ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΚΡΑΤΙΚΕΣ ΕΝΙΣΧΥΣΕΙΣ και ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΕΙΔΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΚΡΑΤΙΚΩΝ ΕΝΙΣΧΥΣΕΩΝ Ζωή Γεωργοπούλου

Τι είναι κρατική ενίσχυση; «Ενισχύσεις που χορηγούνται υπό οποιαδήποτε μορφή από τα κράτη ή με κρατικούς πόρους και που νοθεύουν ή απειλούν να νοθεύσουν τον ανταγωνισμό δια της ευνοϊκής μεταχειρίσεως ορισμένων επιχειρήσεων ή ορισμένων κλάδων παραγωγής είναι ασυμβίβαστες με την εσωτερική αγορά κατά το μέτρο που επηρεάζουν τις μεταξύ των κρατών μελών συναλλαγές, εκτός αν οι Συνθήκες ορίζουν άλλως»

Κριτήρια Κρατική χρηματοδότηση Πλεονέκτημα Ενισχύσεις επιλεκτικές Νόθευση ή απειλή νόθευσης ανταγωνισμού Διατάραξη ενδοκοινοτικού εμπορίου Τα κριτήρια είναι σωρευτικά

Φύση της ενίσχυσης Η έννοια της ενίσχυσης καλύπτει κάθε δημόσιο μέτρο που μειώνει το κόστος το οποίο κάθε «επιχείρηση» οφείλει να αναλαμβάνει Προθέσεις και σκοποί στις αποφάσεις των δημοσίων αρχών δεν λαμβάνονται υπόψη για τον ορισμό ενός μέτρου ως κρατική ενίσχυση

«Επιχείρηση» «οποιοσδήποτε φορέας που ασκεί οικονομική δραστηριότητα» ανεξάρτητα από το νομικό καθεστώς και τον τρόπο χρηματοδότησής του και ανεξάρτητα από τον αν ο χαρακτήρας είναι κερδοσκοπικός ή κοινωνικός Η έννοια απευθύνεται στις δραστηριότητες και όχι στους φορείς Δύο χωριστές οντότητες μία «επιχείρηση»

Οικονομική δραστηριότητα Οικονομική δραστηριότητα είναι η προσφορά αγαθών ή υπηρεσιών σε συγκεκριμένη αγορά Δηλαδή οιαδήποτε δραστηριότητα που δύναται να ασκηθεί από ιδιωτικές επιχειρήσεις έναντι αμοιβής σε συγκεκριμένη αγορά Ο ορισμός της αγοράς αλλάζει με το χρόνο Η εσωτερική παροχή υπηρεσίας από το κράτος δεν αποκλείει την ύπαρξη αγοράς

Παραδείγματα μη οικονομικής δραστηριότητας Σύνδεση με άσκηση δημόσιας εξουσίας: Δραστηριότητες που συνδέονται με το στρατό ή την αστυνομία Συντήρηση και βελτίωση της ασφάλειας αεροπλοΐας και θαλάσσιας κυκλοφορίας Επιτήρηση και άμεση επέμβαση για την πρόληψη της ρυπάνσεως Οργάνωση και επιβολή σωφρονιστικών μέτρων Συλλογή δεδομένων για κοινωφελείς σκοπούς.

Κρατικές ενισχύσεις και Διαρθρωτικά Ταμεία Κρατικές ενισχύσεις και Διαρθρωτικά Ταμεία Οι κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων εφαρμόζονται για κάθε πράξη ΕΠ για την οποία χορηγούνται δημόσιες ενισχύσεις προς όφελος «επιχειρήσεων» Οι εντάσεις κρατικών ενισχύσεων εφαρμόζονται οποτεδήποτε υπάρχει δημόσια ενίσχυση που πληροί τα κριτήρια του άρθ. 107.1. Πράξη εγκεκριμένη από DG REGIO που συμπεριλαμβάνει κρατικές ενισχύσεις οφείλει να τύχει της έγκρισης της DG COMP

