ΗΜΕΡΙΔΑ Ε.Ε.ΣΥ.Μ. - Ε.Β.Ε.Α. - Ο.Φ.Α.Ε “ΠΡΟΣ ΜΙΑ ΕΘΝΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ” 22 Σεπτεμβρίου 2017 Κύριοι άξονες μιας Εθνικής Στρατηγικής Μεταφορών : οπτικές της ακαδημαϊκής κοινότητας, των Ελληνικών Επιμελητηρίων και διεθνής εμπειρία Σεραφείμ Κάπρος Καθηγητής Τμήμα Ναυτιλίας και Επιχειρηματικών Υπηρεσιών Πανεπιστήμιο Αιγαίου Επιστ. συνεργάτης ΕΕΣΥΜ

Πλαίσιο αναφοράς Στρατηγική Σχεδιασμός υποδομών … λειτουργία… Πολιτική μεταφορών … αξιολόγηση επιπτώσεων… Οι μεταφορές είναι παράγωγη δραστηριότητα…

Πλαίσιο αναφοράς Στρατηγική Ικανοποίηση αναγκών, αλλά και Οραματική προσέγγιση για το μέλλον Προσδιορισμός προκλήσεων και ευκαιριών: Ρόλος της χώρας στο διεθνές σύστημα ροών Ανταγωνιστικότητα και ελκυστικότητα Ποιότητα μετακινήσεων , αλλά και Welfare , μείωση εξωτερικού κόστους Εξειδίκευση στόχων Ιεράρχηση προτεραιοτήτων

Σχεδιασμός συγκοινωνιακής υποδομής …συγκεκριμενοποιείται ανάλογα με τις στρατηγικές επιλογές: Κατάλληλη μορφολογία συγκοινωνιακών δικτύων, μεταφορικών μέσων, προσδιορισμός χωρητικοτήτων και άλλων τεχνικών χαρακτηριστικών Εξυπηρετεί ροές, προσελκύει ροές «Παράγει» χωροταξία, έλκει χρήσεις γης Αποτελεί αναγκαία, αλλά όχι ικανή συνθήκη για την επίτευξη στρατηγικών στόχων

Πολιτική μεταφορών Το μεταφορικό σύστημα αποκτά λειτουργικά χαρακτηριστικά και προσανατολισμό ανάλογα με την αντίστοιχη Πολιτική μεταφορών Εργαλεία Πολιτικής (οικονομικά, φορολογικά, κλαδικά, ρυθμιστικά-κανονιστικά των επαγγελμάτων ή και αγορών, χωροταξικά κλπ) Side effects Αξιολόγηση επιπτώσεων Συνάφεια με ευρύτερες πολιτικές

Επικέντρωση στις Εμπορευματικές Μεταφορές Για μια «Εθνική» Στρατηγική… Πλεονεκτήματα στη διεθνή κλίμακα αναφοράς: Γεωγραφική θέση – πύλη νοτιοανατολικής Ευρώπης Νευραλγική θέση ως προς το “One belt - one road” Ισχυρή ναυτιλία – leadership με 18,2% της παγκόσμιας χωρητικότητας Πλεονεκτήματα χώρας-μέλους Ε.Ε. (TENs, ειδικά προγράμματα κλπ)

Για μια «Εθνική» Στρατηγική… Στρατηγικοί στόχοι Προσέλκυση διερχόμενης κίνησης (transit) και ροών διαμετακόμισης στον άξονα ανατολής-δύσης Ανάδειξη της χώρας σε κόμβο αναδιανομής κίνησης, κυρίως στην κατεύθυνση Ασία/ανατολική Μεσόγειος – Ευρώπη (plaque tournante). Ανάπτυξη υπηρεσιών logistics υψηλής ποιότητας για τη διαχείριση διερχόμενων φορτίων – απόσπαση προστιθέμενης αξίας, σημαντικές αναπτυξιακές προεκτάσεις

