Ειρήνη τελικά δεν συνάπτεται και ο Φαρνάβαζος ενθαρρύνει τον Πέρση βασιλιά να αναλάβει μία μεγάλη αντεπίθεση στη θάλασσα και τον συμβουλεύει να εμπιστευτεί τις ναυτικές επιχειρήσεις στον αθηναίο Κόνωνα. Ειρήνη τελικά δεν συνάπτεται και ο Φαρνάβαζος ενθαρρύνει τον Πέρση βασιλιά να αναλάβει μία μεγάλη αντεπίθεση στη θάλασσα και τον συμβουλεύει να εμπιστευτεί τις ναυτικές επιχειρήσεις στον αθηναίο Κόνωνα.
Την ίδια ώρα στη Σπάρτη τη διαδοχή στο θρόνο διεκδικούν ο Αγησίλαος και ο Λεωτυχίδης. Με τη βοήθεια του Λύσανδρου τη βασιλεία θα πάρει τελικά ο Αγησίλαος. Λίγο μετά την ενθρόνισή του ο Αγησίλαος αντιμετωπίζει μέσα στη Σπάρτη μία συνωμοσία που οργανώθηκε από κάποιον Κινάδωνα, ο οποίος δεν ανήκε στην τάξη των ομοίων. Την ίδια ώρα στη Σπάρτη τη διαδοχή στο θρόνο διεκδικούν ο Αγησίλαος και ο Λεωτυχίδης. Με τη βοήθεια του Λύσανδρου τη βασιλεία θα πάρει τελικά ο Αγησίλαος. Λίγο μετά την ενθρόνισή του ο Αγησίλαος αντιμετωπίζει μέσα στη Σπάρτη μία συνωμοσία που οργανώθηκε από κάποιον Κινάδωνα, ο οποίος δεν ανήκε στην τάξη των ομοίων. Αφού αντιμετωπίστηκε η συνωμοσία αυτή πριν ακόμα εκδηλωθεί, ο Αγησίλαος στην αρχή του 396, χάρη στην υποστήριξη του Λύσανδρου, αναλαμβάνει τη διοίκηση των επιχερήσεων στην Ασία. Αφού αντιμετωπίστηκε η συνωμοσία αυτή πριν ακόμα εκδηλωθεί, ο Αγησίλαος στην αρχή του 396, χάρη στην υποστήριξη του Λύσανδρου, αναλαμβάνει τη διοίκηση των επιχερήσεων στην Ασία.
Αναχωρεί επικεφαλής μίας ομάδας Νεοδαμώδων και συμμάχων με σκοπό να ενισχύσει τα στρατεύματα που ήδη πολεμούσαν εναντίον του Μεγάλου Βασιλιά. (Αυλίς-Αγαμέμνων). Ο Αγησίλαος, φτάνοντας στην Ασία, βιάζεται να απαλλαχτεί από τον Λύσανδρο, το γόητρο και οι σχέσεις του οποίου τον επισκιάζουν. Η μέθοδός του είναι απλή: αρνείται συστηματικά να εκτελέσει τα αιτήματα που του διαβιβάζονται εκ μέρους του Λύσανδρου, ώσπου εκείνος ταπεινωμένος, του ζητά να εγκαταλείψει το συμβούλιο της διοίκησης του στρατού. Αναχωρεί επικεφαλής μίας ομάδας Νεοδαμώδων και συμμάχων με σκοπό να ενισχύσει τα στρατεύματα που ήδη πολεμούσαν εναντίον του Μεγάλου Βασιλιά. (Αυλίς-Αγαμέμνων). Ο Αγησίλαος, φτάνοντας στην Ασία, βιάζεται να απαλλαχτεί από τον Λύσανδρο, το γόητρο και οι σχέσεις του οποίου τον επισκιάζουν. Η μέθοδός του είναι απλή: αρνείται συστηματικά να εκτελέσει τα αιτήματα που του διαβιβάζονται εκ μέρους του Λύσανδρου, ώσπου εκείνος ταπεινωμένος, του ζητά να εγκαταλείψει το συμβούλιο της διοίκησης του στρατού.
Οι επιχειρήσεις του Αγησίλαου στην Ασία είναι αρκετά επιτυχημένες, αλλά ο Μεγάλος Βασιλιάς διαθέτει άλλα όπλα, πιο αποτελεσματικά για να υποχρεώσει τον Αγησίλαο να παραιτηθεί από την Ασία: το χρυσό και τα χρήματα. Υπό τη διαταγή των Περσών ο Τιμοκράτης περιδιαβαίνει τις ελληνικές πόλεις για να διανείμει χρηματικά ποσά προορισμένα να χρηματοδοτήσουν έναν πόλεμο εναντίον της Σπάρτης στην ίδια την Ελλάδα! Οι επιχειρήσεις του Αγησίλαου στην Ασία είναι αρκετά επιτυχημένες, αλλά ο Μεγάλος Βασιλιάς διαθέτει άλλα όπλα, πιο αποτελεσματικά για να υποχρεώσει τον Αγησίλαο να παραιτηθεί από την Ασία: το χρυσό και τα χρήματα. Υπό τη διαταγή των Περσών ο Τιμοκράτης περιδιαβαίνει τις ελληνικές πόλεις για να διανείμει χρηματικά ποσά προορισμένα να χρηματοδοτήσουν έναν πόλεμο εναντίον της Σπάρτης στην ίδια την Ελλάδα!
ΚΟΡΙΝΘΙΑΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΚΟΡΙΝΘΙΑΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ Η κατάσταση που επικρατεί στις ελληνικές πόλεις έχει ως εξής: Η κατάσταση που επικρατεί στις ελληνικές πόλεις έχει ως εξής: ΘΗΒΑ: αντιμέτωπες δύο αντίπαλες παρατάξεις: του Λεοντιάδη που είναι φιλική προς τη Σπάρτη και του Ισμηνία με αντιλακωνικό προσανατολισμό. Από το 404 το κόμμα του Ισμηνία ασκεί επιρροή στη Θήβα και περιμένουν τη στιγμή για την ανατροπή της ηγεμονίας των Λακεδαιμονίων. ΘΗΒΑ: αντιμέτωπες δύο αντίπαλες παρατάξεις: του Λεοντιάδη που είναι φιλική προς τη Σπάρτη και του Ισμηνία με αντιλακωνικό προσανατολισμό. Από το 404 το κόμμα του Ισμηνία ασκεί επιρροή στη Θήβα και περιμένουν τη στιγμή για την ανατροπή της ηγεμονίας των Λακεδαιμονίων.
ΚΟΡΙΝΘΟΣ: Οι δημοκρατικοί είναι παραδοσιακά εχθρικοί με τους Λακεδαιμονίους και έχουν δεχτεί και την ενίσχυση ενός παλιού λακωνίζοντα, του Τιμόλαου. ΚΟΡΙΝΘΟΣ: Οι δημοκρατικοί είναι παραδοσιακά εχθρικοί με τους Λακεδαιμονίους και έχουν δεχτεί και την ενίσχυση ενός παλιού λακωνίζοντα, του Τιμόλαου. ΑΘΗΝΑ: οι ευγενείς είναι ικανοποιημένοι με την παρούσα κατάσταση (Άνυτος, Αίσιμος,Θρασύβουλος) ενώ η μάζα του πληθυσμού λησμονεί το μεγαλείο της πόλης του 5 ου αι.(ξεχωρίζουν ο Κέφαλος και ο Επικράτης που παροτρύνουν την αποστολή όπλων και ερετών) ΑΘΗΝΑ: οι ευγενείς είναι ικανοποιημένοι με την παρούσα κατάσταση (Άνυτος, Αίσιμος,Θρασύβουλος) ενώ η μάζα του πληθυσμού λησμονεί το μεγαλείο της πόλης του 5 ου αι.(ξεχωρίζουν ο Κέφαλος και ο Επικράτης που παροτρύνουν την αποστολή όπλων και ερετών)
Το 395 όμως και οι φιλολάκωνες ομάδες των πόλεων υποχωρούν και επικρατεί η επιθυμία για ανατροπή της σπαρτιατικής ηγεμονίας. Την αφορμή για το ξέσπασμα των συγκρούσεων την βρίσκουν οι Θηβαίοι εκμεταλλευόμενοι τις συνοριακές διαφορές μεταξύ των Φωκέων και των Λοκρών. Οι Λοκροί απευθύνουν έκκληση στους Θηβαίους να εισβάλουν στη Φωκίδα και τότε οι Φωκείς ζητούν τη βοήθεια των Σπαρτιατών. Με τη σειρά τους οι Θηβαίοι ζητούν ενισχύσεις από τους Αθηναίους. Το 395 όμως και οι φιλολάκωνες ομάδες των πόλεων υποχωρούν και επικρατεί η επιθυμία για ανατροπή της σπαρτιατικής ηγεμονίας. Την αφορμή για το ξέσπασμα των συγκρούσεων την βρίσκουν οι Θηβαίοι εκμεταλλευόμενοι τις συνοριακές διαφορές μεταξύ των Φωκέων και των Λοκρών. Οι Λοκροί απευθύνουν έκκληση στους Θηβαίους να εισβάλουν στη Φωκίδα και τότε οι Φωκείς ζητούν τη βοήθεια των Σπαρτιατών. Με τη σειρά τους οι Θηβαίοι ζητούν ενισχύσεις από τους Αθηναίους.
