‘’Σπαρτιάτες Οπλίτες’’ ‘’Αθηναίοι Οπλίτες’’ ‘’ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ: 431πχ-404πχ’’ (βλέπε μάθημα σε:http://machairschool.weebly.com more…..Project Εργασίες μαθητών). ‘’Σπαρτιάτες Οπλίτες’’ ‘’Αθηναίοι Οπλίτες’’

‘’ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ’’ ‘’ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ’’ ‘’ΟΡΙΣΜΟΣ’’ ‘’ ΠΗΓΕΣ’’ Στην αρχαία ιστορία είναι ο πόλεμος μεταξύ της Αθήνας και της Σπάρτης κατά τη χρονική περίοδο 431πχ-404 π.χ. δηλαδή 27 ετών όχι όμως συνεχόμενων. Ό,τι πληροφορία έχουμε γι’ αυτόν τον πόλεμο προέρχεται από τα έργα των παρακάτω ιστορικών: ● Θουκυδίδη ο οποίος τα έζησε. ● Ξενοφώντα από το 411πχ και μετά. ● Πλούταρχος.

‘’ΠΕΡΙΟΔΟΙ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ’’ ‘’ΠΕΡΙΟΔΟΙ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ’’ Ο πόλεμος κράτησε 27 ολόκληρα χρόνια όχι όμως συνεχόμενα. Οι ιστορικοί διακρίνουν 3 περιόδους ως ακολούθως: ● Αρχιδάμειος πόλεμος: από το όνομα του βασιλιά της Σπάρτης Αρχίδαμου (431πχ-421πχ). ●Σικελική εκστρατεία: επειδή το πεδίο των μαχών μεταφέρθηκε στο νησί της Σικελίας (415πχ-413πχ). ● Δεκελεικός πόλεμος: από το φρούριο της Δεκέλειας (413πχ-404πχ).

‘’ΤΑ ΑΙΤΙΑ’’ ● Αθήνα και Σπάρτη είχαν βαθιές ιδεολογικές-πολιτικές διαφορές. ● Η Σπάρτη φοβόταν την ολοένα αυξανόμενη εμπορική και οικονομική δύναμη της Αθήνας, η οποία μετά το Αιγαίο ήθελε να εξουσιάσει το Ιόνιο και την Αδριατική θάλασσα. ● Η Κόρινθος, σύμμαχος της Σπάρτης, θεωρεί την Αθήνα οικονομική και εμπορική απειλή για τα δικά της συμφέροντα.

‘’ΟΙ ΑΦΟΡΜΕΣ’’ ● Στην διαμάχη Κέρκυρας-Κορίνθου για το Δυρράχιο, η Αθήνα παίρνει το μέρος της Κέρκυρας. Η Κόρινθος σπρώχνει την πόλη της Ποτίδαιας σε αποστασία από την Αθηναϊκή συμμαχία το 432πχ. Ακολουθεί το ψήφισμα κατά των Μεγαρέων (απαγορεύεται ο ελλιμενισμός των πλοίων των Μεγαρέων σε λιμάνια της Αθηναϊκής συμμαχίας και η πώληση των εμπορευμάτων τους). Τα Μέγαρα είχαν συμμαχία με την Σπάρτη. ● Οι περίφημες ‘’ Τριακοντούτεις σπονδαί’’ παραβιάζονται. Τέλος της ειρήνης.

‘’Συνέχεια’’ Στη Σπάρτη γίνεται συνέδριο. Στη Σπάρτη γίνεται συνέδριο. Εκτός της Σπάρτης παίρνουν μέρος οι: Μεγαρείς και οι Κορίνθιοι. Μόνη λύση είναι ο πόλεμος. ΠΗΓΗ: Θουκυδίδης ο οποίος έζησε τα γεγονότα από κοντά και μάλιστα με την ιδιότητα του στρατηγού και αυτόπτη μάρτυρα μέχρι το 411πχ. και θέλησε να τα εξιστορήσει.

