕΙΑ – ΤΟΣΙΤΣΕΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΕΠΟΠTΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης Στην αρχαιότητα χρησιμοποιούνταν ένα πλήθος υλικών γραφής, τόσο οργανικών, όσο και ανόργανων. Αντίθετα με μας σήμερα που γράφουμε επάνω στο χαρτί σχεδόν αποκλειστικά, οι αρχαίοι χρησιμο- ποιούσαν ένα πλήθος επιφανειών για να γράψουν, όπως: το λίθο, τον πηλό, τα μεταλλικά ελάσματα, τις ξύλινες πινακίδες, τον πάπυρο, την περγαμηνή. πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο ξύλο πάπυρος δέρμα ξύλο πάπυρος δέρμα ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΕΠΟΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ Οι ξύλινες πλάκες ήταν λείες και διέθεταν επίστρωση από κερί στην εσωτερική επιφάνεια, ενώ στην άλλη πλευρά διέθεταν υπερυψωμένο χείλος. Ονομάζονταν γραμματεία και χρησιμοποιούνται κυρίως από τους μαθητές. Μία ή πολλές πλάκες μαζί χρησιμοποιούνταν επίσης για το γράψιμο επιστολών, ως σημειωματάρια, για λογοτεχνικά σχεδιάσματα, περιλήψεις ή και ως σχολικοί πίνακες. Οι ξύλινες πλάκες ήταν λείες και διέθεταν επίστρωση από κερί στην εσωτερική επιφάνεια, ενώ στην άλλη πλευρά διέθεταν υπερυψωμένο χείλος. Ονομάζονταν γραμματεία και χρησιμοποιούνται κυρίως από τους μαθητές. Μία ή πολλές πλάκες μαζί χρησιμοποιούνταν επίσης για το γράψιμο επιστολών, ως σημειωματάρια, για λογοτεχνικά σχεδιάσματα, περιλήψεις ή και ως σχολικοί πίνακες. ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ Το πλαίσιο ήταν κοίλο στην θέση όπου έμπαινε ο στύλος, έτσι ώστε να μεταφέρεται με ασφάλεια και να μην χάνεται. Επίσης το πλαίσιο μπορεί να είχε οπές, από τις οποίες περνούσε σχοινί ή λουράκι, το οποίο δένονταν ή ακόμα και σφραγίζονταν με τις σφραγίδες των μαρτύρων για να μην ανοίξει χωρίς την άδεια του παραλήπτη. Στους ρωμαϊκούς χρόνους, οι σφραγίδες έμπαιναν σε ειδική θήκη για να προστατεύονται από τυχαία φθορά. Το πλαίσιο ήταν κοίλο στην θέση όπου έμπαινε ο στύλος, έτσι ώστε να μεταφέρεται με ασφάλεια και να μην χάνεται. Επίσης το πλαίσιο μπορεί να είχε οπές, από τις οποίες περνούσε σχοινί ή λουράκι, το οποίο δένονταν ή ακόμα και σφραγίζονταν με τις σφραγίδες των μαρτύρων για να μην ανοίξει χωρίς την άδεια του παραλήπτη. Στους ρωμαϊκούς χρόνους, οι σφραγίδες έμπαιναν σε ειδική θήκη για να προστατεύονται από τυχαία φθορά. Αναπαράσταση ρωμαϊκής κηρωμένης πινακίδας με τρεις στύλους ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ Γραφέας σε ρωμαϊκό ανάγλυφο Γραφέας σε ρωμαϊκό ανάγλυφο Ξύλο Πάπυρος Περγαμηνή
20
Έναρξη μουσικής Παύση μουσικής ΑΡΣΑΚΕΙΑ – ΤΟΣΙΤΣΕΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΕΠΟΠTΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης Στην αρχαιότητα χρησιμοποιούνταν ένα πλήθος υλικών γραφής, τόσο οργανικών, όσο και ανόργανων. Αντίθετα με μας σήμερα που γράφουμε επάνω στο χαρτί σχεδόν αποκλειστικά, οι αρχαίοι χρησιμο- ποιούσαν ένα πλήθος επιφανειών για να γράψουν, όπως: το λίθο, τον πηλό, τα μεταλλικά ελάσματα, τις ξύλινες πινακίδες, τον πάπυρο, την περγαμηνή. πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο ξύλο πάπυρος δέρμα ξύλο πάπυρος δέρμα ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΕΠΟΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ Η διαδικασία παραγωγής ήταν η εξής: το στέλεχος κόβονταν φρέσκο αποφλοι- ώνονταν και κόβονταν σε λεπτές, πλατιές λωρίδες, τις οποίες, αφού μούσκευαν σε νερό, έβαζαν τη μία πλάι στην άλλη. Επάνω σ' αυτό το στρώμα τοποθετούσαν κάθετα ένα δεύτερο στρώμα από λωρίδες και κατόπιν πίεζαν καλά την επιφάνεια των λωρίδων, ώστε να συνδεθούν σταθερά μεταξύ τους. ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ ΓΡΑΦΗ ΣΕ ΠΑΠΥΡΟ Το πιο σημαντικό υλικό γραφής της αρχαιότητας ήταν ο πάπυρος. Προέρχονταν από το φυτό πάπυρος ή χάρτης, όπως ονομάζονταν από τους Έλληνες, ένα χαμόδεντρο, με περιοχή διάδοσης το Νείλο της Αιγύπτου. Ο πάπυρος γενικά είχε ανοιχτό τόνο, ήταν εύκαμπτο υλικό γραφής, και διέθετε την πρέπουσα ελαστικότητα, ενώ χρησιμοποιούνταν κυρίως για μακροσκελή κείμενα. ΓΡΑΦΗ ΣΕ ΠΑΠΥΡΟ Το πιο σημαντικό υλικό γραφής της αρχαιότητας ήταν ο πάπυρος. Προέρχονταν από το φυτό πάπυρος ή χάρτης, όπως ονομάζονταν από τους Έλληνες, ένα χαμόδεντρο, με περιοχή διάδοσης το Νείλο της Αιγύπτου. Ο πάπυρος γενικά είχε ανοιχτό τόνο, ήταν εύκαμπτο υλικό γραφής, και διέθετε την πρέπουσα ελαστικότητα, ενώ χρησιμοποιούνταν κυρίως για μακροσκελή κείμενα. Το φύλλο ξηραίνονταν στον ήλιο. Ενίοτε με τη βοήθεια ξυδιού ή αλεύρου συγκολλούνταν περισσότερα φύλλα, 20 ή και 50 ακόμη σε ένα ρολό. Φυτό πάπυρος ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ ΓΙΑ ΝΑ ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ Ξύλο Πάπυρος Περγαμηνή
