Ειδικό Διοικητικό Δίκαιο Δημόσιες επιχειρήσεις 18.11.2016 Νομικό πλαίσιο – Εξέλιξη Αικατερίνη Ηλιάδου

Γιατί ενδιαφέρει η εξέλιξη του νομικού πλαισίου; Συνοδεύει την εξέλιξη του θεσμού Συμβάλλει στην κατανόηση Στάδια εξέλιξης Διάσπαρτοι, ανομοιόμορφοι, ειδικοί κανόνες «Δημόσιος τομέας» Αναδιοργάνωση – τυπική ιδιωτικοποίηση Ενιαίοι κανόνες Ν.3429/2005

Ανομοιόμορφοι κανόνες Ειδικοί κατά περίπτωση κανόνες, χωρίς συγκεκριμένο πρότυπο οργάνωσης «κατά περίπτωση» Αφετηρία Ν.1468/1950 ΔΕΗ Ρητώς συστάθηκε ως ΔΕ νομοπαρασκευαστικές εργασίες: νέος τύπος οργάνωσης με στόχο την εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος Ιδιότυπος νομική μορφή, κατ’ απόκλιση πχ από παραχώρηση δημόσιας υπηρεσίας Διαφορετική πρακτική σε ΟΤΕ : ΑΕ/κρατική επιχείρηση - 1970: ρητώς ΔΕ – ΑΕ που ασκεί επιχείρηση κοινής ωφέλειας Πολιτικές προσπάθειες για ενιαίο κανονιστικό πλαίσιο

Δημόσιος τομέας Ν.1232/1982 : πρόωρη λήξη θητείας διοικητών Ν. 1256/1982 : περιορισμοί ως προς τις απολαβές Ν.1943/1991: εκσυγχρονισμός δημόσιας διοίκησης +απαρίθμηση αποκλειστική των κατηγοριών φορέων που υπάγονται στο Ν.1256/1982 ΔΕ – υποσύνολο του ΔΤ Όμως: Δεν ανταποκρίνεται σε σταθερό οργανωτικό πρότυπο – προσδιορίζει μόνο νομικό πλαίσιο που εφαρμόζεται σε σύνολο ΔΝΠ Παρόμοια κατάσταση και με όρο «επιχειρήσεις δημόσιου χαρακτήρα» Ν.1365/1983

Έξοδος από ΔΤ Επιμέρους διατάξεις δυνατότητα εξόδου από ΔΤ με κανονιστικές πράξεις Ν.1682/1987, 1735/1987, 1914/1990, 1947/1991 ΥΑ ή ΠΔ (43 παρ. 2 Σ) Σειρά ΠΔ για έξοδο + ΠΕ ΣτΕ στις αρχές του 1990 3429/2005 για εταιρείες Κεφαλαίου Β’ Ν.3899/2010 για κατάργηση διατάξεων / ΚανΠρ εξόδου Διαφορετική έννοια ΔΤ πχ στο Δημόσιο Λογιστικό (Ν.4270/2014)

Ευρύτερος ΔΤ Κοινή νομοθεσία: ότι ισχύει και για ΔΤ Σ (ά. 103 παρ. 7 και 8) – συνταγματική έννοια Έξοδος: αιτιολογία Αρχή αναλογικότητας Δικαστικός έλεγχος

Ενιαίο νομικό πλαίσιο Ν.2414/1996 και Ν.3429/2005 Αρχές 1990: αυξημένη αναποτελεσματικότητα – αναδιοργάνωση - τυπική ιδιωτικοποίηση - Ν. 2414/1996 (ενίοτε ειδικοί νόμοι) Μετατροπή σε ΑΕ με κανονιστική πράξη Επιφύλαξη διατήρησης ισχύος ειδικών διατάξεων χάριν κοινής ωφέλειας – προβλέπεται ρητά ότι διατηρείται ο χαρακτήρας τους ως επιχ ΚΩ Κοινά εργαλεία λειτουργίας πχ Συμβόλαια Διαχείρισης, ενιαίος τρόπος οργάνωσης της διοίκησης, υποχρεώσεις έναντι καταναλωτών, θέματα προσωπικού

Συνέπειες τυπικής ιδιωτικοποίησης Αναμόρφωση: ΑΕ βασικός τύπος οργάνωσης = δημόσιες εταιρείες Ενίοτε καταχρηστικά Ευελιξία δράσης, ανεξαρτησία, ανταγωνιστικότητα Διεύρυνση σκοπού --- δημόσιο συμφέρον; Διασφάλιση οικονομικής ευρωστίας; Δυνατότητα εκτός χώρας Ανάπτυξη συνεργασίας με τρίτους Δυνατότητα ανάπτυξης στο πλαίσιο ομίλων Ενοποίηση κανονιστικού πλαισίου – έλεγχος ελλειμμάτων (εγγυήσεις Δημοσίου) Διαχωρισμός δραστηριοτήτων (πχ κοινωνική ασφάλιση ΔΕΗ) Προετοιμασία για ουσιαστική ιδιωτικοποίηση : βλ. ά. 25 παρ. 1 β’ Ν.1914/1990 δυνατότητα μετοχές ΔΕ σε τρίτους υπό όρο διατήρησης απόλυτης πλειοψηφίας στο Δημόσιο

Ενοποίηση κανονιστικού πλαισίου Ν.3429/2005 Εκσυγχρονισμός κανόνων οργάνωσης και διοίκησης ΔΕ Αποτελεσματική χάραξη και παρακολούθηση εταιρικής στρατηγικής και επιχειρησιακού σχεδιασμού Ευθυγράμμιση με εταιρικό δίκαιο και διαφάνεια, παρακολούθηση διαχειριστική Αποκατάσταση στρεβλώσεων σε θέματα προσωπικού Εξυπηρέτηση πολίτη και θετική συμβολή στην οικονομία ΟΟΣΑ κατευθυντήριες αρχές για την εταιρική διακυβέρνηση των δημοσίων επιχειρήσεων