Βιβλιογράφηση

Γενικός κανόνας Συγγραφέας ή εκδότης Τίτλος δημοσιεύματος Περιέχον τεκμήριο [το δημοσίευμα μέσα σε ευρύτερο δημοσίευμα (περιοδικό, τόμος πρακτικών, τόμος συλλογικός, τόμος συμμίκτων)] Χρόνος και τόπος έκδοσης Σελίδες αρχής και τέλους (μόνο σε κείμενα που περιέχονται σε ευρύτερα τεκμήρια)

Μονογραφία Συγγραφέας, Κ., Τίτλος δημοσιεύματος, Τόπος, [εκδ. οίκος, αν θέλετε] #### [=χρόνολ]. Συγγραφέας, Κ., Τίτλος δημοσιεύματος, [=Τίτλος σειράς ####], Τόπος, ####. Συγγραφέας, Κ., Τίτλος δημοσιεύματος, τ. ## - ##, Τόπος #### - #### Αντί του Συγγραφέα, μπορεί να υπάρχει επιμελητής. Τότε: Επιμελητής, Κ. (επιμ.), [και τα λοιπά ως έχουν κατά περίπτωση]

Μονογραφία (αμερ.) Συγγραφέας, Κ. (#### [= χρονολ.]), Τίτλος δημοσιεύματος, Τόπος, [εκδ. οίκος, αν θέλετε]. Συγγραφέας, Κ. (#### [= χρονολ.]), , Τίτλος δημοσιεύματος, [=Τίτλος σειράς ####], Τόπος, [εκδ. οίκος, αν θέλετε]. κλπ. Με τον ίδιο τρόπο συγκροτούνται και τα υπόλοιπα είδη –γενική συνήθεια είναι να προτάσσεται η χρονολογία αμέσως μετά το όνομα Το σύστημα αυτό δεν έχει ουσιαστικές διαφορές από το ευρωπαϊκό, πλεονεκτεί όμως (με πολλές αντιρρήσεις) στις υποσημειώσεις.

Άρθρο σε περιοδικό Συγγραφέας, Κ., Τίτλος δημοσιεύματος, Όνομα περιοδικού [ενδεχομένως με την καθιερωμένη συντομογραφία του], ## [=τόμος] (####) [=χρονολ.], ## - ## [=σελίδες αρχής και τέλους]

Άρθρο σε πρακτικά ή συλλ. τόμο Συγγραφέας, Κ., Τίτλος δημοσιεύματος, στο: Επιμελητής, Κ. (επιμ.), Τίτλος περιέχοντος τεκμηρίου, [=ενδεχομένως σειρά, αν υπάρχει, όπως στη μονογραφία] Τόπος #### [=χρονολ.] ## [= αρ. τόμου, αν υπάρχει], ## - ## [=σελίδες αρχής και τέλους] Προσθέτετε εκδ. οίκο αν θέλετε Αν πρόκειται για συνέδριο και περιέχεται ένδειξη για τον τόπο και τον χρόνο διεξαγωγής του συνεδρίου, το προσθέτετε μετά τον τίτλο ή το όνομα της σειράς Αν ο επιμελητής και ο συγγραφέας συμπίπτουν (δηλ. αν ο ίδιος ο συγγραφέας εξέδωσε μια συλλογή άρθρων του), τότε παραλείπεται το όνομα του επιμελητή

Λήμμα σε εγκυκλοπαίδεια Συγγραφέας, Κ., Τίτλος λήμματος, στο: Επιμελητής, Κ. (επιμ.) [αν υπάρχει – ως επιμελητής αναφέρεται ο εκδοτικός οίκος, π.χ. Εκδοτική Αθηνών], Τίτλος Εγκυκλοπαίδειας Τόπος #### [=χρονολ.] ## [= αρ. τόμου], ## - ## [=σελίδες αρχής και τέλους] Στις εγκυκλοπαίδειες, ο αριθμός τόμου και σελίδων μπορεί να παραλείπεται, εφόσον τα λήμματα είναι σε απόλυτη αλφαβητική σειρά

Κατάλογος βιβλιογραφίας Μπαίνει στο τέλος της εργασίας μας, σε μια αλφαβητική σειρά κατά το επώνυμο του συγγραφέα/επιμελητή, με τον ίδιο ακριβώς τρόπο (βλ. όμως παρακάτω, συντομογραφίες) Μπορούμε, αν θέλουμε, αλλά δεν είναι απαραίτητο, να χωρίσουμε ελληνική από ξενόγλωσση βιβλιογραφία Δεν υπάρχει λόγος να ξεχωρίσουμε μονογραφίες από περιοδικά κλπ.