Η αθηναϊκή εκκλησία εγκρίνει ομόφωνα την αποστολή βοήθειας. Η εισβολή της Σπάρτης στη Βοιωτία απέτυχε εξαιτίας κακού συντονισμού των δυνάμεων ανάμεσα στο βασιλιά Παυσανία και τον Λύσανδρο. Η αθηναϊκή εκκλησία εγκρίνει ομόφωνα την αποστολή βοήθειας. Η εισβολή της Σπάρτης στη Βοιωτία απέτυχε εξαιτίας κακού συντονισμού των δυνάμεων ανάμεσα στο βασιλιά Παυσανία και τον Λύσανδρο. Οι σύμμαχοι του αντισπαρτιατικού συνασπισμού-Αθηναίοι, Θηβαίοι, Κορίνθιοι και Αργείοι- συγκροτούν ένα κοινό συμβούλιο με έδρα την Κόρινθο. Γρήγορα αποκτούν πολλούς υποστηρικτές: Ευβοείς, Λευκάδιοι, Ακαρνάνες, πόλεις της Χαλκιδικής. Οι σύμμαχοι του αντισπαρτιατικού συνασπισμού-Αθηναίοι, Θηβαίοι, Κορίνθιοι και Αργείοι- συγκροτούν ένα κοινό συμβούλιο με έδρα την Κόρινθο. Γρήγορα αποκτούν πολλούς υποστηρικτές: Ευβοείς, Λευκάδιοι, Ακαρνάνες, πόλεις της Χαλκιδικής.
Οι Σπαρτιάτες εξαιτίας της σοβαρότητας της κατάστασης ανακαλούν τον Αγησίλαο από την Ασία. Έτσι, εξαιτίας της αντιδημοτικότητας της Σπάρτης, ο περσικός χρυσός κατάφερε σε ένα έτος το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα. Οι Σπαρτιάτες εξαιτίας της σοβαρότητας της κατάστασης ανακαλούν τον Αγησίλαο από την Ασία. Έτσι, εξαιτίας της αντιδημοτικότητας της Σπάρτης, ο περσικός χρυσός κατάφερε σε ένα έτος το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα. Παρά τις νίκες που σημειώνει ο σπαρτιατικός στρατός (Νεμέα, Κορώνεια), η κατάσταση στη Σπάρτη δεν έχει βελτιωθεί, καθώς το ίδιο καλοκαίρι του 394 ο σπαρτιατικός στόλος του Πείσανδρου καταστρέφεται από τον Κόνωνα και τον Φαρνάβαζο. Παρά τις νίκες που σημειώνει ο σπαρτιατικός στρατός (Νεμέα, Κορώνεια), η κατάσταση στη Σπάρτη δεν έχει βελτιωθεί, καθώς το ίδιο καλοκαίρι του 394 ο σπαρτιατικός στόλος του Πείσανδρου καταστρέφεται από τον Κόνωνα και τον Φαρνάβαζο.
Πολλές πόλεις τότε, τόσο στα νησιά όσο και στη μικρασιατική ακτή, διώχνουν τις σπαρτιατικές φρουρές και «απελευθερώνονται» με τη βοήθεια του Κόνωνα και του Φαρνάβαζου. Ο στόλος μάλιστα των δύο ανδρών καταλαμβάνει μέχρι και τα Κύθηρα και αγκυροβολεί τελικά στο Σαρωνικό. Ο Κόνων χάρη στα περσικά χρήματα ξαναχτίζει τα Μακρά Τείχη. Ο Κόνων τιμάται σαν δεύτερος Θεμιστοκλής! Πολλές πόλεις τότε, τόσο στα νησιά όσο και στη μικρασιατική ακτή, διώχνουν τις σπαρτιατικές φρουρές και «απελευθερώνονται» με τη βοήθεια του Κόνωνα και του Φαρνάβαζου. Ο στόλος μάλιστα των δύο ανδρών καταλαμβάνει μέχρι και τα Κύθηρα και αγκυροβολεί τελικά στο Σαρωνικό. Ο Κόνων χάρη στα περσικά χρήματα ξαναχτίζει τα Μακρά Τείχη. Ο Κόνων τιμάται σαν δεύτερος Θεμιστοκλής!
Ανταλκίδειος Ειρήνη Ανταλκίδειος Ειρήνη Η Σπάρτη έχει χάσει την επιρροή της στις ελληνικές πόλεις της Ασίας και στο Αιγαίο Πέλαγος. Απειλείται ακόμα και η ηγεμονία της στην ηπειρωτική Ελλάδα. Ο σπαρτιάτης Ανταλκίδας επωφελείται τότε από την ανάκαμψη των Αθηναίων και επιδιώκει να ανησυχήσει τους Πέρσες: ισχυρίζεται ότι ο Κόνων χρησιμοποιεί τα χρήματα του βασιλιά για να ανασυγκροτήσει την αθηναϊκή ηγεμονία, πράγμα που αντίκειται στα περσικά συμφέροντα. Η Σπάρτη έχει χάσει την επιρροή της στις ελληνικές πόλεις της Ασίας και στο Αιγαίο Πέλαγος. Απειλείται ακόμα και η ηγεμονία της στην ηπειρωτική Ελλάδα. Ο σπαρτιάτης Ανταλκίδας επωφελείται τότε από την ανάκαμψη των Αθηναίων και επιδιώκει να ανησυχήσει τους Πέρσες: ισχυρίζεται ότι ο Κόνων χρησιμοποιεί τα χρήματα του βασιλιά για να ανασυγκροτήσει την αθηναϊκή ηγεμονία, πράγμα που αντίκειται στα περσικά συμφέροντα.
Ο Ανταλκίδας υποστηρίζει ότι η πόλη του ήταν έτοιμη να αναγνωρίσει την επικυριαρχία του βασιλιά στις ελληνικές πόλεις της Ασίας (βλ. συνθήκη 412) και προτείνει να είναι οι ελληνικές πόλεις των νησιών και της ευρωπαϊκής ηπείρου «αυτόνομες». Κατ’αυτόν τον τρόπο κάθε συμμαχία εναντίον του βασιλιά θα ήταν αδύνατη. Ο Πέρσης σατράπης Τιρίβαζος ασπάζεται τις απόψεις του Ανταλκίδα και συλλαμβάνει τον Κόνωνα (απελευθερώνεται ύστερα από λίγο και πεθαίνει από ασθένεια στην Κύπρο) Ο Ανταλκίδας υποστηρίζει ότι η πόλη του ήταν έτοιμη να αναγνωρίσει την επικυριαρχία του βασιλιά στις ελληνικές πόλεις της Ασίας (βλ. συνθήκη 412) και προτείνει να είναι οι ελληνικές πόλεις των νησιών και της ευρωπαϊκής ηπείρου «αυτόνομες». Κατ’αυτόν τον τρόπο κάθε συμμαχία εναντίον του βασιλιά θα ήταν αδύνατη. Ο Πέρσης σατράπης Τιρίβαζος ασπάζεται τις απόψεις του Ανταλκίδα και συλλαμβάνει τον Κόνωνα (απελευθερώνεται ύστερα από λίγο και πεθαίνει από ασθένεια στην Κύπρο)
Στη Σπάρτη διενεργούνται διαπραγματεύσεις για να καθοριστούν οι όροι της ειρήνης (Ανδοκίδης, Περί Ε ρήνης). Η σύναψη όμως της τελικής ειρήνης θα πραγματοποιηθεί ύστερα από έξι χρόνια, διάστημα στο οποίο οι συγκρούσεις ανάμεσα στις ελληνικές πόλεις συνεχίζονται, εωσότου η Σπάρτη με τη βοήθεια του Διονύσιου των Συρακουσών βρίσκεται στον Ελλήσποντο και απειλεί τον επισιτισμό των Αθηναίων. Η Αθήνα πρέπει να υποκύψει και να δεχτεί τους όρους που διαπραγματεύονται Σπαρτιάτες και Πέρσες. Στη Σπάρτη διενεργούνται διαπραγματεύσεις για να καθοριστούν οι όροι της ειρήνης (Ανδοκίδης, Περί Ε ρήνης). Η σύναψη όμως της τελικής ειρήνης θα πραγματοποιηθεί ύστερα από έξι χρόνια, διάστημα στο οποίο οι συγκρούσεις ανάμεσα στις ελληνικές πόλεις συνεχίζονται, εωσότου η Σπάρτη με τη βοήθεια του Διονύσιου των Συρακουσών βρίσκεται στον Ελλήσποντο και απειλεί τον επισιτισμό των Αθηναίων. Η Αθήνα πρέπει να υποκύψει και να δεχτεί τους όρους που διαπραγματεύονται Σπαρτιάτες και Πέρσες.
