ΑΞΙΟΣΗΜΕΙΩΤΑ ΜΕΡΗ ΤΟΥ ΠΛΑΝΗΤΗ Α’ ΟΜΑΔΑ: ΚΡΟΜΛΙΔΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑ ΕΡΜΙΟΝΗ ΚΩΤΣΑΡΗ ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΜΑΡΤΙΡΟΣΙΑΝ ΑΝΤΖΕΛΑ

ΑΜΑΖΟΝΙΟΣ Ο Αμαζόνιος είναι ένας από τους μεγαλύτερους ποταμούς της Γης. Διαρρέει τη Νότια Αμερική από τις Άνδεις ως τις εκβολές του, στον Ατλαντικό Ωκεανό. Το συνολικό του μήκος είναι χιλιόμετρα ενώ ο δεύτερος μεγαλύτερος Νείλος, έχει μήκος χιλιόμετρα. Ο Αμαζόνιος είναι επίσης ο μεγαλύτερος σε όγκο νερού ποταμός του πλανήτη με μεγάλη διαφορά από το Νείλο. Το όνομα «Αμαζόνιος» το έδωσε ο Ισπανός κατακτητής Φρανθίσκο ντε Ορελάνα, ο οποίος διέπλευσε τον ποταμό το Στην πορεία του συνάντησε φυλές με γυναίκες που πολεμούσαν και για τον λόγο αυτό του έδωσε το όνομα «Αμαζόνιος» (Río de las Amazonas). Ο Αμαζόνιος είναι πολύ γνωστός για την τεράστια ζούγκλα που τον περιβάλλει: Το τροπικό δάσος του Αμαζονίου αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα δάση του πλανήτη και συγκεντρώνει το ενδιαφέρον των επιστημόνων λόγω του ποσοστού απορρόφησης του άνθρακα από τα φυτά στο έδαφος και τα ύδατα του δάσους ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο τον χρόνο. Ωστόσο, το δάσος του Αμαζονίου απειλείται σε μεγάλο βαθμό από την παράνομη υλοτομία.

Είναι αδύνατο να δοθεί πλήρης εικόνα της πανίδας του Αμαζονίου, όπως συμβαίν ει και με τη χλωρίδα του. Έχουν συλλέχθει και ταξινομηθεί πάνω από 8000 έ ντομα. Μυριάδες κουνούπια ταλαιπωρούν τους ταξιδιώτες και μπορούν ν α μεταδώσουν την ελονοσία ή τον κίτρινο πυρετό. Τα φυλλοφάγα μυρμήγκι α είναι ικανά σε μικρό χρονικό διάστημα να καταστρέψουν τη βλάστηση σε μ εγάλα τμήματα φυτειών. Η ανάγκη να περιοριστούν αυτές οι μάστιγες έχει π ρωταρχική σημασία για τον περαιτέρω εποικισμό της περιοχής. Τα περισ σότερα ενοχλητικά έντομα είναι οι μαύρες μύγες. Υπάρχει πολύ μεγάλος αριθμός μελισσών, τζιτζικιών, σκορπιών κ.τ.λ. Υπολογίζεται ότι υπάρχουν 2350 είδη ψαριών. Οι σαύρε ς πολλές φορές είναι 1,5μ. Στα νερά του Αμαζονίου ζουν επίσης γιγάντια φίδια και ένα σπάνιο είδος δελφινιού που ζει σε θολά νερά. Η ΠΑΝΙΔΑ ΣΤΟ ΤΡΟΠΙΚΟ ΔΑΣΟΣ ΤΟΥ ΑΜΑΖΟΝΙΟΥ