Υποδομές και Κρατικές Ενισχύσεις Η ανάλυση της ύπαρξης ή μη κρατικών ενισχύσεων είναι πάντα αναγκαία για όλα τα είδη υποδομών Εξετάζονται όλες οι προϋποθέσεις κρατικών ενισχύσεων-κυρίως: οικονομική δραστηριότητα, πλεονέκτημα, επηρεασμός εμπορίου μεταξύ ΚΜ Επίπεδα πιθανών δικαιούχων: Ιδιοκτήτη της υποδομής (π.χ. ΦΟΣΔΑ) Διαχειριστή της υποδομής (π.χ. ΦΟΣΔΑ, ΔΗΜΟΣ) Χρήστη της υποδομής (π.χ. ΔΗΜΟΙ, ΟΙΚΙΑΚΟΙ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΕΣ)

Ιεραρχία διαχείρισης αποβλήτων Πρόληψη δημιουργίας αποβλήτων Προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση Ανακύκλωση Ανάκτηση Διάθεση

Είναι οι δικαιούχοι (Δήμοι/ΦΟΔΣΑ) επιχειρήσεις; Πιθανοί δικαιούχοι: όλες οι «επιχειρήσεις» που μπορούν να κατέχουν, να χρησιμοποιούν ή να διαχειρίζονται μέρος ή όλες τις εγκαταστάσεις που χρηματοδοτούνται με την ενίσχυση Ερώτηση κλειδί: εξασκούν αυτοί οι δικαιούχοι μια οικονομική δραστηριότητα, δηλαδή προσφέρουν αγαθά και/ή υπηρεσίες σε μια αγορά; Όταν ο δικαιούχος ενίσχυσης εξασκεί μια μη οικονομική δραστηριότητα + μια οικονομική => απαραίτητο να κρατά ξεχωριστές λογιστικές καταχωρήσεις για κάθε δραστηριότητα!

Διαχείριση Απορριμμάτων Ερώτηση κλειδί: Είναι η διαχείριση απορριμμάτων από τους Δήμους και τους ΦΟΔΣΑ οικονομική δραστηριότητα ; Η διαχείριση απορριμμάτων ως δραστηριότητα για την οποία προβλέπεται επιβολή ανταποδοτικών τελών ή/και καταβολή αμοιβής για τη χρήση εγκαταστάσεων (gate fee) αποτελεί οικονομική δραστηριότητα Υπάρχει εν γένει αγορά για τα περισσότερα πεδία διαχείρισης απορριμμάτων, συνεπώς αυτή η οικονομική δραστηριότητα δύναται να παρέχεται και σε συνθήκες αγοράς (επαρκώς ή μη)

Διαχείριση Απορριμμάτων Ερώτηση κλειδί: Είναι η διαχείριση απορριμμάτων από τους οικιακούς καταναλωτές οικονομική δραστηριότητα ; Η διαχείριση απορριμμάτων (οικιακή κομποστοποίηση) ως δραστηριότητα για την οποία οι οικιακοί καταναλωτές δεν αναμένουν πρόσοδο δεν αποτελεί οικονομική δραστηριότητα

Ανάλυση Κριτήριων 107.1 Κρατική χρηματοδότηση – ΝΑΙ Ενισχύσεις επιλεκτικές – ΝΑΙ Πλεονέκτημα (μείωση κόστους) – ΚΡIΤΗΡΙΑ ALTMARK Νόθευση ή απειλή νόθευσης ανταγωνισμού - ?????? Διατάραξη ενδοκοινοτικού εμπορίου - ???????

