ΔΙΑΛΕΞΗ 3η Αλλαγή – Πολυπλοκότητα – Δημιουργικότητα Δημιουργικότητα και καινοτομία Κριτική σκέψη Πολύπλοκα προσαρμοστικά συστήματα Θεωρίες αλλαγής Αντίσταση στην αλλαγή Περιβάλλον του οργανισμού Διαχείριση δημιουργικότητας

Εισαγωγή Μέσα σε ένα κλίμα αλλαγών και μεταρρυθμίσεων στη βιομηχανία της υγείας, οι νέες τάσεις στην ανταγωνιστική αγορά βασίζονται στη δημιουργικότητα και στην καινοτομία των οργανισμών Σήμερα το πιο περιζήτητο στοιχείο είναι η εφευρετικότητα Κριτική ικανότητα = δημιουργικές σκέψεις = καινοτομίες Η χρήση των θεωριών αλλαγής είναι εξαιρετικά σημαντική από τον μάνατζερ νοσηλευτή για να διασφαλίσει τους επιδιωκόμενους σκοπούς Οι ευθύνες του νοσηλευτή-ηγέτη κατά τη διαχείριση της αλλαγής είναι: - Να χρησιμοποιήσει τη θεωρία αλλαγής - Να εργαστεί ως παράγοντας αλλαγής - Να υποστηρίζει το προσωπικό σε περιπτώσεις δύσκολων αλλαγών - Να παραμείνει ανοικτός σε νέες ιδέες και προσεγγίσεις - Να υιοθετεί ένα ηγετικό μοντέλο ανάλογα με τις εκάστοτε ανάγκες

Δημιουργικότητα και Καινοτομία Η δημιουργικότητα είναι η πνευματική δραστηριότητα, η οποία προκαλεί τη γέννηση κάτι νέου, ενώ η καινοτομία είναι το αποτέλεσμα αυτής της προσπάθειας Οι όροι είναι αλληλένδετοι Η δημιουργικότητα αυξάνει τα κέρδη Η καινοτομία είναι το κλειδί της επιβίωσης και ανάπτυξης τόσο της φροντίδας υγείας όσο και της νοσηλευτικής Οι νοσηλευτές κέρδισαν προσωπική ικανοποίηση, ανταμοιβή και αναγνώριση ενώ ο οργανισμός ευδοκίμησε Για να ευδοκιμήσει η δημιουργικότητα, ο οργανισμός πρέπει να παρέχει ένα περιβάλλον το οποίο προσφέρει στους εργαζόμενους αναγνώριση, γόητρο και ευκαιρίες για συμμετοχή

Κίνητρα δημιουργικότητας στη νοσηλευτική Παροχή βοήθεια στην ανάπτυξη νέων ιδεών Ενθάρρυνση ως προς την ανάληψη ρίσκου Παροχή ελεύθερου χρόνου για προσωπική προσπάθεια Παροχή ευκαιριών για επαγγελματική ανάπτυξη και εξέλιξη Ενθάρρυνση των επαφών με άλλα άτομα εκτός της ομάδας Προώθηση του δημιουργικού συναγωνισμού μέσα στην ομάδα και μεταξύ των ομάδων Αναγνώριση της αξίας καινοτόμων ιδεών Επίδειξη εμπιστοσύνης στους εργαζόμενους

Εδραιώνοντας ένα κλίμα δημιουργικότητας Ο οργανισμός πρέπει να παρέχει ένα περιβάλλον το οποίο προσφέρει στους εργαζόμενους αναγνώριση, γόητρο και ευκαιρίες για συμμετοχή = Οι εργαζόμενοι αποκτούν την αίσθηση της ιδιοκτησίας και της δέσμευσης με το να σχεδιάζουν την εργασία τους και να παίρνουν αποφάσεις Οι νοσηλευτές διοικητές προωθούν την δημιουργικότητα μέσω της ευαισθησίας, δίνοντας στους ανθρώπους την προσοχή που χρειάζονται και αντιμετωπίζοντας τους ως ξεχωριστά άτομα