ΟΡΙΣΜΕΝΑ ΔΙΑΣΗΜΑ ΖΩΑ ΠΟΥ ΚΑΤΟΙΚΟΥΝ ΣΤΟΝ ΑΜΑΖΟΝΙΟ ΠΙΡΑΓΧΑΣ: Είναι διάσημα ως φονικά ψάρια, σαρκοφάγα που δρουν κατά ομάδες προκειμένο υ να κατασπαράξουν το εκάστοτε θύμα τους. ΚΡΟΚΟΔΕΙΛΟΣ: Είναι ο μεγαλύτερος από όλα τα είδη των κροκόδειλων και το μήκος του φτάνει τα 7,50 μέτρα. Ζει στην κεντρική Αμερική, στη Φλώριδα στην Κούβα, στις Αντίλλες κλπ. Ο κροκόδειλος αυτός κολυμπά πολλές φορές και στην ανοιχτή θάλασσα. ΚΟΛΙΜΠΡΙ: Ένας μικροσκοπικός περιστρεφόμενος δερβίσης με φτερά που χτυπούν 80 φο ρές το δευτερόλεπτο παράγοντας έναν ανεπαίσθητο βόμβο. Διόλου περίεργο που οι άνθρωποι λατρεύουν τα κολιμπρί και δεν βρίσκουν λ όγια να περιγράψουν την ομορφιά τους

Η ΧΛΩΡΙΔΑ ΣΤΟ ΤΡΟΠΙΚΟ ΔΑΣΟΣ ΤΟΥ ΑΜΑΖΟΝΙΟΥ Η φυσιογνωμία της εκτεταμένης δασικής βλάστησης του Αμαζονίου έχει έναν τόσο έντονο εξωτικό χαρακτήρα που οδηγεί στο εσφαλμένο συμπέρασμα ότι το υποκείμενο έδαφος πρέπει να είναι πολύ γόνιμο. Η πλούσια βλάστηση, όμως, είναι απλώς αποτέλεσμα της εύθραυστης οικολογικής ισορροπίας ανάμεσα στο έδαφος κι στα φυτά,η οποία επηρεάζεται από το φως, τη θερμοκρασία και το νερό. Γενικά, τα εδάφη που δεν πλημμυρίζουν αποστραγγίζονται καλά, είναι πορώδη και έχουν ποικίλη δομή. Συχνά, μάλιστα, είναι αμμώδη και με χαμηλή ως μέση γονιμότητα, λόγω της απουσία φωσφορικών, νιτρικών και καλιούχων αλάτων και της σχετικά υψηλής οξύτητας. Τα εδάφη τους διαθέτουν θρεπτικά συστατικά, αλλά η γεωργική εκμετάλλευση τους είναι περιορισμένη λόγω των περιοδικών πλημμύρων.

ΜΑΤΣΟΥ ΠΙΤΣΟΥ Το Μάτσου Πίτσου (στη γλώσσα Κέτσουα σημαίνει «αρχαίο βουνό»), βρίσκεται σε υψόμετρο 2430 μέτρων στις περουβιανές Άνδεις. Η δυσπρόσιτη θέση του Μάτσου Πίτσου έκανε πολλούς να πιστέψουν ότι ήταν το τελευταίο καταφύγιο των Ίνκας, στον αγώνα τους εναντίον των Ισπανών. Αυτός είναι και ο κύριος λόγος που οι αρχαιολόγοι δεν δέχτηκαν ότι αυτή η πόλη αποτέλεσε το τελευταίο καταφύγιο των Ίνκας στη διάρκεια της Ισπανικής κατάκτησης. Η πραγματικότητα είναι ότι το Μάτσου Πίτσου χτίστηκε το 1460 και χρησίμευε ως αστρονομικό παρατηρητήριο με αρχείο χρονολόγησης, λατρευτικό κέντρο και ως θερινά ανάκτορα των βασιλέων. Η πόλη φαίνεται ότι εγκαταλείφθηκε όταν ο ηγεμόνας Μάνκο Ίνκα γνωστός και σαν Μάνκο Καπάκ ο Β’ ξεκίνησε τον αγώνα ανεξαρτησίας των Ίνκας από τους Ισπανούς κατακτητές, γιατί όπως φάνηκε από τα ευρήματα εκείνη την εποχή στη πόλη χτύπησε μια μεταδοτική ασθένεια. Έκτοτε κανένας δεν αναφέρθηκε σε αυτή τη πόλη, που ταυτίζεται με τη γενέτειρα των Ίνκας στη μυθολογία τους (Τάμπου-Τόκο), και κανένας δεν ξαναπάτησε εκεί μέχρι το 1911 που ανακαλύφθηκε. Η πόλη ανακαλύφθηκε το 1911, στις 24 Ιουλίου, από τον Αμερικανό ιστορικό και αρχαιολόγο Χίραμ Μπίνγκαμ. Σήμερα πολλές εργασίες αναπαλαίωσης και αποκατάστασης έχουν μετατρέψει το χώρο σε ένα πολύ καλά διατηρημένο αρχαιολογικό μνημείο. Είναι επίσης ένα από τα Νέα Επτά Θαύματα του Κόσμου από τις 7 Ιουλίου του 2007.

