Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΠΙΣΤΩΤΙΚΟΥ ΦΠΑ Φορολογικό Δίκαιο 1 Παρουσίαση: Mαρία-Αναστασία Τσάγγα
Α. ΓΕΝΙΚΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΦΠΑ Α. ΓΕΝΙΚΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΦΠΑ Έννοια: -γενικός, έμμεσος φόρος κατανάλωσης -στα επιμέρους στάδια της παραγωγικής διαδικασίας -τμηματική καταβολή στο δημόσιο -ουδέτερος μέσω έκπτωσης και επιστροφής -κοινοτικός φόρος (ενσωμάτωση κοινοτικών οδηγιών 77/388/ΕΟΚ και 2006/112/ΕΚ) -Ν. 2859/2000 (Κώδικας ΦΠΑ) Αντικείμενο: αρ. 2 Κώδικα ΦΠΑ α) παράδοση αγαθών επί αντιπαροχή στο εσωτερικό β)παροχή υπηρεσιών γ)εξ’ επαχθούς αιτίας ενδοκοινοτικές αποκτήσεις αγαθών δ)εισαγωγές αγαθών από τρίτες χώρες
Β. Η ΕΚΠΤΩΣΗ ΤΟΥ ΦΠΑ Έννοια και λειτουργία (αρ. 30 Κώδικα ΦΠΑ): Η δυνατότητα που έχει ο υποκείμενος στον φόρο να εκπίπτει(= να αφαιρεί) από τον φόρο εκροών του τον φόρο εισροών του και να αποδίδει στο δημόσιο τη διαφορά που προκύπτει υπό την προϋπόθεση: >αγαθά/υπηρεσίες που ελήφθησαν/εισήχθησαν/αποκτήθηκαν να χρησιμοποιούνται για πράξεις που υπάγονται επίσης στον ΦΠΑ. Αλλιώς: έκπτωση και ο ΦΠΑ εισροών αποτελεί ΚΟΣΤΟΣ
Β. Η ΕΚΠΤΩΣΗ ΤΟΥ ΦΠΑ Π.χ.: επιχείρηση εμπορίας ηλεκτρικών ειδών Χ : -πωλήσεις 100.000€/εισέπραξε ΦΠΑ(100.000x24%)=24.000€= ΦΟΡΟΣ ΕΚΡΟΩΝ -αγορές από την επιχείρηση Ψ 60.000 € προς πώληση, για τις οποίες κατέβαλε ΦΠΑ(60.000x24%)=14.400€= ΦΟΡΟΣ ΕΙΣΡΟΩΝ ΕΚΠΤΩΣΗ:24.000-14.400=9.600 € προς καταβολή στο δημόσιο
Β. Η ΕΚΠΤΩΣΗ ΤΟΥ ΦΠΑ Περιπτώσεις: α) αρ. 30 παρ. 1: παράδοση αγαθών/παροχή υπηρεσιών/ενδοκοινοτική απόκτηση αγαθών/εισαγωγή αγαθών β) αρ. 30 παρ. 2: η χρήση αγαθών/υπηρεσιών για την πραγματοποίηση στο εξωτερικό των οικονομικών δραστηριοτήτων του αρ. 4 (παραγωγός, έμπορος κ.λπ.), εφόσον αυτές θα παρείχαν δικαίωμα έκπτωσης εάν είχαν διενεργηθεί στο εσωτερικό της χώρας ορισμένες πράξεις που απαλλάσσονται από τον φόρο, αλλά χορηγούν δικαίωμα έκπτωσης (αρ. 22 και 24-28)-πχ:εξαγωγές, διεθνής διακίνηση αγαθών,ειδικό καθεστώς φορ. Αποθηκών, ενδοκοινοτικές παραδόσεις κ.λπ. η διάθεση δώρων αξίας μέχρι 10€ και δειγμάτων
Γ. Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΦΠΑ(αρ. 34) Γ. Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΦΠΑ(αρ. 34) Εφαρμοζόμενες αρχές: αρχή ουδετερότητας-επιβάρυνσης τελικού καταναλωτή αρχή ίσων όρων ανταγωνισμού μεταξύ των υπαγόμενων στον ΦΠΑ επιχειρήσεων αρχή αποφυγής διπλής φορολογίας ίδιου αγαθού/υπηρεσίας Ορισμός: Μηχανισμός σύμφωνα με τον οποίο, όταν το ποσό της έκπτωσης είναι μεγαλύτερο από τον ΦΠΑ που οφείλεται, τότε το πιστωτικό υπόλοιπο μεταφέρεται προς έκπτωση σε επόμενες φορολογικές περιόδους, ή επιστρέφεται (αρ. 34), ώστε να διατηρηθεί η ουδετερότητα για την επιχείρηση