Ο πέρσης σατράπης Τιρίβαζος διαβάζει στους εκπροσώπους όλων των ελληνικών πόλεων που φτάνουν στις Σάρδεις το βασιλικό δίάταγμα: Ο πέρσης σατράπης Τιρίβαζος διαβάζει στους εκπροσώπους όλων των ελληνικών πόλεων που φτάνουν στις Σάρδεις το βασιλικό δίάταγμα: «Ο βασιλιάς Αρταξέρξης εκτιμά δίκαια ότι οι πόλεις της Ασίας του ανήκουν, και επίσης, μεταξύ των νησιών, οι Κλαζομενές και η Κύπρος, και ότι παραχωρεί, αντίθετα, στις άλλες ελληνικές πόλεις, μεγάλες και μικρές, την αυτονομία τους, εξαιρουμένων της Λήμνου, της Ίμβρου και της Σκύρου, που θα ανήκουν, όπως και στο παρελθόν, στους Αθηναίους. Κατά εκείνων που δεν θα συμφωνήσουν με αυτούς τους όρους ειρήνης θα διεξάγω προσωπικά τον πόλεμο με τη βοήθεια αυτών που θα τη δεχτούν, στην ξηρά, τη θάλασσα με το στόλο μου και τα πλούτη μου». (Ξενοφ.Ελλην.V.1.31) «Ο βασιλιάς Αρταξέρξης εκτιμά δίκαια ότι οι πόλεις της Ασίας του ανήκουν, και επίσης, μεταξύ των νησιών, οι Κλαζομενές και η Κύπρος, και ότι παραχωρεί, αντίθετα, στις άλλες ελληνικές πόλεις, μεγάλες και μικρές, την αυτονομία τους, εξαιρουμένων της Λήμνου, της Ίμβρου και της Σκύρου, που θα ανήκουν, όπως και στο παρελθόν, στους Αθηναίους. Κατά εκείνων που δεν θα συμφωνήσουν με αυτούς τους όρους ειρήνης θα διεξάγω προσωπικά τον πόλεμο με τη βοήθεια αυτών που θα τη δεχτούν, στην ξηρά, τη θάλασσα με το στόλο μου και τα πλούτη μου». (Ξενοφ.Ελλην.V.1.31)
Επρόκειτο στην πραγματικότητα για ένα διάταγμα και πολύ σωστά ο Ισοκράτης (Πανηγυρικός 176) χαρακτήρισε την ειρήνη ως «προστάγματα και μη συνθήκας». Οι Λακεδαιμόνιοι ανέλαβαν να εφαρμόσουν τις εντολές που καθορίστηκαν με την ειρήνη του Πέρση βασιλιά και υπό την προεδρία τους οργανώθηκε στη Σπάρτη ένα Πανελλήνιο Συνέδριο ειρήνης. Σε αυτό δήλωσαν όλοι οι Έλληνες-οι Κορίνθιοι και οι Θηβαίοι-ύστερα από επίμονη άρνηση-ότι ήσαν πρόθυμοι να δεχτούν τους όρους. Επρόκειτο στην πραγματικότητα για ένα διάταγμα και πολύ σωστά ο Ισοκράτης (Πανηγυρικός 176) χαρακτήρισε την ειρήνη ως «προστάγματα και μη συνθήκας». Οι Λακεδαιμόνιοι ανέλαβαν να εφαρμόσουν τις εντολές που καθορίστηκαν με την ειρήνη του Πέρση βασιλιά και υπό την προεδρία τους οργανώθηκε στη Σπάρτη ένα Πανελλήνιο Συνέδριο ειρήνης. Σε αυτό δήλωσαν όλοι οι Έλληνες-οι Κορίνθιοι και οι Θηβαίοι-ύστερα από επίμονη άρνηση-ότι ήσαν πρόθυμοι να δεχτούν τους όρους.
Ενώ η ειρήνη του βασιλέως ευνόησε την οικονομική ανάπτυξη των ιωνικών πόλεων, στην Ελλάδα η μόνη πόλη-κράτος που επωφελήθηκε από αυτήν ήταν η Σπάρτη. Η ηγεμονία της μέσα στην Πελοποννησιακή συμμαχία δεν θίχτηκε καθόλου από την Ανταλκίδειο ειρήνη, αφού η σπαρτιατική κυριαρχία σεβόταν την αυτονομία των συμμάχων. Στόχος της Σπάρτης στο εξής ήταν να ενισχύσει τη θέση της ακόμα περισσότερο στην Ελλάδα. Ενώ η ειρήνη του βασιλέως ευνόησε την οικονομική ανάπτυξη των ιωνικών πόλεων, στην Ελλάδα η μόνη πόλη-κράτος που επωφελήθηκε από αυτήν ήταν η Σπάρτη. Η ηγεμονία της μέσα στην Πελοποννησιακή συμμαχία δεν θίχτηκε καθόλου από την Ανταλκίδειο ειρήνη, αφού η σπαρτιατική κυριαρχία σεβόταν την αυτονομία των συμμάχων. Στόχος της Σπάρτης στο εξής ήταν να ενισχύσει τη θέση της ακόμα περισσότερο στην Ελλάδα.
Ήδη από το 385 υποχρεώθηκε η Μαντίνεια να προσχωρήσει στην Πελοποννησιακή συμμαχία, εν συνεχεία ο Φλειούς. Η ηγεμονία της Σπάρτης στην Κεντρική Ελλάδα βασιζόταν στις συμμαχίες που είχε συνάψει με τις διάφορες πόλεις της Βοιωτίας. Έτσι, όταν η Σπάρτη ξεκίνησε μία εκστρατεία εναντίον της Ολύνθου το 382 και η Θήβα αρνήθηκε να ακολουθήσει, ο λακεδαιμόνιος στρατηγός Φοιβίδας κατέλαβε την ακρόπολη της πόλης, την Καδμεία, πιθανώς ύστερα από μυστική διαταγή των εφόρων. Ήδη από το 385 υποχρεώθηκε η Μαντίνεια να προσχωρήσει στην Πελοποννησιακή συμμαχία, εν συνεχεία ο Φλειούς. Η ηγεμονία της Σπάρτης στην Κεντρική Ελλάδα βασιζόταν στις συμμαχίες που είχε συνάψει με τις διάφορες πόλεις της Βοιωτίας. Έτσι, όταν η Σπάρτη ξεκίνησε μία εκστρατεία εναντίον της Ολύνθου το 382 και η Θήβα αρνήθηκε να ακολουθήσει, ο λακεδαιμόνιος στρατηγός Φοιβίδας κατέλαβε την ακρόπολη της πόλης, την Καδμεία, πιθανώς ύστερα από μυστική διαταγή των εφόρων.