Ο ΧΩΡΟΣ Η πρόσβαση στην πόλη δεν είναι εύκολη καθώς η πορεία, μέχρι τα μ. υψόμετρο, γίνεται μόνο με τρένο ενώ το υπόλοιπο τμήμα ο επισκέπτης το κάνει πεζοπόρος. Η αρχαία είσοδος της πόλης ήταν από τη νότια πλευρά και όχι από τη δυτική που είναι σήμερα για τους επισκέπτες. Στο Μάτσου Πίτσου προσδιορίζονται δυο οικοδομικές φάσεις, η πρώτη του 1460 επί της βασιλείας του Ίνκα Πατσακούτι ( ) και η δεύτερη του 1530, του Μάνκο Ίνκα. Έχουν μετρηθεί στη πόλη 200 κτίσματα που χωρίζονται μεταξύ τους με τοίχους, ανοιχτούς χώρους σαν πλατείες και μονοπάτια. Η πόλη χωρίζεται σε δυο τομείς που τους χωρίζει μια μεγάλη πλατεία. Οι δυο τομείς είναι ο Αστικός τομέας και ο Αγροτικός τομέας. Ο Αστικός τομέας βρίσκεται στο βόρειο τμήμα της πόλης και περιλαμβάνει όλα τα τελετουργικά και διοικητικά κτίρια της πόλης μαζί με τα οικήματα, καθώς και τέσσερις πλατείες. Τα κυριότερα μνημεία είναι:τρένο1460Ίνκα Πατσακούτι Ο Ναός του Ήλιου (Τορεόν), ήταν ένα θρησκευτικό συγκρότημα κτισμάτων με σκοπό τη διενέργεια ιεροτελεστιών και αστρονομικών μετρήσεων. Η ιερή πλατεία, με τρία μεγάλα κτίρια που τους έχουν δοθεί τα ονόματα Τέμπλο δε λας Τρες Βεντάνας, Κυρίως Ναός και Ναός του Ιερέα. Και τα τρία κτίσματα έχουν κτιστεί με τεράστιους τετράγωνους λίθους λευκού γρανίτη, οι οποίοι είναι απόλυτα ευθυγραμμισμένοι και δίχως κενά μεταξύ τους. γρανίτη Η Ιντιουατάνα, που σημαίνει «εκεί που ενώνει ο ήλιος», είναι ένας τεράστιος γρανιτένιος λίθος που χρησιμοποιούνταν για αστρονομικές παρατηρήσεις. Το συγκρότημα του Κόνδορα ή αλλιώς Συγκρότημα των Φυλακών όπου ανακαλύφθηκαν πολλά κτίσματα με υγρά υπόγεια και κόκαλα ζώων. Πιθανότατα εκεί φυλάσσονταν τα ιερά ζώα προς θυσία. Τα ονόματα του συγκροτήματος επινοήθηκαν από τον λαξευμένο κόνδορα που υπάρχει πάνω σε έναν μονόλιθο και από τα υγρά υπόγεια που προαναφέρθηκανκόνδορα