‘’Αρχιδάμειος πόλεμος: 431πχ-421πχ. Τα γεγονότα’’ ‘’Αρχιδάμειος πόλεμος: 431πχ-421πχ. Τα γεγονότα’’ ● 431πχ→ Εισβολή των Θηβαίων στις Πλαταιές ( πεδιάδα στην Βοιωτία. Οι Πλαταιείς ήταν σύμμαχοι των Αθηναίων. Οι Θηβαίοι ήταν σύμμαχοι της Σπάρτης). Ο Αρχίδαμος λεηλατεί την Αθηναϊκή ύπαιθρο. Οι Αθηναίοι οχυρώνονται μέσα στην πόλη τους. ● 430πχ→ πανώλη στην Αθήνα. Πεθαίνουν οι 2 γιοί του Περικλή. ● 429πχ→ θάνατος του Περικλή. Στην Αθήνα κυριαρχούν οι δημαγωγοί.

‘’Συνέχεια’’ ● 428πχ→ Η Λέσβος= Μυτιλήνη αποστατεί από την Αθηναϊκή συμμαχία. ● 425πχ→ Οι Αθηναίοι αποβιβάζονται στη Σφακτηρία(νησί έξω από την Πύλο). Συλλαμβάνουν ως αιχμαλώτους πολλούς Σπαρτιάτες στρατιώτες. ● Η Σπάρτη για να απελευθερώσει τους σπαρτιάτες στρατιώτες ζητά από την Αθήνα ειρήνη άνευ όρων. Η Αθήνα αρνείται. ● Η Σπάρτη αντιδρά. Στέλνει το βασιλιά της Βρασίδα στη Χαλκιδική.

‘’Συνέχεια’’ ● Ο Βρασίδας πολιορκεί την Αμφίπολη. Οι Αθηναίοι στέλνουν στην Αμφίπολη το στρατηγό τους Κλέωνα. Ακολουθεί σφοδρή μάχη στην οποίαν οι δύο βασιλείς σκοτώνονται. ● Εδώ ολοκληρώνεται η πρώτη φάση του πολέμου. Ακολουθεί σύναψη ειρήνης που φέρει το όνομα του Αθηναίου στρατηγού Νικία, αρχηγού του αριστοκρατικού κόμματος των Αθηνών, γνωστή ως ‘’Νικίειος ειρήνη’’.

‘’Νικίειος ειρήνη’’ Προέβλεπε ειρήνη ανάμεσα σε Αθήνα και Σπάρτη για 50 χρόνια. Υπεγράφη το 421πχ. Και τερμάτιζε επίσημα τον Αρχιδάμειο πόλεμο της περιόδου: 431πχ-421πχ. ● ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΜΕΛΕΤΗ: 1. Τι ονομάζουμε στην αρχαία ιστορία ως Πελοποννησιακό πόλεμο; 2. Από πού αντλούμε πληροφορίες για αυτόν τον πόλεμο; 3. Σε ποιες περιόδους διαιρούν οι ιστορικοί τον Πελοποννησιακό πόλεμο;

‘’Συνέχεια’’ 4. Ποια ήταν τα πραγματικά αίτια του Πελοποννησιακού πολέμου; 5. Ποιες ήταν οι αφορμές; 6. Ποια σημαντικά γεγονότα συνέβησαν στην Αρχιδάμειο περίοδο; 7. Τι περιλάμβανε η ‘’Νικίειος ειρήνη’’; Επειδή ιστορία σημαίνει και πηγές να συμβουλευθείτε και τα κείμενα του σχολικού σας βιβλίου.

‘’Σικελική Εκστρατεία 415πχ-413πχ’’ ‘’Σικελική Εκστρατεία 415πχ-413πχ’’ Πρωταγωνιστής: Αλκιβιάδης: Πολιτικός με ικανότητες, αρκετά φιλόδοξος. Πείθει την Εκκλησία του Δήμου για αποστολή στρατιωτικής βοήθειας των Αθηνών στην πόλη Έγεστα που μαχόταν εναντίον της Σελινούντας στη Σικελία. Αρχηγοί ορίζονται οι: Αλκιβιάδης, Νικίας και ο Λάμαχος. Όμως τον Αλκιβιάδη βαρύνει κατηγορία για ιεροσυλία. Συγκεκριμένα κατηγορείται ότι πριν αναχωρήσει για τη Σικελία αυτός και οι οπαδοί του ακρωτηρίασαν τις ‘’Ερμαϊκές κεφαλές’’, που χρησίμευαν ως οδοδείκτες.