Στην ενέργειά του αυτή ο Φοιβίδας ενισχύθηκε από Θηβαίους ολιγαρχικούς. Ο αρχηγός της δημοκρατικής παράταξης, ο Ισμηνίας, δολοφονήθηκε. Η συμπεριφορά της Σπάρτης ξεσήκωσε ένα κύμα αντιδράσεων, το οποίο η Σπάρτη αναγκάστηκε να κατευνάσει τιμωρώντας τον Φοιβίδα με πρόστιμο, η σπαρτιατική όμως φρουρά παρέμεινε στην Καδμεία. Στην ενέργειά του αυτή ο Φοιβίδας ενισχύθηκε από Θηβαίους ολιγαρχικούς. Ο αρχηγός της δημοκρατικής παράταξης, ο Ισμηνίας, δολοφονήθηκε. Η συμπεριφορά της Σπάρτης ξεσήκωσε ένα κύμα αντιδράσεων, το οποίο η Σπάρτη αναγκάστηκε να κατευνάσει τιμωρώντας τον Φοιβίδα με πρόστιμο, η σπαρτιατική όμως φρουρά παρέμεινε στην Καδμεία. Κατά τον ίδιο χρόνο (382) η Σπάρτη εμπλέκεται σε μία διένεξη της Χαλκιδικής Ομοσπονδίας με τόν Μακεδόνα βασιλιά Κατά τον ίδιο χρόνο (382) η Σπάρτη εμπλέκεται σε μία διένεξη της Χαλκιδικής Ομοσπονδίας με τόν Μακεδόνα βασιλιά
Αμύντα Γ’ ως προστάτης των διάφορων μεμονωμένων πόλεων της Χαλκιδικής κατά της Ολύνθου. Η Όλυνθος αναγκάστηκε να παραδοθεί το 379 και αποτέλεσμα της ήττας της πρωτεύουσας της Ολύνθου ήταν η διάλυση της Χαλκιδικής Ομοσπονδίας. Ο Αμύντας Γ’ είχε γίνει και πάλι ο κύριος όλης της Μακεδονίας. Αυτή η στιγμή αποτελεί το αποκορύφωμα της Σπαρτιτικής δύναμης και ηγεμονίας! Ήδη το 382 είχε δημιουργήσει έναν εξαπλωμένο οργανισμό στην Ελλάδα υποδιαιρώντας τη χώρα σε ετοιμοπόλεμες Αμύντα Γ’ ως προστάτης των διάφορων μεμονωμένων πόλεων της Χαλκιδικής κατά της Ολύνθου. Η Όλυνθος αναγκάστηκε να παραδοθεί το 379 και αποτέλεσμα της ήττας της πρωτεύουσας της Ολύνθου ήταν η διάλυση της Χαλκιδικής Ομοσπονδίας. Ο Αμύντας Γ’ είχε γίνει και πάλι ο κύριος όλης της Μακεδονίας. Αυτή η στιγμή αποτελεί το αποκορύφωμα της Σπαρτιτικής δύναμης και ηγεμονίας! Ήδη το 382 είχε δημιουργήσει έναν εξαπλωμένο οργανισμό στην Ελλάδα υποδιαιρώντας τη χώρα σε ετοιμοπόλεμες
στρατιωτικές περιφέρειες. Οι δέκα «επαρχίες» της λακωνικής συμμαχίας κάλυπταν ολόκληρη την Ελλάδα. Οι επτά από τις περιφέρειες ανήκαν στην Πελοπόννησο (το 1 ο μέρος ήταν καθαρά λακωνικό, το 2 ο και το 3 ο αρκαδικό, το 4 ο ηλειακό, το 5 ο αχαϊκό, το 6 ο περιλάμβανε την Κόρινθο και τα Μέγαρα, το 7 ο τη Σικυώνα, τον Φλειούντα και τις παράλιες πόλεις της Αργολίδας), το 8 ο απαρτιζόταν από την Ακαρνανία, το 9 ο από τη Φωκίδα και την Λοκρίδα, ενώ στο 10 ο υπαγόταν πριν από το 379 η Βοιωτία και αργότερα η Όλυνθος στρατιωτικές περιφέρειες. Οι δέκα «επαρχίες» της λακωνικής συμμαχίας κάλυπταν ολόκληρη την Ελλάδα. Οι επτά από τις περιφέρειες ανήκαν στην Πελοπόννησο (το 1 ο μέρος ήταν καθαρά λακωνικό, το 2 ο και το 3 ο αρκαδικό, το 4 ο ηλειακό, το 5 ο αχαϊκό, το 6 ο περιλάμβανε την Κόρινθο και τα Μέγαρα, το 7 ο τη Σικυώνα, τον Φλειούντα και τις παράλιες πόλεις της Αργολίδας), το 8 ο απαρτιζόταν από την Ακαρνανία, το 9 ο από τη Φωκίδα και την Λοκρίδα, ενώ στο 10 ο υπαγόταν πριν από το 379 η Βοιωτία και αργότερα η Όλυνθος
και οι σύμμαχοι της Θράκης. Κάθε περιφέρεια ήταν υποχρεωμένη να παρέχει στο συμμαχικό στρατό 1000 άνδρες ή ένα αντίστοιχο χρηματικό ποσό. Το 379 συνέβη όμως μία σημαντική αλλαγή. Η Θήβα παύει να αποτελεί μέλος της σπαρτιατικής συμμαχίας. Θηβαίοι εξόριστοι, στους οποίους είχε παράσχει άσυλο και δραστήρια υποστήριξη η Αθήνα, ανέτρεψαν τη φιλολακωνική κυβέρνηση των ολιγαρχικών στη Θήβα και ανάγκασαν τη φρουρά της Καδμείας να παραδοθεί. και οι σύμμαχοι της Θράκης. Κάθε περιφέρεια ήταν υποχρεωμένη να παρέχει στο συμμαχικό στρατό 1000 άνδρες ή ένα αντίστοιχο χρηματικό ποσό. Το 379 συνέβη όμως μία σημαντική αλλαγή. Η Θήβα παύει να αποτελεί μέλος της σπαρτιατικής συμμαχίας. Θηβαίοι εξόριστοι, στους οποίους είχε παράσχει άσυλο και δραστήρια υποστήριξη η Αθήνα, ανέτρεψαν τη φιλολακωνική κυβέρνηση των ολιγαρχικών στη Θήβα και ανάγκασαν τη φρουρά της Καδμείας να παραδοθεί.
Το πλήγμα για τη Σπάρτη ήταν μεγάλο και μάταια προσπάθησε ο Σπαρτιάτης βασιλιάς Κλεόμβροτος να επιβάλει την τάξη. Η Θήβα είχε χαθεί οριστικά και μαζί με αυτήν και οι βάσεις της Σπάρτης στην Κεντρική Ελλάδα. Το πλήγμα για τη Σπάρτη ήταν μεγάλο και μάταια προσπάθησε ο Σπαρτιάτης βασιλιάς Κλεόμβροτος να επιβάλει την τάξη. Η Θήβα είχε χαθεί οριστικά και μαζί με αυτήν και οι βάσεις της Σπάρτης στην Κεντρική Ελλάδα. Η χειραφέτηση των Θήβών αποτέλεσε την προϋπόθεση για την ίδρυση στα 377 μίας αττικής ναυτικής συμμαχίας (Β’Αθηναϊκή Συμμαχία), 100 χρόνια μετά την ίδρυση της Δηλιακής Συμμαχίας από τον Αριστείδη και τον Θεμιστοκλή. Η χειραφέτηση των Θήβών αποτέλεσε την προϋπόθεση για την ίδρυση στα 377 μίας αττικής ναυτικής συμμαχίας (Β’Αθηναϊκή Συμμαχία), 100 χρόνια μετά την ίδρυση της Δηλιακής Συμμαχίας από τον Αριστείδη και τον Θεμιστοκλή.
Η νέα συμμαχία στηρίχτηκε σε μονομερείς συνθήκες συμμαχίας, τις οποίες άρχισε η Αθήνα να συνάπτει από το 384/3 με διάφορες πόλεις. Η αρχή έγινε με τη Χίο. Στη μέγιστη εξάπλωσή της η συμμαχία έφτασε τα 70 μέλη. Η Β’ αθηναϊκή συμμαχία δεν έθιξε την αυτονομία των ελληνικών πόλεων και η Αθήνα ήταν τοποθετημένη δίπλα στις ελληνικές πόλεις και όχι πάνω από αυτές, όπως παλιά. Στο συνέδριο της συμμαχίας που συνερχόταν στην Αθήνα, κάθε μέλος διέθετε μία ψήφο και για να είναι έγκυρη κάθε απόφαση έπρεπε να υπάρχει ταύτιση αντιλήψεων μεταξύ συνεδρίου Η νέα συμμαχία στηρίχτηκε σε μονομερείς συνθήκες συμμαχίας, τις οποίες άρχισε η Αθήνα να συνάπτει από το 384/3 με διάφορες πόλεις. Η αρχή έγινε με τη Χίο. Στη μέγιστη εξάπλωσή της η συμμαχία έφτασε τα 70 μέλη. Η Β’ αθηναϊκή συμμαχία δεν έθιξε την αυτονομία των ελληνικών πόλεων και η Αθήνα ήταν τοποθετημένη δίπλα στις ελληνικές πόλεις και όχι πάνω από αυτές, όπως παλιά. Στο συνέδριο της συμμαχίας που συνερχόταν στην Αθήνα, κάθε μέλος διέθετε μία ψήφο και για να είναι έγκυρη κάθε απόφαση έπρεπε να υπάρχει ταύτιση αντιλήψεων μεταξύ συνεδρίου
και Αθηνών, τα ψηφίσματα δηλαδή του συνεδρίου έπρεπε να εγκριθούν από την αθηναϊκή εκκλησία του δήμου. Οι σύμμαχοι κατέβαλλαν «συντάξεις» (συνεισφορές) και όχι φόρους. Η Αθήνα είχε την υποχρέωση να παρέχει το μέγιστο μέρος του στόλου και ανέλαβε την εκτελεστική εξουσία μέσα στα όρια της Συμμαχίας. και Αθηνών, τα ψηφίσματα δηλαδή του συνεδρίου έπρεπε να εγκριθούν από την αθηναϊκή εκκλησία του δήμου. Οι σύμμαχοι κατέβαλλαν «συντάξεις» (συνεισφορές) και όχι φόρους. Η Αθήνα είχε την υποχρέωση να παρέχει το μέγιστο μέρος του στόλου και ανέλαβε την εκτελεστική εξουσία μέσα στα όρια της Συμμαχίας. Της απαγορευόταν να επηρεάζει τα πολιτεύματα, να τοποθετεί φρουρές ή αξιωματούχους στις πόλεις, να ιδρύει αποικίες μέσα στο χώρο της Ναυτικής Συμμαχίας. Της απαγορευόταν να επηρεάζει τα πολιτεύματα, να τοποθετεί φρουρές ή αξιωματούχους στις πόλεις, να ιδρύει αποικίες μέσα στο χώρο της Ναυτικής Συμμαχίας.