Νόθευση ανταγωνισμού (1) Βελτίωση της θέσης του λήπτη της ενίσχυσης ακόμα και αν δεν επεκταθεί. Σημείο αναφοράς: ποια θα ήταν η ανταγωνιστική θέση του δικαιούχου χωρίς την ενίσχυση? Ανεπιτυχή επιχειρήματα: «δίνουμε ενίσχυση γιατί σε άλλα ΚΜ οι όροι αγοράς είναι πιο ευνοϊκοί» ή «δίνουμε ενίσχυση γιατί οι ανταγωνιστές σε γειτονικά ΚΜ έχουν λάβει ενίσχυση»

Νόθευση ανταγωνισμού (2) Δεν έχουμε νόθευση ανταγωνισμού σε περίπτωση: νόμιμου μονοπωλίου (ΦΟΣΔΑ υποχρέωση) Ο πάροχος υπηρεσίας δε μπορεί να δραστηριοποιηθεί σε άλλη απελευθερωμένη αγορά (γεωγραφική ή προϊόντος) Χαμηλά ποσά ή μικρή επιχείρηση δεν αποκλείουν τη νόθευση.

Διατάραξη ενδοκοινοτικού εμπορίου (1) Δεν επηρεάζεται το διακοινοτικό εμπόριο όταν: η ενίσχυση δεν οδηγεί στην προσέλκυση επενδύσεων/επισκεπτών στην εξεταζόμενη περιοχή αγαθά/υπηρεσίες – καθαρά τοπικά ή έχουν περιορισμένη ζώνη επιρροής υπάρχει οριακή μόνο επίδραση σε καταναλωτές από γειτονικά κράτη μέλη το μερίδιο αγοράς του δικαιούχου είναι ελάχιστο

Διατάραξη ενδοκοινοτικού εμπορίου (2) Πιθανότητα διατάραξης Μικρά ποσά δεν αποκλείουν διατάραξη δεδομένου ότι υπάρχει δυνατός ανταγωνισμός Δεν εξαρτάται από τον τοπικό ή περιφερειακό χαρακτήρα μίας δραστηριότητας Δεν υπάρχει όριο κάτω από το οποίο να μπορεί να θεωρηθεί ότι δεν υπάρχει διατάραξη ενδοκοινοτικού εμπορίου Μικρά ποσά που χορηγούνται σε πολλές επιχειρήσεις μπορεί να διαταράξουν το ενδοκοινοτικό εμπόριο For subsidies given to operator of the swimming pool in Dorsten the Commission said that trade is not affected given that this was only used by the inhabitants of the region and was not advertised far beyond that area. N258/2000.

Παραδείγματα Τοπικό κολυμβητικό κέντρο Ανακατασκευή αποβάθρας Ενισχύσεις σε τοπικά μουσεία και προώθηση τοπικής θεατρικής παραγωγής Μικρές μαρίνες με λιγοστούς διεθνείς επισκέπτες Νοσοκομεία που απευθύνονται στον τοπικό πληθυσμό Σημειακές μικρές παρεμβάσεις μη ολοκληρωμένης διαχείρισης απορριμμάτων π.χ. μεμονωμένων απορριμματοφόρων, πλυντήριο κάδων από δήμο.

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ

Κοινοτικό σύστημα ελέγχου Ευρωπαϊκή Επιτροπή Βασική αρχή: κρατική ενίσχυση σε οποιαδήποτε μορφή είναι ασυμβίβαστη με την κοινή αγορά Διαδικασία: γνωστοποίηση, αναστολή, έγκριση [μητρώο, ανακοινώσεις, ανάκτηση, κτλ.] Ύπαρξη κρατικής ενίσχυσης δύο βασικά θέματα Εξαιρέσεις

Άρθρα 107 & 108 ΣΛΕΕ + + 107(1): Αρχή ασυμβίβαστου 108(1): Διαρκής εξέταση σε συνεργασία με ΚΜ ε ξ α ι ρ έ σ ς 107(2): 3 κατηγορίες ενισχύσεων συμβατών με εσωτ. αγορά 108(2): Διαδικασία ελέγχου 108(3): Υποχρέωση γνωστοποίησης 107(3): 5 κατηγορίες ενισχύσεων που δύνανται να είναι συμβατές με ε.α. + + Απαλλακτικοί κανονισμοί & κατευθυντήριες γραμμές Κανονισμός 1589/2015 & Κανονισμός 2282/2015