21
Έναρξη μουσικής Παύση μουσικής ΑΡΣΑΚΕΙΑ – ΤΟΣΙΤΣΕΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΕΠΟΠTΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης Στην αρχαιότητα χρησιμοποιούνταν ένα πλήθος υλικών γραφής, τόσο οργανικών, όσο και ανόργανων. Αντίθετα με μας σήμερα που γράφουμε επάνω στο χαρτί σχεδόν αποκλειστικά, οι αρχαίοι χρησιμο- ποιούσαν ένα πλήθος επιφανειών για να γράψουν, όπως: το λίθο, τον πηλό, τα μεταλλικά ελάσματα, τις ξύλινες πινακίδες, τον πάπυρο, την περγαμηνή. πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο ξύλο πάπυρος δέρμα ξύλο πάπυρος δέρμα ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΕΠΟΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ Σκηνή δασκάλου και μαθητή Λεπτομέρεια από Αττική ερυθρόμορφη κύλικα (περ. 440 π.Χ.) - Μουσείο Λούβρου Ο δάσκαλος Λίνος διαβάζει από ρολό παπύρου το οποίο ξεδιπλώνει κάθετα και όχι όπως θα έπρεπε οριζόντια, προφανώς λόγω απαιτήσεων της καλλιτεχνικής σύνθεσης. Ο μαθητής Μουσαίος, όρθιος, κρατά ξύλινο πολύπτυχο. Σκηνή δασκάλου και μαθητή Λεπτομέρεια από Αττική ερυθρόμορφη κύλικα (περ. 440 π.Χ.) - Μουσείο Λούβρου Ο δάσκαλος Λίνος διαβάζει από ρολό παπύρου το οποίο ξεδιπλώνει κάθετα και όχι όπως θα έπρεπε οριζόντια, προφανώς λόγω απαιτήσεων της καλλιτεχνικής σύνθεσης. Ο μαθητής Μουσαίος, όρθιος, κρατά ξύλινο πολύπτυχο. Ο Πάπυρος του Δερβενίου, από τα αρχαιότερα φιλολογικά έγγραφα της Ευρώπης, χρονολογείται στο β΄ μισό του 5ου αι. π.Χ.. Περιέχει φιλοσοφική πραγματεία περί της γεννήσεως των θεών. Αρχαιολογικό μουσείο Θεσσαλονίκης. Ο πάπυρος έφτανε στο εμπόριο πάντα με τη μορφή ρολών τα οποία κόβονταν έπειτα στο επιθυμητό μέγεθος. Το πρώτο φύλλο, το πρωτόκκολλον, έμενε συνήθως άγραφο ως προστατευτικό του κυλίνδρου. Το κείμενο γράφονταν σε στήλες, σελίδες, συνήθως μόνο στη λεία εσωτερική επιφάνεια αρχίζοντας από το αριστερό άκρο. Ο τίτλος του κειμένου και το όνομα του συγγραφέα αναγράφονταν σε πρόσθετη δερμάτινη ταινία, το σίλλυβο. Ο πάπυρος έφτανε στο εμπόριο πάντα με τη μορφή ρολών τα οποία κόβονταν έπειτα στο επιθυμητό μέγεθος. Το πρώτο φύλλο, το πρωτόκκολλον, έμενε συνήθως άγραφο ως προστατευτικό του κυλίνδρου. Το κείμενο γράφονταν σε στήλες, σελίδες, συνήθως μόνο στη λεία εσωτερική επιφάνεια αρχίζοντας από το αριστερό άκρο. Ο τίτλος του κειμένου και το όνομα του συγγραφέα αναγράφονταν σε πρόσθετη δερμάτινη ταινία, το σίλλυβο. Ξύλο Πάπυρος Περγαμηνή
22
Έναρξη μουσικής Παύση μουσικής ΑΡΣΑΚΕΙΑ – ΤΟΣΙΤΣΕΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΕΠΟΠTΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης Στην αρχαιότητα χρησιμοποιούνταν ένα πλήθος υλικών γραφής, τόσο οργανικών, όσο και ανόργανων. Αντίθετα με μας σήμερα που γράφουμε επάνω στο χαρτί σχεδόν αποκλειστικά, οι αρχαίοι χρησιμο- ποιούσαν ένα πλήθος επιφανειών για να γράψουν, όπως: το λίθο, τον πηλό, τα μεταλλικά ελάσματα, τις ξύλινες πινακίδες, τον πάπυρο, την περγαμηνή. πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο ξύλο πάπυρος δέρμα ξύλο πάπυρος δέρμα ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΕΠΟΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ ΕΠΑΝΩ Αρχαίοι πάπυροι, όπως βρέθηκαν στη βιβλιοθήκη της βίλας των Παπύρων στην Ηράκλεια της Κάτω Ιταλίας. Κατά τις ανασκαφές, βρέθηκαν 1800 πάπυροι απανθρακωμένοι και διατηρημένοι με ηφαιστειακή τέφρα από την έκρηξη του Βεζούβιου το 79 μ.Χ. Στην κατάσταση αυτή μοιάζουν με ξύλινα αντικείμενα. Μερικοί έχουν ξετυλιχτεί, και βρέθηκε ότι περιέχουν ως επί το πλείστον γραπτά από Έλληνες συγγραφείς. (Εθνική Βιβλιοθήκη της Ιταλίας, Νάπολη) ΚΑΤΩ Ρολά παπύρων της Πτολεμαϊκής περιόδου (Βρετανικό Μουσείο) ΕΠΑΝΩ Αρχαίοι πάπυροι, όπως βρέθηκαν στη βιβλιοθήκη της βίλας των Παπύρων στην Ηράκλεια της Κάτω Ιταλίας. Κατά τις ανασκαφές, βρέθηκαν 1800 πάπυροι απανθρακωμένοι και διατηρημένοι με ηφαιστειακή τέφρα από την έκρηξη του Βεζούβιου το 79 μ.Χ. Στην κατάσταση αυτή μοιάζουν με ξύλινα αντικείμενα. Μερικοί έχουν ξετυλιχτεί, και βρέθηκε ότι περιέχουν ως επί το πλείστον γραπτά από Έλληνες συγγραφείς. (Εθνική Βιβλιοθήκη της Ιταλίας, Νάπολη) ΚΑΤΩ Ρολά παπύρων της Πτολεμαϊκής περιόδου (Βρετανικό Μουσείο) Ξύλο Πάπυρος Περγαμηνή