Ακόμη, δεν επιτρεπόταν σε Αθηναίους ιδιώτες να έχουν ιδιόκτητη γη σε άλλη περιοχή της Ναυτικής Συμμαχίας εκτός της Αθήνας. Ακόμη, δεν επιτρεπόταν σε Αθηναίους ιδιώτες να έχουν ιδιόκτητη γη σε άλλη περιοχή της Ναυτικής Συμμαχίας εκτός της Αθήνας. Κύριοι πρωταγωνιστές της αθηναϊκής δύναμης: Καλλίστρατος, Χαβρίας, Ιφικράτης. Κύριοι πρωταγωνιστές της αθηναϊκής δύναμης: Καλλίστρατος, Χαβρίας, Ιφικράτης.
Το 375/4 συγκλήθηκε ένα συνέδριο Ειρήνης στη Σπάρτη. Αυτό αποτελούσε απόρροια της ανησυχίας της Σπάρτης και της Αθήνας που έβλεπαν με ανησυχία την άνοδο των Θηβών, οι οποίοι είχαν προχωρήσει στην ανασύσταση του Βοιωτικού Κοινού. Το 375/4 συγκλήθηκε ένα συνέδριο Ειρήνης στη Σπάρτη. Αυτό αποτελούσε απόρροια της ανησυχίας της Σπάρτης και της Αθήνας που έβλεπαν με ανησυχία την άνοδο των Θηβών, οι οποίοι είχαν προχωρήσει στην ανασύσταση του Βοιωτικού Κοινού. Όταν η Θήβα που τυπικά ανήκε στη Β’ Αθηναϊκή Συμμαχία κατέστρεψε τις Πλαταιές (374/3), Σπάρτη και Αθήνα συμφιλιώνονται και πάλι. Όταν η Θήβα που τυπικά ανήκε στη Β’ Αθηναϊκή Συμμαχία κατέστρεψε τις Πλαταιές (374/3), Σπάρτη και Αθήνα συμφιλιώνονται και πάλι.
Με την προτροπή του Πέρση βασιλιά οργανώθηκε το καλοκαίρι του 371 στη Σπάρτη νέα Πανελλήνια συνδιάσκεψη για την ειρήνη, στην οποία αντιπροσωπεύτηκαν επίσης ο Διονύσιος Α’ των Συρακουσών και ο Αμύντας Γ’ της Μακεδονίας. Βάση των διαπραγματεύσεων αποτέλεσαν και πάλι οι όροι της βασιλείου ειρήνης περί αυτονομίας των ελληνικών πόλεων. Με την προτροπή του Πέρση βασιλιά οργανώθηκε το καλοκαίρι του 371 στη Σπάρτη νέα Πανελλήνια συνδιάσκεψη για την ειρήνη, στην οποία αντιπροσωπεύτηκαν επίσης ο Διονύσιος Α’ των Συρακουσών και ο Αμύντας Γ’ της Μακεδονίας. Βάση των διαπραγματεύσεων αποτέλεσαν και πάλι οι όροι της βασιλείου ειρήνης περί αυτονομίας των ελληνικών πόλεων.
Η Αθήνα απαίτησε την αναγνώριση της ναυτικής ομοσπονδίας της και την επικύρωση των αξιώσεών της στην Αμφίπολη και τη θρακική Χερσόνησο. Η Αθήνα απαίτησε την αναγνώριση της ναυτικής ομοσπονδίας της και την επικύρωση των αξιώσεών της στην Αμφίπολη και τη θρακική Χερσόνησο. Μεταξύ των κρατών μελών της ναυτικής ομοσπονδίας εμφανιζόταν στο έγγραφο της ειρήνης και η Θήβα. Ο Επαμεινώνδας επέμεινε να αντικατασταθεί η λέξη «Θηβαίοι» με τον όρο «Βοιωτοί», απαιτούσε δηλαδή την αναγνώριση του Βοιωτικού Κοινού. Ο Αγησίλαος αρνήθηκε την πρόταση του Επαμεινώνδα και η ειρήνη έμεινε μόνο στα λόγια. Μεταξύ των κρατών μελών της ναυτικής ομοσπονδίας εμφανιζόταν στο έγγραφο της ειρήνης και η Θήβα. Ο Επαμεινώνδας επέμεινε να αντικατασταθεί η λέξη «Θηβαίοι» με τον όρο «Βοιωτοί», απαιτούσε δηλαδή την αναγνώριση του Βοιωτικού Κοινού. Ο Αγησίλαος αρνήθηκε την πρόταση του Επαμεινώνδα και η ειρήνη έμεινε μόνο στα λόγια.
Η αποφασιστική μάχη για την ηγεμονία στην Ελλάδα δόθηκε μόλις 20 μέρες μετά το τέλος του Συνεδρίου για την Ειρήνη στη Σπάρτη. Η αποφασιστική μάχη για την ηγεμονία στην Ελλάδα δόθηκε μόλις 20 μέρες μετά το τέλος του Συνεδρίου για την Ειρήνη στη Σπάρτη. Η Σπάρτη έστειλε τελεσίγραφο στη Θήβα να αφήσει αυτόνομες τις βοιωτικές πόλεις και φυσικά οι Θηβαίοι αρνήθηκαν να συμμορφωθούν. Η Σπάρτη έστειλε τελεσίγραφο στη Θήβα να αφήσει αυτόνομες τις βοιωτικές πόλεις και φυσικά οι Θηβαίοι αρνήθηκαν να συμμορφωθούν. Μάχη στα Λεύκτρα: Σπάρτη με επικεφαλής το βασιλιά Κλεόμβροτο με στρατό vs Επαμεινώνδα με άνδρες. Μάχη στα Λεύκτρα: Σπάρτη με επικεφαλής το βασιλιά Κλεόμβροτο με στρατό vs Επαμεινώνδα με άνδρες.
ΘΗΒΑΪΚΗ ΗΓΕΜΟΝΙΑ ( ) ΘΗΒΑΪΚΗ ΗΓΕΜΟΝΙΑ ( ) Η αυξανόμενη επιρροή της Βοιωτίας αντικατοπτρίζεται στις διάφορες συμμαχίες της που απλώθηκαν σε ολόκληρη την κεντρική Ελλάδα: οι Οπούντιοι Λοκροί, οι δυτικοί Λοκροί, οι Μαλιείς, οι Αινιάνες, οι Ακαρνάνες, οι Φωκείς, οι Αιτωλοί, οι πόλεις της Ευβοίας δέχτηκαν τη συνένωση με τη Βοιωτική Ομοσπονδία. Η αυξανόμενη επιρροή της Βοιωτίας αντικατοπτρίζεται στις διάφορες συμμαχίες της που απλώθηκαν σε ολόκληρη την κεντρική Ελλάδα: οι Οπούντιοι Λοκροί, οι δυτικοί Λοκροί, οι Μαλιείς, οι Αινιάνες, οι Ακαρνάνες, οι Φωκείς, οι Αιτωλοί, οι πόλεις της Ευβοίας δέχτηκαν τη συνένωση με τη Βοιωτική Ομοσπονδία. Προστριβές όμως δημιουργούνταν καθώς κάποιες από τις πόλεις ανήκαν και στην αθηναϊκή συμμαχία (συνέδριο ειρήνης) Προστριβές όμως δημιουργούνταν καθώς κάποιες από τις πόλεις ανήκαν και στην αθηναϊκή συμμαχία (συνέδριο ειρήνης)
Στόχο της Θηβαϊκής πολιτικής στο διάστημα θα αποτελέσει η επέκταση της επιρροής τους στην Πελοπόννησο και η εξουδετέρωση της Σπάρτης. Οι συνεχόμενες εισβολές βοιωτικών στρατευμάτων στην πελοπόννησο απεικονίζει τη βαθιά αλλαγή που έχει επέλθει στον ελλαδικό χώρο: η Σπάρτη έχει περιοριστεί στην άμυνα. Ο περιορισμός της σπαρτιατικής δύναμης προκάλεσε μεγάλες αναταραχές μέσα στην Πελοπόννησο: οι δημοκρατικές δυνάμεις των πόλεων ξεσηκώνονται, φόνοι, εξορίες κτλ. αποτελούν το χαρακτηριστικό γνώρισμα της νέας εποχής. Στόχο της Θηβαϊκής πολιτικής στο διάστημα θα αποτελέσει η επέκταση της επιρροής τους στην Πελοπόννησο και η εξουδετέρωση της Σπάρτης. Οι συνεχόμενες εισβολές βοιωτικών στρατευμάτων στην πελοπόννησο απεικονίζει τη βαθιά αλλαγή που έχει επέλθει στον ελλαδικό χώρο: η Σπάρτη έχει περιοριστεί στην άμυνα. Ο περιορισμός της σπαρτιατικής δύναμης προκάλεσε μεγάλες αναταραχές μέσα στην Πελοπόννησο: οι δημοκρατικές δυνάμεις των πόλεων ξεσηκώνονται, φόνοι, εξορίες κτλ. αποτελούν το χαρακτηριστικό γνώρισμα της νέας εποχής.
