Κεφάλαια Υψηλού Επιχειρηματικού Κινδύνου Ανέστης Ιωαννίδης (Α.Μ 8654) Επιβλέπων: Καρανάσιος Νικόλαος, Επίκουρος Καθηγητής Σέρρες, Οκτώβριος 2016

Εισαγωγή Σημαντικό εργαλείο επένδυσης για την δημιουργία νέων και καινοτομικών επιχειρήσεων συνδεόμενα άμεσα με τη νέα εποχή της κοινωνίας της Γνώσης και της Πληροφορίας. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τη χώρα μας για την οικονομική της ανάπτυξη επιτυγχάνοντας έτσι και την οικονομικό- τεχνολογική σύγκλιση με τις προηγμένες χώρες.

Ορισμός Ως Κεφάλαια Υψηλού Επιχειρηματικού Κινδύνου εννοούμε τα κεφάλαια μακροπρόθεσμης απόδοσης τα οποία χρησιμοποιούν εταιρίες ειδικού σκοπού προκειμένου να χρηματοδοτήσουν επιχειρήσεις στις οποίες το στοιχείο του κινδύνου είναι σε μεγάλο βαθμό. Καθώς οι συγκεκριμένες, προς επένδυση, επιχειρήσεις προσδοκούν αυξημένα, από τον μέσο όρο, κέρδη, οι χρηματοδότες περιμένουν -και αυτοί με την σειρά τους- να μεγαλώσει η αξία της επιχείρησης, στην οποία τοποθετούν τα κεφάλαια τους, και άρα να έχουν μεγαλύτερο οικονομικό όφελος, ενώ παράλληλα λειτουργούν και ως σύμβουλοι σε όλα σχεδόν τα θέματα που αφορούν την δράση της επιχείρησης.

Χαρακτηριστικά ΚΥΕΚ Αναζήτηση και χρηματοδότηση εμπορικών ιδεών. Αναζήτηση και χρηματοδότηση εμπορικών ιδεών. Ενίσχυση καινοτομικού κεφαλαίου. Ευελιξία. Συνεργασία ΚΥΕΚ-επιχείρησης για χρηματοδότηση κεφαλαίων (equity financing).

Οφέλη από το ΚΥΕΚ (1) Σε επίπεδο εθνικής οικονομίας: δημιουργία νέων επιχειρήσεων. καταπολέμηση της ανεργίας. Εκσυγχρονισμός των υφιστάμενων επιχειρήσεων. οικονομική ανάπτυξη.

Οφέλη από το ΚΥΕΚ (2) Σε επίπεδο επιχείρησης: Εκμετάλλευση επενδυτικών ευκαιριών. Αντιμετώπιση οικονομικών κινδύνων λόγω αυξημένου δανεισμού. Προσθέτει αξία στα κεφάλαια της επιχείρησης. Παρέχει στήριξη πάνω σε θέματα στρατηγικού σχεδιασμού. Αποτελεί το πλέον κατάλληλο όργανο για την «χρηματοδότηση της αλλαγής».

Κατηγορίες Εταιριών ΚΥΕΚ Εταιρείες «Hands-on». Εταιρείες passive funds ή «Hands-off» . Εταιρείες reactive funds.

Πηγές ΚΥΕΚ Ιδιώτες με Μεγάλη Περιουσία Ιδιώτες που συμμετέχουν σε ανεπίσημη αγορά ΚΥΕΚ Θυγατρικές Χρηματοπιστωτικών ή μη Εταιριών ΚΥΕΚ που χρησιμοποιούν Κρατικές Επιχορηγήσεις. Ιδιωτικές Επενδυτικές Κοινοπραξίες.