‘’Συνέχεια’’ Η Εκκλησία του Δήμου αποφασίζει την επιστροφή του Αλκιβιάδη πίσω στην Αθήνα για να δικαστεί με την σοβαρή κατηγορία της ιεροσυλίας. Ο Αλκιβιάδης ‘’αυτομολεί’’ στη Σπάρτη, φοβούμενος ότι θα καταδικαστεί σε θάνατο. Οι Σπαρτιάτες του παρέχουν πολιτικό άσυλο, αφού πρώτα ο ίδιος ο Αλκιβιάδης τους συνεβούλευσε: α) να στείλουν στρατό στη Σικελία στο πλευρό των Σελινουντίων και β) να οχυρώσουν τη Δεκέλεια.

‘’Συνέχεια’’ Οι Σπαρτιάτες στέλνουν το στρατηγό Γύλιππο στη Σικελία με 40.000 άνδρες και στο πλευρό των Σελινουντίων. Ακολουθεί σφοδρός πόλεμος όπου: α) Ο Λάμαχος σκοτώνεται. β) Πολλοί Αθηναίοι στρατιώτες πιάνονται αιχμάλωτοι και πεθαίνουν ως δούλοι στα μεταλλεία-ορυχεία που υπήρχαν εκεί λόγω άθλιων συνθηκών. γ) Η εκστρατεία καταλήγει σε τραγωδία. Τέλος του Αθηναϊκού μεγαλείου.

‘’Ερωτήσεις μελέτης’’ ‘’Ερωτήσεις μελέτης’’ 1. Τι είδους πολιτικός ήταν ο Αλκιβιάδης; 2. Τι πρότεινε στην Εκκλησία του Δήμου της Αθήνας; 3. Ποιοι ορίστηκαν αρχηγοί της εκστρατείας; 4. Ποια κατηγορία αποδόθηκε στον Αλκιβιάδη; 5. Σε ποια ενέργεια προέβη η Εκκλησία του Δήμου; 6. Γιατί ο Αλκιβιάδης ‘’αυτομόλησε’’ στους Σπαρτιάτες;

‘’Συνέχεια Ερωτήσεων’’ 7. Τι συνεβούλευσε τους Σπαρτιάτες ο Αλκιβιάδης; 8. Σε ποια ενέργεια προέβησαν οι Σπαρτιάτες; 9. Πώς τελείωσε η περίφημη ‘’Σικελική εκστρατεία;’’ ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ ΝΑ ΜΕΛΕΤΗΣΩ ΤΙΣ ΠΗΓΕΣ-ΚΕΙΜΕΝΑ ΤΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΜΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ.

‘’ΔΕΚΕΛΕΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ 413ΠΧ.-404ΠΧ.’’ ‘’ΔΕΚΕΛΕΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ 413ΠΧ.-404ΠΧ.’’ ● Οι Σπαρτιάτες οχυρώνουν το φρούριο στη Δεκέλεια. Στόχος τους: η αποκοπή των Αθηναίων από την ύπαιθρο (έλλειψη τροφίμων-εφοδίων). ● Οι Αθηναίοι ναυπηγούν νέο στόλο. Όμως οι Σπαρτιάτες, με χρήματα των Περσών, ύστερα από συμβουλή του Αλκιβιάδη ναυπηγούν και αυτοί στόλο ισχυρό με αρχηγό το ναύαρχο Λύσανδρο και με σκοπό την κυριαρχία στο Αιγαίο.