Η ΙΣΤΟΡΙΑ Η δυσπρόσιτη θέση του Μάτσου Πίτσου έκανε πολλούς να πιστέψουν ότι ήταν το τελευταίο καταφύγιο των Ίνκας, στον αγώνα τους εναντίον των Ισπανών. Δηλαδή πολλοί πίστεψαν ότι ήταν η θρυλική Βιλκαμπάμπα λα Βιέχα που ίδρυσε ο βασιλέας των Ίνκας Μάνκο Ίνκα. Η πραγματικότητα είναι ότι το Μάτσου Πίτσου χτίστηκε το 1460 και χρησίμευε ως αστρονομικό παρατηρητήριο με αρχείο χρονολόγησης, λατρευτικό κέντρο και ως θερινά ανάκτορα των βασιλέων. Η πόλη φαίνεται ότι εγκαταλείφθηκε όταν ο ηγεμόνας Μάνκο Ίνκα γνωστός και σαν Μάνκο Κάπακ ο Β ξεκίνησε τον αγώνα ανεξαρτησίας των Ίνκας από τους Ισπανούς κατακτητές, γιατί όπως φάνηκε από τα ευρήματα εκείνη την εποχή στη πόλη χτύπησε μια μεταδοτική ασθένεια. Έκτοτε κανένας δεν αναφέρθηκε σε αυτή τη πόλη, που ταυτίζεται με τη γενέτειρα των Ίνκας στη μυθολογία τους (Τάμπου-Τόκο), και κανένας δεν ξαναπάτησε εκεί μέχρι το 1911 που ανακαλύφθηκε. Η πραγματική Βιλκαμπάμπα λα Βιέχα ανακαλύφθηκε από τον Τζίν Σαβόι, το 1965, στη περιοχή Εσπιρίτο Πάμπα.ΊνκαςΙσπανώνΒιλκαμπάμπα λα ΒιέχαΊνκαςΜάνκο Ίνκα1460αστρονομικό παρατηρητήριοΜάνκο ΊνκαΊνκαςΙσπανούςμυθολογία τους Σήμερα πολλές εργασίες αναπαλαίωσης και αποκατάστασης έχουν μετατρέψει το χώρο σε ένα πολύ καλά διατηρημένο αρχαιολογικό μνημείο.Το Μάτσου Πίτσου κηρύχθηκε ως περουβιανό ιστορικό άδυτο το 1981 από τη κυβέρνηση του Περού και από την UNESCO ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς το Είναι επίσης ένα από τα Νέα Επτά Θαύματα του Κόσμου από τις 7 Ιουλίου του Δεδομένου ότι αυτή η πόλη δεν λεηλατήθηκε από τους Ισπανούς όταν κατέκτησαν τους Ίνκας, θεωρείται ως ιδιαίτερα σημαντική πολιτιστική περιοχή για έναν λαό που έπαψε πλέον να υπάρχει.1981UNESCOΜνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς1983Νέα Επτά Θαύματα του Κόσμου2007ΙσπανούςΊνκας

ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ Γλίτωσε από την επέλαση των Ισπανών τον 15ο αιώνα και διατηρείται παρά το ένα εκατομμύριο τουριστών που το επισκέπτονται κάθε χρόνο. Ωστόσο το Μάτσου Πίτσου, η αρχαία πόλη των Ίνκας στο νότιο Περού, αντιμετωπίζει μια ακόμα μεγαλύτερη απειλή: τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής.Περού Τόσο η ξηρασία όσο και οι βροχές απειλούν να καταστρέψουν το ανεκτίμητο μνημείο. «Συνήθως έχουμε περίπου 2 χιλιάδες χιλιοστά βροχής κατά την περίοδο των βροχοπτώσεων. Αυτό είναι ήδη πολύ, φανταστείτε λοιπόν 2 μέτρα νερό να διπλασιαστούν ή να τριπλασιαστούν. Όλα θα καλυφθούν από νερό και θα παρασυρθούν», εξηγεί ο ειδικός επιστήμονας Μάρκος Πάστορ. Το 2010 η επαρχία Κούσκο χτυπήθηκε από σφοδρές βροχοπτώσεις που προκάλεσαν κατολισθήσεις και πλημμύρες. Σχεδόν επισκέπτες παγιδεύτηκαν στο Μάτσου Πίτσου και οι αρχές χρησιμοποίησαν ελικόπτερα για να τους απεγκλωβίσουν. Πέντε τουρίστες σκοτώθηκαν. Η σιδηροδρομική γραμμή που συνδέει το Κούσκο με το μνημείο υπέστη πολύ σοβαρές ζημιές. Εκτός από τις πλημμύρες, οι ειδικοί φοβούνται εξίσου και την παρατεταμένη ξηρασία, που μπορεί να οδηγήσει σε δασικές πυρκαγιές.