Δομή των Εταιριών ΚΥΕΚ (1) Ομόρρυθμοι εταίροι (general partners) συμμετέχουν στα διοικητικά δρώμενα της εταιρίας αποζημιώνονται σε ετήσια βάση για τις ευθύνες που αναλαμβάνουν στην διοίκηση. τον ρόλο των ομόρρυθμων συνεταίρων αναλαμβάνουν χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί, εύποροι ιδιώτες και ξένοι επενδυτές

Δομή των Εταιριών ΚΥΕΚ (2) Ετερόρρυθμοι εταίροι (limited partners) Βάζουν τα κεφάλαια Τους αποδίδεται το μεγαλύτερο ποσοστό των κερδών γενικοί συνεταίροι Ερευνούν νέες επενδυτικές ευκαιρίες Ασχολούνται με τις διαπραγματεύσεις Στηρίζουν την επιχείρηση

Συνηθέστερα Προβλήματα Διαδικασία αξιολόγησης (Sorting problem). Μείωση της υφιστάμενης αξίας στο κόστος της δια-μεσολάβησης (Agency problem). Κόστους λειτουργίας μαζί με την φορολόγηση (Operating-cost problem)

Μορφές Επενδύσεων Ανά Στάδιο Χρηματοδότησης Χρηματοδότηση «Σποράς» Χρηματοδότηση Εκκίνησης Χρηματοδότηση στα πρώτα στάδια παραγωγής και πωλήσεων Χρηματοδότηση Ανάπτυξης ή Επέκτασης Ενδιάμεση Χρηματοδότηση Χρηματοδότηση Γέφυρας Κεφάλαιο Εξαγοράς MBO και MBI Κεφάλαια ανταλλαγής-αντικατάστασης Χρηματοδότηση Ανόρθωσης ή Στροφής

Κριτήρια Επιλογής Επενδυτικών Προτάσεων Διάθεση κεφαλαίου μετοχών (business plan). Διάρθρωση πολιτικής μερισμάτων. Δυνατότητα ψήφου μέσω των μετοχών. Μεταβολή, σε κοινή μετοχή, άλλων τίτλων (preferred ordinary shares). Παροχή Προστασίας στους όρους μεταβολής των τίτλων. Αξίωση εξαργύρωσης. Δυνατότητα αγοράς εκ νέου μετοχών από τις εταιρίες. Καθορισμός των δυνατοτήτων που υπάρχουν στην αγορά μετοχών και Μεταβολή των δανείων, μέσω ομολόγων (convertible bonds).

Επιλογή Εταιρίας ΚΥΕΚ Να εμπλέκεται, σε πολλές επιχειρήσεις. Να έχει μεγάλη εμπειρία στην λειτουργία της και να μην θέτει μεγάλους περιορισμούς στην επένδυση. Να έχει προκαλέσει λίγες αλλαγές στο διοικητικό σχήμα των επιχειρήσεων, που χρηματοδότησε στο παρελθόν, και να μην υπερτερούν οι αποτυχίες των επιτυχιών της. Να έχει σταθερή παρουσία και να οικοδομεί σχέσεις εμπιστοσύνης. Να σέβεται την διοίκηση της επιχείρησης την οποία χρηματοδοτεί.

Μέθοδοι Αξιολόγησης Επενδύσεων Μέθοδος λογιστικής αποδοτικότητας, Μέθοδος της περιόδου επανείσπραξης (Payback Period), ΚΠΑ (Καθαρή Παρούσα Αξία) και Μέθοδος «εσωτερικής αποδοτικότητας» (Internal Rate of Return, IRR).

Η απόρριψη επενδύσεων με βάση την αρχή της Απόρριψης Επένδυσης Εξαιτίας Μεγάλου Αριθμού Κινδύνων Αναπτυξιακός κίνδυνος Παραγωγικό κίνδυνος Ο κίνδυνος της αγοράς. Διοικητικός κίνδυνος Κίνδυνος να αυξηθεί η αξία της επιχείρησης.

Μέθοδοι Εξόδου Εταιριών ΚΥΕΚ από τις Επενδύσεις Υψηλού Επιχειρηματικού Κινδύνου Εκχώρηση των μετοχών μέσω της χρηματιστηριακής αγοράς (IPO, Initial Public Offering). Εκχώρηση του μετοχικού πακέτου σε άλλες εταιρίες (trade sale). Εκχώρηση του μετοχικού πακέτου σε άλλους μετόχους, της επιχείρησης που έχει χρηματοδοτηθεί (MBO, Management Buy - Out). Εκχώρηση του μετοχικού πακέτου σε άλλους επενδυτικούς οργανισμούς. Χρηματοδότηση από τα κλασσικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα όπως οι Τράπεζες. Ρευστοποίηση-Εκκαθάριση (liquidation).