Το 370 η Σπάρτη καλείται να αντιμετωπίσει μία νέα απειλή: Οι Αρκάδες δημιούργησαν το Αρκαδικό Κοινό, ενέργεια που στρεφόταν εναντίον της Σπάρτης. Ο νέος συνασπισμός δυνάμεων αναζήτησε τη συμμαχία της Θήβας. Για τον Επαμεινώνδα αυτή ήταν η καλύτερη ευκαιρία για να επιτύχει τη συντριβή της Σπάρτης. Πραγματοποιεί 4 εισβολές στην Πελ/νησο. Στην α’ φτάνει μέχρι τον Ευρώτα (370/69). Το 370 η Σπάρτη καλείται να αντιμετωπίσει μία νέα απειλή: Οι Αρκάδες δημιούργησαν το Αρκαδικό Κοινό, ενέργεια που στρεφόταν εναντίον της Σπάρτης. Ο νέος συνασπισμός δυνάμεων αναζήτησε τη συμμαχία της Θήβας. Για τον Επαμεινώνδα αυτή ήταν η καλύτερη ευκαιρία για να επιτύχει τη συντριβή της Σπάρτης. Πραγματοποιεί 4 εισβολές στην Πελ/νησο. Στην α’ φτάνει μέχρι τον Ευρώτα (370/69).
Το 369 ο Επαμεινώνδας οργανώνει την εξέγερση των ειλώτων στην Μεσσηνία, οπότε και ιδρύεται ανεξάρτητο Μεσσηνιακό Κράτος. Το νέο κράτος εγκατέστησε το κέντρο του στην πόλη Μεσσήνη, στο όρος Ιθώμη. Την ίδια εποχή ιδρύεται από το συνοικισμό 39 πολισμάτων και η Μεγαλόπολις. Κατασκευάστηκε σαν οχυρό που ανέκοπτε την πορεία των Σπαρτιατών προς τον Αλφειό. Έτσι η πρώτη εκστρατεία του Επαμεινώνδα στην Πελ/νησο παρέλυσε το σπαρτιατικό κράτος. Το 369 ο Επαμεινώνδας οργανώνει την εξέγερση των ειλώτων στην Μεσσηνία, οπότε και ιδρύεται ανεξάρτητο Μεσσηνιακό Κράτος. Το νέο κράτος εγκατέστησε το κέντρο του στην πόλη Μεσσήνη, στο όρος Ιθώμη. Την ίδια εποχή ιδρύεται από το συνοικισμό 39 πολισμάτων και η Μεγαλόπολις. Κατασκευάστηκε σαν οχυρό που ανέκοπτε την πορεία των Σπαρτιατών προς τον Αλφειό. Έτσι η πρώτη εκστρατεία του Επαμεινώνδα στην Πελ/νησο παρέλυσε το σπαρτιατικό κράτος.
Οι επιτυχίες του Επαμεινώνδα έφεραν πιο κοντά την Αθήνα και την Σπάρτη, οι οποίες υπέγραψαν το 369 συνθήκη συμμαχίας. Επίσης ο Διονύσιος Α’ έστειλε βοήθεια στη Σπάρτη Κέλτες και Ίβηρες μισθοφόρους. Οι επιτυχίες του Επαμεινώνδα έφεραν πιο κοντά την Αθήνα και την Σπάρτη, οι οποίες υπέγραψαν το 369 συνθήκη συμμαχίας. Επίσης ο Διονύσιος Α’ έστειλε βοήθεια στη Σπάρτη Κέλτες και Ίβηρες μισθοφόρους. Η β’εκστρατεία (άνοιξη 369) του Επαμεινώνδα στην Πελ/νησο δεν είχε εντυπωσιακά αποτελέσματα. Η β’εκστρατεία (άνοιξη 369) του Επαμεινώνδα στην Πελ/νησο δεν είχε εντυπωσιακά αποτελέσματα. Θεσσαλία-Μακεδονία Θεσσαλία-Μακεδονία
Το 367 πραγματοποιήθηκαν κάποιες διαπραγματεύσεις στα Σούσα, όπου νικητής στις διεκδικήσεις των ελληνικών πόλεων ήταν τελικά ο Πελοπίδας. Η συνθήκη μεταξύ Περσίας και Βοιωτίας περιείχε την ανεξαρτησία της Μεσσηνίας, την παράδοση της Τριφυλίας από τους Αρκάδες στην Ήλιδα, την αυτονομία της Αμφιπόλεως και τέλος τον αφοπλισμό του αθηναϊκού στόλου. Οι πρέσβεις της Αθήνας και της Σπάρτης είχαν οικτρό τέλος: ο Σπαρτιάτης Αντιαλκίδας αυτοκτόνησε κατά την επιστροφή στην πόλη του και Το 367 πραγματοποιήθηκαν κάποιες διαπραγματεύσεις στα Σούσα, όπου νικητής στις διεκδικήσεις των ελληνικών πόλεων ήταν τελικά ο Πελοπίδας. Η συνθήκη μεταξύ Περσίας και Βοιωτίας περιείχε την ανεξαρτησία της Μεσσηνίας, την παράδοση της Τριφυλίας από τους Αρκάδες στην Ήλιδα, την αυτονομία της Αμφιπόλεως και τέλος τον αφοπλισμό του αθηναϊκού στόλου. Οι πρέσβεις της Αθήνας και της Σπάρτης είχαν οικτρό τέλος: ο Σπαρτιάτης Αντιαλκίδας αυτοκτόνησε κατά την επιστροφή στην πόλη του και
ο Αθηναίος Τιμαγόρας κατηγορήθηκε για την αποτυχία της αποστολής του και τιμωρήθηκε με θάνατο. Μόνο η Θήβα είχε επιτύχει στους στόχους της. Η θηβαϊκή επιτυχία στα Σούσα και η προσάρτηση από τους Βοιωτούς της πόλης του Ωρωπού (366) άλλαξαν τον προσανατολισμό της αθηναϊκής πολιτικής: η Αθήνα έκλεισε συμμαχία με το Αρκαδικό Κοινό! Σύμμαχος Αρκαδικού Κοινού και Σπάρτης. ο Αθηναίος Τιμαγόρας κατηγορήθηκε για την αποτυχία της αποστολής του και τιμωρήθηκε με θάνατο. Μόνο η Θήβα είχε επιτύχει στους στόχους της. Η θηβαϊκή επιτυχία στα Σούσα και η προσάρτηση από τους Βοιωτούς της πόλης του Ωρωπού (366) άλλαξαν τον προσανατολισμό της αθηναϊκής πολιτικής: η Αθήνα έκλεισε συμμαχία με το Αρκαδικό Κοινό! Σύμμαχος Αρκαδικού Κοινού και Σπάρτης.
Γύρω στο 365 η Θήβα καταφέρνει να αποκτήσει κάποια επιρροή και στη Θεσσαλία. Για να μπορέσει όμως η χερσαία βοιωτική δύναμη να επεκταθεί, χρειαζόταν να στραφεί προς τη θάλασσα και να αποκτήσει ένα δυναμικό στόλο. Ο Επαμεινώνδας είναι εκείνος που το 365 έκανε κάποιες κινήσεις προς αυτήν την κατεύθυνση. Προσάρτησε το λιμάνι της Λάρυμνας και η Μακεδονία παρείχε την απαραίτητη ναυπηγήσιμη ξυλεία. Η πρώτη εκστρατεία (364) του Επαμεινώνδα κατευθύνθηκε προς τον Εύξεινο Πόντο. Γύρω στο 365 η Θήβα καταφέρνει να αποκτήσει κάποια επιρροή και στη Θεσσαλία. Για να μπορέσει όμως η χερσαία βοιωτική δύναμη να επεκταθεί, χρειαζόταν να στραφεί προς τη θάλασσα και να αποκτήσει ένα δυναμικό στόλο. Ο Επαμεινώνδας είναι εκείνος που το 365 έκανε κάποιες κινήσεις προς αυτήν την κατεύθυνση. Προσάρτησε το λιμάνι της Λάρυμνας και η Μακεδονία παρείχε την απαραίτητη ναυπηγήσιμη ξυλεία. Η πρώτη εκστρατεία (364) του Επαμεινώνδα κατευθύνθηκε προς τον Εύξεινο Πόντο.