Οι υποσημειώσεις - 1 Χρησιμοποιούνται: Για να παραπέμψουμε στο δημοσίευμα εκείνο από το οποίο έχουμε αντλήσει την πληροφορία που παραθέτουμε Την παραπομπή τη δίνουμε είχε χρησιμοποιούμε την πληροφορία αυτολεξεί (παράθεμα) είτε την μεταφέρουμε με δικά μας λόγια. Αν τη χρησιμοποιούμε αυτολεξεί, τότε την θέτουμε εντός εισαγωγικών στο κυρίως κείμενο. Οι υποσημειώσεις χρησιμοποιούνται επίσης για να προσθέσουμε κάποιο σχόλιο ή επιχείρημα που δεν θέλουμε να διασπάσει τον ειρμό του κυρίως κειμενου

Οι υποσημειώσεις - 2 1. Γράφουμε συνήθως πρώτα το μικρό όνομα (ή το αρχικό του) του συγγραφέα/επιμελητή 2. Γράφουμε πάντα τη συγκεκριμένη σελίδα από όπου έχουμε πάρει τη συγκεκριμένη πληροφορία στην οποία αναφερόμαστε στο κείμενο. Αυτό σημαίνει ότι: στα δημοσιεύματα που είναι ολόκληρα βιβλία (μονογραφίες) γράφουμε αριθμό σελίδας (ενώ στη βιβλιογραφία δεν γράφουμε) Στα δημοσιεύματα σε περιέχον τεκμήριο (άρθρα διαφόρων ειδών) γράφουμε μόνο τον αριθμό σελίδας από όπου αντλούμε την πληροφορία (ενώ στη βιβλιογραφία γράφουμε τους αριθμούς σελίδων που αρχίζει και τελειώνει το άρθρο). Χρησιμοποιούμε συχνά συντομογραφίες, για να μην επαναλαμβάνουμε ολόκληρο τον τίτλο στα δημοσιεύματα στα οποία παραπέμπουμε συχνά.

Οι υποσημειώσεις - 3 Οι υποσημειώσεις είναι συνήθως άρρηκτα συνυφασμένες με την έννοια της συντομογραφίας. Οι συντομογραφίες μας είναι χρήσιμες για να μην ξαναγράφουμε ολόκληρη τη βιβλιογραφική ένδειξη κάθε φορά που χρησιμοποιούμε ξανά το ίδιο δημοσίευμα. Η μη χρήση συντομογραφιών (και κατά συνέπεια το να ξαναγράφουμε κάθε φορά ολόκληρη την βιβλιογραφική ένδειξη) δεν είναι μια απλή αβλεψία: είναι ΣΟΒΑΡΟ ΛΑΘΟΣ.

Οι υποσημειώσεις - 4 Συχνά, σε μικρής έκτασης κείμενα (π.χ. άρθρα ή σεμιναριακές εργασίες), δίνουμε ολόκληρη την βιβλιογραφική ένδειξη του δημοσιεύματος μόνο την πρώτη φορά που εμφανίζεται στις παραπομπές μας Για κάθε επόμενη φορά χρησιμοποιούμε μια από τις συντομογραφίες που περιγράφονται πιο κάτω.

Συντομογραφίες – Ευρωπαϊκό σύστημα Μόνο επίθετο συγγραφέα, Συντομευμένος τίτλος (όρθια ή πλάγια, ανάλογα με την περίπτωση), αρ. σελίδας ή Μόνο επίθετο συγγραφέα, οι πρώτες 2- λέξεις του τίτλου, (όρθια ή πλάγια, ανάλογα με την περίπτωση), ο.π., αρ. σελίδας Το σύστημα αυτό έχει το πλεονέκτημα ότι με το που βλέπει ο αναγνώστης την υποσημείωση αποκτά αμέσως μια ιδέα για το περιεχόμενο του δημοσιεύματος

Συντομογραφίες – αμερικανικό σύστημα Μόνο επίθετο συγγραφέα, χρονολ. (μεταξύ κομμάτων ή εντός παρενθέσεως) και αριθμός σελίδας π.χ. Συγγραφέας (2012) 45 ή Συγγραφέας, 2012, 45 Έχει το πλεονέκτημα ότι είναι πολύ σύντομο και μπορούμε την παραπομπή, αντί σε υποσημείωση να την βάλουμε και εντός του κειμένου, σε παρένθεση. Μειονεκτεί στο ότι δεν μας δίνει καμιά πληροφορία για το περιεχόμενο του άρθρου και πρέπει να γυρίσουμε στη βιβλιογραφία για να δούμε περί τίνος πρόκειται.

Πώς θα ταυτίσω συντομογραφία και βιβλιογραφική ένδειξη; Στη βιβλιογραφία κατατάσσω με αλφαβητική σειρά με βάση τη συντομογραφία και δίπλα από τη συντομογραφία γράφω = και ακολουθεί η πλήρης ένδειξη. Π.χ. Συγγραφέας, Συντομευμένος τίτλος = Συγγραφέας, Κ., [ακολουθεί η πλήρης βιβλιογραφική ένδειξη] Συγγραφέας (χρονολ.) = Συγγραφέας, Κ., (χρονολ.) [ακολουθεί η πλήρης βιβλιογραφική ένδειξη]

Κάποιες άλλες συντομογραφίες Ο.π. ή ε.α. = όπου παραπάνω ή ένθα ανωτέρω (σε ξένα δημοσιεύματα θα το βρείτε ως l.c. ή op.c. (locus citatus ή opus citatum), a.O. (angegebener Ort) κλπ.) Στο ίδιο ή αυτ. (αυτόθι) (σε ξένα δημοσιεύματα θα το βρείτε ως ibid. ή ibidem) Σελ. 34 κ.ε. = σελίδες 34 και εξής ή και επόμενες (σε ξένα δημοσιεύματα θα το βρείτε ως f. ή ff. (folgende, following) κλπ. Βλ ή πρβλ. = βλέπε ή παράβαλε (σύγκρινε)