Πολιτισμική Πρωτεύουσα 2017 Μαρίνα Παναγιώτου Δ1 Πάφος Πολιτισμική Πρωτεύουσα 2017 Μαρίνα Παναγιώτου Δ1

Ιστορία της Πάφου Η Πάφος είναι πόλη στο νοτιοδυτικό τμήμα της Κύπρου, πρωτεύουσα της ομώνυμης επαρχίας και ένα από τα πιο σημαντικά αρχαία βασίλεια της νήσου. Μεταξύ άλλων, ήταν διάσημο και ως κέντρο λατρείας της θεάς Αφροδίτης. Η πόλη χωρίζεται σε δύο επίπεδα: Στην πάνω Πάφο, γνωστή και ως Κτήμα που είναι το εμπορικό κέντρο της πόλης και την Κάτω Πάφο πού βρίσκεται χαμηλότερα και παραλιακά και είναι ο κατ' εξοχήν τουριστικός προορισμός του νησιού. Όλος ο αρχαιολογικός χώρος της Πάφου βρίσκεται υπό την προστασία της UNESCO από το 1980. Το όνομα της πόλης συνδέεται με τη θεά Αφροδίτη, δεδομένου ότι Πάφος ήταν το όνομα της μυθολογικής κόρης της Γαλάτειας και του Πυγμαλίωνα.

Κατά τα ελληνιστικά χρόνια η Πάφος έγινε πρωτεύουσα της Κύπρου Κατά τα ελληνιστικά χρόνια η Πάφος έγινε πρωτεύουσα της Κύπρου. Όταν η Κύπρος κατακτήθηκε από τους Ρωμαίους, το 58 π.Χ., παρέμεινε πρωτεύουσα της Κύπρου και έδρα των Ρωμαίων κυβερνητών του νησιού. Ήταν τότε με ναούς, επαύλεις, ανάκτορα, θέατρο, ωδείο και πολλά άλλα εντυπωσιακά οικοδομήματα, καθώς και τειχισμένη με ισχυρά τείχη. Τα εξαίρετα και άφθονα ψηφιδωτά δάπεδα της Πάφου, που συνεχώς αποκαλύπτονται από την αρχαιολογική σκαπάνη, μαρτυρούν την ακμή της πόλης, η οποία όμως υπέφερε κατά καιρούς και από ισχυρούς σεισμούς.

Το 45 μ.Χ. έφθασαν στην Πάφο οι απόστολοι Βαρνάβας, Παύλος και Μάρκος, κατά τη διάρκεια της πρώτης αποστολικής περιοδείας στην Κύπρο. Παρά το ότι η παράδοση λέγει ότι στην Πάφο ο απόστολος Παύλος εισέπραξε "σαράντα παρά μίαν" (δηλαδή 39) μαστιγώσεις, ωστόσο μαρτυρείται, αντίθετα, ότι εκεί είχε κηρύξει το Χριστιανισμό και ενώπιον αυτού τούτου του Ρωμαίου κυβερνήτη, του Σεργίου Παύλου, ο οποίος και αποδέχθηκε τη νέα θρησκεία. Έτσι, η Κύπρος έγινε η πρώτη χώρα στον κόσμο που κυβερνήθηκε από έναν Χριστιανό. Κατά τα βυζαντινά χρόνια η Πάφος έχασε τα πρωτεία, επειδή πρωτεύουσα έγινε η Σαλαμίς. Οι σεισμοί αλλά και οι επανειλημμένες αραβικές επιδρομές, μεταξύ του 7ου και του 10ου μ.Χ. αιώνα, οδήγησαν την πόλη στην παρακμή. Από τα μεσαιωνικά χρόνια η πόλη άρχισε να γίνεται γνωστή και με την ονομασία Κτήμα, επειδή αποτέλεσε κτήμα βασιλικό (φέουδο). Ήταν τότε το δυτικό λιμάνι της Κύπρου, καθώς και επισκοπική έδρα. Η πόλη γνώρισε τη μεγαλύτερή της παρακμή κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας (1570-1878). Κατά την Αγγλοκρατία είχαν κατασκευαστεί αρκετά έργα, αλλά η πόλη μπορεί να θεωρηθεί πως γνωρίζει ακμή μετά το 1974, όπου αρκετοί πρόσφυγες είχαν μετακινηθεί εδώ λόγω της Τούρκικής εισβολής. Σήμερα είναι μια πόλη γραφική και συνάμα σύγχρονη, που δεν έχει να ζηλέψει τίποτα απ' τις υπόλοιπες πόλεις του νησιού. Η Πάφος έχει εκλεγεί ως η πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης για το 2017.

