Μ. Τσικνάκης – Α. Ρονιώτης – Ε. Μανιαδή | 2016-17 Πολυμεσικές Υπηρεσίες στην Υγεία (ΛΟΓ51) 4. Πολυμεσική Βιοϊατρική Πληροφορία Μ. Τσικνάκης – Α. Ρονιώτης – Ε. Μανιαδή | 2016-17
Περιεχόμενα Βιοϊατρική Πληροφορική Είδη και πολυπλοκότητα πληροφορίας Είδη και πολυπλοκότητα πληροφορίας Τομείς Ιατρική Πληροφορική – Κλινικά Πληροφοριακά Συστήματα (Πολυμέσων) Ορισμός Ιστορική εξέλιξη
Ιατρικά Πληροφοριακά Συστήματα Μπορείτε να φανταστείτε μια σύγχρονη τράπεζα χωρίς οικονομικό λογισμικό;
Ιατρικά Πληροφοριακά Συστήματα … μια σύγχρονη αεροπορική εταιρεία χωρίς πληροφοριακό σύστημα κράτησης και διαχείρισης πτήσεων;
Ιατρικά Πληροφοριακά Συστήματα … αντίστοιχα είναι αδύνατη η πρακτική της σύγχρονης ιατρικής χωρίς τις τεχνολογίες της πληροφορίας
Ιατρικά Πληροφοριακά Συστήματα Οι επαγγελματίες υγείας παράγουν δεδομένα με ρυθμό που ξεπερνούν τις δυνατότητες του παραδοσιακού τρόπου – βασισμένο στο χαρτί και μολύβι - για τη διαχείριση των πληροφοριών και την ανάλυση των δεδομένων.
Ιατρικά Πληροφοριακά Συστήματα Ένα μεγάλο ποσοστό των δραστηριοτήτων των επαγγελματιών υγείας σχετίζεται με τη διαχείριση πληροφοριών όπως λήψη και καταγραφή πληροφοριών σχετικά με τους ασθενείς διαβούλευση με τους συναδέλφους τους ανάγνωση της επιστημονικής βιβλιογραφίας σχεδιασμός διαγνωστικών διαδικασιών χάραξη στρατηγικών για τη φροντίδα των ασθενών ερμηνεία των αποτελεσμάτων από εργαστηριακά και ακτινολογικά διαγνωστικά τεστ, κλπ.
Βιοϊατρική Πληροφορική
Βιοϊατρική Πληροφορική biomedical Informatics Τέσσερις –βασικά - ανεξάρτητες αλλά συμπληρωματικές επιστημονικές περιοχές Βιοπληροφορική, Υπολογιστική Βιολογία Ιατρική απεικόνιση και Βιοϊατρικάσήματα Ιατρική πληροφορική Πληροφορική δημόσιας υγείας Source: E. Shortliffe, Editor-in-Chief, Journal of Biomedical Informatics, Elsevier
Διείσδυση Τεχνολογίας Πληροφορίας (IT) στην Υγεία 100% Διείσδυση IT Ιδιωτικές Υπηρεσίες (τράπεζες, κλπ) Δημόσιες Υπηρεσίες (υγεία, παιδεία, κλπ) Βιομηχανία 1980 1990 2000 2010 IT με συσκευή (gagdet) Δικτύωση Πλήρης ενσωμάτωση (Ανασχεδιασμός, Προσαρμογή Νομοθεσίας, κλπ)
Επίπεδα Υπηρεσιών Υγείας Δημόσια Υγεία public health Ασθένεια disease Ασθενής patient Ιστός, όργανο tissue, organ Μοριακό επίπεδο molecular Πληροφορική δημόσιας υγείας public health informatics Ιατρική πληροφορική medical informatics Ιατρική απεικόνιση medical imaging Βιοπληροφορική bioinformatics
Το Περιβάλλον Ιατρικής Φροντίδας αλλάζει! κινητικότητα πληθυσμού και συνέχεια στη φροντίδα υγείας κατ΄οίκον φροντίδα υγείας διαλείπουσα (Intermittent) νοσοκομειακή φροντίδα υγείας κατευθύνσεις/πρωτόκολλα υγείας (wellness pathways) αυξημένος ρόλος της γενομικής (γονιδιωματικής) και της βιοπληροφορικής από απόσταση έλεγχος της κατάστασης υγείας τεκμηριωμένες ιατρικές αποφάσεις έμφαση στη δημιουργία και συνεπή ενημέρωση ενός δια βίου (ενεργού) ηλεκτρονικού φακέλου υγείας Η τεχνολογία έρχεται να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο
Είδη Δεδομένων και η κλίμακα τους Είδη Δεδομένων και η κλίμακα τους