Το Βυζάντιο προσχώρησε αμέσως στη βοιωτική συμμαχία, επίσης η Χίος και η Ρόδος και άλλα μέλη της Β’ Αθηναϊκής Συμμαχίας. Η επιτυχία όμως του Επαμεινώνδα δεν είχε διάρκεια, γιατί δεν μπόρεσαν οι Βοιωτοί να διατηρήσουν τις συμμαχίες αυτές. Την ίδια περίοδο στην Πελ/νησο η Αρκαδία και η Ηλίς φιλονικούσαν για την κατοχή της Τριφυλίας. Η Αθήνα υποστήριξε την Αρκαδία και η Σπάρτη την Ήλιδα. Ίδρυση κράτους Πισάτιδος υπό την προστασία των Αρκάδων. (γεγονότα Ο.Α 364) Την ίδια περίοδο στην Πελ/νησο η Αρκαδία και η Ηλίς φιλονικούσαν για την κατοχή της Τριφυλίας. Η Αθήνα υποστήριξε την Αρκαδία και η Σπάρτη την Ήλιδα. Ίδρυση κράτους Πισάτιδος υπό την προστασία των Αρκάδων. (γεγονότα Ο.Α 364)
Προκαλείται όμως διάσπαση μέσα στο ίδιο το Αρκαδικό κοινό και συνενώνονται Τεγέα με Μεγαλόπολη και Βοιωτούς, ενώ τους Μαντινείς υποστήριξαν οι Ηλείς, η Αχαϊα, ο Φλιούς και στη συμμαχία τους εισχώρησε και η Αθήνα το 362. Λίγο αργότερα προστέθηκε και η Σπάρτη στους συμμάχους της Μαντίνειας. Προκαλείται όμως διάσπαση μέσα στο ίδιο το Αρκαδικό κοινό και συνενώνονται Τεγέα με Μεγαλόπολη και Βοιωτούς, ενώ τους Μαντινείς υποστήριξαν οι Ηλείς, η Αχαϊα, ο Φλιούς και στη συμμαχία τους εισχώρησε και η Αθήνα το 362. Λίγο αργότερα προστέθηκε και η Σπάρτη στους συμμάχους της Μαντίνειας. Κατά τη δ’ εκστρατεία του Επαμεινώνδα στην Πελ/νησο οι δύο στρατοί βρίσκονται αντιμέτωποι στο υψίπεδο της Μαντίνειας. Κατά τη δ’ εκστρατεία του Επαμεινώνδα στην Πελ/νησο οι δύο στρατοί βρίσκονται αντιμέτωποι στο υψίπεδο της Μαντίνειας. Οι 2 στρατοί είναι περίπου ισοδύναμοι. Η τεχνική αρτιότητα όμως των Βοιωτών τους Οι 2 στρατοί είναι περίπου ισοδύναμοι. Η τεχνική αρτιότητα όμως των Βοιωτών τους
έδινε το προβάδισμα, έως τη στιγμή που σκοτώθηκε στη μάχη ο Επαμεινώνδας. έδινε το προβάδισμα, έως τη στιγμή που σκοτώθηκε στη μάχη ο Επαμεινώνδας. Προκηρύχτηκε τότε μία ειρήνη: η ανεξαρτησία της Μεσσηνίας παγιώθηκε εκ νέου και αναγνωρίστηκε η διάσπαση της Αρκαδίας σε μία βόρεια ομοσπονδία υπό την Μαντίνεια και μία νότια υπό την Τεγέα και τη Μεγαλόπολη. Προκηρύχτηκε τότε μία ειρήνη: η ανεξαρτησία της Μεσσηνίας παγιώθηκε εκ νέου και αναγνωρίστηκε η διάσπαση της Αρκαδίας σε μία βόρεια ομοσπονδία υπό την Μαντίνεια και μία νότια υπό την Τεγέα και τη Μεγαλόπολη. Αυτή η κοινή ειρήνη αποτελεί την πρώτη ειρήνη του 4 ου αι. όπου οι Έλληνες δεν επηρεάζονται από κάποια ξένη δύναμη. Αυτή η κοινή ειρήνη αποτελεί την πρώτη ειρήνη του 4 ου αι. όπου οι Έλληνες δεν επηρεάζονται από κάποια ξένη δύναμη. Με τη μάχη της Μαντίνειας τελειώνει ο Ξενοφών τα Ελληνικά. Με τη μάχη της Μαντίνειας τελειώνει ο Ξενοφών τα Ελληνικά.
Καθώς η Σπάρτη είχε αποδυναμωθεί οριστικά, η μόνη αξιόλογη δύναμη που απέμενε ήταν η Αθήνα. Το 357 όμως, με πρωτοβουλία του δυνάστη της Καρίας Μαυσώλου, και επειδή η Αθήνα ασκούσε μεγαλύτερη επιβολή στη Ναυτική Συμμαχία, ξέσπασε μία εξέγερση, την οποία η πόλη δεν μπόρεσε να καταστείλει (Συμμαχικός Πόλεμος). Με τη λήξη του πολέμου, το 355, η αθηναϊκή εξουσία περιορίστηκε πια μόνο στις Κυκλάδες και σε μέρος του βορείου Αιγαίου. Καθώς η Σπάρτη είχε αποδυναμωθεί οριστικά, η μόνη αξιόλογη δύναμη που απέμενε ήταν η Αθήνα. Το 357 όμως, με πρωτοβουλία του δυνάστη της Καρίας Μαυσώλου, και επειδή η Αθήνα ασκούσε μεγαλύτερη επιβολή στη Ναυτική Συμμαχία, ξέσπασε μία εξέγερση, την οποία η πόλη δεν μπόρεσε να καταστείλει (Συμμαχικός Πόλεμος). Με τη λήξη του πολέμου, το 355, η αθηναϊκή εξουσία περιορίστηκε πια μόνο στις Κυκλάδες και σε μέρος του βορείου Αιγαίου.
Ο κόσμος των ελληνικών πόλεων μετά τη μάχη της Μαντίνειας βυθίστηκε σε πολιτική αδράνεια. Την ίδια όμως ώρα δημιουργείται στην περιφέρεια του ελληνισμού η δύναμη εκείνη που ήταν προορισμένη να αναλάβει την πολιτική ηγεσία των Ελλήνων: αυτό ήταν το Μακεδονικό βασίλειο υπό τον Φίλιππο Β’ ( ). Ο Φίλιππος βρίσκει τις ελληνικές πόλεις-κράτη πολιτικά εξασθενημένες, πληθυσμιακά αναβαθμισμένες και πολιτικά εξαθλιωμένες. Η πολιτική σταδιοδρομία κάποιου στις πόλεις προϋπέθετε πια γνώσεις οικονομικών Ο κόσμος των ελληνικών πόλεων μετά τη μάχη της Μαντίνειας βυθίστηκε σε πολιτική αδράνεια. Την ίδια όμως ώρα δημιουργείται στην περιφέρεια του ελληνισμού η δύναμη εκείνη που ήταν προορισμένη να αναλάβει την πολιτική ηγεσία των Ελλήνων: αυτό ήταν το Μακεδονικό βασίλειο υπό τον Φίλιππο Β’ ( ). Ο Φίλιππος βρίσκει τις ελληνικές πόλεις-κράτη πολιτικά εξασθενημένες, πληθυσμιακά αναβαθμισμένες και πολιτικά εξαθλιωμένες. Η πολιτική σταδιοδρομία κάποιου στις πόλεις προϋπέθετε πια γνώσεις οικονομικών
(π.χ Εύβουλος και Λυκούργος). Η διαφορα ανάμεσα στους πλούσιους και στους πένητες αυξάνεται συνεχώς. Το κράτος πρέπει να επιμεληθεί ακόμα και τη σίτιση των πολιτών. (π.χ Εύβουλος και Λυκούργος). Η διαφορα ανάμεσα στους πλούσιους και στους πένητες αυξάνεται συνεχώς. Το κράτος πρέπει να επιμεληθεί ακόμα και τη σίτιση των πολιτών. Υπήρχε όμως τεράστια έλλειψη γης. Από την άλλη πλευρά του Αιγαίου η περσική αυτοκρατορία βρισκόταν σε μεγάλη παρακμή και θύμιζε έναν κολοσσό πάνω σε πήλινα πόδια και δεδομένου μάλιστα ότι η Αίγυπτος είχε καταφέρει να ανεξαρτητοποιηθεί, η οικονομική κατάσταση της περσικής αυτοκρα- Υπήρχε όμως τεράστια έλλειψη γης. Από την άλλη πλευρά του Αιγαίου η περσική αυτοκρατορία βρισκόταν σε μεγάλη παρακμή και θύμιζε έναν κολοσσό πάνω σε πήλινα πόδια και δεδομένου μάλιστα ότι η Αίγυπτος είχε καταφέρει να ανεξαρτητοποιηθεί, η οικονομική κατάσταση της περσικής αυτοκρα-
τορίας είχε φθίνουσα πορεία. τορίας είχε φθίνουσα πορεία. Η Πανελλήνια Ιδέα που είχε αρχίσει να διαμορφώνεται από τον Ισοκράτη μετά τη ντροπιαστική Ανταλκίδειο Ειρήνη, κορυφώνεται μετά το 362. Στην κατεύθυνση της εντύπωσης ότι η πόλη-κράτος αποτελεί έναν αποδυναμωμένο θεσμό, συμβάλλει και η δημιουργία των κοινών (Αρκαδικό, Αχαϊκό, Αιτωλικό) Η Πανελλήνια Ιδέα που είχε αρχίσει να διαμορφώνεται από τον Ισοκράτη μετά τη ντροπιαστική Ανταλκίδειο Ειρήνη, κορυφώνεται μετά το 362. Στην κατεύθυνση της εντύπωσης ότι η πόλη-κράτος αποτελεί έναν αποδυναμωμένο θεσμό, συμβάλλει και η δημιουργία των κοινών (Αρκαδικό, Αχαϊκό, Αιτωλικό)
Ελληνικότητα Μακεδονίας: Ελληνικότητα Μακεδονίας: α. Γλώσσα (ονόματα τόπων και μηνών, αλλά και προσώπων) β. Τραγωδοί, ποιητές κτλ. γ. δικαίωμα συμμετοχής σε Ολυμπιακούς αγώνες από την εποχή του Αλέξανδρου Α’.