23
Έναρξη μουσικής Παύση μουσικής ΑΡΣΑΚΕΙΑ – ΤΟΣΙΤΣΕΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΕΠΟΠTΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης Στην αρχαιότητα χρησιμοποιούνταν ένα πλήθος υλικών γραφής, τόσο οργανικών, όσο και ανόργανων. Αντίθετα με μας σήμερα που γράφουμε επάνω στο χαρτί σχεδόν αποκλειστικά, οι αρχαίοι χρησιμο- ποιούσαν ένα πλήθος επιφανειών για να γράψουν, όπως: το λίθο, τον πηλό, τα μεταλλικά ελάσματα, τις ξύλινες πινακίδες, τον πάπυρο, την περγαμηνή. πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο ξύλο πάπυρος δέρμα ξύλο πάπυρος δέρμα ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΕΠΟΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ Αριστερά Συντηρητής του Michigan Papyrus Collection κατά τη διαδικασία ξετυλίγματος ενός χειρόγραφου παπύρου Δεξιά Το αρχαιότερο γνωστό απόσπασμα από την Καινή Διαθήκη (περ. 100 – 150 μΧ.) Πρόκειται για απόσπασμα από παπυρικό κώδικα, μόλις μερικών εκατοστών, που φυλάσσεαι στο John Rylands Library στο Manchester. Περιέχει στίχους από το Κατά Ιωάννην Ευαγγέλιο και στις δύο όψεις. Το απόσπασμα βρισκόταν ανάμεσα σε μια ομάδα παπύρων που εντόπισε το 1920 σε Αιγυπτιακή αγορά ο Bernard Grenfell Ξύλο Πάπυρος Περγαμηνή
24
Έναρξη μουσικής Παύση μουσικής ΑΡΣΑΚΕΙΑ – ΤΟΣΙΤΣΕΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΕΠΟΠTΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης Στην αρχαιότητα χρησιμοποιούνταν ένα πλήθος υλικών γραφής, τόσο οργανικών, όσο και ανόργανων. Αντίθετα με μας σήμερα που γράφουμε επάνω στο χαρτί σχεδόν αποκλειστικά, οι αρχαίοι χρησιμο- ποιούσαν ένα πλήθος επιφανειών για να γράψουν, όπως: το λίθο, τον πηλό, τα μεταλλικά ελάσματα, τις ξύλινες πινακίδες, τον πάπυρο, την περγαμηνή. πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο ξύλο πάπυρος δέρμα ξύλο πάπυρος δέρμα ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΕΠΟΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ Σύμφωνα με τη μαρτυρία του Πλινίου, η περγαμηνή οφείλει την κατασκευή της στην προσωρινή διακοπή εισαγωγής του παπύρου από την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου τον 2ο αι. π.Χ. Επειδή ο πάπυρος ακρίβαινε καθώς το φυτό σπάνιζε πλέον στο Δέλτα του Νείλου, η Πέργαμος κατόρθωσε να καλύψει τις ανάγκες με αυξημένη παραγωγή περγαμηνής. Αποφασιστικό ρόλο στη διάδοση της περγαμηνής θα πρέπει να αποδώσουμε τόσο στη φημισμένη βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας, όσο και στην ανάπτυξη του εμπορίου κατά την εποχή εκείνη. Σύμφωνα με τη μαρτυρία του Πλινίου, η περγαμηνή οφείλει την κατασκευή της στην προσωρινή διακοπή εισαγωγής του παπύρου από την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου τον 2ο αι. π.Χ. Επειδή ο πάπυρος ακρίβαινε καθώς το φυτό σπάνιζε πλέον στο Δέλτα του Νείλου, η Πέργαμος κατόρθωσε να καλύψει τις ανάγκες με αυξημένη παραγωγή περγαμηνής. Αποφασιστικό ρόλο στη διάδοση της περγαμηνής θα πρέπει να αποδώσουμε τόσο στη φημισμένη βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας, όσο και στην ανάπτυξη του εμπορίου κατά την εποχή εκείνη. ΠΕΡΓΑΜΗΝΗ Με τον όρο περγαμηνή δηλώνεται το υλικό γραφής για σελίδες βιβλίου, κώδικα ή χειρογράφου, που παρασκευαζόταν από δέρμα μόσχου, προβάτου ή αίγας. Η δορά βυθίζεται σε γαλάκτωμα ασβέστη (επί τρεις ημέρες) και ακολουθεί απόξεση με ειδικό ξέστρο. Στεγνώνεται ενώ βρίσκεται σε διάταση. Η περγαμηνή είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη στην υγρασία. ΠΕΡΓΑΜΗΝΗ Με τον όρο περγαμηνή δηλώνεται το υλικό γραφής για σελίδες βιβλίου, κώδικα ή χειρογράφου, που παρασκευαζόταν από δέρμα μόσχου, προβάτου ή αίγας. Η δορά βυθίζεται σε γαλάκτωμα ασβέστη (επί τρεις ημέρες) και ακολουθεί απόξεση με ειδικό ξέστρο. Στεγνώνεται ενώ βρίσκεται σε διάταση. Η περγαμηνή είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη στην υγρασία. ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ ΓΙΑ ΝΑ ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ Αρχαία Πέργαμος Ξύλο Πάπυρος Περγαμηνή