Οι μάνατζερ νοσηλευτές μπορούν να σχεδιάσουν την ανάπτυξη της δημιουργικότητας: Εντοπίζοντας τις δημιουργικές ικανότητες όσων αναπτύσσουν νέες μεθόδους και τεχνικές και ενισχύοντας την αυτοεκτίμηση των εργαζομένων Παρέχοντας χρόνο και ευκαιρίες για δημιουργική εργασία Προσφέροντας χρόνο για εκπαιδευτικά προγράμματα Αναγνωρίζοντας τον ειδικό στην κλινική πρακτική, διδασκαλία, έρευνα και διοίκηση Ενθαρρύνοντας το νοσηλευτικό προσωπικό να συμμετέχει στη διαμόρφωση του περιβάλλοντος εργασίας Ενθαρρύνοντας την ανάληψη ρίσκου και την αποδοχή της ευθύνης

Κριτική σκέψη Οι επτά μέθοδοι της κριτικής σκέψης είναι: η συζήτηση (συστηματική έρευνα και λογική επεξεργασία) προσωπικές αποφάσεις (αναλύει μια πρόταση χρησιμοποιώντας διαδικασίες επίλυσης προβλημάτων) ομαδική συζήτηση πειθώ (η επιρροή στις πράξεις με τη χρήση της λογικής) προπαγάνδα (μπορεί να είναι καλή ή κακή) εξαναγκασμός (απειλή ή η χρήση βίας) συνδυασμός των μεθόδων (κάποιες καταστάσεις απαιτούν το συνδυασμό όλων των παραπάνω τεχνικών επικοινωνίας προκειμένου να καταλήξουν σε μια απόφαση)

Πολύπλοκα προσαρμοστικά συστήματα Συχνά χαρακτηρίζεται από δυναμικές σχέσεις μεταξύ πολλών παραγόντων, επιρροών και δυνάμεων Προέκυψε από ένα τμήμα της βιβλιογραφίας γνωστό ως επιστήμη της πολυπλοκότητας, θεωρία του χάους ή επιστήμη του δικτύου Τα κυριότητα χαρακτηριστικά είναι: 1. Η αυτό-οργάνωση 2. Είναι χαοτικά, δεν κινούνται προς ένα τελικό στόχο 3. Αποτελούν αξιοσημείωτα μοντέλα συμπεριφοράς

Ανάγκη για αλλαγή Να αυξηθεί το κέρδος Να βελτιωθεί η ανθρώπινη εργασία Συνεισφέρει στην ατομική ικανοποίηση Υψηλή παραγωγικότητα, υψηλά πρότυπα Ομαδική εργασία Επιτυγχάνονται οι στόχοι του οργανισμού Το νοσηλευτικό κατεστημένο μπορεί να αλλάξει Δημιουργούνται ευκαιρίες για προαγωγή Αναγνωρίζεται η ανάγκη για συνεχιζόμενη εκπαίδευση

Θεωρίες αλλαγής Η θεωρία του Reddin Πρότεινε επτά τεχνικές διάγνωση συλλογική επιλογή στόχων έμφαση στην ομάδα μέγιστη πληροφόρηση συζήτηση της εφαρμογής χρησιμοποίηση τελετουργικού αξιολόγηση της αντίστασης στην αλλαγή

Η θεωρία του Lewin – Η θεωρία του Rogers Μια από τις ευρέως χρησιμοποιούμενες θεωρίες η οποία περιλαμβάνει τρία στάδια: το στάδιο της κινητοποίησης (ανάγκη για αλλαγή) το στάδιο της δράσης (συγκεντρώνει πληροφορίες) το στάδιο της ανανέωσης (οι αλλαγές εισάγονται και καθιερώνονται) Η θεωρία του Rogers, ο οποίος τροποποίησε τη θεωρία αλλαγής του Lewin Έχει πέντε φάσεις: - επίγνωση, ενδιαφέρον, αξιολόγηση, δοκιμή, υιοθέτηση

