«Χρηματοπιστωτική Κρίση »«Χρηματοπιστωτική Κρίση » Εργασία στο μάθημα ¨Μακροοικονομική Θεωρία ¨ Υπεύθυνη Διδάσκουσα: κ. Αθηνά Ζερβογιάννη Μέλη Ομάδας:  Γκιζέλης Άντι Α.Μ  Ζάννη Άννα Α.Μ

Σκοπός της εργασίας…  Ορισμός του Χρηματοπιστωτικού συστήματος και του ρόλου αυτού  Αναδρομή στη Χρηματοπιστωτική Κρίση  Αίτια της κρίσης  Επιπτώσεις της κρίσης  Αντιμετώπιση της κρίσης Παγκόσμια  Μια ματιά στο μέλλον

Ben Bernanke « Βρεθήκαμε πολύ κοντά σε μια παγκόσμια κατάρρευση, όπου τα μεγαλύτερα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα του κόσμου θα είχαν χρεοκοπήσει, το χρηματοπιστωτικό σύστημα θα είχε πάψει να λειτουργεί και μέσα στην οποία, η οικονομία θα είχε πέσει σε μια βαθύτερη, πολύ μακρύτερη και πιο επώδυνη ύφεση. »

Χρηματοπιστωτικό σύστημα  Το χρηματοπιστωτικό σύστημα είναι ένα οικονομικό σύστημα βασισμένο στο χρήμα και αποτελεί τον διαμεσολαβητή στην ανταλλαγή αγαθών και υπηρεσιών. Φέρνει σε επαφή τους αποταμιευτές με τους επενδυτές.

Στόχοι ενός χρηματοπιστωτικού συστήματος  Η αντιμετώπιση, η αποφυγή και η διάχυση του κινδύνου.  Η άριστη κατανομή των πόρων  Η παρακολούθηση της διοίκησης των εταιρειών και ο έλεγχος των επιχειρήσεων  Η κινητοποίηση των αποταμιεύσεων  Η διευκόλυνση της ανταλλαγής αγαθών και υπηρεσιών

Χρηματοπιστωτικές αγορές  Αγορά ομολόγων  Αγορά μετοχών

Χρηματοοικονομικοί διαμεσολαβητές  Τράπεζες  Αμοιβαία Κεφάλαια  Πιστωτικές συνεταιριστικές ενώσεις  Συνταξιοδοτικά αμοιβαία κεφάλαια  Ασφαλιστικές εταιρείες  Τοκογλύφοι

Τι είναι κρίση;  Οικονομική κρίση είναι το φαινόμενο κατά το οποίο μια οικονομία χαρακτηρίζεται από μια διαρκή και αισθητή μείωση της οικονομικής της δραστηριότητας, όπως η απασχόληση, τα εθνικό προϊόν, οι τιμές, οι επενδύσεις.

Αναδρομή της Κρίσης  Τα τελευταία χρόνια, η παγκόσμια κοινότητα αντιμετωπίζει μια μεγάλης έντασης οικονομική κρίση, η οποία, αν και εκδηλώθηκε αρχικά στις Ηνωμένες Πολιτείες με επίκεντρο τις τραπεζικές επισφάλειες και ειδικότερα την αδυναμία εξυπηρέτησης των στεγαστικών δανείων, σύντομα έλαβε διαστάσεις επιδημίας. Η χρηματοπιστωτική κρίση επεκτάθηκε ταχύτατα στις αναπτυγμένες χώρες και στη συνέχεια σε ολόκληρο τον κόσμο, με δραματικές επιπτώσεις στο τραπεζικό σύστημα και τις επιχειρήσεις. Στο τελευταίο τέταρτο του 2008 και πρώτο τέταρτο του 2009, το παγκόσμιο προϊόν μειώθηκε κατά ένα μέσο ετήσιο ρυθμό της τάξης του 6%.