25
Έναρξη μουσικής Παύση μουσικής ΑΡΣΑΚΕΙΑ – ΤΟΣΙΤΣΕΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΕΠΟΠTΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης Στην αρχαιότητα χρησιμοποιούνταν ένα πλήθος υλικών γραφής, τόσο οργανικών, όσο και ανόργανων. Αντίθετα με μας σήμερα που γράφουμε επάνω στο χαρτί σχεδόν αποκλειστικά, οι αρχαίοι χρησιμο- ποιούσαν ένα πλήθος επιφανειών για να γράψουν, όπως: το λίθο, τον πηλό, τα μεταλλικά ελάσματα, τις ξύλινες πινακίδες, τον πάπυρο, την περγαμηνή. πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο ξύλο πάπυρος δέρμα ξύλο πάπυρος δέρμα ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΕΠΟΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ Η περγαμηνή κόβεται σε φύλλα, τα οποία μπορούν να συγκολληθούν ή να συρραφούν με δύο τρόπους: ως κύλινδρος (λατ. volumen) ή ως κώδικας (λατ. codex) Ως κύλινδρος (ομάδα φύλλων συρραμ- μένων κατά συνέχεια, ώστε να σχηματί- σουν ρόλο), ήταν εν χρήσει ως τον 4 ο και 5 ο αιώνα μ.Χ. Απεκαλείτο χάρτης, αν ήταν άγραφος, και τόμος, όταν ήταν γραμμένος. Η περγαμηνή κόβεται σε φύλλα, τα οποία μπορούν να συγκολληθούν ή να συρραφούν με δύο τρόπους: ως κύλινδρος (λατ. volumen) ή ως κώδικας (λατ. codex) Ως κύλινδρος (ομάδα φύλλων συρραμ- μένων κατά συνέχεια, ώστε να σχηματί- σουν ρόλο), ήταν εν χρήσει ως τον 4 ο και 5 ο αιώνα μ.Χ. Απεκαλείτο χάρτης, αν ήταν άγραφος, και τόμος, όταν ήταν γραμμένος. Περγαμηνή σε κύλινδρο (περ. 30 - 50 μΧ.) Περιέχει συλλογή από βιβλικούς ψαλμούς και ύμνους, γνωστούς και μη. Βρέθηκε στο Κουμράν το 1956 και ξετυλίχτηκε το 1961. Περγαμηνή σε κύλινδρο (περ. 30 - 50 μΧ.) Περιέχει συλλογή από βιβλικούς ψαλμούς και ύμνους, γνωστούς και μη. Βρέθηκε στο Κουμράν το 1956 και ξετυλίχτηκε το 1961. Ως κώδικας (ομάδα φύλλων συρραμμένων με τη μορφή τετραδίου) αποτελεί τον πρόγονο του σύγχρονου βιβλίου και ως πιο εύχρηστος, επι- κρατεί μετά τον 4 ο -5 ο αιώνα. Σε αυτό συνέ- βαλε η ανθεκτικότητα της περγαμηνής, η οποία μπορούσε να τυλιχτεί και να διπλωθεί, ενώ ο πάπυρος ήταν εξαιρετικά εύθρυπτος. Σιναϊτικός Κώδικας 4 ος αι. μΧ. Σιναϊτικός Κώδικας 4 ος αι. μΧ. Ξύλο Πάπυρος Περγαμηνή
26
Έναρξη μουσικής Παύση μουσικής ΑΡΣΑΚΕΙΑ – ΤΟΣΙΤΣΕΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΕΠΟΠTΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης Στην αρχαιότητα χρησιμοποιούνταν ένα πλήθος υλικών γραφής, τόσο οργανικών, όσο και ανόργανων. Αντίθετα με μας σήμερα που γράφουμε επάνω στο χαρτί σχεδόν αποκλειστικά, οι αρχαίοι χρησιμο- ποιούσαν ένα πλήθος επιφανειών για να γράψουν, όπως: το λίθο, τον πηλό, τα μεταλλικά ελάσματα, τις ξύλινες πινακίδες, τον πάπυρο, την περγαμηνή. πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο ξύλο πάπυρος δέρμα ξύλο πάπυρος δέρμα ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΕΠΟΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ Πάπυροι της Οξυρρύγχου Πάπυροι της Οξυρρύγχου Πρόκειται για πολύ μεγάλο αριθμό παπυρικών χειρογράφων, ορισμένα με μεγάλη φιλολογική αξία, που βρέθηκαν στην ομώνυμη πόλη της Άνω Αιγύπτου (1895-1934). Λόγω της αφθονίας των ευρημάτων, οι φιλόλογοι μπορούσαν πλέον να συμβουλεύονται ένα πλήθος αρχαίων χειρόγραφων, κατά μέσο όρο μια χιλιετία αρχαιότερων από τα χειρόγραφα που υπήρχαν πρωτύτερα. Πάπυροι της Οξυρρύγχου Πάπυροι της Οξυρρύγχου Πρόκειται για πολύ μεγάλο αριθμό παπυρικών χειρογράφων, ορισμένα με μεγάλη φιλολογική αξία, που βρέθηκαν στην ομώνυμη πόλη της Άνω Αιγύπτου (1895-1934). Λόγω της αφθονίας των ευρημάτων, οι φιλόλογοι μπορούσαν πλέον να συμβουλεύονται ένα πλήθος αρχαίων χειρόγραφων, κατά μέσο όρο μια χιλιετία αρχαιότερων από τα χειρόγραφα που υπήρχαν πρωτύτερα. Αν και οι πάπυροι με λογοτεχνικά κείμενα είναι λιγότεροι από τα διαφόρων ειδών έγγραφα σε αναλογία ένα προς δέκα, εντούτοις σώθηκαν πολλά φιλολογικά κείμενα ελληνικά ή λατινικά της προχριστιανικής και χριστιανικής εποχής, κείμενα θρησκευτικά, γνωστά κείμενα, καθώς και ένας σημαντικός αριθμός νέων κειμένων που ήρθαν να προστεθούν στη γνώση μας για την αρχαία ελληνική λογοτεχνική παραγωγή. Οι αρχαιολόγοι Bernard Pyne Grenfell και Arthur Surridge Hunt στην Οξύρρυγχο (1896) Οξύρρυγχος Νεκρά Θάλασσα Νεκρά Θάλασσα Νεκρά Θάλασσα Νεκρά Θάλασσα Σινά
