Παναγιώτης Γ. Μουσταΐρας ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΕΠΠΑΙΚ ΑΡΓΟΥΣ ----------- ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Παναγιώτης Γ. Μουσταΐρας
Το μάθημα απευθύνεται σε όσους από εσάς πρόκειται να αναλάβετε κάποιο είδος έρευνας στο χώρο της εκπαίδευσης (προπτυχιακή, μεταπτυχιακή, διπλωματική, διδακτορική)
αποσκοπεί στη μελέτη και διερεύνηση της παραγωγής της γνώσης και των νέων ιδεών και προτάσεων στον χώρο της εκπαίδευσης, καθώς και του τρόπου εξαγωγής συμπερασμάτων μέσα από τη συλλογή και ανάλυση δεδομένων με συστηματικό τρόπο, σύμφωνα με τις αρχές και μεθόδους της επιστημονικής έρευνας
Θα σας βοηθήσει να αποφύγετε κάποιες λανθασμένες κινήσεις, να αποκτήσετε καλές «ερευνητικές συνήθειες» και να προχωρήσετε στη δημιουργία μιας καλοσχεδιασμένης και μεθοδολογικά στέρεης ερευνητικής μελέτης – εργασίας.
ΣΤΟΧΟΙ Οι φοιτητές/μελλοντικοί εκπαιδευτικοί ολοκληρώνοντας το μάθημα αναμένεται να είναι σε θέση: Να προσδιορίζουν/οριοθετούν την έννοια της επιστημονικής έρευνας και να περιγράφουν τα βασικά χαρακτηριστικά της όταν εφαρμόζεται σε διάφορα εκπαιδευτικά ζητήματα
ΣΤΟΧΟΙ Να αναγνωρίζουν τα βασικά είδη εκπαιδευτικής έρευνας και τα στοιχεία μιας δημοσιευμένης μελέτης Να σχεδιάζουν και αναπτύσσουν κατάλληλα ερευνητικά εργαλεία για τη συλλογή δεδομένων
ΣΤΟΧΟΙ Να αναζητούν και υιοθετούν κατάλληλες μεθόδους συλλογής, ανάλυσης και παρουσίασης δεδομένων, κλπ Να σχεδιάζουν και υλοποιούν ένα σχέδιο έρευνας εκπαιδευτικού θέματος του ενδιαφέροντός τους ακολουθώντας τα βασικά βήματα της ερευνητικής διαδικασίας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (1η συνάντηση). Εναρκτήρια συνάντηση. Αλληλογνωριμία. Εκπαιδευτικό συμβόλαιο. Παρουσίαση περιγράμματος. (2η συνάντηση): Εισαγωγή στην μεθοδολογία της έρευνας: Είδη έρευνας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (3η συνάντηση): Τα στάδια της ερευνητικής μελέτης. (4η συνάντηση): Σχέδιο έρευνας (πληθυσμός δείγμα, είδη δειγμάτων, μέγεθος δείγματος). Μεταβλητές και μέτρηση. Έλεγχος αξιοπιστίας και εγκυρότητας της έρευνας
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (5η συνάντηση): Πειραματική έρευνα – Παρατήρηση-Η Συνέντευξη (6η συνάντηση): Έρευνα Επισκόπησης-Το Ερωτηματολόγιο
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (7η συνάντηση): Ομαδικές εργασίες μελέτης και ανάπτυξης ερευνητικών σχεδίων. Παρουσιάσεις ερευνητικών σχεδίων από φοιτητές
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (8η συνάντηση): Εισαγωγή δεδομένων σε βάσεις δεδομένων (δημιουργία αρχείων, ονομασίες μεταβλητών και τιμών, εισαγωγή και οργάνωση δεδομένων). (9η συνάντηση): Διαχείριση δεδομένων (υπολογισμός και ανακωδικοποίηση μεταβλητών, συνενώσεις αρχείων, προσθήκη περιπτώσεων και μεταβλητών, επιλογή και ομαδοποίηση δεδομένων)
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (10η συνάντηση): Υπολογισμός περιγραφικών στατιστικών με στατιστικά προγράμματα (SPSS) (11η συνάντηση): Υπολογισμός περιγραφικών στατιστικών με στατιστικά προγράμματα. Παρουσίαση αποτελεσμάτων της έρευνας (πίνακες, στατιστικά, μεταφορά αποτελεσμάτων). Ανακεφαλαιωτικές αναφορές. Συζήτηση εργασιών.
ΒΑΣΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΑ Cohen, L., Manion, L. (1997). Μεθοδολογία εκπαιδευτικής έρευνας. Αθήνα: Έκφραση. Κατσίλλης, Ι. Μ. (1998). Οι Μικροϋπολογιστές στις Κοινωνικές Επιστήμες, Επιστημονική Εμπειρική Έρευνα και Στατιστικές Αναλύσεις, Αθήνα, Gutenberg.
ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΑ Bell, J. (2001). Μεθοδολογικός σχεδιασμός παιδαγωγικής και κοινωνικής έρευνας. Αθήνα: Gutenberg. Robson Collin (2007). Η έρευνα του πραγματικού κόσμου. Αθήνα: Gutenberg.
Κυριαζή Ν. (1998). Η κοινωνιολογική έρευνα Κυριαζή Ν. (1998). Η κοινωνιολογική έρευνα. κριτική επισκόπηση των μεθόδων και των τεχνικών. Αθήνα: ελληνικές επιστημονικές εκδόσεις. Μουσταΐρας Π. (2004). Κοινωνικό κεφάλαιο και προσδοκίες των μαθητών. Μια μελέτη για τις εκπαιδευτικές και επαγγελματικές προσδοκίες των μαθητών της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Αδημοσίευτη Διδακτορική Διατριβή, Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, Πανεπιστημίου Πατρών.
Ψαρρού, Μ. , Ζαφειρόπουλος, Κ. (2001). Επιστημονική έρευνα Ψαρρού, Μ., Ζαφειρόπουλος, Κ. (2001). Επιστημονική έρευνα. Θεωρία και εφαρμογές στις κοινωνικές επιστήμες. Αθήνα: Τυπωθήτω. Φίλιας, Β. (γενική εποπτεία), (2001). Εισαγωγή στη μεθοδολογία και τις τεχνικές τ ων κοινωνικών ερευνών. Αθήνα: Gutenberg.
ΜΑΘΗΣΙΑΚΟ ΥΛΙΚΟ Τα Βασικά και συμπληρωματικά Εγχειρίδια (συγκεκριμένα κομμάτια τα οποία θα δίνονται ή θα αναρτώνται από το διδάσκοντα) Συμπληρωματικές σημειώσεις του διδάσκοντος. Διαλέξεις
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ 1. Γραπτή εξέταση στο τέλος του εξαμήνου που αντιστοιχεί στο 70% (;) του τελικού βαθμού αν έχουν αναληφθεί εργασίες.
2. Συγγραφή εργασιών (ατομικών ή το πολύ δύο ατόμων). Οι εργασίες μπορεί να είναι δύο ειδών:
Α. Αφού γίνει επιλογή ενός άρθρου από την ελληνική ή τη διεθνή βιβλιογραφία υπό την εποπτεία ή τη βοήθεια του διδάσκοντα), θα συνταχθεί κείμενο μέχρι πέντε σελίδων στο οποίο θα γίνει κριτική μελέτη και ανάλυση των άρθρων ως προς το ερευνητικό μέρος. Δηλαδή θα ανιχνεύονται και θα παρουσιάζονται τα εξής: οι στόχοι η μεθοδολογία τα αποτελέσματα της έρευνας Επίσης: Τι θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά από ερευνητική άποψη; Τι άλλο μπορεί να διερευνηθεί στο μέλλον σχετικά με το συγκεκριμένο θέμα;
Β. Εργαστηριακές ασκήσεις στη χρήση προγράμματος ανάλυσης δεδομένων (SPSS) Μέσα από ένα αρχείο δεδομένων με επιλεγμένες μεταβλητές θα ζητηθεί να βγουν αποτελέσματα που θα αφορούν τις μεταβλητές (π.χ. ανακωδικοποίηση, περιγραφικά και επαγωγικά στατιστικά κλπ)
Για να ληφθεί υπόψη η εργασία θα πρέπει να γράψει ο/η φοιτητής/τρια τουλάχιστον 5 στις τελικές εξετάσεις!
ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ
Οι εξετάσεις θα είναι με ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών κυρίως ΔΕΙΓΜΑ Δείξτε αν οι προτάσεις που ακολουθούν είναι σωστές ή λάθος γράφοντας στο κατάλληλο χώρο ένα Σ(ωστό) ή ένα Λ(άθος). 1.______ Για να πούμε ότι υπάρχει αιτιολογική σχέση αρκεί (α) να υπάρχει σχέση και (β) να υπάρχει μια λογική και χρονική σειρά 2.______Η συνέντευξη μπορεί να αποσπάσει πιο αυθόρμητες απαντήσεις από ένα ταχυδρομημένο ερωτηματολόγιο.
αλλά και πιθανά την ανάπτυξη ενός ερευνητικού σχεδίου ΔΕΙΓΜΑ Επιλέξετε ένα θέμα που θα θέλατε να μελετήσετε. Γράψτε τον τίτλο και το εισαγωγικό κομμάτι, το οποίο πρέπει να περιλαμβάνει τη διατύπωση του προβλήματος, το σκοπό και τη σπουδαιότητα της μελέτης και τα επί μέρους ερευνητικά ερωτήματα. Η μέγιστη έκταση δεν μπορεί να ξεπερνά τις δύο σελίδες
Σας ευχαριστώ