Πολιτισμός Η πολύ μεγάλη πολιτιστική κληρονομιά που άφησαν στην πόλη και την περιοχή της Πάφου τα 4000 σχεδόν χρόνια ύπαρξής της, κατέστησαν την Πάφο ουσιαστικά ένα μεγάλο, ανοικτό μουσείο. Για αυτό τον λόγο η UNESCO πρόσθεσε απλά ολόκληρη την πόλη στον κατάλογο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της. Πραγματικός θησαυρός θεωρούνται τα ψηφιδωτά που ανευρέθησαν μετά από ανασκαφές στην Κάτω Πάφο, στην Οικία του Διονύσου, την Οικία του Αιώνος και την Οικία του Θησέως, και τα οποία διατηρήθηκαν σε πάρα πολύ καλή κατάσταση κάτω από την γη για 16 αιώνες μέχρι την τυχαία ανακάλυψή τους στα τελευταία χρόνια και αποκάλυψή τους μετά από πολλών χρόνων ανασκαφές. Επίσης στην ευρύτερη περιοχή των ψηφιδωτών βρίσκονται και τρία αρχαία θέατρα από τα οποία διατηρούνται μόνο τα δύο, το γνωστότερο από τα οποία είναι το «Αρχαίο Ωδείο» της Πάφου. Πρόκειται για ρωμαϊκό ωδείο το οποίο χρησιμοποιείται και σήμερα για παραστάσεις.

Στην ίδια περιοχή βρίσκονται και οι Τάφοι των Βασιλέων, που πιστεύεται ότι αποτελούν νεκροταφείο πλούσιων κατά την Ρωμαϊκή εποχή. Οι τάφοι χρονολογούνται από τον 4ο αιώνα. Επίσης η στήλη του Αποστόλου Παύλου, οπού ο Απόστολος βασανίστηκε και μαστιγώθηκε με «σαράντα παρά μία» ως τιμωρία για την εισαγωγή «καινών δαιμονίων» στον τόπο κατά την Ιεραποστολική του δράση.

Μύθοι Θεά Αφροδίτη Η Αφροδίτη ήταν κόρη του Ουρανού και της Θάλασσας. Αναδύθηκε από τον αφρό της θάλασσας στην Πάφο και, στη συνέχεια, πήγε στον Όλυμπο, συνοδευόμενη από τον Έρωτα και τον Πόθο, για να διεκδικήσει τη θέση της ανάμεσα στους θεούς. Στον Όλυμπο την ονόμασαν Αφροδίτη (γεννημένη μέσα από τον αφρό) Κυπρία (από τον τόπο στον οποίο εμφανίστηκε για πρώτη φορά). Ήταν η θεά της ομορφιάς, της χαράς και του γέλιου, βασίλισσα όλων των μορφών αγάπης, προστάτιδα των νέων κοριτσιών καθώς και της γονιμότητας φυτών και ζώων. Για σύμβολά της είχε λαγούς, σπουργίτια, κατσίκες, ρόδια και μήλα. Πυγμαλίων και Γαλάτεια Ο Πυγμαλίων που ζούσε στην Αμαθούντα ήταν προσηλωμένος στη δουλειά του ως γλύπτης και δεν ενδιαφερόταν για γυναίκες. Η Αφροδίτη τον λυπήθηκε και πήρε τη μορφή της ομορφότερης γυναίκας και εμφανίστηκε στο όνειρό του. Όταν ο Πυγμαλίων ξύπνησε, θυμήθηκε το όνειρό του και άρχισε να σκαλίζει αυτό το ωραίο πλάσμα. Έφτιαξε ένα άγαλμα από ελεφαντόδοντο και το ερωτεύτηκε σε σημείο που του μιλούσε και μάζευε λουλούδια για αυτό. Ανήμερα του φεστιβάλ της Αφροδίτης στην Αμαθούντα ο Πυγμαλίων έκανε μια προσφορά μεγάλης αξίας και προσευχήθηκε να ζωντανέψει το άγαλμα. Η Αφροδίτη συγκινήθηκε και του έκανε τη χάρη. Όταν επέστρεψε σπίτι, ο Πυγμαλίων βρήκε το άγαλμα ζωντανό, το ονόμασε Γαλάτεια και της ζήτησε να τον παντρευτεί. Η Γαλάτεια δέχτηκε και εννέα μήνες αργότερα γεννήθηκε η κόρη τους, την οποία ονόμασαν Πάφο.