Β. Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΦΠΑ- ΕΝΤΟΣ ΕΛΛΑΔΑΣ(αρ. 34 παρ. 1) Εξαρχής αχρεώστητη καταβολή: Ο ΦΠΑ καταβλήθηκε, αλλά λόγω νομικού/πραγματικού λόγου δεν υφίστατο πραγματική υποχρέωση καταβολής (π.χ. Η καταβολή έγινε βάσει νόμου που έχει κριθεί αντισυνταγματικός/ καταβλήθηκε φόρος από πρόσωπο που δεν είναι υποκείμενος) Επιγενόμενο αχρεώστητο: α) πιστωτικό υπόλοιπο, το οποίο δεν μεταφέρθηκε σε επόμενη περίοδο για έκπτωση/μεταφέρθηκε αλλά έκπτωση δεν κατέστη δυνατή β)αρ.30 παρ.2 γ) αγαθά επένδυσης
Γ. Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΦΠΑ- ΠΑΡΑΓΡΑΦΗ Έως 1-1-2014 (παλαιό καθεστώς): αρ. 57 Κώδικα ΦΠΑ 3ετής παραγραφή Μετά το 2014(σημερινή ρύθμιση): αρ. 42 παρ. 4 ΚΦΔ 5ετής παραγραφή *χορηγείται στον υποκείμενο ο χρόνος παραγραφής που χορηγείται στη φορ. Διοίκηση για έκδοση πράξης προσδιορισμού του φόρου/ λόγοι ίσης μεταχείρισης
Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΦΠΑ-ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Παλαιότερα: ΑΥΟ ΠΟΛ 1073/2004 Σήμερα: - AYO ΠΟΛ 1090/2012 -ΑΥΟ ΠΟΛ 1067/2013 -ΑΥΟ ΠΟΛ 1212/2014 Καινοτομίες: Νέα διαδικασία Ηλεκτρονική αίτηση Διάκριση αιτήσεων : 1)διεκπεραίωση χωρίς έλεγχο 2) διεκπεραίωση με προηγούμενο έλεγχο Κεντρική επεξεργασία αιτήσεων με σύστημα ανάλυσης κινδύνου Επίσπευση διαδικασίας Σύντμηση προθεσμιών
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗΣ – ΠΟΛ 1090/2012 ΚΑΙ 1067/2013 ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗΣ – ΠΟΛ 1090/2012 ΚΑΙ 1067/2013 Ηλεκτρονική αίτηση στο TAXISnet Επεξεργασία:Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων ειδική μέθοδος ανάλυσης κινδύνου (κριτήρια: συμμόρφωση υποκειμένων σε φορ. Υποχρεώσεις/συμφωνία αιτούμενων ποσών με τα δεδομένα των φορ. Δηλώσεων των υποκειμένων) Αρχείο: α) αιτήσεις χωρίς έλεγχo:επιστροφη αμέσως β) αιτήσεις που χρειάζονται προσωρινό έλεγχο Αποστολή αρχείου σε ΔΟΥ Διενέργεια προσωρινου ελέγχου: α)τακτικός έλεγχος (εντός 5 μηνών από την ημ/νία αίτησης) β) επιστροφή