Ένα παράδειγμα: πριν

Ένα παράδειγμα: μετά

Για μια «Εθνική» Στρατηγική… Στρατηγικοί στόχοι (συνέχεια) Διευκόλυνση της διεισδυτικότητας των ελληνικών προϊόντων στις διεθνείς αγορές (μέσω μείωσης του κόστους και αύξησης της ποιότητας μεταφορικής υπηρεσίας (χρόνος, ευελιξία, αξιοπιστία) Συνδυασμός με διαφαινόμενες προοπτικές ορισμένων κλάδων Παραδείγματα: (νωπά και μη) αγροτικά-τρόφιμα, λαμβάνοντας υπόψη την ανερχόμενη παραγωγή και ζήτηση ποιοτικών και βιολογικής καλλιέργειας προϊόντων, με δυναμική υψηλής προστιθέμενης αξίας Ελαιόλαδο, ψάρια, άνθη Σκυρόδεμα, πλαστικά κλπ

Για μια «Εθνική» Στρατηγική… Προϋποθέσεις, σε επίπεδο υποδομής: Ολοκλήρωση εθνικών δικτύων υποδομής Ολοκλήρωση TENs Ολοκλήρωση υπολειπόμενων βημάτων αναφορικά με τις Συνδυασμένες Μεταφορές και το παλαιό jargon : Intermodality, Interoperability, Interconnectivity Ανάπτυξη δικτύου Εμπορευματικών Κέντρων (Intermodal Logistics Platforms) με τερματικούς σταθμούς μεταφόρτωσης(terminals) Συνδυασμένων Μεταφορών

Για μια «Εθνική» Στρατηγική… Συνδυασμένες Μεταφορές

Ανάπτυξη δικτύου Εμπορευματικών Κέντρων και η πρωτοποριακή συνεισφορά του ΕΕΣΥΜ

Εμπορευματικά Κέντρα Τα Εμπορευματικά Κέντρα αποτελούν: τη “διεπαφή” (intefrace) μεταξύ των μέσων μεταφοράς τα σημεία βελτιστοποίησης της διαχείρισης ροών Απόδοση των όρων: Freight Villages Logistics platforms / Plates-formes logistiques Interporti Güterverkehrszentrum Distribution centres Logistics centres

Εμπορευματικά Κέντρα Τα Εμπορευματικά Κέντρα δρούν ως εργαλεία αναβάθμισης των logistics: Modal shift Αύξηση συντελεστών πληρότητας οχημάτων Μείωση κόστους μεταφοράς Προώθηση καινοτόμων πρακτικών Αλλά και: Μείωση εξωτερικού κόστους, με έμφαση στο περιβάλλον Εξορθολογισμό χρήσεων γης

Εμπορευματικά Κέντρα Προοπτικές Rail-road Ο ρόλος του Θριασίου – η σχέση με τον τερματικό σταθμό του Ικονίου Η προοπτική του ΕΚ του στρατοπέδου Γκόνου Η επέκταση του δικτύου ΕΚ περιφερειακής και τοπικής σημασίας

Η άλλη όψη της Συνδυασμένης Μεταφοράς: Short Sea Shipping Η έννοια της “πλωτής υποδομής” Ο ανταγωνισμός προς την από πόρτα σε πόρτα οδικής μεταφοράς Η ανακούφιση του οδικού δικτύου Ο άξονας Ιονίου-Αδριατικής Εσωτερική ΝΚΑ: Πειραιάς-Θεσσαλονίκη, Πειραιάς-Καβάλα, Πειραιάς-Αλεξανδρούπολη

Η άλλη όψη της Συνδυασμένης Μεταφοράς: Short Sea Shipping

Για μια «Εθνική» Στρατηγική… Όψεις Πολιτικής Εμπορευματικών Μεταφορών: ΦΔΧ και ΦΙΧ, εμπόδια και επιπτώσεις στον εξορθολογισμό των logistics Cabotage Σχετικά με τους Νόμους: - 3333/2005 (Εμπορευματικά Κέντρα), - 3982/2011 (Μέρος Γ’-Ανάπτυξη Επιχειρηματικών Πάρκων), - 4302 / 2014 (Ρύθμιση θεμάτων Εφοδιαστικής) Σχόλια…