Η απορύθμιση του χρηματοπιστωτικού συστήματος  Ξεκίνησε το 1980 από την κυβέρνηση της κ. Θάτσερ, Μεγάλη Βρετανία  Εξαφανίστηκε το μονοπώλιο των κτηματικών εταιρειών στο δανεισμό για την αγορά κατοικίας  Επέτρεψαν στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να λειτουργούν σε παγκόσμια κλίμακα και να εισάγουν καινοτομίες με μεγάλη ελευθερία.  Στις ΗΠΑ ο νόμος Gramm-Leach-Bliley του 1999 κατήργησε τις διαφορές μεταξύ εμπορικών τραπεζών, κτηματικών τραπεζών, ασφαλιστικών εταιριών και χρηματιστηριακών εταιρειών.  Η παροχή δανείων για την αγορά κατοικίας έγινε πιο εύκολη.

Αίτια της κρίσης I  Η απορύθμιση του χρηματοπιστωτικού συστήματος  Τα χαμηλά επιτόκια από το 2000 και μετά  Η μεγάλη αύξηση και στη συνέχεια η απότομη μείωση των τιμών των ακινήτων στις ΗΠΑ  Η εξάπλωση των στεγαστικών δανείων μειωμένης εξασφάλισης

Οι τιμές των κατοικίων στις ΗΠΑ,

Αίτια της κρίσης II  Η παράβλεψη των κινδύνων από μη ορθολογικούς επενδυτές λόγο της αναζήτησης περίπλοκων επενδύσεων  Η ανεπαρκής εποπτεία  Η αυξημένη ζήτηση καταναλωτικών δανείων  Η λανθασμένη πιστοληπτική διαβάθμιση των τιτλοποιημένων απαιτήσεων επί στεγαστικών δανείων από τους οίκους αξιολόγησης

Μηχανισμοί επαύξησης της κρίσης  Μόχλευση  Πολυπλοκότητα  Ρευστότητα

Μόχλευση  Λόγος Μόχλευσης = Περιουσιακά στοιχεία / Κεφάλαιο  Λόγος Κεφαλαίου = Κεφάλαιο / Περιουσιακά στοιχεία  ↑ Κεφάλαιο => ↓ Μόχλευση => Εύκολη απορρόφηση ζημιών χωρίς χρεοκοπία  ↓ Κεφάλαιο => ↑ Μόχλευση => Μικρές απώλειες οδηγούν σε ζημίες  Υψηλή μόχλευση σημαίνει υψηλά κέρδη για τις τράπεζες αλλά με κίνδυνο  Οι μάνατζερ επιδιώκουν υψηλές αποδόσεις λόγω των bonus  Χρήση SIVs για αποφυγή κανονιστικών κανόνων τραπεζών για αύξηση μόχλευσης

Πολυπλοκότητα  Τιτλοποίηση περιουσιακών στοιχειών  Ομαδοποίηση στεγαστικών δανείων σε πακέτα με βάση την επικινδυνότητα  CDOs (collateralized debt obligations)  Ο πιστωτικός κίνδυνος των χαρτοφυλακίων στεγαστικών δανείων δεν αξιολογήθηκε σωστά.

Ρευστότητα  Νέες μορφές χρηματοδότησης εκτός των καταθέσεων όψεως από τις τράπεζες  Δανεισμός από άλλες τράπεζες ή άλλους επενδυτές με τη μορφή βραχυπρόθεσμων δανείων

ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ I  Η μείωση του κεφαλαίου των τραπεζών τις ανάγκασε να πωλήσουν κάποια περιουσιακά τους στοιχεία σε πολύ χαμηλές τιμές  Η πολυπλοκότητα των τίτλων έκανε πολύ δύσκολη την αξιολόγηση της ισχυρότητας των τραπεζών και του κινδύνου χρεοκοπίας τους  Οι επενδυτές έγιναν πολύ επιφυλακτικοί  Οι τράπεζες έγιναν πιο διστακτικές στο να δανείζουν η μία στην άλλη  Η χρεοκοπία της Lehman Brothers στις 15/9/2008

