ΤΑ ΑΝΤΙΠΟΛΕΜΙΚΑ ΜΗΝΥΜΑΤΑ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΕΧΝΗ. ΤΑ ΑΝΤΙΠΟΛΕΜΙΚΑ ΜΗΝΥΜΑΤΑ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΕΧΝΗ.  

ΣΗΜΕΡΑ Η κωμωδία στις μέρες μας έχει υποστεί ελάχιστες διαφορές. Βασικές διαφορές εντοπίζονται κυρίως στην ένδυση, στα μέσα που θα βοηθήσουν στην διεξαγωγή της παράστασης και στο είδος των κωμικών. Ο χώρος της ελληνικής κωμωδίας έχει να επιδείξει σημαντικά παραδείγματα. Ο εκκεντρικός Πανούσης έχει κερδίσει πολλούς φανατικούς εχθρούς αλλά και πολλούς φανατικούς φίλους. Η ακραία μορφή - για τα δεδομένα του χώρου - της σατιρικής κωμωδίας του, καταπιάνεται με σημαντικά στοιχεία του σύγχρονου Έλληνα όπως η σχέση του με την Εκκλησία, σεξουαλικές σχέσεις και η σχέση της Ελλάδας με το ΝΑΤΟ. Ο Λάκης Λαζόπουλος είναι ένα από τα γνωστότερα ονόματα της σύγχρονης ελληνικής σκηνής σατιρικής κωμωδίας. Τα τελευταία χρόνια βρίσκεται στο προσκήνιο της επικαιρότητας με το σόου Αλ Τσαντίρι Νιουζ αφού σημειώσει μεγάλη επιτυχία με την τηλεοπτική σειρά Δέκα μικροί Μήτσοι. Καθώς και πολλοί άλλοι.

ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ Οι δημοκρατικοί θεσμοί της Αθήνας των κλασσικών χρόνων θα βοηθήσουν ουσιαστικά στην εξέλιξη του αττικού δράματος, όπως το γνωρίζουμε σήμερα. Οι αναλογίες ανάμεσα στους δημοκρατικούς θεσμούς της πόλης και το θέατρο είναι εμφανείς. Η πόλη θεωρεί το θέατρο μικρογραφία της Εκκλησίας του Δήμου ή της Αγοράς και αναμιγνύεται ενεργά στη διοργάνωση των θεατρικών παραστάσεων, ορίζει τους συντελεστές, επιχορηγεί τους θεατές και κινεί τον μηχανισμό των θεατρικών αγώνων. Σήμερα η πολιτεία έχει αφήσει τη θεατρική παραγωγή στην ιδιωτική πρωτοβουλία, η οποία ενεργεί καθαρά προς ίδιον όφελος. Η κρατική ανάμιξη είναι πλέον από περιορισμένη έως ανύπαρκτη.

Οι σύγχρονες παραστάσεις αντλούν τα θέματά τους από την καθημερινότητα, τη φαντασία ή την ανθρώπινη ψυχολογία, παρουσιάζονται σε πεζό λόγο, προσιτό στο θεατή, κοινό για όλο το έργο και έχουν σαν κύριο στόχο να μας λυτρώσουν από την πραγματικότητα. Αντίθετα η θεματολογία των αρχαίων δραμάτων δανείζεται τα θέματά της από την μυθολογία, ο λόγος είναι ποιητικός, η διάλεκτος διαφορετική ανάμεσα στα χορικά και τα διαλογικά μέρη. Σκοπός του έργου η κάθαρσις, που επιτυγχάνεται μέσω του ελέους και του φόβου. Οι θεατρικοί χώροι στην αρχαία Αθήνα ήταν ανοιχτοί, ενταγμένοι και εναρμονισμένοι απόλυτα με το φυσικό περιβάλλον, εντελώς διαφορετικοί από τις σημερινές, κατά κανόνα κλειστές, θεατρικές αίθουσες. Διαφορές επισημαίνουμε επίσης πολλές στη σκηνογραφία, στη χρήση των προσωπείων, τη χρονική διάρκεια των παραστάσεων, στη συγχρονία και τη διαχρονία του έργου.