Πέτρα του Ρωμιού Διατηρείται μια έντονη παράδοση σχετικά τον απομονωμένο βράχο βόρεια του λόφου Φάμπρικα καθ' οδόν προς το λιμάνι της Πάφου που αφορά τη σχέση του Διγενή και της Ρήγαινας. Λέγεται ότι το σπίτι της Ρήγαινας, την οποία ποθούσε ο Διγενής, ήταν χτισμένο στην κορυφή αυτού του λόφου. Όπως σε όλα σχεδόν τα λαϊκά παραμύθια, η Ρήγαινα θα παντρευόταν το Διγενή μόνο εάν κατάφερνε να της πάει νερό από κάποια μακρινή τοποθεσία, στη συγκεκριμένη περίπτωση, είτε από τον Μαυροκόλυμπο είτε από την Τάλα. Ακόμα κι αν ήταν ηράκλειο κατόρθωμα, ο Διγενής το κατάφερε, μεταφέροντας το νερό μέσα από λασπώδη κανάλια, ίχνη των οποίων υπάρχουν ακόμα στα ανατολικά του χωριού Χλώρακα. Ωστόσο, η Ρήγαινα δεν κράτησε την υπόσχεσή της, γεγονός που εξόργισε το Διγενή, ο οποίος της πέταξε έναν τεράστιο βράχο από την περιοχή Μούταλλος, ο οποίος προσγειώθηκε ακριβώς μπροστά στο σπίτι της. Η Ρήγαινα απάντησε εξίσου οργισμένη, πετώντας τη βελόνα (μια στήλη γρανίτη) που είχε για το ράψιμο στο Διγενή, η οποία προσγειώθηκε στα χωράφια κοντά στον Μούταλλο.

Εκδηλώσεις Πάφου Φεστιβαλ “Αφροδιτη” Οι λάτρεις της όπερας δεν πρέπει να απουσιάζουν από το φεστιβάλ αυτό. Κάθε χρόνο το Σεπτέμβρη οι διοργανωτές φέρνουν από το εξωτερικό διεθνούς φήμης καλλιτεχνικά σχήματα που παρουσιάζουν μια γνωστή όπερα, όπως η Τραβιάτα και η Αϊντα του Βέρντι, η Κάρμεν του Μπιζέ, η Τουραντό του Πουτσίνι. Το φεστιβάλ οργανώθηκε για πρώτη φορά το 1999 και έκτοτε έχει εξελιχθεί σ’ένα από τα πιο δημοφιλή καλλιτεχνικά γεγονότα στην Κύπρο. Οι παραστάσεις δίνονται σ’ένα μαγευτικό περιβάλλον, στην πλατεία μπροστά από το μεσαιωνικό κάστρο της Πάφου. Ο Μαραθωνιος της Κυπρου Ο Μαραθώνιος λαμβάνει χώραν κάθε χρόνο το Μάρτιο στην περιοχή της Πάφου. Επαγγελματίες και ερασιτέχνες μαραθωνοδρόμοι απ’όλο τον κόσμο παίρνουν μέρος στην αθλητική αυτή διοργάνωση, που περιλαμβάνει τρεις διαφορετικές αποστάσεις, το μαραθώνιο, τον ημιμαραθώνιο και την απόσταση 10 χιλιομέτρων. Αφετηρία του μαραθωνίου είναι η Πέτρα του Ρωμιού, το μέρος όπου, σύμφωνα με τη μυθολογία, γεννήθηκε η θεά Αφροδίτη, και τέρμα του το μεσαιωνικό κάστρο στο λιμανάκι της Πάφου. Ο κυπριακός Μαραθώνιος δεν είναι μόνο ένα καλά οργανωμένο αθλητικό γεγονός, αλλά περιλαμβάνει και άλλες εκδηλώσεις, όπως παραδοσιακούς ελληνικούς και κυπριακούς χορούς. “Φαρος” - Διεθνες Φεστιβαλ Μουσικης Πρόκειται για ετήσια εκδήλωση διάρκειας μιας εβδομάδας κατά το μήνα Μάιο. Το φεστιβάλ φιλοξενεί κάθε χρόνο διεθνούς φήμης μουσικούς. Κατά τη διάρκειά του εκτελούνται κοντσέρτα μουσικής δωματίου και ρεσιτάλς και δίνονται διαλέξεις. Οι εκδηλώσεις πραγματοποιούνται στο Αμφιθέατρο της ΠΑΣΥΔΥ στη Λευκωσία και στη Βασιλική Έπαυλη στα Κούκλια, ένα από τα καλύτερα διατηρημένα μνημεία αρχιτεκτονικής της Φράγκικης εποχής στην Κύπρο, αναγνωρισμένο από την ΟΥΝΕΣΚΟ ως μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Βρίσκεται κοντά στον αρχαιολογικό χώρο του Ιερού της Αφροδίτης. Το Φεστιβάλ οργανώνει από το 2000 το Ίδρυμα “ΦΑΡΟΣ” με τη στήριξη του Κοινοτικού Συμβουλίου Κουκλιών και του Γαλλικού Πολιτιστικού Κέντρου.