27
Έναρξη μουσικής Παύση μουσικής ΑΡΣΑΚΕΙΑ – ΤΟΣΙΤΣΕΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΕΠΟΠTΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης Στην αρχαιότητα χρησιμοποιούνταν ένα πλήθος υλικών γραφής, τόσο οργανικών, όσο και ανόργανων. Αντίθετα με μας σήμερα που γράφουμε επάνω στο χαρτί σχεδόν αποκλειστικά, οι αρχαίοι χρησιμο- ποιούσαν ένα πλήθος επιφανειών για να γράψουν, όπως: το λίθο, τον πηλό, τα μεταλλικά ελάσματα, τις ξύλινες πινακίδες, τον πάπυρο, την περγαμηνή. πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο ξύλο πάπυρος δέρμα ξύλο πάπυρος δέρμα ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΕΠΟΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ Πολλοί πάπυροι βρέθηκαν μέσα σε μεγάλους αποθέτες σκουπιδιών και διασώθηκαν επειδή περικλείονταν από απορρίμματα αιώνων που σιγά σιγά έπαιρναν μεγάλο ύψος, με αποτέλεσμα το περιεχόμενο τους να μην προσβάλλεται από την υγρασία. Επιπλέον η ξηρασία του κλίματος συνέτεινε να μην παθαίνουν οι πάπυροι άλλες ζημιές. Ένα ακόμη μέρος των παπύρων σώθηκε εξαιτίας της ταφικής συνήθειας να δημιουργούν για τις μούμιες περιβλήματα από στρώματα παπύρου κολλημένα το ένα πάνω στο άλλο. Για το σκοπό αυτόν αγόραζαν μεγάλες ποσότητες άχρηστων παπύρων από κατεστραμμένα χειρόγραφα, που δεν τα χρησιμοποιούσαν πια. Ένα ακόμη μέρος των παπύρων σώθηκε εξαιτίας της ταφικής συνήθειας να δημιουργούν για τις μούμιες περιβλήματα από στρώματα παπύρου κολλημένα το ένα πάνω στο άλλο. Για το σκοπό αυτόν αγόραζαν μεγάλες ποσότητες άχρηστων παπύρων από κατεστραμμένα χειρόγραφα, που δεν τα χρησιμοποιούσαν πια. Αναφορά δικαστικών διαδικασιών (325 μ.Χ.) Χειρόγραφο του 3ου αι. μ.Χ. με στίχους και σχέδια που αναφέρονται στους άθλους του Ηρακλή Οξύρρυγχος Νεκρά Θάλασσα Νεκρά Θάλασσα Νεκρά Θάλασσα Νεκρά Θάλασσα Σινά
28
Έναρξη μουσικής Παύση μουσικής ΑΡΣΑΚΕΙΑ – ΤΟΣΙΤΣΕΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΕΠΟΠTΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης Στην αρχαιότητα χρησιμοποιούνταν ένα πλήθος υλικών γραφής, τόσο οργανικών, όσο και ανόργανων. Αντίθετα με μας σήμερα που γράφουμε επάνω στο χαρτί σχεδόν αποκλειστικά, οι αρχαίοι χρησιμο- ποιούσαν ένα πλήθος επιφανειών για να γράψουν, όπως: το λίθο, τον πηλό, τα μεταλλικά ελάσματα, τις ξύλινες πινακίδες, τον πάπυρο, την περγαμηνή. πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο ξύλο πάπυρος δέρμα ξύλο πάπυρος δέρμα ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΕΠΟΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΑ ΤΗΣ ΝΕΚΡΑΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ (ΚΟΥΜΡΑΝ) Με τον όρο Χειρόγραφα της Νεκράς Θάλασσας περιγράφεται μία από τις μεγαλύ- τερες αρχαιολογικές ανακαλύψεις του 20 ου αι. Πρόκειται για συλλογή περίπου 900 Ιουδαϊ- κών χειρογράφων (1 ος π.Χ.-1 ος μ.Χ. αι.) σε περ- γαμηνή και πάπυρο γραμμένα εβραϊκά, αρα- μαϊκά και ελληνικά που ανακαλύφθηκαν σε σπήλαια και ερείπια της ερήμου της Ιουδαίας. Κοντά στο Κιρμπέτ Κουμράν, στη ΝΔ ακτή της Νεκράς Θάλασσας, έντεκα σπήλαια έκρυβαν έναν μεγάλο αριθμό χειρογράφων, τα οποία ανήκαν στη βιβλιοθήκη της εβραϊκής θρησκευτικής κοινότητας των Εσσαίων. ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΑ ΤΗΣ ΝΕΚΡΑΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ (ΚΟΥΜΡΑΝ) Με τον όρο Χειρόγραφα της Νεκράς Θάλασσας περιγράφεται μία από τις μεγαλύ- τερες αρχαιολογικές ανακαλύψεις του 20 ου αι. Πρόκειται για συλλογή περίπου 900 Ιουδαϊ- κών χειρογράφων (1 ος π.Χ.-1 ος μ.Χ. αι.) σε περ- γαμηνή και πάπυρο γραμμένα εβραϊκά, αρα- μαϊκά και ελληνικά που ανακαλύφθηκαν σε σπήλαια και ερείπια της ερήμου της Ιουδαίας. Κοντά στο Κιρμπέτ Κουμράν, στη ΝΔ ακτή της Νεκράς Θάλασσας, έντεκα σπήλαια έκρυβαν έναν μεγάλο αριθμό χειρογράφων, τα οποία ανήκαν στη βιβλιοθήκη της εβραϊκής θρησκευτικής κοινότητας των Εσσαίων. Το 1954, ο 23χρονος John Strugnell υπήρξε το νεαρότερο μέλος της ερευνητικής ομάδας που μελέτησε τα χειρόγραφα της Νεκράς Θάλασσας. Για τα επόμενα σαράντα έτη θα αποτελέσει τον σημαντικότερο μελετητή τους J. Strugnell ΕΠΑΝΩ Σπήλαια στην περιοχή του Κουμράν, όπου βρέθηκαν τα χειρόγραφα (ΚΑΤΩ) ΕΠΑΝΩ Σπήλαια στην περιοχή του Κουμράν, όπου βρέθηκαν τα χειρόγραφα (ΚΑΤΩ) Οξύρρυγχος Νεκρά Θάλασσα Νεκρά Θάλασσα Νεκρά Θάλασσα Νεκρά Θάλασσα Σινά