ΚΥΕΚ Διεθνώς Β. Αμερική Ευρώπη καθιερωμένες πηγές ΚΥΕΚ είναι τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, ασφαλιστικά ταμεία και εταιρίες, ιδιώτες και ξένοι επενδυτές ή ακόμη και ιδρύματα αλληλεγγύης. μεγάλο ύψος των κονδυλίων Ρευστοποίηση επενδύσεων λόγω ανάπτυξης Ευρώπη Η Αγγλία διατηρεί την πρωτιά Συντηρητική στρατηγική Δραστηριοποιούνται, κατά βάση, στον τεχνολογικό τομέα Τα χρηματιστήρια ενισχύουν την δράση τους

Η Ελληνική Πραγματικότητα-

Σήμερα στην χώρα μας δρουν είκοσι εταιρίες τύπου ΚΥΕΚ, η συντριπτική πλειοψηφία των οποίων (15 και άνω) ξεκίνησε την δράση της την τελευταία δεκαετία ενώ πρόσφατα στην αγορά μπήκαν και οι θυγατρικές χρηματοπιστωτικών οργανισμών. Συνολικά διαχειρίζονται πάνω από 300 εκατομμύρια ευρώ. Μικρό κύκλο Ζωής Μικρό Αριθμό Εργαζομένων Η πλειοψηφία των επενδυτικών προτάσεων προέρχεται από το σχετικό δίκτυο που λειτουργεί για τις ΚΥΕΚ Ο χρονικός ορίζοντας των επενδύσεων είναι πέντε με έξι χρόνια. Παρατηρείται επιμήκυνση των επενδύσεων λόγω καλής συνεργασίας με την ηγεσία της επιχείρησης

Ανασταλτικοί Παράγοντες Η απουσία τεχνογνωσίας. Απουσία γνώσης, από την πλευρά των επιχειρήσεων για το θεσμό. Απουσία κινήτρων ανάπτυξης. Οι μεγάλες αποδόσεις του Χρηματιστηρίου και γενικότερα της αγοράς την συγκεκριμένη περίοδο (1988-1995). Απουσία στήριξης, σε θεσμικό επίπεδο, Υπάρχει έντονο το φαινόμενο των ολιγοπωλίων Απουσία διαχωρισμού των ρόλων της εταιρικής διαχείρισης

Στρατηγική των Ελληνικών εταιρειών ΚΥΕΚ Αγορά σημαντικού ποσοστού (περίπου 30%) μετοχών της επιχείρησης που επενδύουν. Προτιμούν προγράμματα που έχουν καλές προοπτικές κέρδους, σε δυναμικού χαρακτήρα επιχειρήσεις. Προτιμούν επιχειρήσεις που έχουν ικανότητα ανάπτυξης σε βάθος χρόνου προσβλέποντας σε κέρδη από την άνοδο της αξίας της ίδιας της επιχείρησης, ενώ ο χρονικός ορίζοντας της χρηματοδότησης είναι από τρία έως επτά έτη. Εστιάζουν σε χρηματοδοτήσεις συγκεκριμένων τομέων (υγεία, τεχνολογία, ενέργεια κ.α.), ή σε επιχειρήσεις που έχουν έντονα καινοτομικά στοιχεία. Παρέχουν ουσιαστική στήριξη. Δεν εγγυώνται για το κεφάλαιο που διαθέτουν και δεν ζητούν την επιστροφή του εφόσον έχουν τηρηθεί οι όροι που συμφωνήθηκαν.

Συμπεράσματα Τα ΚΥΕΚ εστιάζουν σε επιχειρήσεις που θεωρούνται αβέβαιες μεν, μπορούν να φέρουν μεγάλες αποδόσεις δε. Το τελευταίο διάστημα παρατηρείται μικρή επενδυτική δράση. Φάση αμφισβήτησης. Συμβάλουν στην γενικότερη οικονομική ανάπτυξη μιας χώρας. Στηρίζουν οικονομικά επιχειρήσεις που κρίνονται από την ισχύ τους, την σταθερότητα τους και τις καλές μελλοντικές προοπτικές. Μετατόπιση των επενδυτικών πεδίων.

Σας ευχαριστώ