Το Ted Spread,

ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ II  Το χρηματιστήριο παρουσίασε έντονη πτώση  Αύξηση επιτοκίων - ο δανεισμός για τις περισσότερες επιχειρήσεις έγινε πολύ ακριβός  Μεγάλη μείωση τόσο της κατανάλωσης όσο και της επένδυσης  Η επιβράδυνση της οικονομικής προόδου επεκτάθηκε σε όλο τον κόσμο  Μείωση των εξαγωγών των υπόλοιπων χωρών  Οι τράπεζες και οι επενδυτές ζήτησαν μέρος των κεφαλαίων τους πίσω  Αυξήθηκαν τα επιτόκια δανεισμού στις αναδυόμενες οικονομίες  Μείωση του εμπορίου

Τα επιτόκια για τα 10ετή κρατικά ομόλογα των ΗΠΑ, και των εταιρικών ομολόγων για τις επιχειρήσεις ΑΑΑ και ΒΒΒ,

Οι δείκτες εμπιστοσύνης των καταναλωτών και των επιχειρήσεων στις ΗΠΑ,

Συνολικές εισροές κεφαλαίων στις αναδυόμενες οικονομίες της αγοράς,

ΑΝΤΙΜΕΤΏΠΙΣΗ ΤΗΣ ΚΡΊΣΗΣ ΑΠΌ ΗΠΑ  Η Fed μείωσε το βασικό της επιτόκιο από 5,25% τον Σεπτέμβριο του 2007 στο 0% με 0,25% τον Δεκέμβριο του 2008  Διοχέτευσε ρευστότητα στο χρηματοπιστωτικό σύστημα  Διάσωση της Bear Sterns από τη JP Morgan  Δημιουργία προγραμμάτων κεφαλαιακής στήριξης χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων

ΑΝΤΙΜΕΤΏΠΙΣΗ ΤΗΣ ΚΡΊΣΗΣ ΑΠΌ ΤΗΝ Ε.Ε.  Η ΕΚΤ ξεκίνησε τις μειώσεις των επιτοκίων τον Οκτώβριο του 2008 από το 4,25% στο 1% τον Ιούνιο του  Διοχέτευσε ρευστότητα στο χρηματοπιστωτικό σύστημα  Διεύρυνση των αποδεκτών ως εγγύηση τίτλων από το Ευρωσύστημα  Αυξήθηκαν οι εγγυήσεις καταθέσεων από τις τράπεζες  Πακέτα διάσωσης και ενίσχυσης των εγχωρίων τραπεζών.

ΤΑ ΜΕΤΡΑ ΤΩΝ ΔΝΤ ΚΑΙ G-20  Συντονισμός των οικονομικών πολιτικών  Αναδιάρθρωση των χρηματοοικονομικών αγορών  Ενίσχυση του διεθνούς εμπορίου με αποφυγή μέτρων προστατευτισμού και τη χρηματοδότησή του με 250 δις  Ενίσχυση του ΔΝΤ ως κύριου μέσου χρηματοδότησης των οικονομιών σε κρίση  Ενίσχυση του ρόλου των αναπτυσσόμενων οικονομιών  Αναπτυξιακή βοήθεια στις φτωχότερες οικονομίες  Αναστροφή της τάσης απορύθμισης του χρηματοπιστωτικού συστήματος  Δημιουργία του Financial Stability Board για τον διεθνή συντονισμό των προσπαθειών

Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ  Οι τράπεζες επηρεάστηκαν αρνητικά με την μείωση της ρευστότητάς τους  Προσχωρούν σε αυξήσεις μετοχικών κεφαλαίων  Εκδόσεις ομολογιακών δανείων  Μείωση των λειτουργικών τους κοστών  Επέκταση των επενδύσεών τους

Συνοψίζοντας  Η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται τώρα σε φάση ανάκαμψης. Αυτοί που διαμορφώνουν πολιτική όμως αντιμετωπίζουν μια σειρά από προκλήσεις. Πρώτον να διασφαλίσουν ότι η ανάκαμψη θα συνεχιστεί. Δεύτερον να μειώσουν τα δημοσιονομικά ελλείμματα και να περιορίσουν την αύξηση του δημόσιου χρέους. Τρίτο να επανασχεδιάσουν τους κανόνες λειτουργίας του χρηματοπιστωτικού συστήματος.

Ευχαριστούμε πολύ για την προσοχή σας... !!!