Οι σημαντικότερες όμως διαφορές ανάμεσα σε μια αρχαία και μια σύγχρονη παράσταση, εντοπίζονται στο θρησκευτικό και αγωνιστικό πλαίσιο, χωρίς το οποίο δεν νοείται το αρχαίο θέατρο. Οι δραματικές παραστάσεις των κλασσικών χρόνων δίνονταν αποκλειστικά και μόνο κατά τη διάρκεια αγώνων, οι οποίοι αποτελούσαν μέρος μιας γιορτής αφιερωμένης στον Διόνυσο. Αυτό μοιάζει λογικό, καθώς οι Θεοί κατέχουν μια σημαντική θέση στη σκέψη των αρχαίων Ελλήνων και οι εκδηλώσεις προς τιμήν τους αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της ζωής της πόλης. Σήμερα το θέατρο είναι μια μορφή καθημερινής διασκέδασης και ο μόνος αγώνας που δίνει, είναι για να προσελκύσει όσο το δυνατόν περισσότερους θεατές. Επίσης, η σημερινή πραγματικότητα θέλει τη δραματική τέχνη να βγαίνει από τη λειτουργία, «…αλλ’ ακριβώς αφού χειραφετήθηκε από τη θρησκεία…»

"ΕΛΕΝΗ" ΤΟΥ ΕΥΡΥΠΙΔΗ

ΠΛΟΚΗ Η τραγωδία αρχίζει με την Ελένη ικέτιδα στο μνήμα του Πρωτέα να εξιστορεί τα δεινά της και να προσπαθεί να αποφύγει το Θεοκλύμενο που την πιέζει να τον παντρευτεί. Εκεί την συναντά ο Τεύκρος, αδελφός του Αίαντα του Τελαμώνιου, ο οποίος στο ταξίδι για την Κύπρο περνά από την Αίγυπτο για να πάρει χρησμό από τη κόρη του Πρωτέα, Θεονόη που είχε προφητικές ικανότητες. Ο Τεύκρος λοιπόν δίνει πληροφορίες στην Ελένη σχετικά με την οικογένειά της και το Μενέλαο. Της λέει μάλιστα ότι πληθαίνουν οι φήμες ότι ο άνδρας έχει πεθάνει, έτσι εξανεμίζεται και η τελευταία ελπίδα της για να επιστρέψει ζωντανή με το Μενέλαο στην Σπάρτη. Έτσι η ηρωίδα με τις Σπαρτιάτισσες γυναίκες που αποτελούν το Χορό θρηνεί για την τύχη της. Σ' αυτό το σημείο εμφανίζεται ρακένδυτος και ναυαγός ο Μενέλαος, ο οποίος διεκτραγωδεί τη συμφορά του μετά την άλωση της Τροίας. Αφού απαριθμεί τα δεινά του, που είναι ταυτόχρονα δεινά αιώνια που προκαλεί ο πόλεμος, αποκαλύπτει ότι τη γυναίκα του την έκρυψε στο βάθος μια σπηλιάς μαζί με άλλους ναυαγούς. Μη γνωρίζοντας πού βρίσκεται, πλησιάζει το παλάτι ζητώντας τρόφιμα και βοήθεια. Η γριά θυρωρός που τον υποδέχεται τον προτρέπει να φύγει το γρηγορότερο, καθώς ο Θεοκλύμενος έχει βγάλει εντολή ότι θα σκοτώνεται όποιος Έλληνας φτάσει τη χώρα του, του εξηγεί ότι μισεί τους Έλληνες εξαιτίας της Ελένης. Φυσικά ταράζεται στο άκουσμα του ονόματος της Ελένης και προβληματίζεται για την σχέση αυτής της γυναίκας που είναι στην Αίγυπτο και της «δικής» του που είναι κρυμμένη στην σπηλιά. Οι γυναίκες του Χορού αναγγέλλουν χαρμόσυνα ότι ο Μενέλαος ζει και ότι μάλιστα βρίσκεται ναυαγός στις όχθες του Νείλου.