Για μια «Εθνική» Στρατηγική: λειτουργική ολοκλήρωση

Για μια «Εθνική» Στρατηγική: λειτουργική ολοκλήρωση

Για μια «Εθνική» Στρατηγική: λειτουργική ολοκλήρωση-city logistics

Για μια «Εθνική» Στρατηγική: η ακτοπλοΐα

Για μια «Εθνική» Στρατηγική: η ακτοπλοΐα Μία άλλη δομή “hub and spokes”, πιο ιεραρχική, πιο ορθολογική, με μεγαλύτερη ευκολία στήριξης της “καθολικής υπηρεσίας” στα νησιά

Για μια «Εθνική» Στρατηγική Αύξηση του “Synchromodality” Green transport – green logistics Ο ρόλος του ΟΣΕ Εναλλακτικά καύσιμα Σημαντικοί περιφερειακοί ρόλοι: Αλεξανδρούπολη, Καβάλα, Καλαμάτα

Για μια «Εθνική» Στρατηγική

Για μια «Εθνική» Στρατηγική Καινοτόμα “business models” “Εγγραφή” τους στην ελληνική νομοθεσία…

Για μια «Εθνική» Στρατηγική OLD NEW

Η συνεισφορά της Επιμελητηριακής Κοινότητας και του ΕΕΣΥΜ Μεταξύ άλλων… Εμπορευματικά Κέντρα: εισαγωγή του concept στην Ελλάδα, μελέτες χωροθέτησης, σκοπιμότητας και βιωσιμότητας, διάχυση Συνδυασμένες Μεταφορές: εφαρμογές αντιλήψεων modal shift με παραμέτρους οικονομικής σκοπιμότητας χρηστών στην Ελλάδα Ακτοπλοΐα: εισαγωγή νέων αντιλήψεων “hub and spokes”, μελέτες Ζητήματα απελευθέρωσης αγοράς οδικών μεταφορών και διαμεταφορών: αναλύσεις διεθνούς εμπειρίας και θεσμικών πλαισίων, προτάσεις Γενικότερα: Φορέας εισαγωγής καινοτομίας σε θέματα Εμπορευματικών Μεταφορών Φορέας διεπαφής της αγοράς με την επιστημονική κοινότητα και τους θεσμικούς φορείς

Αντί επιλόγου, συμπληρωματικά Η ευρωπαϊκή και διεθνής εμπειρία καταδεικνύει πλήθος διαφοροποιήσεων ως προς τον προσανατολισμό των εθνικών στρατηγικών. Παράμετροι διαφοροποίησης: Ειδικά οικονομικά, γεωγραφικά, κοινωνικά και γεωπολιτικά χαρακτηριστικά Κρατική παράδοση Διαβαθμίσεις “απελευθέρωσης” Governance models – διαβαθμίσεις αποκέντρωσης αρμοδιοτήτων Modal shift actions Υποδείγματα διαφορετικού μείγματος σχέσεων μεταξύ εμπλεκομένων φορέων στη λήψη αποφάσεων (φορέων της αγοράς, θεσμικών φορέων της δημόσιας σφαίρας) Διαφορετικές ισορροπίες μεταξύ οικονομικής αποτελεσματικότητας και κοινωνικής ευμάρειας

Αντί επιλόγου … αξιολογώντας : Διδάγματα από τη διεθνή εμπειρία, Την ανάλυση των ελληνικών ιδιαιτεροτήτων στην υφιστάμενη κατάσταση Τις τάσεις Την αξιολόγηση οραματικών προοπτικών, μπορεί να αποσαφηνισθεί περαιτέρω μία Εθνική Στρατηγική Μεταφορών.