29
Έναρξη μουσικής Παύση μουσικής ΑΡΣΑΚΕΙΑ – ΤΟΣΙΤΣΕΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΕΠΟΠTΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης Στην αρχαιότητα χρησιμοποιούνταν ένα πλήθος υλικών γραφής, τόσο οργανικών, όσο και ανόργανων. Αντίθετα με μας σήμερα που γράφουμε επάνω στο χαρτί σχεδόν αποκλειστικά, οι αρχαίοι χρησιμο- ποιούσαν ένα πλήθος επιφανειών για να γράψουν, όπως: το λίθο, τον πηλό, τα μεταλλικά ελάσματα, τις ξύλινες πινακίδες, τον πάπυρο, την περγαμηνή. πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο ξύλο πάπυρος δέρμα ξύλο πάπυρος δέρμα ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΕΠΟΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ Την άνοιξη του 1947, ένας 15χρονος βεδουίνος βοσκός ψάχνοντας να βρει το χαμένο του ζώο έφτασε μπροστά σε μια οπή, που οδηγούσε σε σπηλιά. Όταν πέταξε μέσα μια πέτρα, άκουσε θόρυβο που προκλήθηκε από θραύση πήλινων δοχείων. Την άνοιξη του 1947, ένας 15χρονος βεδουίνος βοσκός ψάχνοντας να βρει το χαμένο του ζώο έφτασε μπροστά σε μια οπή, που οδηγούσε σε σπηλιά. Όταν πέταξε μέσα μια πέτρα, άκουσε θόρυβο που προκλήθηκε από θραύση πήλινων δοχείων. Μαζί με τον εξάδελφο του μπορέσουν να περάσουν μέσα στο σπήλαιο, στο βάθος του οποίου ήταν τοποθετημένα μια σειρά πιθάρια, με πήλινα καλύμματα. Το ένα περιείχε οχτώ κυλίνδρους τυλιγμένους με λινά υφάσματα. Οι βοσκοί τα πήραν μαζί τους και ξεκίνησαν για τη Βηθλεέμ. Δεν άργησαν να συνειδητοποιήσουν ότι είχαν στα χέρια τους αρχαιολογικό θησαυρό και έτσι άνοιξαν το δρόμο για τη μεγαλύτερη και σημαντικότερη ανακάλυψη των νεώτερων χρόνων. Μαζί με τον εξάδελφο του μπορέσουν να περάσουν μέσα στο σπήλαιο, στο βάθος του οποίου ήταν τοποθετημένα μια σειρά πιθάρια, με πήλινα καλύμματα. Το ένα περιείχε οχτώ κυλίνδρους τυλιγμένους με λινά υφάσματα. Οι βοσκοί τα πήραν μαζί τους και ξεκίνησαν για τη Βηθλεέμ. Δεν άργησαν να συνειδητοποιήσουν ότι είχαν στα χέρια τους αρχαιολογικό θησαυρό και έτσι άνοιξαν το δρόμο για τη μεγαλύτερη και σημαντικότερη ανακάλυψη των νεώτερων χρόνων. Οξύρρυγχος Νεκρά Θάλασσα Νεκρά Θάλασσα Νεκρά Θάλασσα Νεκρά Θάλασσα Σινά Το βιβλίο του Ηασαΐα (πιστό αντίγραφο)
30
Έναρξη μουσικής Παύση μουσικής ΑΡΣΑΚΕΙΑ – ΤΟΣΙΤΣΕΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΕΠΟΠTΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης Στην αρχαιότητα χρησιμοποιούνταν ένα πλήθος υλικών γραφής, τόσο οργανικών, όσο και ανόργανων. Αντίθετα με μας σήμερα που γράφουμε επάνω στο χαρτί σχεδόν αποκλειστικά, οι αρχαίοι χρησιμο- ποιούσαν ένα πλήθος επιφανειών για να γράψουν, όπως: το λίθο, τον πηλό, τα μεταλλικά ελάσματα, τις ξύλινες πινακίδες, τον πάπυρο, την περγαμηνή. πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο ξύλο πάπυρος δέρμα ξύλο πάπυρος δέρμα ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΕΠΟΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ Μετά την ανακάλυψη των χειρογράφων, οι βεδουίνοι, ήρθαν σε επαφή με γνωστούς λαθρεμπόρους της Βηθλεέμ και της Ιερουσαλήμ. Πέντε από τους οχτώ κυλίνδρους πουλή- θηκαν έναντι 150 δολλαρίων. Σύντομα άρχισαν να καταφθά- νουν στην «αγορά» νέα απο- σπάσματα χειρογράφων ενώ οι αγοραστές όλο και πλήθαιναν. Ανάμεσα τους Πανεπιστήμια, αρχαιολογικές υπηρεσίες, αρχαιοκάπηλοι, συλλέκτες κα. Λίγο μετά την ανακύρυξη του Ισραήλ σε ανεξάρτητο κράτος το 1948, το έργο των ανα- σκαφών πέρασε στα χέρια των ειδικών. «Η λάρνακα της Βίβλου» στο Μουσείο της Ιερουσαλήμ. Η οροφή παριστά κάλυμα πήλινου δοχείου. Οξύρρυγχος Νεκρά Θάλασσα Νεκρά Θάλασσα Νεκρά Θάλασσα Νεκρά Θάλασσα Σινά
31