‘’Συνέχεια’’ ● Οι Αθηναίοι πέφτουν σ’ ένα μεγάλο λάθος: απαλλάσσουν το στρατηγό Αλκιβιάδη, τον ανακαλούν πίσω στην Αθήνα και του αναθέτουν την ηγεσία του στόλου να αντιμετωπίσει το Λύσανδρο. Ο Αθηναϊκός στόλος νικιέται σε ναυμαχία Νότια της Σάμου. Υπεύθυνος θεωρείται από τους Αθηναίους ο Αλκιβιάδης, ο οποίος δεν γυρίζει πλέον στην Αθήνα. Οι Αθηναίοι ορίζουν αρχηγό τον Κόνωνα , γιός του πλούσιου Αθηναίου Τιμόθεου, που έζησε στο διάστημα: 444πχ.-389πχ.

‘’Συνέχεια’’ ● Ο Κόνων νικά τους Σπαρτιάτες στη ναυμαχία των Αργινουσών το 406πχ. (πρόκειται για νησιά της Μ. Ασίας, απέναντι από τη Μυτιλήνη). ● Όμως το 405 πχ. ο Λύσανδρος συντρίβει τον Αθηναϊκό στόλο στη ναυμαχία στη θέση: Αιγός ποταμοί, περιοχή στον Ελλήσποντο. Μετά απ’ αυτό η Αθήνα αναγκάζεται να συνθηκολογήσει παραδεχόμενη την ήττα της. Ακολουθούν σκληροί όροι της συνθηκολόγησης:

‘’Όροι’’ ● Οι Αθηναίοι να παραδώσουν όλα τους τα πλοία, εκτός από 12 πλοία. ● Να γκρεμιστούν τα ‘’Μακρά τείχη’’ του Πειραιά. ● Να επιστρέψουν πίσω στην Αθήνα όλοι οι πολιτικοί εξόριστοι. ● Οι Αθηναίοι ν’ ακολουθούν τους Σπαρτιάτες σ’ όλα και να έχουν τους ίδιους φίλους και εχθρούς μ’ αυτούς. Η πρόταση των Κορινθίων: να ισοπεδωθεί όλη η Αθήνα και οι κάτοικοι της να πωληθούν ως δούλοι στην Ανατολή απορρίφθηκε από τους Σπαρτιάτες, που σεβάστηκαν την προσφορά της Αθήνας στη διάρκεια των Ελληνοπερσικών πολέμων.

‘’Συνέπειες του πολέμου’’ ‘’Συνέπειες του πολέμου’’ ● Νικήτρια η Σπάρτη αλλά τραυματισμένη όλη η Ελλάδα. ● Χιλιάδες νεκροί, κατεστραμμένες πολλές πόλεις, εγκαταλελειμμένη η ελληνική ύπαιθρος. ● Ανάμειξη των Περσών στα ελληνικά πράγματα και αναζωπύρωση του περσικού κινδύνου. ● Ηθική, ψυχική, θρησκευτική και κοινωνική διάβρωση των ανθρώπων. ● Εγκαθίδρυση τυραννίας στην Αθήνα, υπό τον Κριτία, μέχρι και το 403πχ.

‘’Ερωτήσεις’’ 1. Ποια περίοδο του Πελοποννησιακού πολέμου καλύπτει χρονικά ο Δεκελεικός πόλεμος; Πού οφείλει την ονομασία του; 2. Γιατί οι Σπαρτιάτες οχύρωσαν το φρούριο της Δεκέλειας; Μετά τίνος υπόδειξη; 3. Πώς οι Πέρσες αναμείχθηκαν στα ελληνικά πράγματα; 4. Με ποια σπουδαία ιστορικά γεγονότα συνδέονται άμεσα οι χρονολογίες 406πχ. και 405πχ;

‘’Συνέχεια’’ 5. Πώς τελείωσε ο Πελοποννησιακός πόλεμος; 5. Πώς τελείωσε ο Πελοποννησιακός πόλεμος; 6. Ποια ήταν γενικά για τον Ελλαδικό κόσμο οι συνέπειές του; ΝΑ ΜΕΛΕΤΗΣΩ ΤΙΣ ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ- ΚΕΙΜΕΝΑ ΤΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΜΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ.