Σ.Ηλιάδου-Τάχου, Επίκουρη Καθηγήτρια ΠΤΔΕ Φλώρινας Η ταυτότητα της σύγχρονης Ενωμένης Ευρώπης ως πλαισίου εφαρμογής εκπαιδευτικών πολιτικών Σ.Ηλιάδου-Τάχου, Επίκουρη Καθηγήτρια ΠΤΔΕ Φλώρινας
Ευρωκεντρισμός: η γένεση Habermas: Αναδρομική κατασκευή της οντότητας Ευρώπη μέσα στον ορίζοντα των νεωτερικών χρόνων 18ος (Διαφωτισμός): Ευρώπη-Χριστιανισμός 19ος: (Ρομαντισμός): Ευρώπη-πολιτισμός , ανάπτυξη της ευρωπαϊκής ιστοριογραφίας
Ευρωπαϊκή κουλτούρα/πολιτισμός Ευρωπαϊκή κουλτούρα= σύνθεση α) χριστιανικών β) ελληνικών γ) λατινικών παραδόσεων Ευρωπαϊκός πολιτισμός= α) ανθρωπισμός β) ορθολογισμός γ) επιστήμη δ) τεχνολογία ε) ελευθερία στ) δημοκρατία Η ιδέα της ανωτερότητας και της υπεροχής του ευρωπαϊκού πολιτισμού οδήγησε στον ευρωκεντρισμό
Ορισμός Ευρωκεντρισμός= πολιτιστικό δημιούργημα της νεωτερικότητας & του 19ου αι, μια μονοδιάστατη αντίληψη της κουλτούρας, του πολιτισμού, της ιδεολογίας της Ευρώπης, με ρίζες στην Αναγέννηση
Ερείσματα ευρωκεντρισμού α) η γεωγραφική-ιστορική συνέχεια της ΕΥ και η αναγωγή στην αρχαία Ελλάδα που γεννούσε έναν ελληνοδυτικό πολιτισμό β) Η αντιπαράθεση Χριστιανισμού-Ισλάμ γ) Η θεώρηση του ευρ. Πολιτισμού ως του υψηλότερου σταδίου εξέλιξης του ανθρώπινου δ ) Το πρόταγμα της κατάκτησης του κόσμου
Ευρωπαϊσμός Ως μόρφωμα της σύγχρονης ιστορικής συγκυρίας χρησιμοποιεί τον πολιτικό λόγο & στοχεύει στη δημιουργία μιας ευρωπαϊκής συλλογικής συνείδησης. Αντλεί τα ερείσματά του από την ευρωπαϊκή ιδέα που στηρίζεται σε ιστορικά επιχειρήματα και υποστηρίζει τη νομιμοποίηση της ευρωπαϊκής ταυτότητας στις εθνικές συνειδήσεις των ευρωπαϊκών κοινωνιών
Εγγενής αντίφαση στην ιδεολογία του ευρωπαϊσμού Ο ευρωπαϊσμός είναι: α) Επιθετικός: απέναντι στις εθνικές πολιτισμικές κατηγοριοποιήσεις, με έμφαση στον ενιαίο πολιτισμικό χαρακτήρα β) Αμυντικός: απέναντι α) στη διεθνοποίηση της οικονομίας β) στην επιθετική πολιτική των ΗΠΑ γ) στο globalization της μαζικής κουλτούρας (Featherstone)
Παγκοσμιοποίηση Πρόκειται για α) διαδικασία/φαινόμενο και όχι αποτέλεσμα β) έχει δυναμική και εξελικτικό χαρακτήρα γ) συνδέεται με μια παγκόσμια κοινωνία δ) προϋποθέτει τη χρήση νέων τεχνολογιών ε) βασίζεται στη γνώση στ) προωθεί την εξορθολογισμένη αντίληψη του ανθρ. κεφαλαίου ζ) συνδέεται με τη μετεξέλιξη των κοινωνιών η) δημιουργεί νέα τάξη πραγμάτων
Παγκοσμιοποίηση-οικονομία Συνδέεται με τη διεθνοποίηση των συναλλαγών, την οικονομική αλληλεπίδραση, την αλληλεξλάρτηση, τις αυξημένες ροές κεφαλαίων, την απελευθέρωση των αγορών, την προώθηση της οικονομικής ολοκλήρωσης, την κατάργηση των εμπορικών φραγμών αλλά και την παγκ των ανισοτήτων
Παγκοσμιοποίηση-πολιτική Συνδέεται με τη μείωση της ισχύος & της ανεξαρτησίας των εθνικών κρατών, της εκχώρησης προνομίων σε υπερεθνικούς θεσμούς, την ισχυροποίηση διεθνών οργανισμών αλλά και την ανάπτυξη μορφών ελέγχου & επιτήρησης του πλανήτη
Παγκοσμιοποίηση-πολιτισμός-κουλτούρα Συνδέεται με την προώθηση ενός πολιτισμικού αποικισμού ομογενοποιημένου και αμερικανικής προέλευσης, με την εξαφάνιση των εθνοπολιτισμικών παραδόσεων, την εισβολή των ΜΜΕ στην οργάνωση της καθημερινότητας, την επιβολή ελεγχόμενων προτύπων στη μουσική, την ψυχαγωγία, τη μόδα
Οι έννοιες της ευρωπαϊκής ταυτότητας και του ευρωπαίου πολίτη Η έννοια της ευρ. Ταυτότητας/πολίτη εμφανίζεται τη 10ετία του 70 οι αναφορές όμως πυκνώνουν το 80. Η έννοια συνδέεται με την προώθηση της ευρωπαϊκής διάστασης σε όλες τις πολιτικές της ΕΕ. Ως στοιχεία της ορίζονται οι αρχές της δημοκρατίας, του νόμου, της δικαιοσύνης, των ανθ. Δικαιωμάτων.