Έναρξη μουσικής Παύση μουσικής ΑΡΣΑΚΕΙΑ – ΤΟΣΙΤΣΕΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΕΠΟΠTΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης Στην αρχαιότητα χρησιμοποιούνταν ένα πλήθος υλικών γραφής, τόσο οργανικών, όσο και ανόργανων. Αντίθετα με μας σήμερα που γράφουμε επάνω στο χαρτί σχεδόν αποκλειστικά, οι αρχαίοι χρησιμο- ποιούσαν ένα πλήθος επιφανειών για να γράψουν, όπως: το λίθο, τον πηλό, τα μεταλλικά ελάσματα, τις ξύλινες πινακίδες, τον πάπυρο, την περγαμηνή. πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο ξύλο πάπυρος δέρμα ξύλο πάπυρος δέρμα ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΕΠΟΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ Ο ΣΙΝΑΪΤΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ (Codex Sinaiticus) Ο αρχαιότερος χειρόγραφος κώδικας (4 ος αι.) που περιέχει πλήρη τα βιβλία της Καινής Διαθήκης και μέρος των βιβλίων της Παλαιάς. Σήμερα το μεγαλύτερο μέρος του φυλάσσεται στη Βρετανική Βιβλιοθήκη του Λονδίνου ενώ μικρότερα τμήματα βρίσκονται στη Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου της Λειψίας, στη Μονή της Αγίας Αικατερίνης Σινά και στην Εθνική Ρωσσική Βιβλιοθήκη της Αγ. Πετρούπολης. Τα φύλλα του είναι εξαιρετικής ποιότητας περγαμηνή και είναι γραμμένος σε κεφαλαιογράμματη ελληνική γραφή χωρίς πνεύματα, σημεία στίξης και κενά μεταξύ των λέξεων. Οι μελετητές πιστεύουν ότι οι γραμματείς ήταν τρεις ενώ συνολικά εννιά διορθωτές επεξεργάστηκαν το αρχικό χειρόγραφο από τον 4ο ως τον 12ο αι. Η Μονή Αγίας Αικατερίνης Σινά, στην Αίγυπτο, όπου ο Constantin von Tischendorf ανακάκυψε τον κώδικα το 1859. Οξύρρυγχος Νεκρά Θάλασσα Νεκρά Θάλασσα Νεκρά Θάλασσα Νεκρά Θάλασσα Σινά
32
Έναρξη μουσικής Παύση μουσικής ΑΡΣΑΚΕΙΑ – ΤΟΣΙΤΣΕΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΕΠΟΠTΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης Στην αρχαιότητα χρησιμοποιούνταν ένα πλήθος υλικών γραφής, τόσο οργανικών, όσο και ανόργανων. Αντίθετα με μας σήμερα που γράφουμε επάνω στο χαρτί σχεδόν αποκλειστικά, οι αρχαίοι χρησιμο- ποιούσαν ένα πλήθος επιφανειών για να γράψουν, όπως: το λίθο, τον πηλό, τα μεταλλικά ελάσματα, τις ξύλινες πινακίδες, τον πάπυρο, την περγαμηνή. πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο ξύλο πάπυρος δέρμα ξύλο πάπυρος δέρμα ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΕΠΟΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ ΕΝΑΡΞΗ ΒΙΝΤΕΟ Συντήρηση του Σιναϊτικού Κώδικα στη Βρετανική Βιβλιοθήκη Οξύρρυγχος Νεκρά Θάλασσα Νεκρά Θάλασσα Νεκρά Θάλασσα Νεκρά Θάλασσα Σινά « Ο Σιναϊτικός Κώδικας είναι ένας από τους μεγαλύτερους γραπτούς θησαυρούς. Αυτό το ηλικίας 1.600 ετών χειρόγραφο αποτελεί ένα παράθυρο στην ανάπτυξη του πρώιμου χριστιανισμού και μια απόδειξη από πρώτο χέρι του τρόπου με τον οποίο μεταφέρθηκε το κείμενο της Βίβλου από γενιά σε γενιά » Dr Scot McKendrick, head of Western manuscripts, British Library « Ο Σιναϊτικός Κώδικας είναι ένας από τους μεγαλύτερους γραπτούς θησαυρούς. Αυτό το ηλικίας 1.600 ετών χειρόγραφο αποτελεί ένα παράθυρο στην ανάπτυξη του πρώιμου χριστιανισμού και μια απόδειξη από πρώτο χέρι του τρόπου με τον οποίο μεταφέρθηκε το κείμενο της Βίβλου από γενιά σε γενιά » Dr Scot McKendrick, head of Western manuscripts, British Library
33
Έναρξη μουσικής Παύση μουσικής ΑΡΣΑΚΕΙΑ – ΤΟΣΙΤΣΕΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΕΠΟΠTΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης Στην αρχαιότητα χρησιμοποιούνταν ένα πλήθος υλικών γραφής, τόσο οργανικών, όσο και ανόργανων. Αντίθετα με μας σήμερα που γράφουμε επάνω στο χαρτί σχεδόν αποκλειστικά, οι αρχαίοι χρησιμο- ποιούσαν ένα πλήθος επιφανειών για να γράψουν, όπως: το λίθο, τον πηλό, τα μεταλλικά ελάσματα, τις ξύλινες πινακίδες, τον πάπυρο, την περγαμηνή. πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο ξύλο πάπυρος δέρμα ξύλο πάπυρος δέρμα ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΕΠΟΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ Συντήρηση του Σιναϊτικού Κώδικα στη Βρετανική Βιβλιοθήκη Οξύρρυγχος Νεκρά Θάλασσα Νεκρά Θάλασσα Νεκρά Θάλασσα Νεκρά Θάλασσα Σινά ΤΕΛΟΣ ΒΙΝΤΕΟ
34