Συμβατή κρατική ενίσχυση (1) Άρθρο 107(2) ΣΛΕΕ: ενίσχυση είναι συμβατή (πλέον στον ΓΑΚ) (α) ενισχύσεις κοινωνικού χαρακτήρα προς μεμονωμένους καταναλωτές χωρίς διάκριση προελεύσεως των προϊόντων (β) ενισχύσεις για επανόρθωση ζημιών που προκαλούνται από θεομηνίες ή άλλα έκτακτα γεγονότα (γ) ενισχύσεις για την αντιστάθμιση οικονομικών πλεονεκτημάτων που προκαλούνται από τη διαίρεση της Γερμανίας

Συμβατή κρατική ενίσχυση (2) Άρθρο 107(3) ΕΚ: ενίσχυση δύναται να είναι συμβατή (α) προώθηση περιφερειακής ανάπτυξης (β) προώθηση σημαντικών σχεδίων κοινού Ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος ή για την άρση σοβαρής διαταραχής της οικονομίας (γ) προώθηση ορισμένων οικονομικών δραστηριοτήτων ή περιοχών (δ) προώθηση πολιτισμού και διατήρηση πολιτιστικής κληρονομιάς (ε) άλλες κατηγορίες που καθορίζονται από το Συμβούλιο

Εξέταση συμβατότητας Υπάρχει Κ.Ε. Μη απαλλαγή κοινοποίησης Συμβατότητα από Ε.Ε - χορήγηση Μη συμβατότητα από Ε.Ε. – ΜΗ χορήγηση Απαλλαγή κοινοποίησης Συμβατότητα από Κ.Μ. - Χορήγησης Ζ.ΓΕΩΡΓΟΠΟΥΛΟΥ/ΕΥΚΕ

Είναι αναγκαία η κοινοποίηση στην Επιτροπή; απουσία κρατικής ενίσχυσης => δεν χρειάζεται κοινοποίηση στην Ε.Ε. ύπαρξη κρατικής ενίσχυσης => η κοινοποίηση ενδέχεται να είναι αναγκαία, ώστε η Επιτροπή να εξετάσει τη συμβατότητα της κρατικής ενίσχυσης με την εσωτερική αγορά Η κοινοποίηση δεν είναι αναγκαία σε συγκεκριμένες περιπτώσεις

Πότε δεν χρειάζεται κοινοποίηση; Κρατική ενίσχυση, δεν χρειάζεται κοινοποίηση, εφόσον πληροί τις προϋποθέσεις του ΓΑΚ ή άλλου απαλλακτικού κανονισμού συνιστά αντιστάθμιση ΥΓΟΣ και πληροί τις προϋποθέσεις της απόφασης ΥΓΟΣ 2012/21/EU ή του de minimis ΥΓΟΣ, π.χ.: χορηγείται σύμφωνα με υφιστάμενο καθεστώς Βοηθητική δραστηριότητα Οπότε η ενίσχυση θεωρείται συμβατή με την εσωτερική αγορά και απαλλάσσεται κοινοποίησης.

Συμβατότητα ενίσχυσης υποδομών Ειδικές κατευθυντήριες γραμμές ή πλαίσια π.χ.: Κατευθυντήριες για ενισχύσεις αεροδρομίων Κατευθυντήριες για ενισχύσεις σε ευρυζωνικά δίκτυα Κατευθυντήριες για ενισχύσεις στη δημόσια ραδιοτηλεόραση Πλαίσιο Έρευνας Ανάπτυξης και Καινοτομίας Κατευθυντήριες για περιβαλλοντικές ενισχύσεις Οριζόντιοι κανόνες, ανεξαρτήτως τομέα: Κατευθυντήριες περιφερειακών ενισχύσεων Πλαίσιο ΥΓΟΣ, εάν η υποδομή θα χρησιμοποιηθεί για μια ξεκάθαρα καθορισμένη ΥΓΟΣ Ευθεία εφαρμογή των άρθρων 107(3)(γ) και (δ)