Το Μακεδονικό κράτος ήταν μία τυπική φεουδαλική πολιτεία με μοναρχική κορυφή. Η άμεση κυριαρχία των βασιλέων εκτεινόταν μόνο στην κάτω Μακεδονία, δηλαδή στην Πιερία, Ημαθία, Μυγδονία. Η άνω Μακεδονία (Λύγκηστις, Ορεστίς, Τυμφαία) είχε δικούς της ηγεμόνες που υποτάσσονταν στο βασιλιά, όταν εκείνος επιθυμούσε να κάνει την παρουσία του αισθητή. Το Μακεδονικό κράτος ήταν μία τυπική φεουδαλική πολιτεία με μοναρχική κορυφή. Η άμεση κυριαρχία των βασιλέων εκτεινόταν μόνο στην κάτω Μακεδονία, δηλαδή στην Πιερία, Ημαθία, Μυγδονία. Η άνω Μακεδονία (Λύγκηστις, Ορεστίς, Τυμφαία) είχε δικούς της ηγεμόνες που υποτάσσονταν στο βασιλιά, όταν εκείνος επιθυμούσε να κάνει την παρουσία του αισθητή. Η οικονομία της χώρας ήταν αγροτική (σιτάρι) και ιδιαίτερη αξία είχε η ξυλεία της περιοχής, η άσφαλτος και η πίσσα. Η οικονομία της χώρας ήταν αγροτική (σιτάρι) και ιδιαίτερη αξία είχε η ξυλεία της περιοχής, η άσφαλτος και η πίσσα.
Η βασιλεία είναι ένα αξίωμα με στρατιωτικό χαρακτήρα. Ο βασιλιάς είναι αρχιστράτηγος, αρχιερεύς και αρχιδικαστής. Κατά τον πόλεμο ο βασιλιάς στηριζόταν κυρίως στους αριστοκράτες που προσέφεραν τις υπηρεσίες τους ως έφιπποι και έφεραν τον τίτλο « τα ροι» και στον ισχυρό ελεύθερο αγροτικό πληθυσμό, που υπηρετούσε ως σώμα πεζικού (πεζέταιροι). Η βασιλεία είναι ένα αξίωμα με στρατιωτικό χαρακτήρα. Ο βασιλιάς είναι αρχιστράτηγος, αρχιερεύς και αρχιδικαστής. Κατά τον πόλεμο ο βασιλιάς στηριζόταν κυρίως στους αριστοκράτες που προσέφεραν τις υπηρεσίες τους ως έφιπποι και έφεραν τον τίτλο « τα ροι» και στον ισχυρό ελεύθερο αγροτικό πληθυσμό, που υπηρετούσε ως σώμα πεζικού (πεζέταιροι).
Η στρατιωτική συνέλευση, στην οποία μετείχαν όλοι οι μάχιμοι άνδρες, επικύρωνε την εκλογή νέου βασιλιά δια βοής και επενέβαινε σε θέματα διαδοχής, όταν προέκυπτε κάποια αντιδικία. Αποτελούσε επίσης το ανώτατο δικαστήριο. Πόλεις με την ελληνική σημασία, ως αυτόνομοι οργανισμοί δεν υπήρχαν στη Μακεδονία. Η Μακεδονία ήταν οργανωμένη έτσι όπως φανταζόμαστε την Ελλάδα την εποχή των βασιλέων (ομηρική εποχή) Η στρατιωτική συνέλευση, στην οποία μετείχαν όλοι οι μάχιμοι άνδρες, επικύρωνε την εκλογή νέου βασιλιά δια βοής και επενέβαινε σε θέματα διαδοχής, όταν προέκυπτε κάποια αντιδικία. Αποτελούσε επίσης το ανώτατο δικαστήριο. Πόλεις με την ελληνική σημασία, ως αυτόνομοι οργανισμοί δεν υπήρχαν στη Μακεδονία. Η Μακεδονία ήταν οργανωμένη έτσι όπως φανταζόμαστε την Ελλάδα την εποχή των βασιλέων (ομηρική εποχή)
Αρχέλαος Α’ 414/3-399): συνέβαλε ουσιαστικά στην εσωτερική συγκρότηση του βασιλείου του. Έλαβε μία σειρά από οικονομικά πολιτικά μέτρα με την κατασκευή οδικού δικτύου και την ένταξη της Μακεδονίας στο περσικό νομισματικό σύστημα. Αρχέλαος Α’ 414/3-399): συνέβαλε ουσιαστικά στην εσωτερική συγκρότηση του βασιλείου του. Έλαβε μία σειρά από οικονομικά πολιτικά μέτρα με την κατασκευή οδικού δικτύου και την ένταξη της Μακεδονίας στο περσικό νομισματικό σύστημα. Δεν έλειπε πια παρά η αρνητική προϋπόθεση ενός αδύναμου περίγυρου και η θετική ενός προικισμένου βασιλιά. Και τα δύο αυτά συνέπεσαν στα μέσα του 4 ου. Ο Φίλιππος ανέβηκε στο βασιλικό θρόνο το 359, αρχικά μόνο ως αντιβασιλέας. Δεν έλειπε πια παρά η αρνητική προϋπόθεση ενός αδύναμου περίγυρου και η θετική ενός προικισμένου βασιλιά. Και τα δύο αυτά συνέπεσαν στα μέσα του 4 ου. Ο Φίλιππος ανέβηκε στο βασιλικό θρόνο το 359, αρχικά μόνο ως αντιβασιλέας.
Το 359 ο Φίλιππος συνάπτει μία ειρήνη με τους Αθηναίους: οι τελευταίοι κρατούν την Πύδνα και τη Μεθώνη καθώς και την Ποτίδαια και την Όλυνθο. Επίσης οι Αθηναίοι ανακτούν την Αμφίπολη, στην οποία ο αδερφός του Φιλίππου είχε εγκαταστήσει φρουρά. Το 359 ο Φίλιππος συνάπτει μία ειρήνη με τους Αθηναίους: οι τελευταίοι κρατούν την Πύδνα και τη Μεθώνη καθώς και την Ποτίδαια και την Όλυνθο. Επίσης οι Αθηναίοι ανακτούν την Αμφίπολη, στην οποία ο αδερφός του Φιλίππου είχε εγκαταστήσει φρουρά. Ο Φίλιππος μέσα σε 2 χρόνια συγκροτεί ένα νέο στρατό: αυξάνει τον αριθμό των πεζεταίρων και δημιουργεί ένα σώμα επίλεκτων στρατιωτών πεζικού, τους υπασπιστές, οι οποίοι περιβάλλουν το βασιλιά, αλλά και οδηγούν το σύνολο της Ο Φίλιππος μέσα σε 2 χρόνια συγκροτεί ένα νέο στρατό: αυξάνει τον αριθμό των πεζεταίρων και δημιουργεί ένα σώμα επίλεκτων στρατιωτών πεζικού, τους υπασπιστές, οι οποίοι περιβάλλουν το βασιλιά, αλλά και οδηγούν το σύνολο της
φάλαγγας. Επιπλέον εφοδιάζει τον μακεδόνα οπλίτη με ελαφρύτερο εξοπλισμό. Τον εξοπλίζει με μία μακριά λόγχη που έχει μήκος πάνω από 4 μέτρα, τη σάρισσα. φάλαγγας. Επιπλέον εφοδιάζει τον μακεδόνα οπλίτη με ελαφρύτερο εξοπλισμό. Τον εξοπλίζει με μία μακριά λόγχη που έχει μήκος πάνω από 4 μέτρα, τη σάρισσα.