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗΣ – ΠΟΛ 1090/2012 ΚΑΙ 1067/2013 ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗΣ – ΠΟΛ 1090/2012 ΚΑΙ 1067/2013 Έκδοση Ατομικού Φύλλου Έκπτωσης Εκκαθάριση ποσού /συμψηφισμός με χρέη στο δημόσιο Καταχώρηση ποσών στο βιβλίο «Επιστροφών και Διαγραφών» Επιστροφή εντός 15 ημερών ΠΟΛ 1067/2013: Kατήργησε ρητά διατάξεις της ΠΟΛ 1073/2004 ως προς τρόπο επιστροφής 3 περιπτώσεις όπου η επιστροφή δεν πραγματοποιείται άμεσα: α)επί μη ελεγκτέων αιτήσεων, όταν υπάρχουν στοιχεία παραβατικής συμπεριφοράς που αποτελεί κίνδυνο για δημόσιο β)επί αιτήσεων για τις οποίες εκδόθηκε εντολή τακτικού ελέγχου γ)επί αιτήσεων για τις οποίες έχει ξεκινήσει προσωρινός έλεγχος
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗΣ – ΠΟΛ 1212/2014 Νέα ρύθμιση επιτάχυνση διαδικασίας επιστροφής: Συγκεκριμένες επιχειρήσεις εξαιρετικά χαμηλού κινδύνου Κατάλογος επιχειρήσεων τον Ιανουάριο κάθε έτους Κριτήρια: όχι φοροδιαφυγή, όχι φορολογικές παραβάσεις, εμπρόθεσμη υποβολή δηλώσεων ΦΠΑ Επιστροφή: κατά προτεραιότητα και χωρίς έλεγχο
ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΕ ΕΓΚΑΤΕΣΤΗΜΕΝΟΥΣ ΕΚΤΟΣ ΕΛΛΑΔΑΣ Α. ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΕ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟΥΣ ΕΓΚΑΤΕΣΤΗΜΕΝΟΥΣ ΣΕ ΑΛΛΟ Κ-Μ(οδηγία 2008/9/ΕΚ, ΠΟΛ 1003/2010, αρ. 34 παρ. 2) 2 περιπτώσεις: Δικαιούχος επιστροφής: Έλληνας για αγαθά/υπηρεσίες που του παραδόθηκαν ή εισαγωγές που πραγματοποίησε σε άλλο κ-μ Αντίστροφο: υποκείμενος εγκατεστημένος σε άλλο κ-μ ζητά επιστροφή από Ελλάδα για αγαθά/υπηρεσίες που του παραδόθηκαν κ.λπ. από άλλους υποκείμενους στην Ελλάδα Διαδικασία: ηλεκτρονική αίτηση
ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΕ ΕΓΚΑΤΕΣΤΗΜΕΝΟΥΣ ΕΚΤΟΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΠΡΫΠΟΘΕΣΕΙΣ α)Ο υποκείμενος να μην έχει στο κ-μ της επιστροφής: έδρα οικονομικής του δραστηριότητας/κατοικία/συνήθη διαμονή β)Να μην πραγματοποιεί παράδοση αγαθών/παροχή υπηρεσιών για τις οποίες ο τόπος φορολογίας βρίσκεται στο κ-μ επιστροφής γ)Αγαθά/υπηρεσίες θα πρέπει να έχουν χρησιμοποιηθεί για πράξεις που υπάγονται στον ΦΠΑ στο κ-μ της εγκατάστασής του και για τις οποίες θα είχε δικαίωμα επιστροφής, εάν αυτές ενεργούνταν στο κ-μ επιστροφής
ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΕ ΕΓΚΑΤΕΣΤΗΜΕΝΟΥΣ ΕΚΤΟΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ Επιστροφή σε υποκείμενους σε τρίτες χώρες: Χώρες εκτός Κοινότητας Οδηγία 86/560/ΕΟΚ Αρ. 34 παρ. 8 Κώδικα ΦΠΑ Ίδια διαδικασία με αυτή που προβλέπεται για υποκείμενους εγκατεστημένους σε άλλο κ-μ Πρόσθετη προϋπόθεση:αμοιβαιότητα (η χώρα εγκατάστασης αυτού που ζητά την επιστροφή πρέπει να παρέχει στον υποκείμενο που είναι εγκατεστημένος στην Ελλάδα αντίστοιχο δικαίωμα επιστροφής ΦΠΑ)