Γενικές αρχές συμβατότητας Οι συμβατές ενισχύσεις θα πρέπει να εμπίπτουν σε κάποιες από τις κατηγορίες εξαιρέσεων της Συνθήκης και Οι ενισχύσεις θα πρέπει να παρέχουν κίνητρα (χαρακτήρας κινήτρου – χρόνος χορήγησης της ενίσχυσης) και Οι ενισχύσεις δεν θα πρέπει να παραβιάζουν άλλες διατάξεις της Συνθήκης π.χ Άρθρο 49 (δικαίωμα εγκατάστασης) ή Άρθρο 63 (ελευθερία κινήσεως κεφαλαίων)

Πότε δεν χρειάζεται κοινοποίηση; Κρατική ενίσχυση, δεν χρειάζεται κοινοποίηση, εφόσον πληροί τις προϋποθέσεις του ΓΑΚ ή άλλου απαλλακτικού κανονισμού συνιστά αντιστάθμιση ΥΓΟΣ και πληροί τις προϋποθέσεις της απόφασης ΥΓΟΣ 2012/21/EU ή του de minimis ΥΓΟΣ, π.χ.: χορηγείται σύμφωνα με υφιστάμενο καθεστώς Βοηθητική δραστηριότητα Οπότε η ενίσχυση θεωρείται συμβατή με την εσωτερική αγορά και απαλλάσσεται κοινοποίησης.

Στοιχεία εξέτασης συμβατότητας Πληρούνται οι ακόλουθες κύριες προϋποθέσεις: Σαφώς καθορισμένο στόχο γενικού συμφέροντος Αναγκαιότητα και αναλογικότητα της υποδομής σε σχέση με το στόχο Ικανοποιητικές μεσοπρόθεσμες προοπτικές χρήσης της υποδομής Πρόσβαση στην υποδομή με όρους ίσους και χωρίς διακρίσεις Περιορισμένη επιρροή του εμπορίου σε σχέση με το συμφέρον της ΕΕ Κίνητρο, αναγκαιότητα και αναλογικότητα της ενίσχυσης.

Εξέταση συμβατότητας Κατάσταση Κοινοποίηση? Αξιολόγηση από Ε.Ε. ΟΧΙ Μη ενίσχυση ΟΧΙ De minimis και de minimis ΥΓΟΣ ΓΑΚ (εντός ορίων) Μεταφορές (Καν. 1370) Απόφαση ΥΓΟΣ ΓΑΚ (εκτός ορίων ) Κατευθυντήριες Γραμμές ΝΑΙ ΛΕΠΤΟΜΕΡΗΣ 107.3. γ/δ Ζ.ΓΕΩΡΓΟΠΟΥΛΟΥ/ΕΥΚΕ

Στάδια ανάλυσης

ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΓΙΑ ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΛΟΙΠΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΑΝΑΚΤΗΣΗΣ   ΠΡΟΛΗΨΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΓΙΑ ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΛΟΙΠΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΑΝΑΚΤΗΣΗΣ ΔΙΑΘΕΣΗ ΜΗ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΛΟΓΩ ΤΟΠΙΚΟΤΗΤΑΣ X ΜΗ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΛΟΓΩ ALTMARK  Χ Χ X  DE MINIMIS  X DE MINIMIS ΥΓΟΣ ΚΑΝ. 651/2014 (ΓΑΚ) ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ/ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ Ε.Ε. ΑΠΟΦΑΣΗ ΥΓΟΣ   X ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΥΓΟΣ /ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ Ε.Ε.

Σας ευχαριστώ για την προσοχή και… την υπομονή σας Σας ευχαριστώ για την προσοχή και… την υπομονή σας ΕΥΚΕ: stateaid_unit@mnec.gr