Βασικές προκλήσεις στον τομέα της Υγείας Κονδύλια για την Υγεία στις ΗΠΑ (% του ΑΕΠ) Βελτίωση ποιότητας ζωής Διάσωση ζωής Μείωση Δυσφορίας Ασθενή Μείωση ιατρικών λαθών Συγκράτηση κι έλεγχος κόστους Δημογραφικά στοιχεία (Γηράσκων πληθυσμός) Αύξηση του ποσοστού του ΑΕΠ για την υγεία Ανάπτυξη του τομέα υγείας στις αναπττγμένες χώρες Πληθυσμός με ηλικία > 60 ετών (στις ΗΠΑ)
Η έγκαιρη διάγνωση σώζει ζωές και μειώνει το κόστος Βελτίωση ποιότητας ζωής Η έγκαιρη διάγνωση σώζει ζωές! Μείωση Κόστους Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία μειώνει (προλαμβάνει) το κόστος των μετέπειτα θεραπειών
Είδος και πολυπλοκότητα της βιοϊατρικής πληροφορίας Πολυεπίπεδη Πολυμεσική
Είδος και πολυπλοκότητα της βιοϊατρικής πληροφορίας Χωρική Χρονική Επιμέρους όργανα και συστήματα Ατομική ή Πληθυσμιακή
Υποπεριοχές και αναγκαία υποστηρικτικά γνωστικά αντικείμενα
3Δ και 4Δ δεδομένα Πρότυπα κωδικοποίησης Εξειδικευμένα πληροφοριακά συστήματα πολυμέσων
Ετερογένεια της πληροφορίας Δομή Αναπαράσταση Σημασιολογία Αποτέλεσμα Αδυναμία κοινής και εννοιολογικά συνεπούς αναπαράστασης Αποτελεί μια από τις σημαντικότερες προκλήσεις της περιοχής
Μελλοντικό Περιβάλλον
Μελλοντικό περιβάλλον Ολοκληρωμένα Περιβάλλοντα Φορέων Υγείας και άρα ολοκληρωμένα πληροφοριακά συστήματα Η έμφαση στον τομέα αυτό είναι σε θέματα διαλειτουργικότητας πληροφοριακών υποδομών, χρήσης προτύπων και τεχνολογιών ανοικτών συστημάτων με στόχο τη σταδιακή ανάπτυξη (migration, evolution) των ολοκληρωμένων πληροφοριακών συστημάτων των φορέων υγείας. Υπηρεσίες τηλεϊατρικής και κατ’ οίκον φροντίδας υγείας Υπηρεσίες e-health και υπηρεσίες διαχείριση ασθενειών είτε από τον ίδιο τον πολίτη (personal health management services) είτε από τους εμπλεκόμενους φορείς και επαγγελματίες υγείας (best practice guidelines, information services, decision support services, etc).
Τεχνολογικές εξελίξεις Η σύγκλιση των ασύρματων δικτύων και η εναρμόνιση φωνής και δεδομένων με περισσότερες συσκευές φιλικές προς το χρήστη θα παρέχουν πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο, οποτεδήποτε, οπουδήποτε
Παρακολούθηση & υποστήριξη υγείας παντού Κινητικότητα των Επαγγελματιών Υγείας Homecare/Telemedicine και Ambient Intelligence Wearable
Συνεχής παρακολούθηση, διάγνωση και αποστολή δεδομένων
Βιοϊατρικά Σήματα
Είδη Σημάτων Βιοϊατρικά σήματα μας δίνουν την δυνατότητα να «μετρήσουμε» κάθε έκφανση της λειτουργίας του ανθρώπινου οργανισμού.
Χαρακτηριστικά Σημάτων Κάθε σήμα έχει τα δικά του χαρακτηριστικά Εύρος (amplitude) Συχνότητα (frequency) Φάση (phase)
Πληροφοριακά συστήματα διαχείρισης και ανάλυσης σημάτων Πληροφοριακά συστήματα διαχείρισης και ανάλυσης σημάτων
Βιοϊατρικές Εικόνες και Video
Χray – Ακτίνες Χ
CT – Aξονική Computed tomography
MRI – Μαγνητική Τομογραφία Magnetic resonance imaging
US – Υπέρηχος ultrasound scan
PET – Ποζιτρονική τομογραφία positron emission tomography
EUS - Ενδοσκόπηση Endoscopic Ultrasound Scan