Έναρξη μουσικής Παύση μουσικής ΑΡΣΑΚΕΙΑ – ΤΟΣΙΤΣΕΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΕΠΟΠTΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης Στην αρχαιότητα χρησιμοποιούνταν ένα πλήθος υλικών γραφής, τόσο οργανικών, όσο και ανόργανων. Αντίθετα με μας σήμερα που γράφουμε επάνω στο χαρτί σχεδόν αποκλειστικά, οι αρχαίοι χρησιμο- ποιούσαν ένα πλήθος επιφανειών για να γράψουν, όπως: το λίθο, τον πηλό, τα μεταλλικά ελάσματα, τις ξύλινες πινακίδες, τον πάπυρο, την περγαμηνή. πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο ξύλο πάπυρος δέρμα ξύλο πάπυρος δέρμα ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΕΠΟΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ Μια σπουδαία κατηγορία υλικών γραφής ήταν τα μέταλλα. Συχνά στην αρχαιότητα συναντάται η χρήση των καταδέσμων, το να γράφουν δηλαδή επάνω σε φύλλα μολύβδου μαζί με τύπους αναθεματισμού το όνομα ενός προσώπου για το οποίο εύχονταν κάτι κακό και έπειτα να θάβουν ή να πετούν μέσα σε τάφους τις κατάρες αυτές. Κατάλληλο επίσης μεταλλικό υλικό γραφής ήταν ο μαλακός κασσίτερος. Από τα μέταλλα σπανιότατα υλικά γραφής ήταν ο χρυσός και ο άργυρος. Οι γραφές επάνω σε αυτά τα πολύτιμα υλικά προφανώς δεν προορίζονταν για καθημερινή χρήση και έτσι τέτοια παραδείγματα πρέπει να ήταν πολύ σπάνια. Μια σπουδαία κατηγορία υλικών γραφής ήταν τα μέταλλα. Συχνά στην αρχαιότητα συναντάται η χρήση των καταδέσμων, το να γράφουν δηλαδή επάνω σε φύλλα μολύβδου μαζί με τύπους αναθεματισμού το όνομα ενός προσώπου για το οποίο εύχονταν κάτι κακό και έπειτα να θάβουν ή να πετούν μέσα σε τάφους τις κατάρες αυτές. Κατάλληλο επίσης μεταλλικό υλικό γραφής ήταν ο μαλακός κασσίτερος. Από τα μέταλλα σπανιότατα υλικά γραφής ήταν ο χρυσός και ο άργυρος. Οι γραφές επάνω σε αυτά τα πολύτιμα υλικά προφανώς δεν προορίζονταν για καθημερινή χρήση και έτσι τέτοια παραδείγματα πρέπει να ήταν πολύ σπάνια. ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ ΓΙΑ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ Μεταλλικό έλασμα μολύβδου (κατάδεσμος) από την Πέλλα (α΄ μισό 4ου π.Χ. αιώνα). Βρέθηκε στο νεκροταφείο της Αγοράς, τυλιγμένο στο δεξί χέρι του νεκρού. Το εγχάρακτο κείμενο αποκαλύπτει ότι πρόκειται για κατάρα με μαγική και τελετουργική σημασία. Η γλώσσα του κειμένου είναι η ελληνική διάλεκτος που χρησιμοποιείτο στη Μακεδονία πριν τον 4ο αιώνα π.Χ., υπό την επίδραση της αττικής διαλέκτου. Μεταλλικό έλασμα μολύβδου (κατάδεσμος) από την Πέλλα (α΄ μισό 4ου π.Χ. αιώνα). Βρέθηκε στο νεκροταφείο της Αγοράς, τυλιγμένο στο δεξί χέρι του νεκρού. Το εγχάρακτο κείμενο αποκαλύπτει ότι πρόκειται για κατάρα με μαγική και τελετουργική σημασία. Η γλώσσα του κειμένου είναι η ελληνική διάλεκτος που χρησιμοποιείτο στη Μακεδονία πριν τον 4ο αιώνα π.Χ., υπό την επίδραση της αττικής διαλέκτου. πηλός θραύσματα πέτρα μέταλλο
35
Έναρξη μουσικής Παύση μουσικής ΑΡΣΑΚΕΙΑ – ΤΟΣΙΤΣΕΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΕΠΟΠTΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης Στην αρχαιότητα χρησιμοποιούνταν ένα πλήθος υλικών γραφής, τόσο οργανικών, όσο και ανόργανων. Αντίθετα με μας σήμερα που γράφουμε επάνω στο χαρτί σχεδόν αποκλειστικά, οι αρχαίοι χρησιμο- ποιούσαν ένα πλήθος επιφανειών για να γράψουν, όπως: το λίθο, τον πηλό, τα μεταλλικά ελάσματα, τις ξύλινες πινακίδες, τον πάπυρο, την περγαμηνή. πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο ξύλο πάπυρος δέρμα ξύλο πάπυρος δέρμα ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΕΞΟΔΟΣ ΑΠΟ ΒΙΝΤΕΟ Ξύλο Πάπυρος Περγαμηνή
36
Έναρξη μουσικής Παύση μουσικής ΑΡΣΑΚΕΙΑ – ΤΟΣΙΤΣΕΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΑ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΕΠΟΠTΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΓΡΑΦΗΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ Η επιγραφή του Διπύλου Η επιγραφή του Διπύλου Το κύπελλο του Νέστορα Το κύπελλο του Νέστορα Η επιγραφή της Νικάνδρης Η επιγραφή της Νικάνδρης Στην αρχαιότητα χρησιμοποιούνταν ένα πλήθος υλικών γραφής, τόσο οργανικών, όσο και ανόργανων. Αντίθετα με μας σήμερα που γράφουμε επάνω στο χαρτί σχεδόν αποκλειστικά, οι αρχαίοι χρησιμο- ποιούσαν ένα πλήθος επιφανειών για να γράψουν, όπως: το λίθο, τον πηλό, τα μεταλλικά ελάσματα, τις ξύλινες πινακίδες, τον πάπυρο, την περγαμηνή. πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο πηλός θραύσματα λείες πέτρες λείες πέτρες μέταλλο ξύλο πάπυρος δέρμα ξύλο πάπυρος δέρμα ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Οι πάπυροι της Οξυρρύγχου Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θἀλασσας Ο Σιναϊτικός Κώδικας Ο Σιναϊτικός Κώδικας ΕΞΟΔΟΣ ΑΠΟ ΒΙΝΤΕΟ Ξύλο Πάπυρος Περγαμηνή