Η θεωρία του Havelock - Η θεωρία του Lippitt Η θεωρία του Havelock είναι άλλη μια τροποποίηση της θεωρίας του Lewin Επεκτείνεται σε 6 στοιχεία: 1. Δημιουργία της σχέση 2. Αναγνώριση του προβλήματος 3. Αναζήτηση σχετικών πηγών 4. Επιλογή της λύσης 5. Εξασφάλιση της αποδοχής 6. Καθιέρωση και αυτό-ανανέωση Η θεωρία του Lippitt (7 φάσεις): αναγνώριση του προβλήματος, αξιολόγηση των κινήτρων, αξιολόγηση των πηγών, επιλογή του αντικειμένου αλλαγής, επιλογή του κατάλληλου ρόλου, διατήρηση της αλλαγής, τερματισμός της προσοδοφόρας σχέσης

Η θεωρία του Spradley Η Spradley ανέπτυξε ένα μοντέλο οκτώ βημάτων βασισμένο στη θεωρία του Lewin: αναγνώριση των συμπτωμάτων διάγνωση του προβλήματος ανάλυση εναλλακτικών λύσεων επιλογή της αλλαγής σχεδιασμός της αλλαγής εφαρμογή της αλλαγής αξιολόγηση της αλλαγής σταθεροποίηση της αλλαγής

Η θεωρία των Dunphy και Stace Περιλαμβάνει 2 αντικρουόμενες θεωρίες αλλαγής (πολιτική σταδιακών αλλαγών και μετασχηματισμός) και 2 διαφορετικές μεθόδους (συμμετοχή και εξαναγκασμό) Η νέα θεωρία της διαδικασίας αλλαγής έχει τρία βήματα: 1. Αφύπνιση (όταν η ανάγκη για αλλαγή γίνει αντιληπτή) 2. Οραματισμός (είναι μια ομαδική προσπάθεια η οποία απευθύνεται στην τεχνική, πολιτική και πολιτιστική αντίσταση) 3. Αναδόμηση (η ιεραρχία συρρικνώνεται)

Αντίσταση στην αλλαγή Παράγοντες που παρακινούν την αντίσταση στην αλλαγή είναι η συνήθεια, η αδιαφορία, ο φόβος της αποδιοργάνωσης, ο συντηρητισμός, η απώλεια της εξουσίας, το εγωιστικό περιβάλλον, η ανασφάλεια, η επικείμενη απώλεια σημαντικών διαπροσωπικών σχέσεων και η πιθανή έλλειψη ανταμοιβής Οι άνθρωποι φοβούνται την αλλαγή λόγω της έλλειψης γνώσεων, των προκαταλήψεων και του φόβου για καταβολή μεγαλύτερης προσπάθειας ή μεγαλύτερης δυσκολίας Η αλλαγή μπορεί να απαιτήσει μεγάλη επένδυση χρόνου, προσπάθειας και επανεκπαίδευση

Οι διοικητές για να διαμορφώσουν ένα περιβάλλον κατάλληλο για αλλαγές πρέπει: Δίνουν έμφαση στις σχέσεις με τις ομάδες Καλλιεργούν αμοιβαία εμπιστοσύνη και εκτίμηση Δίνουν έμφαση στην αλληλεξάρτηση Διατηρούν την ομαδικότητα και υπευθυνότητα Κατανέμουν τον έλεγχο και την ευθύνη Επιλύουν τη σύγκρουση Επιτρέπουν την εργασιακή μετακίνηση Ανταμείβουν την αλλαγή Διαμορφώνουν τη νοσηλευτική δομή του οργανισμού Προωθούν την άποψη ότι μπορούν “να το καταφέρουν” Παρέχουν σταθερότητα(διατηρείται η εργασιακή ασφάλεια)

ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